Proverbs 27

NEW JERUSALEM	Biblia Tysiąclecia
1 Do not congratulate yourself about tomorrow, since you do not know what today wil bring forth.	1 Nie chwal się dniem jutrzejszym, bo nie wiesz, co dzień ci przyniesie.
2 Let someone else sing your praises, but not your own mouth, a stranger, but not your own lips.	2 Niech inny cię chwali - nie twe własne usta, ktoś obcy - nie własne twe wargi.
3 Heavy is the stone, weighty is the sand; heavier than both -- a grudge borne by a fool.	3 Ciężki jest kamień i piasek nie lekki, gniew głupiego cięższy od obu.
4 Cruel is wrath, overwhelming is anger; but jealousy, who can withstand that?	4 Gwałtowny jest gniew, zapalczywość - nieubłagana, a kto się ostoi przed zazdrością?
5 Better open reproof than feigned love.	5 Lepsza jest jawna nagana niż miłość tajona.
6 Trustworthy are blows from a friend, deceitful are kisses from a foe.	6 Razy przyjaciela - [znakiem] wierności, pocałunki wroga - zwodnicze.
7 The gorged throat revolts at honey, the hungry throat finds al bitterness sweet.	7 Kto syty - depcze po miodzie, głodnemu i gorycz jest słodka.
8 Like a bird that strays from its nest, so is anyone who strays away from home.	8 Jak ptak, co uciekł z gniazda, tak człowiek, co uciekł z ojczyzny.
9 Oil and perfume gladden the heart, and the sweetness of friendship rather than self-reliance.	9 Olejki, pachnidło - serce radują i dobre słowo przyjaciela, dzięki radzie z duszy.
10 Do not give up your friend or your father's friend; when trouble comes, do not go off to your brother'shouse, better a near neighbour than a distant brother.	10 Nie gardź swoim i ojca przyjacielem, a w dniu klęski nie chodź do brata, bo lepszy sąsiad bliski niż brat daleki.
11 Learn to be wise, my child, and gladden my heart, that I may have an answer for anyone who insultsme.	11 Bądź mądry, synu, rozwesel me serce, a tym, co lżą mnie, odpowiem.
12 The discreet sees danger and takes shelter, simpletons go ahead and pay the penalty.	12 Rozważny zło widzi i kryje się, nierozważni tam idą i szkodę ponoszą.
13 Take the man's clothes! He has gone surety for a stranger. Take a pledge from him, for personsunknown.	13 Zabierz mu suknię, bo ręczy za obcego, za nieznajomych - weź zastaw!
14 Whoever at dawn loudly blesses his neighbour -- it will be reckoned to him as a curse.	14 Kto rankiem głośno błogosławi bliźniego, policzą mu to za przekleństwo.
15 The dripping of a gutter on a rainy day and a quarrelsome woman are alike;	15 Rynna ciekąca stale w dzień dżdżysty, podobna do żony swarliwej.
16 whoever can restrain her, can restrain the wind, and take a firm hold on grease.	16 Kto chce ją wstrzymać, ten wiatr wstrzymuje lub zbiera oliwę do ręki.
17 Iron is sharpened by iron, one person is sharpened by contact with another.	17 Żelazo żelazem się ostrzy, a człowiek urabia charakter bliźniego.
18 Whoever tends the fig tree eats its figs, whoever looks after his master wil be honoured.	18 Stróż drzewa figowego - spożywa jego owoc, czujny o pana - doznaje szacunku.
19 As water reflects face back to face, so one human heart reflects another.	19 Oblicze odbija się w wodzie, a w sercu odbija się człowiek.
20 Sheol and Perdition are never satisfied, insatiable, too, are human eyes.	20 Szeol i zatrata niesyte, niesyte i oczy człowieka.
21 A furnace for silver, a foundry for gold: a person is worth what his reputation is worth.	21 Czym dla srebra - tygiel, dla złota - piec, tym dla człowieka - pochwała.
22 Pound a fool in a mortar, among grain with a pestle, his fol y wil not leave him.	22 Choć stłuczesz głupiego w moździerzu tłuczkiem - razem z ziarnami - głupota go nie opuści.
23 Know your flocks' condition well, take good care of your herds;	23 Troszcz się o potrzeby zwierząt, zwracaj uwagę na trzodę;
24 for riches do not last for ever, crowns do not hand themselves on from age to age.	24 nie trwa na wieki bogactwo, ani na pokolenia - korona.
25 The grass once gone, the aftergrowth appearing, the hay gathered in from the mountains,	25 Wyrosła trawa, pojawia się potraw, zbierze się górskie siano:
26 you should have lambs to clothe you, goats to buy you a field,	26 owce na suknie dla ciebie, a kozły, by za pole zapłacić;
27 goat's milk sufficient to feed you, to feed your household and provide for your serving girls.	27 dość mleka koziego, byś siebie utrzymał, "utrzymał swój dom" i wyżywił swoje służące.