Vangelo secondo Matteo (متى) 27

SMITH VAN DYKE	KÁLDI-NEOVULGÁTA
1 ولما كان الصباح تشاور جميع رؤساء الكهنة وشيوخ الشعب على يسوع حتى يقتلوه.	1 Amikor megvirradt, a főpapok mindnyájan, és a nép vénei, döntést hoztak Jézus ellen, hogy halálra adják őt.
2 فاوثقوه ومضوا به ودفعوه الى بيلاطس البنطي الوالي	2 Megkötözték, elvezették és átadták Pilátus helytartónak.
3 حينئذ لما رأى يهوذا الذي اسلمه انه قد دين ندم وردّ الثلاثين من الفضة الى رؤساء الكهنة والشيوخ	3 Amikor Júdás, aki elárulta őt, látta, hogy elítélték, megbánta tettét, és visszavitte a harminc ezüstpénzt a főpapoknak és véneknek.
4 قائلا قد اخطأت اذ سلمت دما بريئا. فقالوا ماذا علينا. انت ابصر.	4 Azt mondta: »Vétkeztem, elárultam az igaz vért.« Azok azt felelték: »Mi közünk hozzá? A te dolgod!«
5 فطرح الفضة في الهيكل وانصرف. ثم مضى وخنق نفسه.	5 Erre beszórta az ezüstöket a templomba, aztán eltávozott, elment és fölakasztotta magát.
6 فاخذ رؤساء الكهنة الفضة وقالوا لا يحل ان نلقيها في الخزانة لانها ثمن دم.	6 A főpapok pedig fölszedték az ezüstöket és azt mondták: »Nem szabad ezeket betenni a kincstárba, mert vér díja.«
7 فتشاوروا واشتروا بها حقل الفخاري مقبرة للغرباء.	7 Miután tanácsot tartottak, megvásárolták rajta a fazekas földjét az idegenek számára temetőnek.
8 لهذا سمي ذلك الحقل حقل الدم الى هذا اليوم.	8 Ezért hívják azt a földet Vérmezőnek mind a mai napig.
9 حينئذ تم ما قيل بارميا النبي القائل وأخذوا الثلاثين من الفضة ثمن المثمن الذي ثمنوه من بني اسرائيل	9 Akkor beteljesedett, amit Jeremiás próféta mondott: »Fogták a harminc ezüstöt – ez volt az ára, ennyire becsülték őt Izrael fiai –,
10 واعطوها عن حقل الفخاري كما امرني الرب	10 és odaadták a fazekas földjéért, amint az Úr megparancsolta nekem« .
11 فوقف‎يسوع‎امام الوالي فسأله الوالي قائلا أانت ملك اليهود. فقال له يسوع انت تقول.	11 Jézus pedig ott állt a helytartó előtt. A helytartó megkérdezte tőle: »Te vagy a zsidók királya?« Jézus azt felelte: »Te mondod.«
12 وبينما كان رؤساء الكهنة والشيوخ يشتكون عليه لم يجب بشيء.	12 Amikor a főpapok és vének vádolták, semmit sem válaszolt.
13 فقال له بيلاطس أما تسمع كم يشهدون عليك.	13 Akkor Pilátus azt mondta neki: »Nem hallod, mi mindent tanúsítanak ellened?«
14 فلم يجبه ولا عن كلمة واحدة حتى تعجب الوالي جدا	14 Ő azonban nem válaszolt neki egyetlen szóval sem, a helytartó pedig nagyon csodálkozott ezen.
15 وكان الوالي معتادا في العيد ان يطلق للجمع اسيرا واحدا من ارادوه.	15 Ünnep alkalmával szokásban volt, hogy a helytartó elbocsát a népnek egy foglyot, akit kérnek.
16 وكان لهم حينئذ اسير مشهور يسمى باراباس.	16 Volt akkor egy híres foglyuk, akit Barabásnak hívtak.
17 ففيما هم مجتمعون قال لهم بيلاطس من تريدون ان اطلق لكم. باراباس ام يسوع الذي يدعى المسيح.	17 Pilátus összehívta őket és megkérdezte tőlük: »Kit akartok, hogy elbocsássak nektek, Barabást vagy Jézust, akit Krisztusnak mondanak?«
18 لانه علم انهم اسلموه حسدا.	18 Tudta ugyanis, hogy irigységből adták őt a kezébe.
19 واذ كان جالسا على كرسي الولاية ارسلت اليه امرأته قائلة اياك وذلك البار. لاني تألمت اليوم كثيرا في حلم من اجله.	19 Miközben az ítélőszéken ült, a felesége üzenetet küldött neki: »Semmi dolgod se legyen azzal az igazzal, mert sokat szenvedtem ma álmomban miatta.«
20 ولكن رؤساء الكهنة والشيوخ حرّضوا الجموع على ان يطلبوا باراباس ويهلكوا يسوع.	20 De a főpapok és vének rávették a tömeget, hogy Barabást kérjék, Jézust pedig veszítsék el.
21 فاجاب الوالي وقال لهم من من الاثنين تريدون ان اطلق لكم. فقالوا باراباس.	21 A helytartó tehát megkérdezte tőlük: »Melyiket akarjátok, hogy a kettő közül elbocsássam nektek?« Azok azt felelték: »Barabást!«
22 قال لهم بيلاطس فماذا افعل بيسوع الذي يدعى المسيح. قال له الجميع ليصلب.	22 Pilátus erre azt kérdezte: »És mit tegyek Jézussal, akit Krisztusnak mondanak?«
23 فقال الوالي وايّ شر عمل. فكانوا يزدادون صراخا قائلين ليصلب.	23 Azok mindnyájan ezt felelték: »Keresztre vele!« Ő újra megkérdezte: »De hát mi rosszat tett?« Azok erre még hangosabban kiáltoztak: »Keresztre vele!«
24 فلما رأى بيلاطس انه لا ينفع شيئا بل بالحري يحدث شغب اخذ ماء وغسل يديه قدام الجمع قائلا اني بريء من دم هذا البار. ابصروا انتم.	24 Pilátus, látva, hogy semmire sem megy, sőt inkább zavargás támad, vizet hozatott, megmosta a kezét a tömeg előtt és így szólt: »Én ártatlan vagyok ennek a vérétől. Ti lássátok!«
25 فاجاب جميع الشعب وقالوا دمه علينا وعلى اولادنا.	25 Az egész nép azt felelte: »Az ő vére rajtunk és gyermekeinken!«
26 حينئذ اطلق لهم باراباس. واما يسوع فجلده واسلمه ليصلب	26 Erre elbocsátotta nekik Barabást, Jézust pedig megostoroztatta és átadta nekik, hogy feszítsék keresztre.
27 فاخذ عسكر الوالي يسوع الى دار الولاية وجمعوا عليه كل الكتيبة.	27 Ekkor a helytartó katonái bevitték Jézust a helytartóságra, és összegyűjtötték köréje az egész csapatot.
28 فعروه والبسوه رداء قرمزيا.	28 Levetkőztették, vörös katonaköpenyt adtak rá,
29 وضفروا اكليلا من شوك ووضعوه على راسه وقصبة في يمينه. وكانوا يجثون قدامه ويستهزئون به قائلين السلام يا ملك اليهود.	29 tövisekből koronát fontak, rátették a fejére, egy nádszálat pedig a jobb kezébe, aztán térdet hajtva előtte így gúnyolták: »Üdvözlégy, zsidók királya!«
30 وبصقوا عليه واخذوا القصبة وضربوه على راسه.	30 Leköpdösték, elvették a nádat és a fejét verték.
31 وبعدما استهزئوا به نزعوا عنه الرداء والبسوه ثيابه ومضوا به للصلب	31 Miután így gúnyt űztek belőle, levették róla a katonaköpenyt, ráadták saját ruháit, és elvezették, hogy keresztre feszítsék.
32 وفيما هم خارجون وجدوا انسانا قيروانيا اسمه سمعان فسخروه ليحمل صليبه.	32 Miközben kifelé mentek, találtak egy cirenei embert, név szerint Simont. Ezt kényszerítették, hogy vigye a keresztjét.
33 ولما أتوا الى موضع يقال له جلجثة وهو المسمى موضع الجمجمة	33 Amikor elérkeztek arra a helyre, amelyet Golgotának neveznek, ami Koponyahelyet jelent,
34 اعطوه خلا ممزوجا بمرارة ليشرب. ولما ذاق لم يرد ان يشرب.	34 epével kevert bort adtak neki inni . Amikor megízlelte, nem akart belőle inni.
35 ولما صلبوه اقتسموا ثيابه مقترعين عليها. لكي يتم ما قيل بالنبي اقتسموا ثيابي بينهم وعلى لباسي القوا قرعة.	35 Miután felfeszítették, sorsot vetve megosztoztak a ruháin .
36 ثم جلسوا يحرسونه هناك.	36 Azután leültek és ott őrizték őt.
37 وجعلوا فوق راسه علته مكتوبة هذا هو يسوع ملك اليهود.	37 A feje fölé föltették elítélésének okát. Ez volt ráírva: »Ez Jézus, a Zsidók Királya«.
38 حينئذ صلب معه لصان واحد عن اليمين وواحد عن اليسار	38 Két rablót is megfeszítettek vele együtt, az egyiket jobbról, a másikat balról.
39 وكان المجتازون يجدفون عليه وهم يهزون رؤوسهم	39 Az arra járók pedig a fejüket csóválva káromolták ,
40 قائلين يا ناقض الهيكل وبانيه في ثلاثة ايام خلّص نفسك. ان كنت ابن الله فانزل عن الصليب.	40 és ezt mondták: »Te, aki lebontod a templomot és három nap alatt fölépíted, mentsd meg magadat! Ha Isten Fia vagy, szállj le a keresztről!«
41 وكذلك رؤساء الكهنة ايضا وهم يستهزئون مع الكتبة والشيوخ قالوا	41 Ugyanígy a főpapok is csúfolódva mondogatták az írástudókkal és a vénekkel együtt:
42 خلّص آخرين واما نفسه فما يقدر ان يخلّصها. ان كان هو ملك اسرائيل فلينزل الآن عن الصليب فنؤمن به.	42 »Másokat megmentett, magát meg nem tudja megmenteni. Izrael királya ő, szálljon le most a keresztről, és hiszünk neki!
43 قد اتكل على الله فلينقذه الآن ان اراده. لانه قال انا ابن الله.	43 Az Istenben bízott, szabadítsa hát meg most, ha akarja! Hiszen azt mondta: ‘Az Isten Fia vagyok.’«
44 وبذلك ايضا كان اللصّان اللذان صلبا معه يعيّرانه	44 Így gyalázták őt a rablók is, akiket vele együtt feszítettek keresztre.
45 ومن الساعة السادسة كانت ظلمة على كل الارض الى الساعة التاسعة.	45 A hatodik órától sötétség lett az egész földön a kilencedik óráig.
46 ونحو الساعة التاسعة صرخ يسوع بصوت عظيم قائلا ايلي ايلي لما شبقتني اي الهي الهي لماذا تركتني.	46 A kilencedik óra körül Jézus hangosan felkiáltott: »Élí, Élí, lemá szabaktáni?«, azaz: »Istenem, Istenem, miért hagytál el engem?«
47 فقوم من الواقفين هناك لما سمعوا قالوا انه ينادي ايليا.	47 Ennek hallatára egyesek az ott állók közül így szóltak: »Ez Illést hívja.«
48 وللوقت ركض واحد منهم واخذ اسفنجة وملأها خلا وجعلها على قصبة وسقاه.	48 Az egyikük mindjárt elszaladt, hozott egy szivacsot, ecetbe mártotta, és nádszálra tűzve inni adott neki .
49 واما الباقون فقالوا اترك. لنرى هل يأتي ايليا يخلّصه.	49 A többiek pedig így szóltak: »Hagyd csak, lássuk, eljön-e Illés, hogy megszabadítsa?«
50 فصرخ يسوع ايضا بصوت عظيم واسلم الروح	50 Ekkor Jézus ismét hangosan felkiáltott és kiadta a lelkét.
51 واذا حجاب الهيكل قد انشق الى اثنين من فوق الى اسفل. والارض تزلزلت والصخور تشققت.	51 És íme, a templom függönye kettészakadt felülről az aljáig, a föld megrendült, a sziklák megrepedtek,
52 والقبور تفتحت وقام كثير من اجساد القديسين الراقدين.	52 a sírok megnyíltak, és sok elhunyt szentnek föltámadt a teste.
53 وخرجوا من القبور بعد قيامته ودخلوا المدينة المقدسة وظهروا لكثيرين.	53 Föltámadása után előjöttek a sírokból, bementek a szent városba, és sokaknak megjelentek.
54 واما قائد المئة والذين معه يحرسون يسوع فلما رأوا الزلزلة وما كان خافوا جدا وقالوا حقا كان هذا ابن الله.	54 A százados pedig, és akik vele együtt őrizték Jézust, a földrengés és a történtek láttán nagyon megrémültek és azt mondták: »Ez valóban Isten Fia volt.«
55 وكانت هناك نساء كثيرات ينظرن من بعيد وهنّ كنّ قد تبعن يسوع من الجليل يخدمنه.	55 Volt ott sok asszony is, akik messziről figyelték, azok, akik Galileából követték Jézust, és szolgáltak neki.
56 وبينهنّ مريم المجدلية ومريم ام يعقوب ويوسي وام ابني زبدي	56 Köztük volt Mária Magdolna, Mária, Jakab és József anyja, és Zebedeus fiainak anyja.
57 ولما كان المساء جاء رجل غني من الرامة اسمه يوسف. وكان هو ايضا تلميذا ليسوع.	57 Mikor beesteledett, jött egy Arimateából való gazdag ember, név szerint József, aki maga is tanítványa volt Jézusnak.
58 فهذا تقدم الى بيلاطس وطلب جسد يسوع. فامر بيلاطس حينئذ ان يعطى الجسد.	58 Odament Pilátushoz, és elkérte Jézus testét. Akkor Pilátus megparancsolta, hogy adják ki neki.
59 فاخذ يوسف الجسد ولفه بكتان نقي.	59 József fogta a testet, begöngyölte tiszta gyolcsvászonba,
60 ووضعه في قبره الجديد الذي كان قد نحته في الصخرة ثم دحرج حجرا كبيرا على باب القبر ومضى.	60 és betette sziklába vágott, saját, új sírboltjába. A sír bejáratához egy nagy követ hengerített és elment.
61 وكانت هناك مريم المجدلية ومريم الاخرى جالستين تجاه القبر	61 Mária Magdolna és a másik Mária ott voltak, és ültek a sírral szemben.
62 وفي الغد الذي بعد الاستعداد اجتمع رؤساء الكهنة والفريسيون الى بيلاطس	62 Másnap pedig, azaz a készületnap után, Pilátusnál összegyűltek a főpapok és a farizeusok
63 قائلين. يا سيد قد تذكرنا ان ذلك المضل قال وهو حيّ اني بعد ثلاثة ايام اقوم.	63 és azt mondták: »Uram! Emlékszünk, hogy ez a csaló még életében azt mondta: ‘Három nap múlva föltámadok.’
64 فمر بضبط القبر الى اليوم الثالث لئلا يأتي تلاميذه ليلا ويسرقوه ويقولوا للشعب انه قام من الاموات. فتكون الضلالة الاخيرة اشر من الاولى.	64 Parancsold meg tehát, hogy őrizzék a sírt a harmadik napig, nehogy odamenjenek a tanítványai, ellopják, és azt mondják a népnek: ‘Feltámadt a halálból’. Ez az utóbbi csalás rosszabb lenne az előzőnél!«
65 فقال لهم بيلاطس عندكم حراس. اذهبوا واضبطوه كما تعلمون.	65 Pilátus azt felelte nekik: »Van őrségtek, menjetek és biztosítsátok magatoknak, ahogy tudjátok.«
66 فمضوا وضبطوا القبر بالحراس وختموا الحجر	66 Azok pedig elmentek, lepecsételték a követ, és őrséggel biztosították maguknak a sírt.