1 αιρετωτερον ονομα καλον η πλουτος πολυς υπερ δε αργυριον και χρυσιον χαρις αγαθη | 1 Προτιμοτερον ονομα καλον παρα πλουτη μεγαλα, χαρις αγαθη παρα αργυριον και χρυσιον. |
2 πλουσιος και πτωχος συνηντησαν αλληλοις αμφοτερους δε ο κυριος εποιησεν | 2 Πλουσιος και πτωχος συναπαντωνται? ο Κυριος ειναι ο Ποιητης αμφοτερων τουτων. |
3 πανουργος ιδων πονηρον τιμωρουμενον κραταιως αυτος παιδευεται οι δε αφρονες παρελθοντες εζημιωθησαν | 3 Ο φρονιμος προβλεπει το κακον και κρυπτεται? οι αφρονες ομως προχωρουσι και τιμωρουνται. |
4 γενεα σοφιας φοβος κυριου και πλουτος και δοξα και ζωη | 4 Η αμοιβη της ταπεινωσεως και του φοβου του Κυριου ειναι πλουτος και δοξα και ζωη. |
5 τριβολοι και παγιδες εν οδοις σκολιαις ο δε φυλασσων την εαυτου ψυχην αφεξεται αυτων | 5 Τριβολοι και παγιδες ειναι εν τη οδω του σκολιου? οστις φυλαττει την ψυχην αυτου, θελει εισθαι μακραν απ' αυτων. |
6 - | 6 Διδαξον το παιδιον εν αρχη της οδου αυτου? και δεν θελει απομακρυνθη απ' αυτης ουδε οταν γηραση. |
7 πλουσιοι πτωχων αρξουσιν και οικεται ιδιοις δεσποταις δανιουσιν | 7 Ο πλουσιος εξουσιαζει τους πτωχους? και ο δανειζομενος ειναι δουλος του δανειζοντος. |
8 ο σπειρων φαυλα θερισει κακα πληγην δε εργων αυτου συντελεσει [8α] ανδρα ιλαρον και δοτην ευλογει ο θεος ματαιοτητα δε εργων αυτου συντελεσει | 8 Ο σπειρων ανομιαν θελει θερισει συμφορας? και η ραβδος της υβρεως αυτου θελει εκλειψει. |
9 ο ελεων πτωχον αυτος διατραφησεται των γαρ εαυτου αρτων εδωκεν τω πτωχω [9α] νικην και τιμην περιποιειται ο δωρα δους την μεντοι ψυχην αφαιρειται των κεκτημενων | 9 Ο εχων ομμα αγαθον θελει ευλογηθη? διοτι διδει εκ του αρτου αυτου εις τον πτωχον. |
10 εκβαλε εκ συνεδριου λοιμον και συνεξελευσεται αυτω νεικος οταν γαρ καθιση εν συνεδριω παντας ατιμαζει | 10 Εκδιωξον τον χλευαστην και θελει συνεξελθει η φιλονεικια, και η ερις και η υβρις θελουσι παυσει. |
11 αγαπα κυριος οσιας καρδιας δεκτοι δε αυτω παντες αμωμοι χειλεσιν ποιμαινει βασιλευς | 11 Οστις αγαπα την καθαροτητα της καρδιας, δια την χαριν των χειλεων αυτου ο βασιλευς θελει εισθαι φιλος αυτου. |
12 οι δε οφθαλμοι κυριου διατηρουσιν αισθησιν φαυλιζει δε λογους παρανομος | 12 Οι οφθαλμοι του Κυριου περιφρουρουσι την γνωσιν? ανατρεπει δε τας υποθεσεις του παρανομου. |
13 προφασιζεται και λεγει οκνηρος λεων εν ταις οδοις εν δε ταις πλατειαις φονευται | 13 Ο οκνηρος λεγει, Λεων ειναι εξω? εν τω μεσω των πλατειων θελω φονευθη. |
14 βοθρος βαθυς στομα παρανομου ο δε μισηθεις υπο κυριου εμπεσειται εις αυτον [14α] εισιν οδοι κακαι ενωπιον ανδρος και ουκ αγαπα του αποστρεψαι απ' αυτων αποστρεφειν δε δει απο οδου σκολιας και κακης | 14 Στομα γυναικος αλλοτριας ειναι λακκος βαθυς? ο μισουμενος υπο Κυριου θελει εμπεσει εις αυτον. |
15 ανοια εξηπται καρδιας νεου ραβδος δε και παιδεια μακραν απ' αυτου | 15 Η ανοησια ειναι συνδεδεμενη μετα της καρδιας του παιδιου? η ραβδος της παιδειας θελει αποχωρισει αυτην απ' αυτου. |
16 ο συκοφαντων πενητα πολλα ποιει τα εαυτου διδωσιν δε πλουσιω επ' ελασσονι | 16 Οστις καταθλιβει τον πτωχον δια να αυξηση τα πλουτη αυτου, και οστις διδει εις τον πλουσιον, θελει ελθει βεβαιως εις ενδειαν. |
17 λογοις σοφων παραβαλλε σον ους και ακουε εμον λογον την δε σην καρδιαν επιστησον ινα γνως οτι καλοι εισιν | 17 Κλινον το ωτιον σου και ακουε τους λογους των σοφων, και προσκολλησον την καρδιαν σου εις την γνωσιν μου? |
18 και εαν εμβαλης αυτους εις την καρδιαν σου ευφρανουσιν σε αμα επι σοις χειλεσιν | 18 διοτι ειναι τερπνοι, εαν φυλαττη αυτους εν τη καρδια σου? και θελουσι συναρμοζεσθαι ομου επι των χειλεων σου. |
19 ινα σου γενηται επι κυριον η ελπις και γνωριση σοι την οδον αυτου | 19 Δια να ηναι το θαρρος σου επι τον Κυριον, εδιδαξα ταυτα εις σε την ημεραν ταυτην, μαλιστα εις σε. |
20 και συ δε απογραψαι αυτα σεαυτω τρισσως εις βουλην και γνωσιν επι το πλατος της καρδιας σου | 20 Δεν εγραψα εις σε πολλακις δια συμβουλων και γνωσεων, |
21 διδασκω ουν σε αληθη λογον και γνωσιν αγαθην υπακουειν του αποκρινεσθαι λογους αληθειας τοις προβαλλομενοις σοι | 21 δια να σε καμω να γνωρισης την βεβαιοτητα των λογων της αληθειας, ωστε να αποκρινησαι λογους αληθειας προς τους εξαποστελλοντας σε; |
22 μη αποβιαζου πενητα πτωχος γαρ εστιν και μη ατιμασης ασθενη εν πυλαις | 22 Μη γυμνονης τον πτωχον, διοτι ειναι πτωχος? μηδε καταθλιβε εις την πυλην τον δυστυχουντα? |
23 ο γαρ κυριος κρινει αυτου την κρισιν και ρυση σην ασυλον ψυχην | 23 διοτι ο Κυριος θελει εκδικασει την δικην αυτων? και θελει γυμνωσει την ψυχην των γυμνωσαντων αυτους. |
24 μη ισθι εταιρος ανδρι θυμωδει φιλω δε οργιλω μη συναυλιζου | 24 Μη καμνε φιλιαν μετα ανθρωπου θυμωδους? και μετα ανθρωπου οργιλου μη συμπεριπατει? |
25 μηποτε μαθης των οδων αυτου και λαβης βροχους τη ση ψυχη | 25 μηποτε μαθης τας οδους αυτου, και λαβης παγιδα εις την ψυχην σου. |
26 μη διδου σεαυτον εις εγγυην αισχυνομενος προσωπον | 26 Μη εσο εκ των διδοντων χειρα, εκ των εγγυωμενων δια χρεη. |
27 εαν γαρ μη εχης ποθεν αποτεισης λημψονται το στρωμα το υπο τας πλευρας σου | 27 Εαν δεν εχης ποθεν να πληρωσης, δια τι να παρωσι την κλινην σου υποκατωθεν σου; |
28 μη μεταιρε ορια αιωνια α εθεντο οι πατερες σου | 28 Μη μετακινει ορια αρχαια, τα οποια εθεσαν οι πατερες σου. |
29 ορατικον ανδρα και οξυν εν τοις εργοις αυτου βασιλευσι δει παρεσταναι και μη παρεσταναι ανδρασι νωθροις | 29 Ειδες ανθρωπον επιτηδειον εις τα εργα αυτου; αυτος θελει παρασταθη ενωπιον βασιλεων? δεν θελει παρασταθη ενωπιον ουτιδανων. |