Scrutatio

Lunedi, 13 maggio 2024 - Beata Vergine Maria di Fatima ( Letture di oggi)

ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α´ - 1 Maccabei - Maccabees I 11


font
GREEK BIBLEDOUAI-RHEIMS
1 και βασιλευς αιγυπτου ηθροισεν δυναμεις πολλας ως η αμμος η παρα το χειλος της θαλασσης και πλοια πολλα και εζητησε κατακρατησαι της βασιλειας αλεξανδρου δολω και προσθειναι αυτην τη βασιλεια αυτου1 And the king of Egypt gathered together an army, like the sand that lieth upon the sea shore, and many ships: and he sought to get the kingdom of Alexander by deceit, and join it to his own kingdom.
2 και εξηλθεν εις συριαν λογοις ειρηνικοις και ηνοιγον αυτω οι απο των πολεων και συνηντων αυτω οτι εντολη ην αλεξανδρου του βασιλεως συνανταν αυτω δια το πενθερον αυτου ειναι2 And he went out into Syria with peaceable words, and they opened to him the cities, and met him: for king Alexander had ordered them to go forth to meet him, because he was his father in law.
3 ως δε εισεπορευετο εις τας πολεις πτολεμαιος απετασσε τας δυναμεις φρουραν εν εκαστη πολει3 Now when Ptolemee entered into the cities, he put garrisons of soldiers in every city.
4 ως δε ηγγισαν αζωτου εδειξαν αυτω το ιερον δαγων εμπεπυρισμενον και αζωτον και τα περιπολια αυτης καθηρημενα και τα σωματα ερριμμενα και τους εμπεπυρισμενους ους ενεπυρισεν εν τω πολεμω εποιησαν γαρ θιμωνιας αυτων εν τη οδω αυτου4 And when he came near to Azotus, they shewed him the temple of Dagon that was burnt with fire, and Azotus, and the suburbs thereof that were destroyed, and the bodies that were cast abroad, and the graves of them that were slain in the battle, which they had made near the way.
5 και διηγησαντο τω βασιλει α εποιησεν ιωναθαν εις το ψογισαι αυτον και εσιγησεν ο βασιλευς5 And they told the king that Jonathan had done these things, to make him odious: but the king held his peace.
6 και συνηντησεν ιωναθαν τω βασιλει εις ιοππην μετα δοξης και ησπασαντο αλληλους και εκοιμηθησαν εκει6 And Jonathan came to meet the king at Joppe with glory, and they saluted one another, and they lodged there.
7 και επορευθη ιωναθαν μετα του βασιλεως εως του ποταμου του καλουμενου ελευθερου και επεστρεψεν εις ιερουσαλημ7 And Jonathan went with the king as far as the river, called Eleutherus: and he returned into Jerusalem.
8 ο δε βασιλευς πτολεμαιος εκυριευσεν των πολεων της παραλιας εως σελευκειας της παραθαλασσιας και διελογιζετο περι αλεξανδρου λογισμους πονηρους8 And king Ptolemee got the dominion of the cities by the sea side, even to Seleucia, and he devised evil designs against Alexander.
9 και απεστειλεν πρεσβεις προς δημητριον τον βασιλεα λεγων δευρο συνθωμεθα προς εαυτους διαθηκην και δωσω σοι την θυγατερα μου ην ειχεν αλεξανδρος και βασιλευσεις της βασιλειας του πατρος σου9 And he sent ambassadors to Demetrius, saying: Come, let us make a league between us, and I will give thee my daughter whom Alexander hath, and thou shalt reign in the kingdom of thy father.
10 μεταμεμελημαι γαρ δους αυτω την θυγατερα μου εζητησεν γαρ αποκτειναι με10 For I repent that I have given him my daughter: for he hath sought to kill me.
11 και εψογισεν αυτον χαριν του επιθυμησαι αυτον της βασιλειας αυτου11 And he slandered him, because he coveted his kingdom.
12 και αφελομενος αυτου την θυγατερα εδωκεν αυτην τω δημητριω και ηλλοιωθη τω αλεξανδρω και εφανη η εχθρα αυτων12 And he took away his daughter, and gave her to Demetrius, and alienated himself from Alexander, and his enmities were made manifest.
13 και εισηλθεν πτολεμαιος εις αντιοχειαν και περιεθετο το διαδημα της ασιας και περιεθετο δυο διαδηματα περι την κεφαλην αυτου το της αιγυπτου και ασιας13 And Ptolemee entered into Antioch, and set two crowns upon his head, that of Egypt, and that of Asia.
14 αλεξανδρος δε ο βασιλευς ην εν κιλικια κατα τους καιρους εκεινους οτι απεστατουν οι απο των τοπων εκεινων14 Now king Alexander was in Cilicia at that time: because they that were in those places had rebelled.
15 και ηκουσεν αλεξανδρος και ηλθεν επ' αυτον εν πολεμω και εξηγαγεν πτολεμαιος και απηντησεν αυτω εν χειρι ισχυρα και ετροπωσατο αυτον15 And when Alexander heard of it, he came to give him battle, and king Ptolemee brought forth his army, and met him with a strong power, and put him to flight.
16 και εφυγεν αλεξανδρος εις την αραβιαν του σκεπασθηναι αυτον εκει ο δε βασιλευς πτολεμαιος υψωθη16 And Alexander fled into Arabia, there to be protected: and king Ptolemee was exalted.
17 και αφειλεν ζαβδιηλ ο αραψ την κεφαλην αλεξανδρου και απεστειλεν τω πτολεμαιω17 And Zabdiel the Arabian took off Alexander's head, and sent it to Ptolemee.
18 και ο βασιλευς πτολεμαιος απεθανεν εν τη ημερα τη τριτη και οι οντες εν τοις οχυρωμασιν αυτου απωλοντο υπο των εν τοις οχυρωμασιν18 And king Ptolemee died the third day after: and they that were in the strong holds were destroyed by them that were within the camp.
19 και εβασιλευσεν δημητριος ετους εβδομου και εξηκοστου και εκατοστου19 And Demetrius reigned in the hundred and sixty-seventh year.
20 εν ταις ημεραις εκειναις συνηγαγεν ιωναθαν τους εκ της ιουδαιας του εκπολεμησαι την ακραν την εν ιερουσαλημ και εποιησεν επ' αυτην μηχανας πολλας20 In those days Jonathan gathered together them that were in Judea, to take the castle that was in Jerusalem: and they made many engines of war against it.
21 και επορευθησαν τινες μισουντες το εθνος αυτων ανδρες παρανομοι προς τον βασιλεα και απηγγειλαν αυτω οτι ιωναθαν περικαθηται την ακραν21 Then some wicked men that hated their own nation, went away to king Demetrius, and told him that Jonathan was besieging the castle.
22 και ακουσας ωργισθη ως δε ηκουσεν ευθεως αναζευξας ηλθεν εις πτολεμαιδα και εγραψεν ιωναθαν του μη περικαθησθαι και του απαντησαι αυτον αυτω συμμισγειν εις πτολεμαιδα την ταχιστην22 And when he heard it, he was angry: and forthwith he came to Ptolemais, and wrote to Jonathan, that he should not besiege the castle, but should come to him in haste, and speak to him.
23 ως δε ηκουσεν ιωναθαν εκελευσεν περικαθησθαι και επελεξεν των πρεσβυτερων ισραηλ και των ιερεων και εδωκεν εαυτον τω κινδυνω23 But when Jonathan heard this, he bade them besiege it still: and he chose some of the ancients of Israel, and of the priests, and put himself in danger.
24 και λαβων αργυριον και χρυσιον και ιματισμον και ετερα ξενια πλειονα και επορευθη προς τον βασιλεα εις πτολεμαιδα και ευρεν χαριν εναντιον αυτου24 And he took gold, and silver, and raiment, and many other presents, and went to the king to Ptolemais, and he found favour in his sight.
25 και ενετυγχανον κατ' αυτου τινες ανομοι των εκ του εθνους25 And certain wicked men of his nation made complaints against him.
26 και εποιησεν αυτω ο βασιλευς καθως εποιησαν αυτω οι προ αυτου και υψωσεν αυτον εναντιον των φιλων αυτου παντων26 And the king treated him as his predecessor had done before: and he exalted him in the sight of all his friends.
27 και εστησεν αυτω την αρχιερωσυνην και οσα αλλα ειχεν τιμια το προτερον και εποιησεν αυτον των πρωτων φιλων ηγεισθαι27 And he confirmed him in the high priesthood, and all the honours he had before, and he made him the chief of his friends.
28 και ηξιωσεν ιωναθαν τον βασιλεα ποιησαι την ιουδαιαν αφορολογητον και τας τρεις τοπαρχιας και την σαμαριτιν και επηγγειλατο αυτω ταλαντα τριακοσια28 And Jonathan requested of the king that he would make Judea free from tribute, and the three governments, and Samaria, and the confines thereof: and he promised him three hundred talents.
29 και ευδοκησεν ο βασιλευς και εγραψεν τω ιωναθαν επιστολας περι παντων τουτων εχουσας τον τροπον τουτον29 And the king consented: and he wrote letters to Jonathan of all these things to this effect.
30 βασιλευς δημητριος ιωναθαν τω αδελφω χαιρειν και εθνει ιουδαιων30 King Demetrius to his brother Jonathan, and to the nation of the Jews, greeting.
31 το αντιγραφον της επιστολης ης εγραψαμεν λασθενει τω συγγενει ημων περι υμων γεγραφαμεν και προς υμας οπως ειδητε31 We send you here a copy of the letter, which we have written to Lasthenes our parent concerning you, that you might know it.
32 βασιλευς δημητριος λασθενει τω πατρι χαιρειν32 King Demetrius to Lasthenes his parent, greeting.
33 τω εθνει των ιουδαιων φιλοις ημων και συντηρουσιν τα προς ημας δικαια εκριναμεν αγαθον ποιησαι χαριν της εξ αυτων ευνοιας προς ημας33 We have determined to do good to the nation of the Jews who are our friends, and keep the things that are just with us, for their good will which they bear towards us.
34 εστακαμεν αυτοις τα τε ορια της ιουδαιας και τους τρεις νομους αφαιρεμα και λυδδα και ραθαμιν προσετεθησαν τη ιουδαια απο της σαμαριτιδος και παντα τα συγκυρουντα αυτοις πασιν τοις θυσιαζουσιν εις ιεροσολυμα αντι των βασιλικων ων ελαμβανεν ο βασιλευς παρ' αυτων το προτερον κατ' ενιαυτον απο των γενηματων της γης και των ακροδρυων34 We have ratified therefore unto them all the borders of Judea, and the three cities, Apherema, Lydda, and Ramatha, which are added to Judea, out of Samaria, and all their confines, to be set apart to all them that sacrifice in Jerusalem, instead of the payments which the king received of them every year, and for the fruits of the land, and of the trees.
35 και τα αλλα τα ανηκοντα ημιν απο του νυν των δεκατων και των τελων των ανηκοντων ημιν και τας του αλος λιμνας και τους ανηκοντας ημιν στεφανους παντα επαρκεσομεν αυτοις35 And as for other things that belonged to us of the tithes, and of the tributes, from this time we discharge them of them: the saltpans also, and the crowns that were presented to us.
36 και ουκ αθετηθησεται ουδε εν τουτων απο του νυν εις τον απαντα χρονον36 We give all to them, and nothing hereof shall be revoked from this time forth and for ever.
37 νυν ουν επιμελεσθε του ποιησαι τουτων αντιγραφον και δοθητω ιωναθαν και τεθητω εν τω ορει τω αγιω εν τοπω επισημω37 Now therefore see that thou make a copy of these things, and let it be given to Jonathan, and set upon the holy mountain, in a conspicuous place.
38 και ειδεν δημητριος ο βασιλευς οτι ησυχασεν η γη ενωπιον αυτου και ουδεν αυτω ανθειστηκει και απελυσεν πασας τας δυναμεις αυτου εκαστον εις τον ιδιον τοπον πλην των ξενων δυναμεων ων εξενολογησεν απο των νησων των εθνων και ηχθραναν αυτω πασαι αι δυναμεις αι απο των πατερων38 And king Demetrius seeing that the land was quiet before him, and nothing resisted him, sent away all his forces, every man to his own place, except the foreign army, which he had drawn together from the islands of the nations: so all the troops of his fathers hated him.
39 τρυφων δε ην των παρα αλεξανδρου το προτερον και ειδεν οτι πασαι αι δυναμεις καταγογγυζουσιν κατα του δημητριου και επορευθη προς ιμαλκουε τον αραβα ος ετρεφεν αντιοχον το παιδαριον τον του αλεξανδρου39 Now there was one Tryphon who had been of Alexander's party before: who seeing that all the army murmured against Demetrius, went to Emalchuel the Arabian, who brought up Antiochus the son of Alexander.
40 και προσηδρευεν αυτω οπως παραδοι αυτον αυτω οπως βασιλευση αντι του πατρος αυτου και απηγγειλεν αυτω οσα συνετελεσεν ο δημητριος και την εχθραν ην εχθραινουσιν αυτω αι δυναμεις αυτου και εμεινεν εκει ημερας πολλας40 And he pressed him much to deliver him to him, that he might be king in his father's place: and he told him all that Demetrius had done, and how his soldiers hated him. And he remained there many days.
41 και απεστειλεν ιωναθαν προς δημητριον τον βασιλεα ινα εκβαλη τους εκ της ακρας εξ ιερουσαλημ και τους εν τοις οχυρωμασιν ησαν γαρ πολεμουντες τον ισραηλ41 And Jonathan sent to king Demetrius, desiring that he would cast out them that were in the castle in Jerusalem, and those that were in the strong holds: because they fought against Israel.
42 και απεστειλεν δημητριος προς ιωναθαν λεγων ου ταυτα μονον ποιησω σοι και τω εθνει σου αλλα δοξη δοξασω σε και το εθνος σου εαν ευκαιριας τυχω42 And Demetrius sent to Jonathan, saying: I will not only do this for thee, and for thy people, but I will greatly honour thee, and thy nation, when opportunity shall serve.
43 νυν ουν ορθως ποιησεις αποστειλας μοι ανδρας οι συμμαχησουσιν μοι οτι απεστησαν πασαι αι δυναμεις μου43 Now therefore thou shalt do well if thou send me men to help me: for all my army is gone from me.
44 και απεστειλεν ιωναθαν ανδρας τρισχιλιους δυνατους ισχυι αυτω εις αντιοχειαν και ηλθον προς τον βασιλεα και ηυφρανθη ο βασιλευς επι τη εφοδω αυτων44 And Jonathan sent him three thousand valiant men to Antioch: and they came to the king, and the king was very glad of their coming.
45 και επισυνηχθησαν οι απο της πολεως εις μεσον της πολεως εις ανδρων δωδεκα μυριαδας και ηβουλοντο ανελειν τον βασιλεα45 And they that were of the city assembled themselves together, to the number of a hundred and twenty thousand men, and would have killed the king.
46 και εφυγεν ο βασιλευς εις την αυλην και κατελαβοντο οι εκ της πολεως τας διοδους της πολεως και ηρξαντο πολεμειν46 And the king fled into the palace, and they of the city kept the passages of the city, and began to fight.
47 και εκαλεσεν ο βασιλευς τους ιουδαιους επι βοηθειαν και επισυνηχθησαν προς αυτον παντες αμα και διεσπαρησαν εν τη πολει και απεκτειναν εν τη ημερα εκεινη εις μυριαδας δεκα47 And the king called the Jews to his assistance: and they came to him all at once, and they all dispersed themselves through the city.
48 και ενεπυρισαν την πολιν και ελαβον σκυλα πολλα εν εκεινη τη ημερα και εσωσαν τον βασιλεα48 And they slew in that day a hundred thousand men, and they set fire to the city, and got many spoils that day, and delivered the king.
49 και ειδον οι απο της πολεως οτι κατεκρατησαν οι ιουδαιοι της πολεως ως ηβουλοντο και ησθενησαν ταις διανοιαις αυτων και εκεκραξαν προς τον βασιλεα μετα δεησεως λεγοντες49 And they that were of the city saw that the Jews had got the city as they would: and they were discouraged in their minds, and cried to the king, making supplication, and saying:
50 δος ημιν δεξιας και παυσασθωσαν οι ιουδαιοι πολεμουντες ημας και την πολιν50 Grant us peace, and let the Jews cease from assaulting us, and the city.
51 και ερριψαν τα οπλα και εποιησαν ειρηνην και εδοξασθησαν οι ιουδαιοι εναντιον του βασιλεως και ενωπιον παντων των εν τη βασιλεια αυτου και επεστρεψαν εις ιερουσαλημ εχοντες σκυλα πολλα51 And they threw down their arms, and made peace, and the Jews were glorified in the sight of the king, and in the sight of all that were in his realm, and were renowned throughout the kingdom, and returned to Jerusalem with many spoils.
52 και εκαθισεν δημητριος ο βασιλευς επι θρονου της βασιλειας αυτου και ησυχασεν η γη ενωπιον αυτου52 So king Demetrius sat in the throne of his kingdom: and the land was quiet before him.
53 και εψευσατο παντα οσα ειπεν και ηλλοτριωθη τω ιωναθαν και ουκ ανταπεδωκεν τας ευνοιας ας ανταπεδωκεν αυτω και εθλιβεν αυτον σφοδρα53 And he falsified all whatsoever he had said, and alienated himself from Jonathan, and did not reward him according to the benefits he had received from him, but gave him great trouble.
54 μετα δε ταυτα απεστρεψεν τρυφων και αντιοχος μετ' αυτου παιδαριον νεωτερον και εβασιλευσεν και επεθετο διαδημα54 And after this Tryphon returned, and with him Antiochus the young boy, who was made king, and put on the diadem.
55 και επισυνηχθησαν προς αυτον πασαι αι δυναμεις ας απεσκορακισεν δημητριος και επολεμησαν προς αυτον και εφυγεν και ετροπωθη55 And there assembled unto him all the hands which Demetrius had sent away, and they fought against Demetrius, who turned his back and fled.
56 και ελαβεν τρυφων τα θηρια και κατεκρατησεν της αντιοχειας56 And Tryphon took the elephants, and made himself master of Antioch.
57 και εγραψεν αντιοχος ο νεωτερος ιωναθη λεγων ιστημι σοι την αρχιερωσυνην και καθιστημι σε επι των τεσσαρων νομων και ειναι σε των φιλων του βασιλεως57 And young Antiochus wrote to Jonathan, saying: I confirm thee in the high priesthood, and I appoint thee ruler over the four cities, and to be one of the king's friends.
58 και απεστειλεν αυτω χρυσωματα και διακονιαν και εδωκεν αυτω εξουσιαν πινειν εν χρυσωμασιν και ειναι εν πορφυρα και εχειν πορπην χρυσην58 And he sent him vessels of gold for his service, and he gave him leave to drink in gold, and to be clothed in purple, and to wear a golden buckle:
59 και σιμωνα τον αδελφον αυτου κατεστησεν στρατηγον απο της κλιμακος τυρου εως των οριων αιγυπτου59 And he made his brother Simon governor from the borders of Tyre even to the confines of Egypt.
60 και εξηλθεν ιωναθαν και διεπορευετο περαν του ποταμου και εν ταις πολεσιν και ηθροισθησαν προς αυτον πασα δυναμις συριας εις συμμαχιαν και ηλθεν εις ασκαλωνα και απηντησαν αυτω οι εκ της πολεως ενδοξως60 Then Jonathan went forth and passed through the cities beyond the river: and all the forces of Syria gathered themselves to him to help him, and he came to Ascalon, and they met him honourably out of the city.
61 και απηλθεν εκειθεν εις γαζαν και απεκλεισαν οι απο γαζης και περιεκαθισεν περι αυτην και ενεπυρισεν τα περιπολια αυτης εν πυρι και εσκυλευσεν αυτα61 And he went from thence to Gaza: and they that were in Gaza shut him out: and he besieged it, and burnt all the suburbs round about, and took the spoils.
62 και ηξιωσαν οι απο γαζης ιωναθαν και εδωκεν αυτοις δεξιας και ελαβεν τους υιους των αρχοντων αυτων εις ομηρα και εξαπεστειλεν αυτους εις ιερουσαλημ και διηλθεν την χωραν εως δαμασκου62 And the men of Gaza made supplication to Jonathan, and he gave them the right hand: and he took their sons for hostages, and sent them to Jerusalem: and he went through the country as far as Damascus.
63 και ηκουσεν ιωναθαν οτι παρησαν οι αρχοντες δημητριου εις κηδες την εν τη γαλιλαια μετα δυναμεως πολλης βουλομενοι μεταστησαι αυτον της χρειας63 And Jonathan heard that the generals of Demetrius were come treacherously to Cades, which is in Galilee, with a great army, purposing to remove him from the affairs of the kingdom:
64 και συνηντησεν αυτοις τον δε αδελφον αυτου σιμωνα κατελιπεν εν τη χωρα64 And he went against them: but left his brother Simon in the country.
65 και παρενεβαλεν σιμων επι βαιθσουρα και επολεμει αυτην ημερας πολλας και συνεκλεισεν αυτην65 And Simon encamped against Bethsura, and assaulted it many days, and shut them up.
66 και ηξιωσαν αυτον του δεξιας λαβειν και εδωκεν αυτοις και εξεβαλεν αυτους εκειθεν και κατελαβετο την πολιν και εθετο επ' αυτην φρουραν66 And they desired him to make peace, and he granted it them: and he cast them out from thence, and took the city, and placed a garrison in it.
67 και ιωναθαν και η παρεμβολη αυτου παρενεβαλον επι το υδωρ του γεννησαρ και ωρθρισαν το πρωι εις το πεδιον ασωρ67 And Jonathan, and his army encamped by the water of Genesar, and before it was light they were ready in the plain of Asor.
68 και ιδου η παρεμβολη αλλοφυλων απηντα αυτω εν τω πεδιω και εξεβαλον ενεδρον επ' αυτον εν τοις ορεσιν αυτοι δε απηντησαν εξ εναντιας68 And behold the army of the strangers met him in the plain, and they laid an ambush for him in the mountains: but he went out against them.
69 τα δε ενεδρα εξανεστησαν εκ των τοπων αυτων και συνηψαν πολεμον69 And they that lay in ambush arose out of their places, and joined battle.
70 και εφυγον οι παρα ιωναθου παντες ουδε εις κατελειφθη απ' αυτων πλην ματταθιας ο του αψαλωμου και ιουδας ο του χαλφι αρχοντες της στρατιας των δυναμεων70 And all that were on Jonathan's side fled, and none was left of them, but Mathathias the son of Absalom, and Judas the son of Calphi, chief captain of the army.
71 και διερρηξεν ιωναθαν τα ιματια αυτου και επεθετο γην επι την κεφαλην αυτου και προσηυξατο71 And Jonathan rent his garments, and cast earth upon his head, and prayed.
72 και υπεστρεψεν προς αυτους πολεμω και ετροπωσατο αυτους και εφυγον72 And Jonathan turned again to them to battle, and he put them to flight, and they fought.
73 και ειδον οι φευγοντες παρ' αυτου και επεστρεψαν επ' αυτον και εδιωκον μετ' αυτου εως κεδες εως της παρεμβολης αυτων και παρενεβαλον εκει73 And they of his part that fled saw this, and they turned again to him, and they all with him pursued the enemies even to Cades to their own camp, and they came even thither.
74 και επεσον εκ των αλλοφυλων εν τη ημερα εκεινη εις ανδρας τρισχιλιους και επεστρεψεν ιωναθαν εις ιερουσαλημ74 And there fell of the aliens in that day three thousand men: and Jonathan returned to Jerusalem.