Scrutatio

Mercoledi, 15 maggio 2024 - Sant'Isidoro agricoltore ( Letture di oggi)

Lettera agli Efesini - מכתב לאפסים 13


font
STUTTGARTENSIA-DELITZSCHNOVA VULGATA
1 וַיָּבֹאוּ אֲנָשִׁים בָּעֵת הַהִיא וַיַּגִּידוּ לוֹ עַל־דְּבַר הַגְּלִילִים אֲשֶׁר פִּילָטוֹס עֵרַב דָּמָם עִם־זִבְחֵיהֶם1 Aderant autem quidam ipso in tempore nuntiantes illi de Galilaeis,quorum sanguinem Pilatus miscuit cum sacrificiis eorum.
2 וַיַּעַן יֵשׁוּעַ וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם הַחשְׁבִים אַתֶּם כִּי הַגְּלִילִים הָאֵלֶּה הָיוּ חַטָּאִים מִכָּל־אַנְשֵׁי הַגָּלִיל עַל־אֲשֶׁר־בָּאָה כָזֹאת עֲלֵיהֶם2 Et respondens dixitillis: “ Putatis quod hi Galilaei prae omnibus Galilaeis peccatores fuerunt,quia talia passi sunt?
3 לֹא כִּי־אֹמֵר אֲנִי לָכֶם אִם־לֹא תָשׁוּבוּ תֹּאבְדוּ כֻלְּכֶם גַּם־אַתֶּם3 Non, dico vobis, sed, nisi paenitentiam egeritis, omnessimiliter peribitis.
4 אוֹ שְׁמֹנָה הֶעָשָׂר הָהֵם אֲשֶׁר נָפַל עֲלֵיהֶם הַמִּגְדָּל בְּשִׁלֹּחַ וַיְמִיתֵם הַחשְׁבִים אַתֶּם כִּי־הָיוּ אֲשֵׁמִים מִכָּל־הָאֲנָשִׁים הַיּשְׁבִים בִּירוּשָׁלָיִם4 Vel illi decem et octo, supra quos cecidit turris inSiloam et occidit eos, putatis quia et ipsi debitores fuerunt praeter omneshomines habitantes in Ierusalem?
5 לֹא כִּי־אֹמֵר אֲנִי לָכֶם אִם־לֹא תָשׁוּבוּ תֹּאבְדוּ כֻלְּכֶם גַּם־אַתֶּם5 Non, dico vobis, sed, si non paenitentiamegeritis, omnes similiter peribitis ”.
6 וַיִּשָּׂא מְשָׁלוֹ וַיֹּאמַר אִישׁ אֶחָד הָיְתָה־לּוֹ תְאֵנָה נְטוּעָה בְכַרְמוֹ וַיָּבֹא לְבַקֶּשׁ־בָּהּ פְּרִי וְלֹא מָצָא6 Dicebat autem hanc similitudinem: “ Arborem fici habebat quidam plantatam invinea sua et venit quaerens fructum in illa et non invenit.
7 וַיֹּאמֶר אֶל־הַכֹּרֵם הִנֵּה־זֶה שָׁלשׁ שָׁנִים אָנֹכִי בָא לְבַקֵּשׁ פְּרִי בַּתְּאֵנָה הַזֹּאת וְאֵינֶנִּי מוֹצֵא גַּדַּע אוֹתָהּ לָמָּה־זֶּה תַשְׁחִית אֵת הָאֲדָמָה7 Dixit autem adcultorem vineae: “Ecce anni tres sunt, ex quo venio quaerens fructum inficulnea hac et non invenio. Succide ergo illam. Ut quid etiam terram evacuat?”.
8 וַיַּעַן וַיֹּאמֶר אֵלָיו אֲדֹנִי הַנִּיחָה אֹתָהּ עוֹד הַשָּׁנָה הַזֹּאת עַד כִּי־אֶעֱדֹר וְשַׂמְתִּי דֹמֶן סְבִיבוֹתֶיהָ8 At ille respondens dicit illi: “Domine, dimitte illam et hoc anno, usque dumfodiam circa illam et mittam stercora,
9 אוּלַי־תַּעֲשֶׂה פֶרִי וְאִם־לֹא בַּשָּׁנָה הַבָּאָה תְּגַדְּעֶנָּה9 et si quidem fecerit fructum infuturum; sin autem succides eam” ”.
10 וַיְהִי הוּא מְלַמֵּד בַּשַּׁבָּת בְּאֶחָד מִבָּתֵּי הַכְּנֵסִיּוֹת10 Erat autem docens in una synagogarum sabbatis.
11 וְהִנֵּה אִשָּׁה טְעוּנַת רוּחַ־חֳלִי כִּשְׁמֹנֶה עֶשְׂרֶה שָׁנָה וַתְּהִי כְפוּפָה וְלֹא יָכְלָה לָקוּם קוֹמָה זְקוּפָה11 Et ecce mulier, quaehabebat spiritum infirmitatis annis decem et octo et erat inclinata nec omninopoterat sursum respicere.
12 וַיְהִי בִּרְאוֹת אֹתָהּ יֵשׁוּעַ וַיִּקְרָא אֵלֶיהָ וַיֹּאמֶר לָהּ אִשָּׁה הֵחָלְצִי מֵחָלְיֵךְ12 Quam cum vidisset Iesus, vocavit et ait illi: “Mulier, dimissa es ab infirmitate tua ”,
13 וַיָּשֶׂם אֶת־יָדָיו עָלֶיהָ וּכְרֶגַע קָמָה וַתִּתְעוֹדָד וַתְּשַׁבַּח אֶת־הָאֱלֹהִים13 et imposuit illi manus; etconfestim erecta est et glorificabat Deum.
14 וַיִּכְעַס רֹאשׁ הַכְּנֵסֶת עַל־אֲשֶׁר רִפָּא יֵשׁוּעַ בַּשַּׁבָּת וַיַּעַן וַיֹּאמֶר אֶל־הָעָם שֵׁשֶׁת יָמִים הֵם אֲשֶׁר תֵּעָשֶׂה בָהֶם מְלָאכָה לָכֵן בָּאֵלֶּה בֹּאוּ וְהֵרָפְאוּ וְלֹא בְּיוֹם הַשַּׁבָּת14 Respondens autem archisynagogus, indignans quia sabbato curasset Iesus,dicebat turbae: “ Sex dies sunt, in quibus oportet operari; in his ergo veniteet curamini et non in die sabbati ”.
15 וַיַּעַן הָאָדוֹן וַיֹּאמֶר אֵלָיו הֶחָנֵף אִישׁ אִישׁ מִכֶּם הֲלֹא יַתִּיר בַּשַּׁבָּת אֶת־שׁוֹרוֹ אוֹ אֶת־חֲמֹרוֹ מִן־הָאֵבוּס וְיוֹלִיכֵהוּ לְהַשְׁקֹתוֹ15 Respondit autem ad illum Dominus etdixit: “ Hypocritae, unusquisque vestrum sabbato non solvit bovem suum autasinum a praesepio et ducit adaquare?
16 וְזֹאת אֲשֶׁר הִיא בַּת־אַבְרָהָם וַאֲשֶׁר הַשָּׂטָן אֲסָרָהּ זֶה שְׁמֹנֶה עֶשְׂרֵה שָׁנָה הֲלֹא תֻתַּר מִמּוֹסְרוֹתֶיהָ בְּיוֹם הַשַּׁבָּת16 Hanc autem filiam Abrahae, quamalligavit Satanas ecce decem et octo annis, non oportuit solvi a vinculo istodie sabbati? ”.
17 וַיְהִי כְּאָמְרוֹ אֶת־הַדְּבָרִים הָאֵלֶּה נִכְלְמוּ כָּל־מִתְקוֹמְמָיו וַיִּשְׂמַח כָּל־הָעָם עַל־כָּל־הַנִּפְלָאוֹת הַנַּעֲשׂוֹת עַל־יָדוֹ17 Et cum haec diceret, erubescebant omnes adversarii eius, etomnis populus gaudebat in universis, quae gloriose fiebant ab eo.
18 וַיֹּאמַר לְמָה דוֹמָה מַלְכוּת הָאֱלֹהִים וְאֶל־מָה אַמְשִׁילֶנָּה18 Dicebat ergo: “ Cui simile est regnum Dei, et cui simile existimabo illud?
19 דּוֹמָה הִיא לְגַרְגֵּר שֶׁל־חַרְדָּל אֲשֶׁר לְקָחוֹ אִישׁ וַיְשִׂימֵהוּ בְגַנּוֹ וַיִּצְמַח וַיְהִי לְעֵץ גָּדוֹל וְעוֹף הַשָּׁמַיִם יְקַנֵּן בַּעֲנָפָיו19 Simile est grano sinapis, quod acceptum homo misit in hortum suum, et crevitet factum est in arborem, et volucres caeli requieverunt in ramis eius ”.
20 וַיֹּאמֶר עוֹד אֶל־מָה אֲדַמֶּה אֵת מַלְכוּת הָאֱלֹהִים20 Et iterum dixit: “ Cui simile aestimabo regnum Dei?
21 דּוֹמָה הִיא לִשְׂאֹר אֲשֶׁר לְקָחַתּוּ אִשָּׁה וַתִּטְמְנֵהוּ בִּשְׁלשׁ סְאִים קֶמַח עַד כִּי־יֶחְמַץ כֻּלּוֹ21 Simile est fermento,quod acceptum mulier abscondit in farinae sata tria, donec fermentaretur totum”.
22 וַיַּעֲבֹר בֶּעָרִים וּבַכְּפָרִים עָבוֹר וְלַמֵּד וַיָּשֶׂם אֶת־דַּרְכּוֹ לָבוֹא יְרוּשָׁלָיִם22 Et ibat per civitates et castella docens et iter faciens in Hierosolymam.
23 וַיִּשְׁאָלֵהוּ אִישׁ לֵאמֹר אֲדֹנֵינוּ הַמְעַט הֵם הַנּוֹשָׁעִים23 Ait autem illi quidam: “ Domine, pauci sunt, qui salvantur? ”. Ipse autemdixit ad illos:
24 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם הִתְאַמְּצוּ לָבוֹא בַּפֶּתַח הַצָּר כִּי־אֹמֵר אֲנִי לָכֶם רַבִּים יְבַקְשׁוּ לָבוֹא וְלֹא יוּכָלוּ24 “ Contendite intrare per angustam portam, quia multi, dicovobis, quaerent intrare et non poterunt.
25 וְהָיָה מִיּוֹם אֲשֶׁר יָקוּם בַּעַל הַבַּיִת וְסָגַר אֶת־הַדָּלֶת וְתָחֵלּוּ לַעֲמֹד בַּחוּץ וְלִדְפֹּק עַל־הַדֶּלֶת לֵאמֹר אֲדֹנֵינוּ אֲדֹנֵינוּ פְּתַח־לָנוּ וְעָנָה וְאָמַר אֲלֵיכֶם אֵינֶנִּי יוֹדֵעַ אֶתְכֶם מֵאַיִן אַתֶּם25 Cum autem surrexerit pater familiaset clauserit ostium, et incipietis foris stare et pulsare ostium dicentes: “Domine,aperi nobis”; et respondens dicet vobis: “Nescio vos unde sitis”.
26 אָז תָּחֵלּוּ לֵאמֹר אָכַלְנוּ וְשָׁתִינוּ לְפָנֶיךָ וּבִרְחֹבוֹתֵינוּ לִמָּדְתָּ26 Tuncincipietis dicere: “Manducavimus coram te et bibimus, et in plateis nostrisdocuisti”;
27 וְיֹאמַר אֲנִי אֹמֵר לָכֶם אֵינֶנִּי יוֹדֵעַ אֶתְכֶם מֵאַיִן אַתֶּם סוּרוּ מִמֶּנִּי כָּל־פֹּעֲלֵי הָאָוֶן27 et dicet loquens vobis: “Nescio vos unde sitis; discedite ame, omnes operarii iniquitatis”.
28 וְשָׁם תִּהְיֶה הַיְלָלָה וַחֲרֹק הַשִּׁנָּיִם כַּאֲשֶׁר תִּרְאוּ אֶת־אַבְרָהָם וְיִצְחָק וְיַעֲקֹב וְאֶת־כָּל־הַנְּבִיאִים בְּמַלְכוּת הָאֱלֹהִים וְאַתֶּם מְגֹרָשִׁים הַחוּצָה28 Ibi erit fletus et stridor dentium, cumvideritis Abraham et Isaac et Iacob et omnes prophetas in regno Dei, vos autemexpelli foras.
29 וְיָבֹאוּ מִמִּזְרָח וּמִמַּעֲרָב וּמִצָּפוֹן וּמִדָּרוֹם וְיָסֵבּוּ בְּמַלְכוּת הָאֱלֹהִים29 Et venient ab oriente et occidente et aquilone et austro etaccumbent in regno Dei.
30 וְהִנֵּה יֵשׁ אַחֲרוֹנִים אֲשֶׁר יִהְיוּ רִאשׁוֹנִים וְרִאשׁוֹנִים אֲשֶׁר יִהְיוּ אַחֲרוֹנִים30 Et ecce sunt novissimi, qui erunt primi, et suntprimi, qui erunt novissimi ”.
31 בַּיּוֹם הַהוּא נִגְּשׁוּ מִן־הַפְּרוּשִׁים וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו צֵא וְלֵךְ מִזֶּה כִּי הוֹרְדוֹס מְבַקֵּשׁ לְהָרְגֶךָ31 In ipsa hora accesserunt quidam pharisaeorum dicentes illi: “ Exi et vadehinc, quia Herodes vult te occidere ”.
32 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם לְכוּ וְאִמְרוּ אֶל־הַשּׁוּעָל הַזֶּה הִנְנִי מְגָרֵשׁ שֵׁדִים וּפֹעֵל רְפוּאוֹת הַיּוֹם וּמָחָר וּבַשְּׁלִישִׁי אָבֹא עַד־קִצִּי32 Et ait illis: “ Ite, dicite vulpiilli: “Ecce eicio daemonia et sanitates perficio hodie et cras et tertiaconsummor.
33 אֲבָל הָלוֹךְ אֵלֵךְ הַיּוֹם וּמָחָר וּמִמָּחֳרָתוֹ כִּי לֹא־יִתָּכֵן אֲשֶׁר יֹאבַד נָבִיא מִחוּץ לִירוּשָׁלָיִם33 Verumtamen oportet me hodie et cras et sequenti ambulare, quia noncapit prophetam perire extra Ierusalem”.
34 יְרוּשָׁלַיִם יְרוּשָׁלַיִם הַהֹרֶגֶת אֶת־הַנְּבִיאִים וְהַסֹּקֶלֶת אֶת־הַנִּשְׁלָחִים אֵלֶיהָ כַּמֶּה פְעָמִים חָפַצְתִּי לְקַבֵּץ אֶת־בָּנַיִךְ כַּאֲשֶׁר תְּקַבֵּץ הַתַּרְנְגֹלֶת אֶת־אֶפְרוֹחֶיהָ תַּחַת כְּנָפֶיהָ וְאַתֶּם לֹא אֲבִיתֶם34 Ierusalem, Ierusalem, quae occidis prophetas et lapidas eos, qui missi suntad te, quotiens volui congregare filios tuos, quemadmodum avis nidum suum subpinnis, et noluistis.
35 הִנֵּה בֵיתְכֶם יֵעָזֵב לָכֶם שָׁמֵם וַאֲנִי אֹמֵר לָכֶם כִּי־רָאֹה לֹא תִרְאוּנִי עַד־בּוֹא הָעֵת אֲשֶׁר תֹּאמְרוּ בָּרוּךְ הַבָּא בְּשֵׁם יְהוָֹה35 Ecce relinquitur vobis domus vestra. Dico autem vobis:Non videbitis me, donec veniat cum dicetis: “Benedictus, qui venit in nomineDomini” ”.