Premier livre des Maccabées 13

JERUSALEM	LXX
1 Simon apprit que Tryphon avait réuni une grande armée pour aller ravager le pays de Juda.	1 και ηκουσεν σιμων οτι συνηγαγεν τρυφων δυναμιν πολλην του ελθειν εις γην ιουδα και εκτριψαι αυτην
2 Voyant que le peuple tremblait d'épouvante, il monta à Jérusalem, rassembla le peuple	2 και ειδεν τον λαον οτι εντρομος εστιν και εκφοβος και ανεβη εις ιερουσαλημ και ηθροισεν τον λαον
3 qu'il exhorta en ces termes: "Vous n'êtes pas sans savoir tout ce que moi, mes frères et lamaison de mon père avons fait pour les lois et le saint lieu, ainsi que les guerres et les tribulations que nousavons vues.	3 και παρεκαλεσεν αυτους και ειπεν αυτοις αυτοι οιδατε οσα εγω και οι αδελφοι μου και ο οικος του πατρος μου εποιησαμεν περι των νομων και των αγιων και τους πολεμους και τας στενοχωριας ας ειδομεν
4 C'est bien pour cela que tous mes frères ont péri, oui, pour la cause d'Israël, et que moi jesuis resté tout seul.	4 τουτου χαριν απωλοντο οι αδελφοι μου παντες χαριν του ισραηλ και κατελειφθην εγω μονος
5 Maintenant, loin de moi d'épargner ma vie en aucun temps d'oppression! car je ne suis pasmeilleur que mes frères.	5 και νυν μη μοι γενοιτο φεισασθαι μου της ψυχης εν παντι καιρω θλιψεως ου γαρ ειμι κρεισσων των αδελφων μου
6 Mais plutôt je vengerai ma nation, le lieu saint, vos femmes et vos enfants, parce que toutesles nations se sont coalisées pour nous anéantir, poussées par la haine."	6 πλην εκδικησω περι του εθνους μου και περι των αγιων και περι των γυναικων και τεκνων υμων οτι συνηχθησαν παντα τα εθνη εκτριψαι ημας εχθρας χαριν
7 A ces paroles, l'esprit du peuple se ralluma;	7 και ανεζωπυρησεν το πνευμα του λαου αμα του ακουσαι των λογων τουτων
8 ils répondirent d'une voix forte: "Tu es notre guide à la place de Judas et de Jonathan, tonfrère;	8 και απεκριθησαν φωνη μεγαλη λεγοντες συ ει ημων ηγουμενος αντι ιουδου και ιωναθου του αδελφου σου
9 prends la direction de notre guerre et tout ce que tu nous diras, nous le ferons."	9 πολεμησον τον πολεμον ημων και παντα οσα αν ειπης ημιν ποιησομεν
10 Il rassembla tous les hommes aptes au combat, se hâta d'achever les murs de Jérusalem etla fortifia.	10 και συνηγαγεν παντας τους ανδρας τους πολεμιστας και εταχυνεν του τελεσαι τα τειχη ιερουσαλημ και ωχυρωσεν αυτην κυκλοθεν
11 Il envoya à Joppé Jonathan, fils d'Absalom, avec une troupe importante; celui-ci en chassales habitants et s'y établit.	11 και απεστειλεν ιωναθαν τον του αψαλωμου και μετ' αυτου δυναμιν ικανην εις ιοππην και εξεβαλεν τους οντας εν αυτη και εμεινεν εκει εν αυτη
12 Tryphon partit de Ptolémaïs avec une nombreuse armée pour entrer dans le pays de Juda,ayant avec lui Jonathan prisonnier.	12 και απηρεν τρυφων απο πτολεμαιδος μετα δυναμεως πολλης ελθειν εις γην ιουδα και ιωναθαν μετ' αυτου εν φυλακη
13 Simon vint alors camper à Adida, en face de la plaine.	13 σιμων δε παρενεβαλεν εν αδιδοις κατα προσωπον του πεδιου
14 Tryphon, ayant appris que Simon avait remplacé son frère Jonathan et qu'il était sur lepoint d'engager la lutte avec lui-même, lui dépêcha des messagers pour lui dire:	14 και επεγνω τρυφων οτι ανεστη σιμων αντι ιωναθου του αδελφου αυτου και οτι συναπτειν αυτω μελλει πολεμον και απεστειλεν προς αυτον πρεσβεις λεγων
15 "C'est au sujet de l'argent que ton frère Jonathan doit au trésor royal, à raison des fonctionsqu'il remplissait, que nous le tenons captif.	15 περι αργυριου ου ωφειλεν ιωναθαν ο αδελφος σου εις το βασιλικον δι' ας ειχεν χρειας συνεχομεν αυτον
16 Envoie donc maintenant cent talents d'argent et deux de ses fils en otages, de peur qu'unefois relâché il ne se rebelle contre nous; alors nous le laisserons aller."	16 και νυν αποστειλον αργυριου ταλαντα εκατον και δυο των υιων αυτου ομηρα οπως μη αφεθεις αποστατηση αφ' ημων και αφησομεν αυτον
17 Simon, bien qu'il connût la fausseté des paroles que lui adressaient les messagers, envoyaprendre l'argent et les enfants, de peur de s'attirer une grande inimitié de la part du peuple qui aurait dit:	17 και εγνω σιμων οτι δολω λαλουσιν προς αυτον και πεμπει του λαβειν το αργυριον και τα παιδαρια μηποτε εχθραν αρη μεγαλην προς τον λαον
18 "C'est parce que je n'ai pas envoyé l'argent et les enfants que Jonathan a péri."	18 λεγοντες οτι ουκ απεστειλα αυτω το αργυριον και τα παιδαρια απωλετο
19 Il envoya donc les enfants et les cent talents, mais Tryphon le trompa en ne renvoyant pasJonathan.	19 και απεστειλεν τα παιδαρια και τα εκατον ταλαντα και διεψευσατο και ουκ αφηκεν τον ιωναθαν
20 Après cela, Tryphon se mit en marche pour envahir le pays et le ravager; il fit un détourpar le chemin d'Adôra: Simon et son armée lui faisaient obstacle partout où il passait.	20 και μετα ταυτα ηλθεν τρυφων του εμβατευσαι εις την χωραν και εκτριψαι αυτην και εκυκλωσαν οδον την εις αδωρα και σιμων και η παρεμβολη αυτου αντιπαρηγεν αυτω εις παντα τοπον ου αν επορευετο
21 Cependant ceux de la Citadelle dépêchaient à Tryphon des messagers le pressant de venirchez eux par le désert et de leur faire parvenir des vivres.	21 οι δε εκ της ακρας απεστελλον προς τρυφωνα πρεσβευτας κατασπευδοντας αυτον του ελθειν προς αυτους δια της ερημου και αποστειλαι αυτοις τροφας
22 Tryphon disposa alors toute sa cavalerie pour y aller, mais dans cette nuit-là il tomba uneneige si abondante qu'il ne put s'y rendre. Il partit de là et se rendit en Galaaditide.	22 και ητοιμασεν τρυφων πασαν την ιππον αυτου ελθειν και εν τη νυκτι εκεινη ην χιων πολλη σφοδρα και ουκ ηλθεν δια την χιονα και απηρεν και ηλθεν εις την γαλααδιτιν
23 Aux approches de Baskama, il tua Jonathan, qui fut enseveli en ce lieu.	23 ως δε ηγγισεν της βασκαμα απεκτεινεν τον ιωναθαν και εταφη εκει
24 Tryphon, s'en retournant, regagna son pays.	24 και επεστρεψεν τρυφων και απηλθεν εις την γην αυτου
25 Simon envoya recueillir les ossements de Jonathan, son frère, et il l'ensevelit à Modîn, villede ses pères.	25 και απεστειλεν σιμων και ελαβεν τα οστα ιωναθου του αδελφου αυτου και εθαψεν αυτον εν μωδειν πολει των πατερων αυτου
26 Tout Israël mena sur lui un grand deuil et se lamenta durant de longs jours.	26 και εκοψαντο αυτον πας ισραηλ κοπετον μεγαν και επενθησαν αυτον ημερας πολλας
27 Simon bâtit sur la sépulture de son père et de ses frères un monument de pierres polies tantpar derrière qu'en façade, assez haut pour être vu.	27 και ωκοδομησεν σιμων επι τον ταφον του πατρος αυτου και των αδελφων αυτου και υψωσεν αυτον τη ορασει λιθω ξεστω εκ των οπισθεν και εμπροσθεν
28 Il érigea sept pyramides, l'une en face de l'autre, à son père, à sa mère et à ses quatre frères.	28 και εστησεν επτα πυραμιδας μιαν κατεναντι της μιας τω πατρι και τη μητρι και τοις τεσσαρσιν αδελφοις
29 Il les entoura d'un ouvrage consistant en hautes colonnes surmontées de panoplies, pour unsouvenir éternel, et, à côté des panoplies, de vaisseaux sculptés pour être vus par tous ceux qui naviguent sur lamer.	29 και ταυταις εποιησεν μηχανηματα περιθεις στυλους μεγαλους και εποιησεν επι τοις στυλοις πανοπλιας εις ονομα αιωνιον και παρα ταις πανοπλιαις πλοια εγγεγλυμμενα εις το θεωρεισθαι υπο παντων των πλεοντων την θαλασσαν
30 Tel est le mausolée qu'il fit à Modîn, et qui existe encore aujourd'hui.	30 ουτος ο ταφος ον εποιησεν εν μωδειν εως της ημερας ταυτης
31 Or Tryphon, usant de perfidie avec le jeune roi Antiochus, le mit à mort.	31 ο δε τρυφων επορευετο δολω μετα αντιοχου του βασιλεως του νεωτερου και απεκτεινεν αυτον
32 Il régna à sa place, ceignit le diadème de l'Asie et fit beaucoup de mal dans le pays.	32 και εβασιλευσεν αντ' αυτου και περιεθετο το διαδημα της ασιας και εποιησεν πληγην μεγαλην επι της γης
33 Quant à Simon, il rebâtit les forteresses de Judée, les entoura de hautes tours et de mursélevés munis de portes et de verrous et, dans ces forteresses, il entreposa des vivres.	33 και ωκοδομησεν σιμων τα οχυρωματα της ιουδαιας και περιετειχισεν πυργοις υψηλοις και τειχεσιν μεγαλοις και πυλαις και μοχλοις και εθετο βρωματα εν τοις οχυρωμασιν
34 En outre, Simon désigna des hommes qu'il envoya au roi Démétrius pour que celui-ciaccordât rémission à la province, parce que tous les actes de Tryphon n'étaient que rapines.	34 και επελεξεν σιμων ανδρας και απεστειλεν προς δημητριον τον βασιλεα του ποιησαι αφεσιν τη χωρα οτι πασαι αι πραξεις τρυφωνος ησαν αρπαγαι
35 Le roi Démétrius envoya une réponse à sa demande dans une lettre libellée comme suit:	35 και απεστειλεν αυτω δημητριος ο βασιλευς κατα τους λογους τουτους και απεκριθη αυτω και εγραψεν αυτω επιστολην τοιαυτην
36 "Le roi Démétrius à Simon, grand prêtre, ami des rois, aux anciens et à la nation des Juifs,salut.	36 βασιλευς δημητριος σιμωνι αρχιερει και φιλω βασιλεων και πρεσβυτεροις και εθνει ιουδαιων χαιρειν
37 Nous avons agréé la couronne d'or et la palme que vous nous avez envoyées et noussommes disposés à faire avec vous une paix complète et à écrire aux fonctionnaires de vous accorder desremises.	37 τον στεφανον τον χρυσουν και την βαινην ην απεστειλατε κεκομισμεθα και ετοιμοι εσμεν του ποιειν υμιν ειρηνην μεγαλην και γραφειν τοις επι των χρειων του αφιεναι υμιν τα αφεματα
38 Tout ce que nous avons statué à votre égard reste stable, et les forteresses que vous avezconstruites sont à vous.	38 και οσα εστησαμεν προς υμας εστηκεν και τα οχυρωματα α ωκοδομησατε υπαρχετω υμιν
39 Nous vous remettons les erreurs et les manquements commis jusqu'à ce jour ainsi que lacouronne que vous devez, et si quelque autre droit était perçu à Jérusalem, qu'il ne soit plus exigé.	39 αφιεμεν δε αγνοηματα και τα αμαρτηματα εως της σημερον ημερας και τον στεφανον ον ωφειλετε και ει τι αλλο ετελωνειτο εν ιερουσαλημ μηκετι τελωνεισθω
40 Si quelques-uns d'entre vous étaient aptes à s'enrôler dans notre garde du corps, qu'ils sefassent inscrire et que la paix soit faite entre nous."	40 και ει τινες επιτηδειοι υμων γραφηναι εις τους περι ημας εγγραφεσθωσαν και γινεσθω ανα μεσον ημων ειρηνη
41 L'an 170 le joug des nations fut ôté d'Israël,	41 ετους εβδομηκοστου και εκατοστου ηρθη ο ζυγος των εθνων απο του ισραηλ
42 et le peuple commença à écrire sur les actes et les contrats: "En la première année sousSimon, grand prêtre éminent, stratège et higoumène des Juifs."	42 και ηρξατο ο λαος γραφειν εν ταις συγγραφαις και συναλλαγμασιν ετους πρωτου επι σιμωνος αρχιερεως μεγαλου και στρατηγου και ηγουμενου ιουδαιων
43 En ces jours-là, Simon vint mettre le siège devant Gazara et l'investir avec ses troupes. Ilconstruisit une tour roulante, la fit donner contre la ville, ouvrit une brèche dans l'un des bastions et s'en empara.	43 εν ταις ημεραις εκειναις παρενεβαλεν επι γαζαρα και εκυκλωσεν αυτην παρεμβολαις και εποιησεν ελεοπολιν και προσηγαγεν τη πολει και επαταξεν πυργον ενα και κατελαβετο
44 Ceux qui étaient dans la tour sautèrent dans la place, ce qui y produisit une agitationconsidérable.	44 και εξηλλοντο οι εν τη ελεοπολει εις την πολιν και εγενετο κινημα μεγα εν τη πολει
45 Les habitants de la ville avec leurs femmes et leurs enfants montèrent sur le rempart et,déchirant leurs vêtements, ils demandèrent à grands cris à Simon de faire la paix avec eux:	45 και ανεβησαν οι εν τη πολει συν γυναιξιν και τοις τεκνοις επι το τειχος διερρηχοτες τα ιματια αυτων και εβοησαν φωνη μεγαλη αξιουντες σιμωνα δεξιας αυτοις δουναι
46 "Ne nous traite pas, dirent-ils, selon notre méchanceté, mais selon ta miséricorde."	46 και ειπαν μη ημιν χρηση κατα τας πονηριας ημων αλλα κατα το ελεος σου
47 Simon fit un arrangement avec eux et ne les combattit pas. Seulement, il les chassa de laville, purifia les maisons dans lesquelles il y avait des idoles, et alors il y entra au chant des hymnes et desbénédictions.	47 και συνελυθη αυτοις σιμων και ουκ επολεμησεν αυτους και εξεβαλεν αυτους εκ της πολεως και εκαθαρισεν τας οικιας εν αις ην τα ειδωλα και ουτως εισηλθεν εις αυτην υμνων και ευλογων
48 Il en bannit toute impureté, y établit des hommes qui pratiquaient la Loi et, l'ayant fortifiée,il s'y bâtit pour lui-même une résidence.	48 και εξεβαλεν εξ αυτης πασαν ακαθαρσιαν και κατωκισεν εν αυτη ανδρας οιτινες τον νομον ποιησωσιν και προσωχυρωσεν αυτην και ωκοδομησεν εαυτω εν αυτη οικησιν
49 Quant à ceux de la Citadelle à Jérusalem, ils étaient empêchés de sortir et de se rendre à lacampagne, d'acheter et de vendre: ils eurent terriblement faim et nombre d'entre eux furent emportés par lafamine.	49 οι δε εκ της ακρας εν ιερουσαλημ εκωλυοντο εκπορευεσθαι και εισπορευεσθαι εις την χωραν αγοραζειν και πωλειν και επεινασαν σφοδρα και απωλοντο εξ αυτων ικανοι τω λιμω
50 Ils demandèrent avec cris à Simon de faire la paix avec eux, ce qu'il leur accorda. Il leschassa de là et purifia la Citadelle de toute souillure.	50 και εβοησαν προς σιμωνα δεξιας λαβειν και εδωκεν αυτοις και εξεβαλεν αυτους εκειθεν και εκαθαρισεν την ακραν απο των μιασματων
51 Les Juifs y firent leur entrée le 23 du deuxième mois de l'an 171, avec des acclamations etdes palmes, au son des lyres, des cymbales et des harpes, au chant des hymnes et des cantiques, parce qu'ungrand ennemi avait été brisé et jeté hors d'Israël.	51 και εισηλθον εις αυτην τη τριτη και εικαδι του δευτερου μηνος ετους πρωτου και εβδομηκοστου και εκατοστου μετα αινεσεως και βαιων και εν κινυραις και εν κυμβαλοις και εν ναβλαις και εν υμνοις και εν ωδαις οτι συνετριβη εχθρος μεγας εξ ισραηλ
52 Simon ordonna de célébrer chaque année ce jour-là avec jubilation. Il fortifia la montagnedu sanctuaire du côté de la Citadelle et y habita lui et les siens.	52 και εστησεν κατ' ενιαυτον του αγειν την ημεραν ταυτην μετα ευφροσυνης και προσωχυρωσεν το ορος του ιερου το παρα την ακραν και ωκει εκει αυτος και οι παρ' αυτου
53 Simon vit que Jean, son fils, était vraiment un homme; aussi l'établit-il chef de toutes lesforces; il résidait à Gazara.	53 και ειδεν σιμων τον ιωαννην υιον αυτου οτι ανηρ εστιν και εθετο αυτον ηγουμενον των δυναμεων πασων και ωκει εν γαζαροις