Scrutatio

Giovedi, 9 maggio 2024 - Beata Maria Teresa di Gesù (Carolina Gerhardinger) ( Letture di oggi)

Tobia 1


font
LA SACRA BIBBIANOVA VULGATA
1 Storia di Tobi, figlio di Tòbiel, figlio di Anàniel, figlio di A'duel, figlio di Gàbael, della famiglia di A'siel, della tribù di Neftali.1 Liber sermonum Thobis filii Thobiel filii Ananiel filii Aduel filiiGabael filii Raphael filii Raguel ex semine Asiel, ex tribu Nephthali,
2 Al tempo di Salmanàssar, re degli Assiri, egli fu deportato da Tisbe, che si trova a sud di Kades di Neftali, nell'alta Galilea, sopra Casor, verso occidente, a nord di Safet.2 quicaptivus ductus est in diebus Salmanasar regis Assyriorum ex Thisbe, quae est adextera parte Cades Nephthali in superiori Galilaea supra Asor post occidentemsolem a sinistra parte Phogor.
3 Io, Tobi, mi comportai con sincerità e giustizia per tutto il tempo della mia vita e feci molte elemosine ai miei parenti e ai compatrioti che furono deportati con me a Ninive, nel paese degli Assiri.3 Ego Thobi in viis veritatis ambulabam et in iustitiis omnibus diebus vitaemeae et eleemosynas multas feci fratribus meis et nationi meae, qui abierantmecum in captivitatem in regionem Assyriorum in Nineven.
4 Da giovane, quando mi trovavo in Israele, mia patria, tutta la tribù del mio antenato, Neftali, si separò dalla dinastia di Davide e da Gerusalemme, la città scelta tra tutte le tribù d'Israele come luogo dei loro sacrifici, essendo stato ivi edificato e consacrato per tutte le generazioni future il tempio, dimora dell'Altissimo.4 Et cum essem inregione mea in terra Israel et cum essem iunior, omnis tribus Nephthali patrismei recessit de domo David patris mei et ab Ierusalem civitate, quae est electaex omnibus tribubus Israel; et sanctificatum est templum habitationis Dei etaedificatum est in ipsa, ut sacrificarent omnes tribus Israel in omnesgenerationes saeculi.
5 Tutti i miei parenti e la casa di Neftali, mio antenato, offrivano sacrifici al vitello che Geroboamo, re d'Israele,5 Omnes fratres mei omnisque domus Nephthali patris meisacrificabant vitulo, quem fecit Ieroboam rex Israel in Dan, in omnibus montibusGalilaeae.
6 aveva collocato in Dan, sulle montagne di Galilea; molte volte io ero l'unico che andavo a Gerusalemme per le feste, come prescrive a tutto Israele una legge perpetua. Correvo a Gerusalemme con le primizie dei frutti e degli animali, con le decime del bestiame e con la prima lana delle pecore.6 Ego autem solus ibam aliquotiens in Ierusalem diebus festis, sicutscriptum est in toto Israel in praecepto sempiterno; primitias et primogenita etdecimas armentorum et pecorum et initia tonsurae ovium mecum portabam inIerusalem
7 Consegnavo tutto per il culto ai sacerdoti figli di Aronne, mentre le decime del grano, del vino, dell'olio, delle melagrane, dei fichi e degli altri frutti le consegnavo ai leviti che officiavano a Gerusalemme. Per sei anni consecutivi cambiavo in denaro la seconda decima e andavo ogni anno a spenderla a Gerusalemme.7 et dabam ea sacerdotibus, filiis Aaron, ad aram; et decimam triticiet vini et olei et malorum granatorum et ceterorum pomorum filiis Leviservientibus in Ierusalem; et secundam decimationem computabam in pecunia sexannorum et ibam et consummabam illa in Ierusalem unoquoque anno.
8 La terza decima la davo ogni tre anni agli orfani, alle vedove ed ai proseliti aggregati ad Israele. La consumavamo insieme secondo la prescrizione della legge di Mosè concernente le decime e secondo le istruzioni date da Debora, madre di Anàniel, nostro nonno, perché mio padre morì lasciandomi orfano.8 Et dabam eaorphanis et viduis et proselytis appositis ad filios Israel; inferebam et dabamillis in tertio anno, et manducabamus illa secundum praeceptum, quod praeceptumest de eis in lege Moysis, et secundum mandata, quae mandaverat Debora materpatris mei Ananiel patris nostri, quia orphanum me reliquit pater et mortuusest.
9 Giunto all'età adulta, presi in moglie Anna, una donna della mia parentela e da essa ebbi un figlio, cui diedi il nome di Tobia.9 Et, postquam vir factus sum, accepi uxorem Annam ex semine patriaenostrae et genui ex illa filium et vocavi nomen eius Thobiam.
10 Dopo che mi deportarono in Assiria, andai come prigioniero a Ninive.10 Et, postquam incaptivitatem deveni ad Assyrios, cum captivus morarer, ibam in Nineven; et omnesfratres mei et, qui de genere meo erant, manducabant de panibus gentium,
11 Tutti i miei parenti e compatrioti mangiavano i cibi dei pagani, io invece mi guardavo bene dal farlo.11 egoautem custodivi animam meam, ne manducarem de panibus gentium.
12 Siccome rimasi fedele a Dio con tutto il cuore,12 Et quoniammemor eram Dei mei in tota anima mea,
13 l'Altissimo mi fece guadagnare il favore di Salmanàssar, diventando suo provveditore.13 dedit mihi Excelsus gratiam et speciempenes Salmanasar, et comparabam illi omnia, quaecumque erant in usum;
14 Finché egli rimase in vita, solevo andare nella Media e fare ivi compere per suo conto. Così depositai a Rage di Media presso Gàbael, un mio parente, figlio di Gabri, dei sacchetti di denaro del valore di dieci talenti d'argento.14 et ibamin Mediam, usque dum moreretur, et commendavi Gabael fratri Gabriae in Rages, inregione Mediae, saccellos decem talenta argenti.
15 Quando morì Salmanàssar, suo figlio Sennàcherib gli successe sul trono. Le strade della Media si chiusero e io non potei ritornarvi.15 Et postquam mortuus est Salmanasar, et regnavit Sennacherib filius eius proeo, et viae Mediae secesserunt, et non potui iam ire in Mediam.
16 Al tempo di Salmanàssar avevo fatto molte elemosine ai miei compatrioti;16 Et in diebusSalmanasar multas eleemosynas feci fratribus meis, qui erant ex genere meo.
17 davo il pane agli affamati, vestivo gli ignudi; se vedevo qualcuno dei miei connazionali morto e gettato dietro le mura di Ninive, lo seppellivo.17 Panes meos dabam esurientibus et vestimenta nudis et, si quem videbam mortuum etproiectum post murum Nineves ex natione mea, sepeliebam illum.
18 Seppellii anche coloro che Sennàcherib aveva ucciso, quando ritornò fuggendo dalla Giudea; il Re del cielo lo castigò per le sue bestemmie ed egli nel suo furore uccise molti Israeliti; io sottraevo i loro corpi e li seppellivo, mentre Sennàcherib li faceva cercare, ma invano.18 Et, si quemoccidebat Sennacherib rex, ubi venit de Iudaea fugiens in diebus iudicii, quodfecit Rex caeli ex illo de blasphemiis, quibus blasphemaverat — multos enimfiliorum Israel occidit in ira sua — ego autem corpora illorum involabam etsepeliebam; et quaesivit illa Sennacherib et non invenit illa.
19 Senonché uno degli abitanti di Ninive andò a denunciarmi al re, che ero io che li avevo sepolti. Mi nascosi dunque, ma quando seppi che il re era al corrente del fatto ed ero ricercato per essere messo a morte, ebbi paura e presi la fuga.19 Et abiitquidam ex Ninevitis et indicavit regi de me quoniam ego sepelio illos, etabscondi me et, ubi cognovi quod rex sciebat de me et quod inquiror, ut occidar,timui et refugi.
20 Furono confiscati tutti i miei beni, che passarono in blocco al tesoro reale; non mi fu lasciata che la moglie Anna con il mio figlio Tobia.20 Et direpta est omnis substantia mea, et nihil mihiderelictum est, quod non assumptum esset in fiscum regis, nisi uxor mea Anna etThobias filius meus.
21 Ma non passarono quaranta giorni che il re fu assassinato da due dei suoi figli, i quali poi fuggirono sui monti dell'Ararat. Gli successe allora sul trono il figlio Assaraddon. Questi pose Achikar, figlio di mio fratello A'nael, a capo di tutte le finanze del regno con autorità su tutta l'amministrazione.21 Et non transierunt dies quadraginta, quousque occiderentillum duo filii ipsius et fugerunt in montes Ararat; et regnavit Asarhaddonfilius eius pro illo et constituit Achicarum filium fratris mei Anael superomnem exactionem regni eius, et ipse habebat potestatem super omnem regionem.
22 Allora Achikar intercedette per me e potei ritornare a Ninive. Durante il regno di Sennàcherib di Assiria, Achikar era stato gran coppiere, guardasigilli, capo dell'amministrazione e della contabilità e Assaraddon l'aveva mantenuto in carica. Egli era mio nipote, uno della mia parentela.22 Tunc petiit Achicarus pro me, et descendi in Nineven. Achicarus enim eratpraepositus pincernarum et super anulum et procurator et exactor sub Sennacheribrege Assyriorum; et constituit illum Asarhaddon. Erat enim ex fratribus meis etex cognatione mea.