1 Προτιμοτερον ονομα καλον παρα πλουτη μεγαλα, χαρις αγαθη παρα αργυριον και χρυσιον. | 1 Mieux que de grandes richesses, un nom respecté; mieux que l’or et l’argent, être bien estimé! |
2 Πλουσιος και πτωχος συναπαντωνται? ο Κυριος ειναι ο Ποιητης αμφοτερων τουτων. | 2 Le riche et le pauvre ont ceci en commun: Yahvé les a faits l’un et l’autre. |
3 Ο φρονιμος προβλεπει το κακον και κρυπτεται? οι αφρονες ομως προχωρουσι και τιμωρουνται. | 3 L’homme avisé voit venir le malheur et se met à l’abri; les niais vont de l’avant et ils le paient. |
4 Η αμοιβη της ταπεινωσεως και του φοβου του Κυριου ειναι πλουτος και δοξα και ζωη. | 4 La récompense de l’humilité, c’est la crainte de Yahvé, la richesse, l’honneur et la vie. |
5 Τριβολοι και παγιδες ειναι εν τη οδω του σκολιου? οστις φυλαττει την ψυχην αυτου, θελει εισθαι μακραν απ' αυτων. | 5 Sur le chemin du pervers sont les épines et les pièges; qui s’en éloigne se met en sûreté. |
6 Διδαξον το παιδιον εν αρχη της οδου αυτου? και δεν θελει απομακρυνθη απ' αυτης ουδε οταν γηραση. | 6 Montre à l’enfant le chemin à suivre; même en vieillissant il s’y tiendra. |
7 Ο πλουσιος εξουσιαζει τους πτωχους? και ο δανειζομενος ειναι δουλος του δανειζοντος. | 7 Le riche domine sur le pauvre, le débiteur est sous la coupe de son créancier. |
8 Ο σπειρων ανομιαν θελει θερισει συμφορας? και η ραβδος της υβρεως αυτου θελει εκλειψει. | 8 Qui sème l’injustice récolte le malheur, le pouvoir des violents sera brisé. |
9 Ο εχων ομμα αγαθον θελει ευλογηθη? διοτι διδει εκ του αρτου αυτου εις τον πτωχον. | 9 Qui regarde avec bienveillance sera béni: il a su partager son pain avec le pauvre. |
10 Εκδιωξον τον χλευαστην και θελει συνεξελθει η φιλονεικια, και η ερις και η υβρις θελουσι παυσει. | 10 Chasse le railleur et la dispute s’en ira; les querelles et les injures s’apaiseront. |
11 Οστις αγαπα την καθαροτητα της καρδιας, δια την χαριν των χειλεων αυτου ο βασιλευς θελει εισθαι φιλος αυτου. | 11 Yahvé aime les cœurs droits, celui qui parle avec souci du bien, le roi le prendra pour ami. |
12 Οι οφθαλμοι του Κυριου περιφρουρουσι την γνωσιν? ανατρεπει δε τας υποθεσεις του παρανομου. | 12 Yahvé sait reconnaître le savoir, mais il démasque les discours pervers. |
13 Ο οκνηρος λεγει, Λεων ειναι εξω? εν τω μεσω των πλατειων θελω φονευθη. | 13 Le paresseux dit: “Il y a un lion dehors, si je sors je serai dévoré!” |
14 Στομα γυναικος αλλοτριας ειναι λακκος βαθυς? ο μισουμενος υπο Κυριου θελει εμπεσει εις αυτον. | 14 La bouche d’une adultère est une fosse profonde; il faut être abandonné de Yahvé pour y tomber. |
15 Η ανοησια ειναι συνδεδεμενη μετα της καρδιας του παιδιου? η ραβδος της παιδειας θελει αποχωρισει αυτην απ' αυτου. | 15 La sottise est ancrée au cœur de l’enfant; la discipline et les corrections l’en délivreront. |
16 Οστις καταθλιβει τον πτωχον δια να αυξηση τα πλουτη αυτου, και οστις διδει εις τον πλουσιον, θελει ελθει βεβαιως εις ενδειαν. | 16 Opprimez le pauvre, vous le faites progresser, donnez à un riche, vous lui faites du tort. |
17 Κλινον το ωτιον σου και ακουε τους λογους των σοφων, και προσκολλησον την καρδιαν σου εις την γνωσιν μου? | 17 Ouvre tes oreilles, écoute mes paroles, sois attentif à mes enseignements. |
18 διοτι ειναι τερπνοι, εαν φυλαττη αυτους εν τη καρδια σου? και θελουσι συναρμοζεσθαι ομου επι των χειλεων σου. | 18 Garde-les, ils seront doux à tes entrailles, et tu les trouveras prêts sur tes lèvres. |
19 Δια να ηναι το θαρρος σου επι τον Κυριον, εδιδαξα ταυτα εις σε την ημεραν ταυτην, μαλιστα εις σε. | 19 Je veux que tu mettes ta confiance en Yahvé: |
20 Δεν εγραψα εις σε πολλακις δια συμβουλων και γνωσεων, | 20 voilà pourquoi je t’ai écrit ces 30 maximes, pour te conseiller et t’avertir, |
21 δια να σε καμω να γνωρισης την βεβαιοτητα των λογων της αληθειας, ωστε να αποκρινησαι λογους αληθειας προς τους εξαποστελλοντας σε; | 21 pour que tu connaisses la vérité, et que tu puisses répondre avec sûreté à qui t’interrogera. |
22 Μη γυμνονης τον πτωχον, διοτι ειναι πτωχος? μηδε καταθλιβε εις την πυλην τον δυστυχουντα? | 22 Ne dépouille pas le pauvre parce qu’il est pauvre, et ne condamne pas le malheureux. |
23 διοτι ο Κυριος θελει εκδικασει την δικην αυτων? και θελει γυμνωσει την ψυχην των γυμνωσαντων αυτους. | 23 Car Yahvé prendra leur parti et se fera l’oppresseur de leurs oppresseurs. |
24 Μη καμνε φιλιαν μετα ανθρωπου θυμωδους? και μετα ανθρωπου οργιλου μη συμπεριπατει? | 24 Ne te lie pas à un homme colérique, ne fréquente pas quelqu’un d’emporté: |
25 μηποτε μαθης τας οδους αυτου, και λαβης παγιδα εις την ψυχην σου. | 25 tu pourrais prendre leurs manières, et tu y risquerais ta vie. |
26 Μη εσο εκ των διδοντων χειρα, εκ των εγγυωμενων δια χρεη. | 26 Ne sois pas de ceux qui s’engagent à la légère et qui donnent des garanties sur un prêt; |
27 Εαν δεν εχης ποθεν να πληρωσης, δια τι να παρωσι την κλινην σου υποκατωθεν σου; | 27 si tu n’as pas de quoi rembourser, on te prendra ton lit en te laissant sur le sol. |
28 Μη μετακινει ορια αρχαια, τα οποια εθεσαν οι πατερες σου. | 28 Laisse la borne que tes pères ont posée là où elle a toujours été. |
29 Ειδες ανθρωπον επιτηδειον εις τα εργα αυτου; αυτος θελει παρασταθη ενωπιον βασιλεων? δεν θελει παρασταθη ενωπιον ουτιδανων. | 29 Vois-tu un homme qui sait se démener? Il entrera au service des rois, il ne restera pas au service de gens obscurs. |