Deuxième livre des Macchabées 12

JERUSALEM	LXX
1 Ces traités conclus, Lysias revint chez le roi, tandis que les Juifs se remettaient aux travauxdes champs.	1 γενομενων δε των συνθηκων τουτων ο μεν λυσιας απηει προς τον βασιλεα οι δε ιουδαιοι περι την γεωργιαν εγινοντο
2 Parmi les stratèges en place, Timothée et Apollonius, fils de Gennéos, et aussi Hiéronyme etDémophon, à qui s'ajoutait Nikanor le Cypriarque, ne laissaient goûter aux Juifs ni repos, ni tranquillité.	2 των δε κατα τοπον στρατηγων τιμοθεος και απολλωνιος ο του γενναιου ετι δε ιερωνυμος και δημοφων προς δε τουτοις νικανωρ ο κυπριαρχης ουκ ειων αυτους ευσταθειν και τα της ησυχιας αγειν
3 Les habitants de Joppé commirent un acte particulièrement impie. Ils invitèrent les Juifsdomiciliés chez eux à monter avec leurs femmes et leurs enfants sur des barques qu'ils avaient préparées eux-mêmes, comme si nulle inimitié n'existait à leur égard.	3 ιοππιται δε τηλικουτο συνετελεσαν το δυσσεβημα παρακαλεσαντες τους συν αυτοις οικουντας ιουδαιους εμβηναι εις τα παρακατασταθεντα υπ' αυτων σκαφη συν γυναιξιν και τεκνοις ως μηδεμιας ενεστωσης προς αυτους δυσμενειας
4 Sur l'assurance d'un décret rendu par le peuple de la ville, les Juifs acceptèrent comme desgens désireux de la paix et sans défiance, mais quand ils furent au large, on les coula à fond au nombre d'aumoins 200.	4 κατα δε το κοινον της πολεως ψηφισμα και τουτων επιδεξαμενων ως αν ειρηνευειν θελοντων και μηδεν υποπτον εχοντων επαναχθεντας αυτους εβυθισαν οντας ουκ ελαττον των διακοσιων
5 Dès que Judas eut appris la cruauté commise contre les gens de sa nation, il fit savoir sesordres à ceux qui étaient avec lui,	5 μεταλαβων δε ιουδας την γεγονυιαν εις τους ομοεθνεις ωμοτητα παραγγειλας τοις περι αυτον ανδρασιν
6 et, après avoir invoqué Dieu, le juge équitable, il marcha contre les meurtriers de ses frères.De nuit, il incendia le port, brûla les vaisseaux et passa au fil de l'épée ceux qui y avaient cherché un refuge.	6 και επικαλεσαμενος τον δικαιον κριτην θεον παρεγενετο επι τους μιαιφονους των αδελφων και τον μεν λιμενα νυκτωρ ενεπρησεν και τα σκαφη κατεφλεξεν τους δε εκει συμφυγοντας εξεκεντησεν
7 Mais la place ayant été fermée, il partit dans le dessein d'y revenir pour extirper toute la citédes Joppites.	7 του δε χωριου συγκλεισθεντος ανελυσεν ως παλιν ηξων και το συμπαν των ιοππιτων εκριζωσαι πολιτευμα
8 Averti que ceux de Iamnia voulaient jouer le même tour aux Juifs qui habitaient parmi eux,	8 μεταλαβων δε και τους εν ιαμνεια τον αυτον επιτελειν βουλομενους τροπον τοις παροικουσιν ιουδαιοις
9 il attaqua de nuit les Iamnites, incendia le port avec la flotte, de telle sorte que les lueurs desflammes furent aperçues jusqu'à Jérusalem quoique distante de 240 stades.	9 και τοις ιαμνιταις νυκτος επιβαλων υφηψεν τον λιμενα συν τω στολω ωστε φαινεσθαι τας αυγας του φεγγους εις τα ιεροσολυμα σταδιων οντων διακοσιων τεσσαρακοντα
10 Il s'était éloigné de là de neuf stades dans une marche contre Timothée, lorsque tombèrentsur lui des Arabes au nombre d'au moins 5.000 hommes de pied et 500 cavaliers.	10 εκειθεν δε αποσπασαντες σταδιους εννεα ποιουμενων την πορειαν επι τον τιμοθεον προσεβαλον αραβες αυτω ουκ ελαττους των πεντακισχιλιων ιππεις δε πεντακοσιοι
11 Un violent combat s'étant engagé, et les soldats de Judas l'ayant emporté avec l'aide de Dieu,les nomades vaincus demandèrent à Judas de leur donner la main droite, promettant de lui livrer du bétail et delui être utiles en tout le reste.	11 γενομενης δε καρτερας μαχης και των περι τον ιουδαν δια την παρα του θεου βοηθειαν ευημερησαντων ελαττονωθεντες οι νομαδες ηξιουν δουναι τον ιουδαν δεξιας αυτοις υπισχνουμενοι και βοσκηματα δωσειν και εν τοις λοιποις ωφελησειν αυτους
12 Comprenant qu'en réalité ils pourraient lui rendre beaucoup de services, Judas consentit àfaire la paix avec eux et, après qu'on se fut donné la main, ils se retirèrent sous la tente.	12 ιουδας δε υπολαβων ως αληθως εν πολλοις αυτους χρησιμους επεχωρησεν ειρηνην αξειν προς αυτους και λαβοντες δεξιας εις τας σκηνας εχωρισθησαν
13 Judas attaqua aussi une certaine ville forte, entourée de remparts, habitée par un mélange denations et dont le nom était Kaspîn.	13 επεβαλεν δε και επι τινα πολιν γεφυραις οχυραν και τειχεσιν περιπεφραγμενην και παμμειγεσιν εθνεσιν κατοικουμενην ονομα δε κασπιν
14 Confiants dans la puissance de leurs murs et leurs dépôts de vivres, les assiégés semontraient grossiers à l'excès envers Judas et les siens, joignant aux insultes les blasphèmes et des proposimpies.	14 οι δε ενδον πεποιθοτες τη των τειχεων ερυμνοτητι τη τε των βρωματων παραθεσει αναγωγοτερον εχρωντο τοις περι τον ιουδαν λοιδορουντες και προσετι βλασφημουντες και λαλουντες α μη θεμις
15 Judas et ses compagnons, ayant invoqué le grand Souverain du monde qui sans béliers nimachines de guerre renversa Jéricho au temps de Josué, assaillirent le mur avec férocité.	15 οι δε περι τον ιουδαν επικαλεσαμενοι τον μεγαν του κοσμου δυναστην τον ατερ κριων και μηχανων οργανικων κατακρημνισαντα την ιεριχω κατα τους ιησου χρονους ενεσεισαν θηριωδως τω τειχει
16 Devenus maîtres de la ville par la volonté de Dieu, ils firent un carnage indescriptible, aupoint que l'étang voisin, large de deux stades, paraissait rempli par le sang qui y avait coulé.	16 καταλαβομενοι τε την πολιν τη του θεου θελησει αμυθητους εποιησαντο σφαγας ωστε την παρακειμενην λιμνην το πλατος εχουσαν σταδιους δυο καταρρυτον αιματι πεπληρωμενην φαινεσθαι
17 Comme ils s'étaient éloignés à 750 stades de là, ils atteignirent le Charax, chez les Juifsappelés Toubiens.	17 εκειθεν δε αποσπασαντες σταδιους επτακοσιους πεντηκοντα διηνυσαν εις τον χαρακα προς τους λεγομενους τουβιανους ιουδαιους
18 Quant à Timothée, ils ne le trouvèrent point dans ces parages, car il avait quitté les lieuxsans avoir rien fait, mais non sans avoir laissé sur un certain point une très forte garnison.	18 και τιμοθεον μεν επι των τοπων ου κατελαβον απρακτον τοτε απο των τοπων εκλελυκοτα καταλελοιποτα δε φρουραν εν τινι τοπω και μαλα οχυραν
19 Dosithée et Sosipater, généraux du Maccabée, s'y rendirent et tuèrent les hommes laissés parTimothée dans la forteresse au nombre de plus de 10.000.	19 δοσιθεος δε και σωσιπατρος των περι τον μακκαβαιον ηγεμονων εξοδευσαντες απωλεσαν τους υπο τιμοθεου καταλειφθεντας εν τω οχυρωματι πλειους των μυριων ανδρων
20 Maccabée, de son côté, ayant distribué ses troupes en cohortes, nomma ceux qui seraient àleur tête et s'élança contre Timothée, qui avait autour de lui 120.000 fantassins et 2.500 cavaliers.	20 ο δε μακκαβαιος διαταξας την περι αυτον στρατιαν σπειρηδον κατεστησεν αυτους επι των σπειρων και επι τον τιμοθεον ωρμησεν εχοντα περι αυτον μυριαδας δωδεκα πεζων ιππεις δε δισχιλιους προς τοις πεντακοσιοις
21 Informé de l'approche de Judas, Timothée envoya tout d'abord les femmes, les enfants et lereste des bagages au lieu dit le Karnion, car la place était inexpugnable et difficile d'accès à cause des passesétroites de toute la contrée.	21 την δε εφοδον μεταλαβων ιουδου προεξαπεστειλεν ο τιμοθεος τας γυναικας και τα τεκνα και την αλλην αποσκευην εις το λεγομενον καρνιον ην γαρ δυσπολιορκητον και δυσπροσιτον το χωριον δια την παντων των τοπων στενοτητα
22 La cohorte de Judas parut la première: l'épouvante s'étant emparée de l'ennemi, ainsi que lacrainte que leur inspirait la manifestation de Celui qui voit tout, ils prirent la fuite en tous sens, de telle sorte quesouvent ils se blessaient entre eux et se transperçaient de leurs propres épées.	22 επιφανεισης δε της ιουδου σπειρας πρωτης και γενομενου δεους επι τους πολεμιους φοβου τε εκ της του τα παντα εφορωντος επιφανειας γενομενης επ' αυτους εις φυγην ωρμησαν αλλος αλλαχη φερομενος ωστε πολλακις υπο των ιδιων βλαπτεσθαι και ταις των ξιφων ακμαις αναπειρεσθαι
23 Judas les poursuivit avec une vigueur extrême, embrochant ces criminels dont il fit périrjusqu'à 30.000 hommes.	23 εποιειτο δε τον διωγμον ευτονωτερον ο ιουδας συγκεντων τους αλιτηριους διεφθειρεν τε εις μυριαδας τρεις ανδρων
24 Timothée, étant tombé lui-même aux mains des gens de Dosithée et de Sosipater, les conjuraavec beaucoup d'artifice de le laisser aller sain et sauf, affirmant qu'il avait en son pouvoir des parents et mêmedes frères de beaucoup d'entre eux, à qui il pourrait arriver d'être supprimés.	24 αυτος δε ο τιμοθεος εμπεσων τοις περι τον δοσιθεον και σωσιπατρον ηξιου μετα πολλης γοητειας εξαφειναι σωον αυτον δια το πλειονων μεν γονεις ων δε αδελφους εχειν και τουτους αλογηθηναι συμβησεται
25 Quand il les eut persuadés par de longs discours qu'il leur restituerait ces hommes sains etsaufs en vertu de l'engagement qu'il prenait, ils le relâchèrent pour sauver leurs frères.	25 πιστωσαντος δε αυτου δια πλειονων τον ορισμον αποκαταστησαι τουτους απημαντους απελυσαν αυτον ενεκα της των αδελφων σωτηριας
26 S'étant rendu au Karnion et à l'Atargatéion, Judas égorgea 25.000 hommes.	26 εξελθων δε επι το καρνιον και το ατεργατειον κατεσφαξεν μυριαδας σωματων δυο και πεντακισχιλιους
27 Après leur désastre (et leur perte), il conduisit son armée contre Ephrôn, ville forte oùhabitait Lysanias. De robustes jeunes gens, rangés devant les murailles, combattaient avec vigueur, et, àl'intérieur, il y avait des quantités de machines et de projectiles en réserve.	27 μετα δε την τουτων τροπην και απωλειαν επεστρατευσεν και επι εφρων πολιν οχυραν εν η κατωκει λυσιας και παμφυλα πληθη νεανιαι δε ρωμαλεοι προ των τειχεων καθεστωτες ευρωστως απεμαχοντο ενθα δε οργανων και βελων πολλαι παραθεσεις υπηρχον
28 Mais, ayant invoqué le Souverain qui brise par sa puissance les forces des ennemis, les Juifsse rendirent maîtres de la ville et couchèrent sur le sol, parmi ceux qui s'y trouvaient, environ 25.000 hommes.	28 επικαλεσαμενοι δε τον δυναστην τον μετα κρατους συντριβοντα τας των πολεμιων αλκας ελαβον την πολιν υποχειριον κατεστρωσαν δε των ενδον εις μυριαδας δυο πεντακισχιλιους
29 Partis de là, ils foncèrent sur Scythopolis, à 600 stades de Jérusalem.	29 αναζευξαντες δε εκειθεν ωρμησαν επι σκυθων πολιν απεχουσαν απο ιεροσολυμων σταδιους εξακοσιους
30 Mais les Juifs qui s'y étaient fixés, ayant attesté que les Scythopolites avaient eu pour eux dela bienveillance et leur avaient réservé un accueil humain au temps du malheur,	30 απομαρτυρησαντων δε των εκει καθεστωτων ιουδαιων ην οι σκυθοπολιται εσχον προς αυτους ευνοιαν και εν τοις της ατυχιας καιροις ημερον απαντησιν
31 Judas et les siens remercièrent ces derniers et les engagèrent à se montrer encore à l'avenirbien disposés pour leur race. Ils arrivèrent à Jérusalem très peu avant la fête des Semaines.	31 ευχαριστησαντες και προσπαρακαλεσαντες και εις τα λοιπα προς το γενος ευμενεις ειναι παρεγενηθησαν εις ιεροσολυμα της των εβδομαδων εορτης ουσης υπογυου
32 Après la fête appelée Pentecôte, ils foncèrent contre Gorgias, stratège de l'Idumée.	32 μετα δε την λεγομενην πεντηκοστην ωρμησαν επι γοργιαν τον της ιδουμαιας στρατηγον
33 Celui-ci sortit à la tête de 3.000 fantassins et 400 cavaliers,	33 εξηλθεν δε μετα πεζων τρισχιλιων ιππεων δε τετρακοσιων
34 qui engagèrent une bataille rangée où il arriva qu'un certain nombre de Juifs succombèrent.	34 παραταξαμενους δε συνεβη πεσειν ολιγους των ιουδαιων
35 Le dénommé Dosithée, cavalier du corps des Toubiens, homme vaillant, se rendit maître dela personne de Gorgias et, l'ayant saisi par la chlamyde, il l'entraînait de force en vue de capturer vivant cemaudit, mais un cavalier thrace, se jetant sur Dosithée, lui trancha l'épaule, et Gorgias s'enfuit à Marisa.	35 δοσιθεος δε τις των του βακηνορος εφιππος ανηρ και καρτερος ειχετο του γοργιου και λαβομενος της χλαμυδος ηγεν αυτον ευρωστως και βουλομενος τον καταρατον λαβειν ζωγριαν των ιππεων τινος θρακων επενεχθεντος αυτω και τον ωμον καθελοντος διεφυγεν ο γοργιας εις μαρισα
36 Cependant ceux qui se trouvaient avec Esdrias combattaient depuis longtemps et tombaientd'épuisement. Judas supplia le Seigneur de se montrer leur allié et leur guide dans le combat.	36 των δε περι τον εσδριν επι πλειον μαχομενων και κατακοπων οντων επικαλεσαμενος ιουδας τον κυριον συμμαχον φανηναι και προοδηγον του πολεμου
37 Entonnant ensuite à pleine voix dans la langue des pères le cri de guerre avec des hymnes, ilmit en déroute les gens de Gorgias.	37 καταρξαμενος τη πατριω φωνη την μεθ' υμνων κραυγην ενσεισας απροσδοκητως τοις περι τον γοργιαν τροπην αυτων εποιησατο
38 Judas, ayant ensuite rallié son armée, se rendit à la ville d'Odollam et, le septième jour de lasemaine survenant, ils se purifièrent selon la coutume et célébrèrent le sabbat en ce lieu.	38 ιουδας δε αναλαβων το στρατευμα ηκεν εις οδολλαμ πολιν της δε εβδομαδος επιβαλλουσης κατα τον εθισμον αγνισθεντες αυτοθι το σαββατον διηγαγον
39 Le jour suivant, on vint trouver Judas (au temps où la nécessité s'en imposait) pour releverles corps de ceux qui avaient succombé et les inhumer avec leurs proches dans le tombeau de leurs pères.	39 τη δε εχομενη ηλθον οι περι τον ιουδαν καθ' ον χρονον το της χρειας εγεγονει τα σωματα των προπεπτωκοτων ανακομισασθαι και μετα των συγγενων αποκαταστησαι εις τους πατρωους ταφους
40 Or ils trouvèrent sous la tunique de chacun des morts des objets consacrés aux idoles deIamnia et que la Loi interdit aux Juifs. Il fut donc évident pour tous que cela avait été la cause de leur mort.	40 ευρον δε εκαστου των τεθνηκοτων υπο τους χιτωνας ιερωματα των απο ιαμνειας ειδωλων αφ' ων ο νομος απειργει τους ιουδαιους τοις δε πασι σαφες εγενετο δια τηνδε την αιτιαν τουσδε πεπτωκεναι
41 Tous donc, ayant béni la conduite du Seigneur, juge équitable qui rend manifestes les chosescachées,	41 παντες ουν ευλογησαντες τα του δικαιοκριτου κυριου τα κεκρυμμενα φανερα ποιουντος
42 se mirent en prière pour demander que le péché commis fût entièrement pardonné, puis levaleureux Judas exhorta la troupe à se garder pure de tout péché, ayant sous les yeux ce qui était arrivé à causede la faute de ceux qui étaient tombés.	42 εις ικετειαν ετραπησαν αξιωσαντες το γεγονος αμαρτημα τελειως εξαλειφθηναι ο δε γενναιος ιουδας παρεκαλεσε το πληθος συντηρειν αυτους αναμαρτητους ειναι υπ' οψιν εωρακοτας τα γεγονοτα δια την των προπεπτωκοτων αμαρτιαν
43 Puis, ayant fait une collecte d'environ 2.000 drachmes, il l'envoya à Jérusalem afin qu'onoffrît un sacrifice pour le péché, agissant fort bien et noblement d'après le concept de la résurrection.	43 ποιησαμενος τε κατ' ανδρολογιαν εις αργυριου δραχμας δισχιλιας απεστειλεν εις ιεροσολυμα προσαγαγειν περι αμαρτιας θυσιαν πανυ καλως και αστειως πραττων υπερ αναστασεως διαλογιζομενος
44 Car, s'il n'avait pas espéré que les soldats tombés dussent ressusciter, il était superflu et sotde prier pour les morts,	44 ει μη γαρ τους προπεπτωκοτας αναστηναι προσεδοκα περισσον και ληρωδες υπερ νεκρων ευχεσθαι
45 et s'il envisageait qu'une très belle récompense est réservée à ceux qui s'endorment dans lapiété, c'était là une pensée sainte et pieuse. Voilà pourquoi il fit faire ce sacrifice expiatoire pour les morts, afinqu'ils fussent délivrés de leur péché.	45 ειτε' εμβλεπων τοις μετ' ευσεβειας κοιμωμενοις καλλιστον αποκειμενον χαριστηριον οσια και ευσεβης η επινοια οθεν περι των τεθνηκοτων τον εξιλασμον εποιησατο της αμαρτιας απολυθηναι