1 Mon fils, si tu t'es porté garant envers ton prochain, si tu as topé dans la main en faveur d'unétranger,
| 1 υιε εαν εγγυηση σον φιλον παραδωσεις σην χειρα εχθρω |
2 si tu t'es lié par les paroles de ta bouche, si tu es pris aux paroles de ta bouche,
| 2 παγις γαρ ισχυρα ανδρι τα ιδια χειλη και αλισκεται χειλεσιν ιδιου στοματος |
3 fais donc ceci, mon fils, pour te tirer d'affaire, puisque tu es tombé aux mains de ton prochain: va,prosterne-toi, importune ton prochain,
| 3 ποιει υιε α εγω σοι εντελλομαι και σωζου ηκεις γαρ εις χειρας κακων δια σον φιλον ιθι μη εκλυομενος παροξυνε δε και τον φιλον σου ον ενεγυησω |
4 n'accorde ni sommeil à tes yeux ni repos à tes paupières,
| 4 μη δως υπνον σοις ομμασιν μηδε επινυσταξης σοις βλεφαροις |
5 dégage-toi, comme du filet la gazelle, ou comme l'oiseau de la main de l'oiseleur.
| 5 ινα σωζη ωσπερ δορκας εκ βροχων και ωσπερ ορνεον εκ παγιδος |
6 Va voir la fourmi, paresseux! Observe ses moeurs et deviens sage:
| 6 ιθι προς τον μυρμηκα ω οκνηρε και ζηλωσον ιδων τας οδους αυτου και γενου εκεινου σοφωτερος |
7 elle qui n'a ni magistrat, ni surveillant ni chef,
| 7 εκεινω γαρ γεωργιου μη υπαρχοντος μηδε τον αναγκαζοντα εχων μηδε υπο δεσποτην ων |
8 durant l'été elle assure sa provende et amasse, au temps de la moisson, sa nourriture.
| 8 ετοιμαζεται θερους την τροφην πολλην τε εν τω αμητω ποιειται την παραθεσιν [8α] η πορευθητι προς την μελισσαν και μαθε ως εργατις εστιν την τε εργασιαν ως σεμνην ποιειται [8β] ης τους πονους βασιλεις και ιδιωται προς υγιειαν προσφερονται ποθεινη δε εστιν πασιν και επιδοξος [8χ] καιπερ ουσα τη ρωμη ασθενης την σοφιαν τιμησασα προηχθη |
9 Jusques à quand, paresseux, resteras-tu couché? Quand te lèveras-tu de ton sommeil?
| 9 εως τινος οκνηρε κατακεισαι ποτε δε εξ υπνου εγερθηση |
10 Un peu dormir, un peu s'assoupir, un peu croiser les bras en s'allongeant,
| 10 ολιγον μεν υπνοις ολιγον δε καθησαι μικρον δε νυσταζεις ολιγον δε εναγκαλιζη χερσιν στηθη |
11 et, tel un rôdeur, viendra l'indigence, et la disette comme un mendiant.
| 11 ειτ' εμπαραγινεται σοι ωσπερ κακος οδοιπορος η πενια και η ενδεια ωσπερ αγαθος δρομευς [11α] εαν δε αοκνος ης ηξει ωσπερ πηγη ο αμητος σου η δε ενδεια ωσπερ κακος δρομευς απαυτομολησει |
12 Un vaurien, un homme inique, il va, la bouche torse,
| 12 ανηρ αφρων και παρανομος πορευεται οδους ουκ αγαθας |
13 clignant de l'oeil, traînant les pieds, faisant signe des doigts.
| 13 ο δ' αυτος εννευει οφθαλμω σημαινει δε ποδι διδασκει δε εννευμασιν δακτυλων |
14 La fourberie au coeur, méditant le mal en toute saison, il suscite des querelles.
| 14 διεστραμμενη δε καρδια τεκταινεται κακα εν παντι καιρω ο τοιουτος ταραχας συνιστησιν πολει |
15 Aussi, soudain viendra sa ruine, à l'instant il sera brisé, sans remède.
| 15 δια τουτο εξαπινης ερχεται η απωλεια αυτου διακοπη και συντριβη ανιατος |
16 Il y a six choses que hait Yahvé, sept qui lui sont en abomination:
| 16 οτι χαιρει πασιν οις μισει ο κυριος συντριβεται δε δι' ακαθαρσιαν ψυχης |
17 des yeux hautains, une langue menteuse, des mains qui répandent le sang innocent,
| 17 οφθαλμος υβριστου γλωσσα αδικος χειρες εκχεουσαι αιμα δικαιου |
18 un coeur qui médite des projets coupables, des pieds empressés à courir au mal,
| 18 και καρδια τεκταινομενη λογισμους κακους και ποδες επισπευδοντες κακοποιειν |
19 un faux témoin qui profère des mensonges, le semeur de querelles entre frères.
| 19 εκκαιει ψευδη μαρτυς αδικος και επιπεμπει κρισεις ανα μεσον αδελφων |
20 Garde, mon fils, le précepte de ton père, ne rejette pas l'enseignement de ta mère.
| 20 υιε φυλασσε νομους πατρος σου και μη απωση θεσμους μητρος σου |
21 Fixe-les constamment dans ton coeur, noue-les à ton cou.
| 21 αφαψαι δε αυτους επι ση ψυχη δια παντος και εγκλοιωσαι επι σω τραχηλω |
22 Dans tes démarches ils te guideront, dans ton repos ils te garderont, à ton réveil ilss'entretiendront avec toi.
| 22 ηνικα αν περιπατης επαγου αυτην και μετα σου εστω ως δ' αν καθευδης φυλασσετω σε ινα εγειρομενω συλλαλη σοι |
23 Car le précepte est une lampe, l'enseignement une lumière; les exhortations de la discipline sontle chemin de la vie,
| 23 οτι λυχνος εντολη νομου και φως και οδος ζωης ελεγχος και παιδεια |
24 pour te préserver de la femme mauvaise, de la langue doucereuse d'une étrangère.
| 24 του διαφυλασσειν σε απο γυναικος υπανδρου και απο διαβολης γλωσσης αλλοτριας |
25 Ne convoite pas dans ton coeur sa beauté, ne te laisse pas prendre à ses oeillades,
| 25 μη σε νικηση καλλους επιθυμια μηδε αγρευθης σοις οφθαλμοις μηδε συναρπασθης απο των αυτης βλεφαρων |
26 car à la prostituée suffit un quignon de pain, mais la femme mariée en veut à une vie précieuse.
| 26 τιμη γαρ πορνης οση και ενος αρτου γυνη δε ανδρων τιμιας ψυχας αγρευει |
27 Peut-on porter du feu dans son sein sans enflammer ses vêtements?
| 27 αποδησει τις πυρ εν κολπω τα δε ιματια ου κατακαυσει |
28 Peut-on marcher sur des charbons ardents sans se brûler les pieds?
| 28 η περιπατησει τις επ' ανθρακων πυρος τους δε ποδας ου κατακαυσει |
29 Ainsi celui qui court après la femme de son prochain: qui s'y essaie ne s'en tirera pas indemne.
| 29 ουτως ο εισελθων προς γυναικα υπανδρον ουκ αθωωθησεται ουδε πας ο απτομενος αυτης |
30 On ne méprise pas le voleur qui vole pour s'emplir l'estomac quand il a faim;
| 30 ου θαυμαστον εαν αλω τις κλεπτων κλεπτει γαρ ινα εμπληση την ψυχην πεινων |
31 pourtant, s'il est pris, il rendra au septuple, il donnera toutes les ressources de sa maison.
| 31 εαν δε αλω αποτεισει επταπλασια και παντα τα υπαρχοντα αυτου δους ρυσεται εαυτον |
32 Mais l'adultère est privé de sens, qui veut sa propre perte agit ainsi!
| 32 ο δε μοιχος δι' ενδειαν φρενων απωλειαν τη ψυχη αυτου περιποιειται |
33 Il récolte coups et mépris, jamais ne s'effacera son opprobre.
| 33 οδυνας τε και ατιμιας υποφερει το δε ονειδος αυτου ουκ εξαλειφθησεται εις τον αιωνα |
34 Car la jalousie excite la rage du mari, au jour de la vengeance il sera sans pitié,
| 34 μεστος γαρ ζηλου θυμος ανδρος αυτης ου φεισεται εν ημερα κρισεως |
35 il n'aura égard à aucune compensation, il ne consentira à rien, même si tu multiplies les présents.
| 35 ουκ ανταλλαξεται ουδενος λυτρου την εχθραν ουδε μη διαλυθη πολλων δωρων |