Deuxième livre des Macchabées 10

JERUSALEM	LXX
1 Maccabée, avec ses compagnons, recouvra sous la conduite du Seigneur le sanctuaire et laville	1 μακκαβαιος δε και οι συν αυτω του κυριου προαγοντος αυτους το μεν ιερον εκομισαντο και την πολιν
2 et détruisit les autels élevés par les étrangers sur la place publique ainsi que les lieux du culte.	2 τους δε κατα την αγοραν βωμους υπο των αλλοφυλων δεδημιουργημενους ετι δε τεμενη καθειλαν
3 Une fois le Temple purifié, ils bâtirent un autre autel, puis, ayant tiré des étincelles de pierresà feu, ils prirent de ce feu et, après deux ans d'interruption, ils offrirent un sacrifice, firent fumer l'encens,allumèrent les lampes et exposèrent les pains de proposition.	3 και τον νεω καθαρισαντες ετερον θυσιαστηριον εποιησαν και πυρωσαντες λιθους και πυρ εκ τουτων λαβοντες ανηνεγκαν θυσιας μετα διετη χρονον και θυμιαμα και λυχνους και των αρτων την προθεσιν εποιησαντο
4 Cela fait, prosternés sur le ventre, ils prièrent le Seigneur de ne plus les laisser tomber dansde tels maux, mais de les corriger avec mesure, s'il leur arrivait jamais de pécher, et de ne pas les livrer auxnations blasphématrices et barbares.	4 ταυτα δε ποιησαντες ηξιωσαν τον κυριον πεσοντες επι κοιλιαν μηκετι περιπεσειν τοιουτοις κακοις αλλ' εαν ποτε και αμαρτωσιν υπ' αυτου μετα επιεικειας παιδευεσθαι και μη βλασφημοις και βαρβαροις εθνεσιν παραδιδοσθαι
5 Ce fut le jour même où le Temple avait été profané par les étrangers que tomba le jour de lapurification du Temple, c'est-à-dire le 25 du même mois qui est Kisleu.	5 εν η δε ημερα ο νεως υπο αλλοφυλων εβεβηλωθη συνεβη κατα την αυτην ημεραν τον καθαρισμον γενεσθαι του ναου τη πεμπτη και εικαδι του αυτου μηνος ος εστιν χασελευ
6 Ils célébrèrent avec allégresse huit jours de fête à la manière des Tentes, se souvenantcomment naguère, aux jours de la fête des Tentes, ils gîtaient dans les montagnes et dans les grottes à la façondes bêtes sauvages.	6 και μετ' ευφροσυνης ηγον ημερας οκτω σκηνωματων τροπον μνημονευοντες ως προ μικρου χρονου την των σκηνων εορτην εν τοις ορεσιν και εν τοις σπηλαιοις θηριων τροπον ησαν νεμομενοι
7 C'est pourquoi, portant des thyrses, de beaux rameaux et des palmes, ils firent monter deshymnes vers Celui qui avait mené à bien la purification de son lieu saint.	7 διο θυρσους και κλαδους ωραιους ετι δε και φοινικας εχοντες υμνους ανεφερον τω ευοδωσαντι καθαρισθηναι τον εαυτου τοπον
8 Ils décrétèrent par un édit public confirmé par un vote que toute la nation des Juifssolenniserait chaque année ces jours-là.	8 εδογματισαν δε μετα κοινου προσταγματος και ψηφισματος παντι τω των ιουδαιων εθνει κατ' ενιαυτον αγειν τασδε τας ημερας
9 Telles furent donc les circonstances de la mort d'Antiochus surnommé Epiphane.	9 και τα μεν της αντιοχου του προσαγορευθεντος επιφανους τελευτης ουτως ειχεν
10 Nous allons maintenant exposer les faits qui concernent Antiochus Eupator, fils de cetimpie, en résumant les maux causés par les guerres.	10 νυνι δε τα κατα τον ευπατορα αντιοχον υιον δε του ασεβους γενομενον δηλωσομεν αυτα συντεμνοντες τα συνεχοντα των πολεμων κακα
11 Ayant hérité du royaume, ce prince promut à la tête des affaires un certain Lysias, stratègeen chef de Coelé-Syrie et Phénicie.	11 ουτος γαρ παραλαβων την βασιλειαν ανεδειξεν επι των πραγματων λυσιαν τινα κοιλης δε συριας και φοινικης στρατηγον πρωταρχον
12 Quant à Ptolémée, surnommé Makrôn, le premier à observer la justice envers les Juifs, àcause des torts qu'on leur infligeait, il s'était efforcé de les administrer pacifiquement.	12 πτολεμαιος γαρ ο καλουμενος μακρων το δικαιον συντηρειν προηγουμενος προς τους ιουδαιους δια την γεγονυιαν εις αυτους αδικιαν επειρατο τα προς αυτους ειρηνικως διεξαγειν
13 Accusé en conséquence par les amis du roi auprès d'Eupator, il s'entendait, en touteoccasion, appeler traître, pour avoir abandonné Chypre que lui avait confié Philométor, avoir passé du côtéd'Antiochus Epiphane et n'avoir pas fait honneur à la dignité de sa charge: il quitta l'existence en s'empoisonnant.	13 οθεν κατηγορουμενος υπο των φιλων προς τον ευπατορα και προδοτης παρ' εκαστα ακουων δια το την κυπρον εμπιστευθεντα υπο του φιλομητορος εκλιπειν και προς αντιοχον τον επιφανη αναχωρησαι μητε ευγενη την εξουσιαν ευγενισας φαρμακευσας εαυτον εξελιπεν τον βιον
14 Gorgias, devenu stratège de la région, entretenait des troupes mercenaires et saisissait toutesles occasions pour faire la guerre aux Juifs.	14 γοργιας δε γενομενος στρατηγος των τοπων εξενοτροφει και παρ' εκαστα προς τους ιουδαιους επολεμοτροφει
15 En même temps, les Iduméens, maîtres de forteresses bien situées, harcelaient les Juifs, et,accueillant les proscrits de Jérusalem, tentaient de fomenter la guerre.	15 ομου δε τουτω και οι ιδουμαιοι εγκρατεις επικαιρων οχυρωματων οντες εγυμναζον τους ιουδαιους και τους φυγαδευσαντας απο ιεροσολυμων προσλαβομενοι πολεμοτροφειν επεχειρουν
16 Maccabée et ses compagnons, après avoir fait des prières publiques et demandé à Dieu de sefaire leur allié, se mirent en mouvement contre les forteresses des Iduméens.	16 οι δε περι τον μακκαβαιον ποιησαμενοι λιτανειαν και αξιωσαντες τον θεον συμμαχον αυτοις γενεσθαι επι τα των ιδουμαιων οχυρωματα ωρμησαν
17 Les ayant attaquées avec vigueur, ils se rendirent maîtres de ces positions et repoussèrenttous ceux qui combattaient sur le rempart; ils égorgeaient quiconque tombait entre leurs mains, ils n'en tuèrentpas moins de 20.000.	17 οις και προσβαλοντες ευρωστως εγκρατεις εγενοντο των τοπων παντας τε τους επι τω τειχει μαχομενους ημυναντο κατεσφαζον τε τους εμπιπτοντας ανειλον δε ουχ ηττον των δισμυριων
18 9.000 hommes au moins s'étant réfugiés dans deux tours remarquablement fortes, ayant aveceux tout ce qu'il faut pour soutenir un siège,	18 συμφυγοντων δε ουκ ελαττον των ενακισχιλιων εις δυο πυργους οχυρους ευ μαλα και παντα τα προς πολιορκιαν εχοντας
19 Maccabée laissa pour les assiéger Simon et Joseph avec Zacchée et les siens en nombresuffisant, et partit en personne pour des endroits où il y avait urgence.	19 ο μακκαβαιος εις επειγοντας τοπους απολιπων σιμωνα και ιωσηπον ετι δε και ζακχαιον και τους συν αυτω ικανους προς την τουτων πολιορκιαν αυτος εχωρισθη
20 Mais les gens de Simon, avides de richesses, se laissèrent gagner à prix d'argent parquelques-uns de ceux qui gardaient les tours et, pour une somme de 70.000 drachmes, ils en laissèrent s'échapperun certain nombre.	20 οι δε περι τον σιμωνα φιλαργυρησαντες υπο τινων των εν τοις πυργοις επεισθησαν αργυριω επτακις δε μυριας δραχμας λαβοντες ειασαν τινας διαρρυηναι
21 Quand on eut annoncé à Maccabée ce qui était arrivé, il réunit les chefs du peuple, il accusales coupables d'avoir vendu leurs frères à prix d'argent en relâchant contre eux leurs ennemis.	21 προσαγγελεντος δε τω μακκαβαιω περι του γεγονοτος συναγαγων τους ηγουμενους του λαου κατηγορησεν ως αργυριου πεπρακαν τους αδελφους τους πολεμιους κατ' αυτων απολυσαντες
22 Il les fit donc exécuter comme traîtres et aussitôt après il s'empara des deux tours.	22 τουτους μεν ουν προδοτας γενομενους απεκτεινεν και παραχρημα τους δυο πυργους κατελαβετο
23 Menant tout à bonne fin par la valeur de ses armes, il tua dans ces deux forteresses plus de20.000 hommes.	23 τοις δε οπλοις τα παντα εν ταις χερσιν ευοδουμενος απωλεσεν εν τοις δυσιν οχυρωμασιν πλειους των δισμυριων
24 Timothée, qui avait été battu précédemment par les Juifs, ayant levé des forces étrangères engrand nombre et réuni quantité de chevaux venus d'Asie, parut bientôt en Judée, s'imaginant qu'il allait s'enrendre maître par les armes.	24 τιμοθεος δε ο προτερον ηττηθεις υπο των ιουδαιων συναγαγων ξενας δυναμεις παμπληθεις και τους της ασιας γενομενους ιππους συναθροισας ουκ ολιγους παρην ως δοριαλωτον λημψομενος την ιουδαιαν
25 A son approche, Maccabée et ses hommes se répandirent en supplications devant Dieu, latête saupoudrée de terre et les reins ceints d'un cilice.	25 οι δε περι τον μακκαβαιον συνεγγιζοντος αυτου προς ικετειαν του θεου γη τας κεφαλας καταπασαντες και τας οσφυας σακκοις ζωσαντες
26 Prosternés contre le soubassement antérieur de l'autel, ils demandaient à Dieu de leur êtrefavorable, de se déclarer l'ennemi de leurs ennemis, l'adversaire de leurs adversaires, suivant les clairesexpressions de la Loi.	26 επι την απεναντι του θυσιαστηριου κρηπιδα προσπεσοντες ηξιουν ιλεως αυτοις γενομενον εχθρευσαι τοις εχθροις αυτων και αντικεισθαι τοις αντικειμενοις καθως ο νομος διασαφει
27 Ayant pris les armes au sortir de cette prière, ils s'avancèrent hors de la ville, jusqu'à unesérieuse distance, et, quand ils furent près de l'ennemi, ils s'arrêtèrent.	27 γενομενοι δε απο της δεησεως αναλαβοντες τα οπλα προηγον απο της πολεως επι πλειον συνεγγισαντες δε τοις πολεμιοις εφ' εαυτων ησαν
28 Au moment même où se diffusait la clarté du soleil levant, ils en vinrent aux mains de partet d'autre, les uns ayant pour gage du succès et de la victoire, outre leur vaillance, le recours au Seigneur, lesautres prenant leur emportement pour guide des batailles.	28 αρτι δε της ανατολης διαχεομενης προσεβαλον εκατεροι οι μεν εγγυον εχοντες ευημεριας και νικης μετα αρετης την επι τον κυριον καταφυγην οι δε καθηγεμονα των αγωνων ταττομενοι τον θυμον
29 Au fort du combat, apparurent du ciel aux ennemis, sur des chevaux aux freins d'or, cinqhommes magnifiques qui se mirent à la tête des Juifs	29 γενομενης δε καρτερας μαχης εφανησαν τοις υπεναντιοις εξ ουρανου εφ' ιππων χρυσοχαλινων ανδρες πεντε διαπρεπεις και αφηγουμενοι των ιουδαιων
30 et, prenant en même temps Maccabée au milieu d'eux et le couvrant de leurs armures, legardaient invulnérable. Ils lançaient aussi des traits et la foudre sur les adversaires qui, bouleversés parl'éblouissement, se dispersaient dans le plus grand désordre.	30 οι και τον μακκαβαιον μεσον λαβοντες και σκεπαζοντες ταις εαυτων πανοπλιαις ατρωτον διεφυλαττον εις δε τους υπεναντιους τοξευματα και κεραυνους εξερριπτουν διο συγχυθεντες αορασια διεκοπτοντο ταραχης πεπληρωμενοι
31 20.500 fantassins et 600 cavaliers furent alors égorgés.	31 κατεσφαγησαν δε δισμυριοι προς τοις πεντακοσιοις ιππεις δε εξακοσιοι
32 Quant à Timothée, il s'enfuit en personne dans une place très forte appelée Gazara, oùChéréas était stratège.	32 αυτος δε ο τιμοθεος συνεφυγεν εις γαζαρα λεγομενον οχυρωμα ευ μαλα φρουριον στρατηγουντος εκει χαιρεου
33 Pendant quatre jours, Maccabée et les siens l'assiégèrent avec une ardeur joyeuse.	33 οι δε περι τον μακκαβαιον ασμενοι περιεκαθισαν το φρουριον ημερας τεσσαρας
34 Confiants dans la force de la place, ceux qui se trouvaient à l'intérieur proféraient d'énormesblasphèmes et lançaient des paroles impies.	34 οι δε ενδον τη ερυμνοτητι του τοπου πεποιθοτες υπεραγαν εβλασφημουν και λογους αθεμιτους προιεντο
35 Le cinquième jour commençant à poindre, vingt jeunes gens de la troupe de Maccabée, queles blasphèmes avaient enflammés de colère, s'élancèrent contre la muraille, animés d'un mâle courage et d'uneardeur farouche, et ils massacrèrent quiconque se présentait devant eux.	35 υποφαινουσης δε της πεμπτης ημερας εικοσι νεανιαι των περι τον μακκαβαιον πυρωθεντες τοις θυμοις δια τας βλασφημιας προσβαλοντες τω τειχει αρρενωδως και θηριωδει θυμω τον εμπιπτοντα εκοπτον
36 D'autres montaient pareillement contre les assiégés en les prenant à revers, mettaient le feuaux tours et, ayant allumé des bûchers, brûlèrent vifs les blasphémateurs. Cependant, brisant les portes, lespremiers accueillirent le reste de l'armée et à leur tête s'emparèrent de la ville.	36 ετεροι δε ομοιως προσαναβαντες εν τω περισπασμω προς τους ενδον ενεπιμπρων τους πυργους και πυρας αναπτοντες ζωντας τους βλασφημους κατεκαιον οι δε τας πυλας διεκοπτον εισδεξαμενοι δε την λοιπην ταξιν προκατελαβοντο την πολιν
37 Ils égorgèrent Timothée, qui s'était caché dans une citerne, et avec lui son frère Chéréas etApollophane.	37 και τον τιμοθεον αποκεκρυμμενον εν τινι λακκω κατεσφαξαν και τον τουτου αδελφον χαιρεαν και τον απολλοφανην
38 Après avoir accompli ces exploits, ils bénirent avec des hymnes et des louanges le Seigneurqui accordait de si grands bienfaits à Israël et qui lui donnait la victoire.	38 ταυτα δε διαπραξαμενοι μεθ' υμνων και εξομολογησεων ευλογουν τω κυριω τω μεγαλως ευεργετουντι τον ισραηλ και το νικος αυτοις διδοντι