1 Kings 10

NEW AMERICAN BIBLE	LXX
1 The queen of Sheba, having heard of Solomon's fame, came to test him with subtle questions.	1 και βασιλισσα σαβα ηκουσεν το ονομα σαλωμων και το ονομα κυριου και ηλθεν πειρασαι αυτον εν αινιγμασιν
2 She arrived in Jerusalem with a very numerous retinue, and with camels bearing spices, a large amount of gold, and precious stones. She came to Solomon and questioned him on every subject in which she was interested.	2 και ηλθεν εις ιερουσαλημ εν δυναμει βαρεια σφοδρα και καμηλοι αιρουσαι ηδυσματα και χρυσον πολυν σφοδρα και λιθον τιμιον και εισηλθεν προς σαλωμων και ελαλησεν αυτω παντα οσα ην εν τη καρδια αυτης
3 King Solomon explained everything she asked about, and there remained nothing hidden from him that he could not explain to her.	3 και απηγγειλεν αυτη σαλωμων παντας τους λογους αυτης ουκ ην λογος παρεωραμενος παρα του βασιλεως ον ουκ απηγγειλεν αυτη
4 When the queen of Sheba witnessed Solomon's great wisdom, the palace he had built,	4 και ειδεν βασιλισσα σαβα πασαν φρονησιν σαλωμων και τον οικον ον ωκοδομησεν
5 the food at his table, the seating of his ministers, the attendance and garb of his waiters, his banquet service, and the holocausts he offered in the temple of the LORD, she was breathless.	5 και τα βρωματα σαλωμων και την καθεδραν παιδων αυτου και την στασιν λειτουργων αυτου και τον ιματισμον αυτου και τους οινοχοους αυτου και την ολοκαυτωσιν αυτου ην ανεφερεν εν οικω κυριου και εξ εαυτης εγενετο
6 "The report I heard in my country about your deeds and your wisdom is true," she told the king.	6 και ειπεν προς τον βασιλεα σαλωμων αληθινος ο λογος ον ηκουσα εν τη γη μου περι του λογου σου και περι της φρονησεως σου
7 "Though I did not believe the report until I came and saw with my own eyes, I have discovered that they were not telling me the half. Your wisdom and prosperity surpass the report I heard.	7 και ουκ επιστευσα τοις λαλουσιν μοι εως οτου παρεγενομην και εωρακασιν οι οφθαλμοι μου και ιδου ουκ εστιν το ημισυ καθως απηγγειλαν μοι προστεθεικας αγαθα προς αυτα επι πασαν την ακοην ην ηκουσα εν τη γη μου
8 Happy are your men, happy these servants of yours, who stand before you always and listen to your wisdom.	8 μακαριαι αι γυναικες σου μακαριοι οι παιδες σου ουτοι οι παρεστηκοτες ενωπιον σου δι' ολου οι ακουοντες πασαν την φρονησιν σου
9 Blessed be the LORD, your God, whom it has pleased to place you on the throne of Israel. In his enduring love for Israel, the LORD has made you king to carry out judgment and justice."	9 γενοιτο κυριος ο θεος σου ευλογημενος ος ηθελησεν εν σοι δουναι σε επι θρονου ισραηλ δια το αγαπαν κυριον τον ισραηλ στησαι εις τον αιωνα και εθετο σε βασιλεα επ' αυτους του ποιειν κριμα εν δικαιοσυνη και εν κριμασιν αυτων
10 Then she gave the king one hundred and twenty gold talents, a very large quantity of spices, and precious stones. Never again did anyone bring such an abundance of spices as the queen of Sheba gave to King Solomon.	10 και εδωκεν τω σαλωμων εκατον εικοσι ταλαντα χρυσιου και ηδυσματα πολλα σφοδρα και λιθον τιμιον ουκ εληλυθει κατα τα ηδυσματα εκεινα ετι εις πληθος α εδωκεν βασιλισσα σαβα τω βασιλει σαλωμων
11 Hiram's fleet, which used to bring gold from Ophir, also brought from there a large quantity of cabinet wood and precious stones.	11 και η ναυς χιραμ η αιρουσα το χρυσιον εκ σουφιρ ηνεγκεν ξυλα απελεκητα πολλα σφοδρα και λιθον τιμιον
12 With the wood the king made supports for the temple of the LORD and for the palace of the king, and harps and lyres for the chanters. No more such wood was brought or seen to the present day.	12 και εποιησεν ο βασιλευς τα ξυλα τα απελεκητα υποστηριγματα του οικου κυριου και του οικου του βασιλεως και ναβλας και κινυρας τοις ωδοις ουκ εληλυθει τοιαυτα ξυλα απελεκητα επι της γης ουδε ωφθησαν που εως της ημερας ταυτης
13 King Solomon gave the queen of Sheba everything she desired and asked for, besides such presents as were given her from Solomon's royal bounty. Then she returned with her servants to her own country.	13 και ο βασιλευς σαλωμων εδωκεν τη βασιλισση σαβα παντα οσα ηθελησεν οσα ητησατο εκτος παντων ων δεδωκει αυτη δια χειρος του βασιλεως σαλωμων και απεστραφη και ηλθεν εις την γην αυτης αυτη και παντες οι παιδες αυτης
14 The gold that Solomon received every year weighed six hundred and sixty-six gold talents,	14 και ην ο σταθμος του χρυσιου του εληλυθοτος τω σαλωμων εν ενιαυτω ενι εξακοσια και εξηκοντα εξ ταλαντα χρυσιου
15 in addition to what came from the Tarshish fleet, from the traffic of merchants, and from all the kings of Arabia and the governors of the country.	15 χωρις των φορων των υποτεταγμενων και των εμπορων και παντων των βασιλεων του περαν και των σατραπων της γης
16 Moreover, King Solomon made two hundred shields of beaten gold (six hundred gold shekels went into each shield)	16 και εποιησεν σαλωμων τριακοσια δορατα χρυσα ελατα τριακοσιοι χρυσοι επησαν επι το δορυ το εν
17 and three hundred bucklers of beaten gold (three minas of gold went into each buckler); and he put them in the hall of the Forest of Lebanon.	17 και τριακοσια οπλα χρυσα ελατα τρεις μναι χρυσιου ενησαν εις το οπλον το εν και εδωκεν αυτα εις οικον δρυμου του λιβανου
18 The king also had a large ivory throne made, and overlaid it with refined gold.	18 και εποιησεν ο βασιλευς θρονον ελεφαντινον μεγαν και περιεχρυσωσεν αυτον χρυσιω δοκιμω
19 The throne had six steps, a back with a round top, and an arm on each side of the seat. Next to each arm stood a lion;	19 εξ αναβαθμοι τω θρονω και προτομαι μοσχων τω θρονω εκ των οπισω αυτου και χειρες ενθεν και ενθεν επι του τοπου της καθεδρας και δυο λεοντες εστηκοτες παρα τας χειρας
20 and twelve other lions stood on the steps, two to a step, one on either side of each step. Nothing like this was produced in any other kingdom.	20 και δωδεκα λεοντες εστωτες επι των εξ αναβαθμων ενθεν και ενθεν ου γεγονεν ουτως παση βασιλεια
21 In addition, all King Solomon's drinking vessels were of gold, and all the utensils in the hall of the Forest of Lebanon were of pure gold. There was no silver, for in Solomon's time it was considered worthless.	21 και παντα τα σκευη του ποτου σαλωμων χρυσα και λουτηρες χρυσοι παντα τα σκευη οικου δρυμου του λιβανου χρυσιω συγκεκλεισμενα ουκ ην αργυριον οτι ουκ ην λογιζομενον εν ταις ημεραις σαλωμων
22 The king had a fleet of Tarshish ships at sea with Hiram's fleet. Once every three years the fleet of Tarshish ships would come with a cargo of gold, silver, ivory, apes, and monkeys.	22 οτι ναυς θαρσις τω βασιλει εν τη θαλασση μετα των νηων χιραμ μια δια τριων ετων ηρχετο τω βασιλει ναυς εκ θαρσις χρυσιου και αργυριου και λιθων τορευτων και πελεκητων [22α] αυτη ην η πραγματεια της προνομης ης ανηνεγκεν ο βασιλευς σαλωμων οικοδομησαι τον οικον κυριου και τον οικον του βασιλεως και το τειχος ιερουσαλημ και την ακραν του περιφραξαι τον φραγμον της πολεως δαυιδ και την ασσουρ και την μαγδαν και την γαζερ και την βαιθωρων την ανωτερω και την ιεθερμαθ και πασας τας πολεις των αρματων και πασας τας πολεις των ιππεων και την πραγματειαν σαλωμων ην επραγματευσατο οικοδομησαι εν ιερουσαλημ και εν παση τη γη του μη καταρξαι αυτου [22β] παντα τον λαον τον υπολελειμμενον απο του χετταιου και του αμορραιου και του φερεζαιου και του χαναναιου και του ευαιου και του ιεβουσαιου και του γεργεσαιου των μη εκ των υιων ισραηλ οντων τα τεκνα αυτων τα υπολελειμμενα μετ' αυτους εν τη γη ους ουκ εδυναντο οι υιοι ισραηλ εξολεθρευσαι αυτους και ανηγαγεν αυτους σαλωμων εις φορον εως της ημερας ταυτης [22χ] και εκ των υιων ισραηλ ουκ εδωκε σαλωμων εις πραγμα οτι αυτοι ησαν ανδρες οι πολεμισται και παιδες αυτου και αρχοντες των αρματων αυτου και ιππεις αυτου
23 Thus King Solomon surpassed in riches and wisdom all the kings of the earth.	23 και εμεγαλυνθη σαλωμων υπερ παντας τους βασιλεις της γης πλουτω και φρονησει
24 And the whole world sought audience with Solomon, to hear from him the wisdom which God had put in his heart.	24 και παντες βασιλεις της γης εζητουν το προσωπον σαλωμων του ακουσαι της φρονησεως αυτου ης εδωκεν κυριος εν τη καρδια αυτου
25 Each one brought his yearly tribute: silver or gold articles, garments, weapons, spices, horses and mules.	25 και αυτοι εφερον εκαστος τα δωρα αυτου σκευη χρυσα και ιματισμον στακτην και ηδυσματα και ιππους και ημιονους το κατ' ενιαυτον ενιαυτον
26 Solomon collected chariots and drivers; he had one thousand four hundred chariots and twelve thousand drivers; these he allocated among the chariot cities and to the king's service in Jerusalem.	26 και ησαν τω σαλωμων τεσσαρες χιλιαδες θηλειαι ιπποι εις αρματα και δωδεκα χιλιαδες ιππεων και εθετο αυτας εν ταις πολεσι των αρματων και μετα του βασιλεως εν ιερουσαλημ [26α] και ην ηγουμενος παντων των βασιλεων απο του ποταμου και εως γης αλλοφυλων και εως οριων αιγυπτου
27 The king made silver as common in Jerusalem as stones, and cedars as numerous as the sycamores of the foothills.	27 και εδωκεν ο βασιλευς το χρυσιον και το αργυριον εν ιερουσαλημ ως λιθους και τας κεδρους εδωκεν ως συκαμινους τας εν τη πεδινη εις πληθος
28 Solomon's horses were imported from Cilicia, where the king's agents purchased them.	28 και η εξοδος των ιππων σαλωμων εξ αιγυπτου και εκ θεκουε εμποροι του βασιλεως ελαμβανον εκ θεκουε εν αλλαγματι
29 A chariot imported from Egypt cost six hundred shekels, a horse one hundred and fifty shekels; they were exported at these rates to all the Hittite and Aramean kings.	29 και ανεβαινεν η εξοδος εξ αιγυπτου αρμα αντι εκατον αργυριου και ιππος αντι πεντηκοντα αργυριου και ουτω πασιν τοις βασιλευσιν χεττιιν και βασιλευσιν συριας κατα θαλασσαν εξεπορευοντο