1 Une réponse aimable calme la fureur, une parole blessante fait monter la colère. | 1 οργη απολλυσιν και φρονιμους αποκρισις δε υποπιπτουσα αποστρεφει θυμον λογος δε λυπηρος εγειρει οργας |
2 Les paroles des sages répandent le savoir, tandis que la bouche des sots déborde de folie. | 2 γλωσσα σοφων καλα επισταται στομα δε αφρονων αναγγελει κακα |
3 Les yeux de Yahvé sont en tout lieu, ils observent les méchants et les bons. | 3 εν παντι τοπω οφθαλμοι κυριου σκοπευουσιν κακους τε και αγαθους |
4 Les paroles apaisantes sont un arbre de vie; la langue perverse brise les énergies. | 4 ιασις γλωσσης δενδρον ζωης ο δε συντηρων αυτην πλησθησεται πνευματος |
5 Le sot méprise la correction de son père, c’est de l’intelligence que de tenir compte des avis. | 5 αφρων μυκτηριζει παιδειαν πατρος ο δε φυλασσων εντολας πανουργοτερος |
6 Il y a bien des richesses dans la maison du juste, et bien des problèmes dans les revenus du méchant. | 6 εν πλεοναζουση δικαιοσυνη ισχυς πολλη οι δε ασεβεις ολορριζοι εκ γης ολουνται οικοις δικαιων ισχυς πολλη καρποι δε ασεβων απολουνται |
7 Les paroles des sages propagent le savoir; tout autre est le cœur des sots. | 7 χειλη σοφων δεδεται αισθησει καρδιαι δε αφρονων ουκ ασφαλεις |
8 Yahvé a horreur du sacrifice des méchants, mais il accueille avec joie la prière des justes. | 8 θυσιαι ασεβων βδελυγμα κυριω ευχαι δε κατευθυνοντων δεκται παρ' αυτω |
9 Yahvé déteste ceux qui se conduisent mal, mais il aime celui qui recherche le bien. | 9 βδελυγμα κυριω οδοι ασεβους διωκοντας δε δικαιοσυνην αγαπα |
10 Une punition sévère attend celui qui sort du chemin; s’il refuse la correction, il mourra. | 10 παιδεια ακακου γνωριζεται υπο των παριοντων οι δε μισουντες ελεγχους τελευτωσιν αισχρως |
11 Le monde infernal et la mort sont à nu devant Yahvé, combien plus le cœur des fils d’Adam! | 11 αδης και απωλεια φανερα παρα τω κυριω πως ουχι και αι καρδιαι των ανθρωπων |
12 Le moqueur n’aime pas qu’on le reprenne, c’est pourquoi il évite la compagnie des sages. | 12 ουκ αγαπησει απαιδευτος τους ελεγχοντας αυτον μετα δε σοφων ουχ ομιλησει |
13 Cœur joyeux, visage illuminé; cœur en peine, esprit abattu. | 13 καρδιας ευφραινομενης προσωπον θαλλει εν δε λυπαις ουσης σκυθρωπαζει |
14 L’intelligent est en recherche du savoir, la bouche des sots ressasse leurs folies. | 14 καρδια ορθη ζητει αισθησιν στομα δε απαιδευτων γνωσεται κακα |
15 Pour le malheureux tous les jours sont mauvais, qui a le cœur joyeux est toujours en fête. | 15 παντα τον χρονον οι οφθαλμοι των κακων προσδεχονται κακα οι δε αγαθοι ησυχαζουσιν δια παντος |
16 Qui craint Yahvé, le peu qu’il a vaut mieux qu’un trésor qui ne laisse pas en paix. | 16 κρεισσων μικρα μερις μετα φοβου κυριου η θησαυροι μεγαλοι μετα αφοβιας |
17 Le plat de légumes, là où l’on s’aime, est meilleur qu’un bœuf gras avec la mésentente. | 17 κρεισσων ξενισμος λαχανων προς φιλιαν και χαριν η παραθεσις μοσχων μετα εχθρας |
18 L’homme colérique provoque les disputes, qui est lent à la colère ramène le calme. | 18 ανηρ θυμωδης παρασκευαζει μαχας μακροθυμος δε και την μελλουσαν καταπραυνει [18α] μακροθυμος ανηρ κατασβεσει κρισεις ο δε ασεβης εγειρει μαλλον |
19 Le chemin du paresseux est coupé de ronces, le sentier des actifs est comme une route. | 19 οδοι αεργων εστρωμεναι ακανθαις αι δε των ανδρειων τετριμμεναι |
20 Un fils sage sera la joie de son père, le sot fera la honte de sa mère. | 20 υιος σοφος ευφραινει πατερα υιος δε αφρων μυκτηριζει μητερα αυτου |
21 Qui a la sagesse, c’est lui qui est intelligent. | 21 ανοητου τριβοι ενδεεις φρενων ανηρ δε φρονιμος κατευθυνων πορευεται |
22 Faute de réflexion les projets échouent; ils réussiront si on a les a bien mûris. | 22 υπερτιθενται λογισμους οι μη τιμωντες συνεδρια εν δε καρδιαις βουλευομενων μενει βουλη |
23 Heureux celui qui a la bonne réponse, quelle bonne chose qu’une réponse qui tombe à pic! | 23 ου μη υπακουση ο κακος αυτη ουδε μη ειπη καιριον τι και καλον τω κοινω |
24 L’homme sensé monte le chemin de vie, il se garde de la descente au séjour des morts. | 24 οδοι ζωης διανοηματα συνετου ινα εκκλινας εκ του αδου σωθη |
25 Yahvé renverse la maison des orgueilleux, mais il protège l’enclos de la veuve. | 25 οικους υβριστων κατασπα κυριος εστηρισεν δε οριον χηρας |
26 Yahvé déteste les projets pervers, la pureté qu’il attend, ce sont les paroles bienveillantes. | 26 βδελυγμα κυριω λογισμος αδικος αγνων δε ρησεις σεμναι |
27 Qui court après l’argent démonte sa maison, qui ne se laisse pas acheter vivra. | 27 εξολλυσιν εαυτον ο δωρολημπτης ο δε μισων δωρων λημψεις σωζεται [27α] ελεημοσυναις και πιστεσιν αποκαθαιρονται αμαρτιαι τω δε φοβω κυριου εκκλινει πας απο κακου |
28 L’homme droit réfléchit avant de répondre, la méchanceté sort toute seule de la bouche des mauvais. | 28 καρδιαι δικαιων μελετωσιν πιστεις στομα δε ασεβων αποκρινεται κακα [28α] δεκται παρα κυριω οδοι ανθρωπων δικαιων δια δε αυτων και οι εχθροι φιλοι γινονται |
29 Yahvé se tient à l’écart des méchants, mais il écoute la prière des justes. | 29 μακραν απεχει ο θεος απο ασεβων ευχαις δε δικαιων επακουει [29α] κρεισσων ολιγη λημψις μετα δικαιοσυνης η πολλα γενηματα μετα αδικιας [29β] καρδια ανδρος λογιζεσθω δικαια ινα υπο του θεου διορθωθη τα διαβηματα αυτου |
30 Un regard bienveillant réjouit le cœur, une bonne nouvelle redonne des forces. | 30 θεωρων οφθαλμος καλα ευφραινει καρδιαν φημη δε αγαθη πιαινει οστα |
31 Qui tend l’oreille aux avis salutaires aura sa place parmi les sages. | 31 - |
32 Qui méprise la correction se fait tort à soi-même, qui écoute les avis forme son jugement. | 32 ος απωθειται παιδειαν μισει εαυτον ο δε τηρων ελεγχους αγαπα ψυχην αυτου |
33 La crainte de Yahvé est l’école de la sagesse; avant la gloire il faut l’humilité. | 33 φοβος θεου παιδεια και σοφια και αρχη δοξης αποκριθησεται αυτη |