ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ - Proverbi - Proverbs 24

LXX	NEW AMERICAN BIBLE
1 υιε μη ζηλωσης κακους ανδρας μηδε επιθυμησης ειναι μετ' αυτων	1 Be not emulous of evil men, and desire not to be with them;
2 ψευδη γαρ μελετα η καρδια αυτων και πονους τα χειλη αυτων λαλει	2 For their hearts plot violence, and their lips speak of foul play.
3 μετα σοφιας οικοδομειται οικος και μετα συνεσεως ανορθουται	3 By wisdom is a house built, by understanding is it made firm;
4 μετα αισθησεως εμπιμπλαται ταμιεια εκ παντος πλουτου τιμιου και καλου	4 And by knowledge are its rooms filled with every precious and pleasing possession.
5 κρεισσων σοφος ισχυρου και ανηρ φρονησιν εχων γεωργιου μεγαλου	5 A wise man is more powerful than a strong man, and a man of knowledge than a man of might;
6 μετα κυβερνησεως γινεται πολεμος βοηθεια δε μετα καρδιας βουλευτικης	6 For it is by wise guidance that you wage your war, and the victory is due to a wealth of counselors.
7 σοφια και εννοια αγαθη εν πυλαις σοφων σοφοι ουκ εκκλινουσιν εκ στοματος κυριου	7 For a fool, to be silent is wisdom; not to open his mouth at the gate.
8 αλλα λογιζονται εν συνεδριοις απαιδευτοις συναντα θανατος	8 He who plots evil doing-- men call him an intriguer.
9 αποθνησκει δε αφρων εν αμαρτιαις ακαθαρσια δε ανδρι λοιμω εμμολυνθησεται	9 Beyond intrigue and folly and sin, it is arrogance that men find abominable.
10 εν ημερα κακη και εν ημερα θλιψεως εως αν εκλιπη	10 If you remain indifferent in time of adversity, your strength will depart from you.
11 ρυσαι αγομενους εις θανατον και εκπριου κτεινομενους μη φειση	11 Rescue those who are being dragged to death, and from those tottering to execution withdraw not.
12 εαν δε ειπης ουκ οιδα τουτον γινωσκε οτι κυριος καρδιας παντων γινωσκει και ο πλασας πνοην πασιν αυτος οιδεν παντα ος αποδιδωσιν εκαστω κατα τα εργα αυτου	12 If you say, "I know not this man!" does not he who tests hearts perceive it? He who guards your life knows it, and he will repay each one according to his deeds.
13 φαγε μελι υιε αγαθον γαρ κηριον ινα γλυκανθη σου ο φαρυγξ	13 If you eat honey, my son, because it is good, if virgin honey is sweet to your taste;
14 ουτως αισθηση σοφιαν τη ση ψυχη εαν γαρ ευρης εσται καλη η τελευτη σου και ελπις σε ουκ εγκαταλειψει	14 Such, you must know, is wisdom to your soul. If you find it, you will have a future, and your hope will not be cut off.
15 μη προσαγαγης ασεβη νομη δικαιων μηδε απατηθης χορτασια κοιλιας	15 Lie not in wait against the home of the just man, ravage not his dwelling place;
16 επτακι γαρ πεσειται ο δικαιος και αναστησεται οι δε ασεβεις ασθενησουσιν εν κακοις	16 For the just man falls seven times and rises again, but the wicked stumble to ruin.
17 εαν πεση ο εχθρος σου μη επιχαρης αυτω εν δε τω υποσκελισματι αυτου μη επαιρου	17 Rejoice not when your enemy falls, and when he stumbles, let not your heart exult,
18 οτι οψεται κυριος και ουκ αρεσει αυτω και αποστρεψει τον θυμον αυτου απ' αυτου	18 Lest the LORD see it, be displeased with you, and withdraw his wrath from your enemy.
19 μη χαιρε επι κακοποιοις μηδε ζηλου αμαρτωλους	19 Be not provoked with evildoers, nor envious of the wicked;
20 ου γαρ μη γενηται εκγονα πονηρων λαμπτηρ δε ασεβων σβεσθησεται	20 For the evil man has no future, the lamp of the wicked will be put out.
21 φοβου τον θεον υιε και βασιλεα και μηθετερω αυτων απειθησης	21 My son, fear the LORD and the king; have nothing to do with those who rebel against them;
22 εξαιφνης γαρ τεισονται τους ασεβεις τας δε τιμωριας αμφοτερων τις γνωσεται [22α] λογον φυλασσομενος υιος απωλειας εκτος εσται δεχομενος δε εδεξατο αυτον [22β] μηδεν ψευδος απο γλωσσης βασιλει λεγεσθω και ουδεν ψευδος απο γλωσσης αυτου ου μη εξελθη [22χ] μαχαιρα γλωσσα βασιλεως και ου σαρκινη ος δ' αν παραδοθη συντριβησεται [22δ] εαν γαρ οξυνθη ο θυμος αυτου συν νευροις ανθρωπους αναλισκει [22ε] και οστα ανθρωπων κατατρωγει και συγκαιει ωσπερ φλοξ ωστε αβρωτα ειναι νεοσσοις αετων	22 For suddenly arises the destruction they send, and the ruin from either one, who can measure?
23 ταυτα δε λεγω υμιν τοις σοφοις επιγινωσκειν αιδεισθαι προσωπον εν κρισει ου καλον	23 These also are sayings of the wise: To show partiality in judgment is not good.
24 ο ειπων τον ασεβη δικαιος εστιν επικαταρατος λαοις εσται και μισητος εις εθνη	24 He who says to the wicked man, "You are just"-- men will curse him, people will denounce him;
25 οι δε ελεγχοντες βελτιους φανουνται επ' αυτους δε ηξει ευλογια αγαθη	25 But those who convict the evildoer will fare well, and on them will come the blessing of prosperity.
26 χειλη δε φιλησουσιν αποκρινομενα λογους αγαθους	26 He gives a kiss on the lips who makes an honest reply.
27 ετοιμαζε εις την εξοδον τα εργα σου και παρασκευαζου εις τον αγρον και πορευου κατοπισθεν μου και ανοικοδομησεις τον οικον σου	27 Complete your outdoor tasks, and arrange your work in the field; afterward you can establish your house.
28 μη ισθι ψευδης μαρτυς επι σον πολιτην μηδε πλατυνου σοις χειλεσιν	28 Be not a witness against your neighbor without just cause, thus committing folly with your lips.
29 μη ειπης ον τροπον εχρησατο μοι χρησομαι αυτω τεισομαι δε αυτον α με ηδικησεν	29 Say not, "As he did to me, so will I do to him; I will repay the man according to his deeds."
30 ωσπερ γεωργιον ανηρ αφρων και ωσπερ αμπελων ανθρωπος ενδεης φρενων	30 I passed by the field of the sluggard, by the vineyard of the man without sense;
31 εαν αφης αυτον χερσωθησεται και χορτομανησει ολος και γινεται εκλελειμμενος οι δε φραγμοι των λιθων αυτου κατασκαπτονται	31 And behold! it was all overgrown with thistles; its surface was covered with nettles, and its stone wall broken down.
32 υστερον εγω μετενοησα επεβλεψα του εκλεξασθαι παιδειαν	32 And as I gazed at it, I reflected; I saw and learned the lesson:
33 ολιγον νυσταζω ολιγον δε καθυπνω ολιγον δε εναγκαλιζομαι χερσιν στηθη	33 A little sleep, a little slumber, a little folding of the arms to rest--
34 εαν δε τουτο ποιης ηξει προπορευομενη η πενια σου και η ενδεια σου ωσπερ αγαθος δρομευς	34 Then will poverty come upon you like a highwayman, and want like an armed man.