Mądrość Syracha 13

Biblia Tysiąclecia	GREEK BIBLE
1 Kto się dotyka smoły, ten się pobrudzi, a kto z pysznym przestaje - - do niego się upodobni.	1 ο απτομενος πισσης μολυνθησεται και ο κοινωνων υπερηφανω ομοιωθησεται αυτω
2 Nie bierz ciężaru ponad swoje siły i nie szukaj towarzystwa z możniejszym i bogatszym od siebie. Cóż za towarzystwo może mieć garnek gliniany z metalowym kotłem? Gdy ten uderzy, skruszy tamtego.	2 βαρος υπερ σε μη αρης και ισχυροτερω σου και πλουσιωτερω μη κοινωνει τι κοινωνησει χυτρα προς λεβητα αυτη προσκρουσει και αυτη συντριβησεται
3 Gdy bogaty wyrządzi krzywdę, zżymać się będzie, gdy biedny poniesie krzywdę, jeszcze sam poprosi o przebaczenie.	3 πλουσιος ηδικησεν και αυτος προσενεβριμησατο πτωχος ηδικηται και αυτος προσδεηθησεται
4 Jeśli będziesz tamtemu pożyteczny, wykorzysta ciebie, a jeśli popadniesz w biedę, to cię opuści.	4 εαν χρησιμευσης εργαται εν σοι και εαν υστερησης καταλειψει σε
5 Jeśli coś masz, będzie żyć z tobą w przyjaźni i wyniszczy cię, a sam się nawet nie zmartwi.	5 εαν εχης συμβιωσεται σοι και αποκενωσει σε και αυτος ου πονεσει
6 Jeśli będziesz mu potrzebny, będzie cię zwodzić, uśmiechać się do ciebie, dawać nadzieję, przemawiać pięknymi słowami, owszem spyta: Czego potrzebujesz?	6 χρειαν εσχηκεν σου και αποπλανησει σε και προσγελασεται σοι και δωσει σοι ελπιδα λαλησει σοι καλα και ερει τις η χρεια σου
7 Zawstydzi cię przez swoje uczty, aż cię ogołoci dwa lub trzy razy, na koniec wyśmieje się z ciebie, a potem, gdy cię zobaczy, nie zwróci na ciebie uwagi i nad tobą będzie kiwać głową.	7 και αισχυνει σε εν τοις βρωμασιν αυτου εως ου αποκενωση σε δις η τρις και επ' εσχατων καταμωκησεται σου μετα ταυτα οψεται σε και καταλειψει σε και την κεφαλην αυτου κινησει επι σοι
8 Miej się na baczności, by nie dać się oszukać ani poniżyć przez swą bezmyślność.	8 προσεχε μη αποπλανηθης και μη ταπεινωθης εν αφροσυνη σου
9 Gdy jakiś możny pan ciebie wzywa, ty się ukryj, a tym usilniej będzie cię wzywał.	9 προσκαλεσαμενου σε δυναστου υποχωρων γινου και τοσω μαλλον σε προσκαλεσεται
10 Nie pchaj się, aby cię nie odsunięto, ani nie stój za daleko, żeby cię nie zapomniano.	10 μη εμπιπτε μη απωσθης και μη μακραν αφιστω ινα μη επιλησθης
11 Nie zamierzaj rozmawiać z nim, jakby z równym sobie, ani nie dowierzaj jego wielu słowom; przez swoje wielomówstwo wystawi cię na próbę i niby uśmiechając się, dokładnie cię wybada.	11 μη επεχε ισηγορεισθαι μετ' αυτου και μη πιστευε τοις πλειοσιν λογοις αυτου εκ πολλης γαρ λαλιας πειρασει σε και ως προσγελων εξετασει σε
12 Bez miłosierdzia jest i nie zachowuje dla siebie zwierzeń, nie oszczędzi ci ani razów, ani więzów.	12 ανελεημων ο μη συντηρων λογους και ου μη φεισηται περι κακωσεως και δεσμων
13 Zapamiętaj to sobie, uważaj pilnie, bo się przechadzasz w towarzystwie swej zguby.	13 συντηρησον και προσεχε σφοδρως οτι μετα της πτωσεως σου περιπατεις
14 Słuchając tego, zbudź się z twego snu. Przez całe swe życie miłuj Pana i wzywaj Go, aby cię zbawił.	14 -
15 Każda istota żyjąca lubi podobną do siebie, a każdy człowiek tego, kto jest mu równy.	15 παν ζωον αγαπα το ομοιον αυτω και πας ανθρωπος τον πλησιον αυτου
16 Każda istota żyjąca łączy się według swego gatunku, a człowiek przystaje do podobnego sobie.	16 πασα σαρξ κατα γενος συναγεται και τω ομοιω αυτου προσκολληθησεται ανηρ
17 Czy współżyć będzie wilk z jagnięciem? Podobnie grzesznik ze sprawiedliwym?	17 τι κοινωνησει λυκος αμνω ουτως αμαρτωλος προς ευσεβη
18 Jakiż pokój być może między hieną a psem i jakiż pokój być może między bogatym a ubogim?	18 τις ειρηνη υαινη προς κυνα και τις ειρηνη πλουσιω προς πενητα
19 Dziki osioł na pustyni jest żerem dla lwów, a biedni są łupem dla bogatego.	19 κυνηγια λεοντων οναγροι εν ερημω ουτως νομαι πλουσιων πτωχοι
20 Jak obrzydliwością jest dla pysznego pokora, tak obmierzłym dla bogatego jest biedny.	20 βδελυγμα υπερηφανω ταπεινοτης ουτως βδελυγμα πλουσιω πτωχος
21 Kiedy bogaty się potknie, przyjaciele go podeprą, kiedy biedny upadnie, odepchną go nawet przyjaciele.	21 πλουσιος σαλευομενος στηριζεται υπο φιλων ταπεινος δε πεσων προσαπωθειται υπο φιλων
22 Gdy bogaty wpadnie w nieszczęście, wielu ma takich, którzy mu pomogą, gdy wstrętnie mówić będzie, jeszcze uniewinniać go będą. Gdy natomiast biedny w nieszczęście wpadnie, będą go ganili, a gdy mówić będzie mądrze, nie znajdzie uznania.	22 πλουσιου σφαλεντος πολλοι αντιλημπτορες ελαλησεν απορρητα και εδικαιωσαν αυτον ταπεινος εσφαλεν και προσεπετιμησαν αυτω εφθεγξατο συνεσιν και ουκ εδοθη αυτω τοπος
23 Gdy bogaty przemówi, wszyscy zamilkną i mowę jego wynosić będą pod obłoki. Gdy biedny przemówi, spytają: Któż to taki?, a jeśliby się potknął, całkiem go obalą.	23 πλουσιος ελαλησεν και παντες εσιγησαν και τον λογον αυτου ανυψωσαν εως των νεφελων πτωχος ελαλησεν και ειπαν τις ουτος καν προσκοψη προσανατρεψουσιν αυτον
24 To bogactwo jest dobre, które jest bez grzechu, a ubóstwo jest złem w ustach bezbożnego.	24 αγαθος ο πλουτος ω μη εστιν αμαρτια και πονηρα η πτωχεια εν στοματι ασεβους
25 Serce człowieka zmienia jego twarz, raz na dobro, to znów na zło.	25 καρδια ανθρωπου αλλοιοι το προσωπον αυτου εαν τε εις αγαθα εαν τε εις κακα
26 Wyrazem serca w pomyślności - twarz wesoła, ale wynajdywanie przypowieści - to trudne myślenie.	26 ιχνος καρδιας εν αγαθοις προσωπον ιλαρον και ευρεσις παραβολων διαλογισμοι μετα κοπων