1 Di poi, il Signore elesse altri sottantadue e li mandò a due a due innanzi a sé in ogni città e luogo dove egli era per andare. | 1 Post hæc autem designavit Dominus et alios septuaginta duos : et misit illos binos ante faciem suam in omnem civitatem et locum, quo erat ipse venturus. |
2 E diceva loro: La messe è molta, ma gli operai sono pochi. Pregate dunque il padrone della messe che mandi operai per la sua mietitura. | 2 Et dicebat illis : Messis quidem multa, operarii autem pauci. Rogate ergo dominum messis ut mittat operarios in messem suam. |
3 Andate: ecco io vi mando come agnelli in mezzo ai lupi. | 3 Ite : ecce ego mitto vos sicut agnos inter lupos. |
4 Non portate nò borsa, nè sacca, nè calzari; e per la strada non salutate nessuno. | 4 Nolite portare sacculum, neque peram, neque calceamenta, et neminem per viam salutaveritis. |
5 In qualunque casa entrerete, dite prima di tutto: Pace a questa casa. | 5 In quamcumque domum intraveritis, primum dicite : Pax huic domui : |
6 E se ci sarà un figlio di pace, riposerà su di lui la pace vostra, altrimenti ritornerà a voi. | 6 et si ibi fuerit filius pacis, requiescet super illum pax vestra : sin autem, ad vos revertetur. |
7 E nella stessa, casa restate, mangiando e bevendo di quel che vi danno; perchè 1'operaio è degno della sua mercede. Non girate di casa in casa. | 7 In eadem autem domo manete, edentes et bibentes quæ apud illos sunt : dignus est enim operarius mercede sua. Nolite transire de domo in domum. |
8 E in qualunque città entrerete, se vi accolgono, mangiate di quel che vi sarà messo davanti | 8 Et in quamcumque civitatem intraveritis, et susceperint vos, manducate quæ apponuntur vobis : |
9 e guarite gli infermi che ci sono, e dite loro: Vi s'avvicina il regno di Dio. | 9 et curate infirmos, qui in illa sunt, et dicite illis : Appropinquavit in vos regnum Dei. |
10 Ma in qualunque città entriate, se non vi accolgono, uscite sulle piazze e dite: | 10 In quamcumque autem civitatem intraveritis, et non susceperint vos, exeuntes in plateas ejus, dicite : |
11 Della vostra città, anche la polvere che ci si è attaccata, abbiamo scosso contro di voi: sappiate nondimeno che il regno di Dio s'avvicina. | 11 Etiam pulverem, qui adhæsit nobis de civitate vestra, extergimus in vos : tamen hoc scitote, quia appropinquavit regnum Dei. |
12 Vi assicuro che nel gran giorno, Sodoma sarà trattata, meno rigorosamente di quella città. | 12 Dico vobis, quia Sodomis in die illa remissius erit, quam illi civitati.
|
13 Guai a te, Corazain, guai a te, Betsaida, perchè se in Tiro e Sidone fossero stati operati i prodigi fatti in mezzo a voi, già da gran tempo in cilicio, sedute sulla cenere, farebbero penitenza. | 13 Væ tibi Corozain ! væ tibi Bethsaida ! quia si in Tyro et Sidone factæ fuissent virtutes quæ factæ sunt in vobis, olim in cilicio et cinere sedentes pœniterent. |
14 Nel giudizio quindi Tiro e Sidone saran trattate meno rigorosamente di voi. | 14 Verumtamen Tyro et Sidoni remissius erit in judicio, quam vobis. |
15 E tu, Cafarnao, già esaltata fino al cielo, | 15 Et tu Capharnaum, usque ad cælum exaltata, usque ad infernum demergeris. |
16 sarai sprofondata fino all'inferno. Chi ascolta voi, ascolta me; chi disprezza voi, disprezza me. E chi disprezza me, disprezza Colui che mi ha mandato. | 16 Qui vos audit, me audit : et qui vos spernit, me spernit. Qui autem me spernit, spernit eum qui misit me.
|
17 E i sottantadue ritornarono lieti, dicendo: Signore, anche i demoni ci stan soggetti in tuo nome. | 17 Reversi sunt autem septuaginta duo cum gaudio, dicentes : Domine, etiam dæmonia subjiciuntur nobis in nomine tuo. |
18 E rispose loro: Vedevo Satana cadere dal cielo come folgore. | 18 Et ait illis : Videbam Satanam sicut fulgor de cælo cadentem. |
19 Ecco, v'ho dato il potere di calcare e serpenti e scorpioni e tutta la potenza del nemico, e niente vi farà male. | 19 Ecce dedi vobis potestatem calcandi supra serpentes, et scorpiones, et super omnem virtutem inimici : et nihil vobis nocebit. |
20 Pure, non vi rallegrate perchè vi stan soggetti gli spiriti, ma rallegratevi perchè i vostri nomi sono scritti nei cieli. | 20 Verumtamen in hoc nolite gaudere quia spiritus vobis subjiciuntur : gaudete autem, quod nomina vestra scripta sunt in cælis.
|
21 In quel medesimo punto, esultando di Spirito Santo, disse: Ti rendo lode, o Padre, Signore del cielo e della terra, perchè hai nascoste queste cose ai sapienti e agli intelligenti, e le hai rivelate ai piccoli. Così, o Padre, perchè sì ti è piaciuto. | 21 In ipsa hora exsultavit Spiritu Sancto, et dixit : Confiteor tibi Pater, Domine cæli et terræ, quod abscondisti hæc a sapientibus et prudentibus, et revelasti ea parvulis. Etiam Pater : quoniam sic placuit ante te. |
22 Tutto è stato affidato a me, dal Padre mio. E nessuno conosce chi sia il Figlio, tranne il Padre; nè chi sia il Pade, eccetto il Figlio, e colui al quale il Figlio avrà voluto rivelarlo. | 22 Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. Et nemo scit quis sit Filius, nisi Pater : et quis sit Pater, nisi Filius, et cui voluerit Filius revelare. |
23 Poi rivolto ai suoi discepoli disse: Beati gli occhi che vedono quanto vedete voi; | 23 Et conversus ad discipulos suos, dixit : Beati oculi qui vident quæ vos videtis. |
24 perchè vi assicuro che molti profeti e re bramarono vedere quello che vedete voi e non lo videro; ed ascoltarono quello che voi udite e non lo poterono ascoltare. | 24 Dico enim vobis quod multi prophetæ et reges voluerunt videre quæ vos videtis, et non viderunt : et audire quæ auditis, et non audierunt.
|
25 Allora, alzatosi un certo dottore in legge, gli disse per tentarlo: Maestro, che debbo fare per ottener la vita eterna? | 25 Et ecce quidam legisperitus surrexit tentans illum, et dicens : Magister, quid faciendo vitam æternam possidebo ? |
26 E Gesù a lui: Nella legge che c'è scritto? Come leggi? | 26 At ille dixit ad eum : In lege quid scriptum est ? quomodo legis ? |
27 L'altro rispose: Amerai il Signore Dio tuo con tutto il tuo cuore e con tutta l'anima tua e con tutte le tue forze e con tutta la tua intelligenza ed il prossimo tuo come te stesso. | 27 Ille respondens dixit : Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua, et ex omnibus virtutibus tuis, et ex omni mente tua : et proximum tuum sicut teipsum. |
28 È Gesù gli disse: Hai risposto bene; fa' questo e vivrai. | 28 Dixitque illi : Recte respondisti : hoc fac, et vives.
|
29 Ma quello, volendo giustificarsi, disse: E chi è il mio prossimo? | 29 Ille autem volens justificare seipsum, dixit ad Jesum : Et quis est meus proximus ? |
30 E Gesù prese a dire: Un uomo, scendendo da Gerusalemme a Gerico, incappò noi ladroni, che, spogliatolo, lo caricarono di ferite, e se ne andarono, lasciandolo mezzo morto. | 30 Suscipiens autem Jesus, dixit : Homo quidam descendebat ab Jerusalem in Jericho, et incidit in latrones, qui etiam despoliaverunt eum : et plagis impositis abierunt semivivo relicto. |
31 Or per caso scendeva per la medesima strada un sacerdote, il quale, guardatolo, passò oltre. | 31 Accidit autem ut sacerdos quidam descenderet eadem via : et viso illo præterivit. |
32 Così pure un levita, arrivato lì vicino, guardò e tirò di lunghe | 32 Similiter et Levita, cum esset secus locum, et videret eum, pertransiit. |
33 Ma un Samaritano che era in viaggio e passò di li, e vedutolo, n'ebbe pietà; | 33 Samaritanus autem quidam iter faciens, venit secus eum : et videns eum, misericordia motus est. |
34 e accostatosi, gli fasciò le ferite, versandovi su dell'olio e del vino, e, adagiandolo sul giumento, lo condusse all'albergo e ne ebbe cura. | 34 Et appropians alligavit vulnera ejus, infundens oleum et vinum : et imponens illum in jumentum suum, duxit in stabulum, et curam ejus egit. |
35 Ed il giorno dopo, tratti fuori due danari, li diede all'oste, dicendogli: Abbine cura, e quanto spenderai di più te lo renderò al mio ritorno. | 35 Et altera die protulit duos denarios, et dedit stabulario, et ait : Curam illius habe : et quodcumque supererogaveris, ego cum rediero reddam tibi. |
36 Or quale di questi tre sembra che sia stato il prossimo per colui che incappò nei ladroni? | 36 Quis horum trium videtur tibi proximus fuisse illi, qui incidit in latrones ? |
37 E quello rispose: Chi gli uso misericordia. Va e fa anche tu lo stesso. | 37 At ille dixit : Qui fecit misericordiam in illum. Et ait illi Jesus : Vade, et tu fac similiter.
|
38 Or avvenne che seguitando la strada, entrò in un villaggio, dove una donna chiamata Marta lo ricevette in casa sua. | 38 Factum est autem, dum irent, et ipse intravit in quoddam castellum : et mulier quædam, Martha nomine, excepit illum in domum suam, |
39 E questa aveva una sorella chiamata Maria, la quale, postasi a sedere ai piedi dei Signore, ne ascoltava la parola. | 39 et huic erat soror nomine Maria, quæ etiam sedens secus pedes Domini, audiebat verbum illius. |
40 Marta intanto s'affannava tra le molte faccende, e si presentò a dire: Signore, non t'importa che la mia sorella mi lasci sola a servire? Dille dunque di aiutarmi. | 40 Martha autem satagebat circa frequens ministerium : quæ stetit, et ait : Domine, non est tibi curæ quod soror mea reliquit me solam ministrare ? dic ergo illi ut me adjuvet. |
41 Ma il Signore le rispose: Marta, Marta, t'affanni e t'inquieti di molte cose, | 41 Et respondens dixit illi Dominus : Martha, Martha, sollicita es, et turbaris erga plurima, |
42 eppure una sola è necessaria. Maria s'è scelta la parte migliore, che non le sarà tolta. | 42 porro unum est necessarium. Maria optimam partem elegit, quæ non auferetur ab ea. |