Livre des Juges 9

BIBLES DES PEUPLES	LXX
1 Abimélek, fils de Yéroubbaal, se rendit à Sichem auprès des frères de sa mère. Il leur dit, ainsi qu’à toute la famille de son grand-père maternel:	1 και επορευθη αβιμελεχ υιος ιεροβααλ εις σικιμα προς τους αδελφους της μητρος αυτου και ελαλησεν προς αυτους και προς πασαν την συγγενειαν του οικου της μητρος αυτου λεγων
2 “Posez donc cette question aux messieurs de Sichem: Préférez-vous être gouvernés par 70 hommes, tous les fils de Yéroubbaal, ou n’avoir qu’un seul maître? Souvenez-vous donc que je suis de votre sang.”	2 λαλησατε δη εν ωσιν των ανδρων σικιμων ποιον βελτιον εστιν το αρχειν υμων εβδομηκοντα ανδρας παντας υιους ιεροβααλ η κυριευειν υμων ανδρα ενα και μνησθητε οτι σαρξ υμων και οστουν υμων εγω ειμι
3 Les frères de sa mère rapportèrent toutes ces paroles aux messieurs de Sichem, et ils se décidèrent en faveur d’Abimélek, car ils se disaient: “C’est notre frère.”	3 και ελαλησαν περι αυτου οι αδελφοι της μητρος αυτου εν τοις ωσιν παντων των ανδρων σικιμων παντας τους λογους τουτους και εκλινεν καρδια αυτων οπισω αβιμελεχ οτι ειπαν αδελφος ημων εστιν
4 Ils lui donnèrent donc 70 sicles d’argent, pris dans le temple de Baal-Bérit, et avec cet argent Abimélek paya des voyous, des aventuriers qui se mirent à son service.	4 και εδωκαν αυτω εβδομηκοντα αργυριου εκ του οικου βααλ διαθηκης και εμισθωσατο εν αυτοις αβιμελεχ ανδρας κενους και θαμβουμενους και επορευθησαν οπισω αυτου
5 Il se rendit alors à Ofra, dans la maison de son père, et massacra ses frères, les fils de Yéroubbaal: les 70 furent exécutés sur la même pierre. Le plus jeune fils de Yéroubbaal, Yotam, s’était caché et il échappa.	5 και εισηλθεν εις τον οικον του πατρος αυτου εις εφραθα και απεκτεινεν τους αδελφους αυτου υιους ιεροβααλ εβδομηκοντα ανδρας επι λιθον ενα και απελειφθη ιωαθαμ υιος ιεροβααλ ο νεωτερος οτι εκρυβη
6 Alors tous les notables de Sichem et de Beth-Millo se réunirent et proclamèrent roi Abimélek, près du Chêne-de-la-Stèle qui est à Sichem.	6 και συνηχθησαν παντες οι ανδρες σικιμων και πας ο οικος μααλλων και επορευθησαν και εβασιλευσαν τον αβιμελεχ εις βασιλεα προς τη βαλανω της στασεως εν σικιμοις
7 On annonça la chose à Yotam. Il alla se poster au sommet du mont Garizim et s’écria d’une voix forte: “Écoutez-moi, notables de Sichem, et que Dieu lui-même vous écoute!	7 και ανηγγειλαν τω ιωαθαμ και επορευθη και εστη επι της κορυφης του ορους γαριζιν και επηρεν την φωνην αυτου και εκαλεσεν και ειπεν αυτοις ακουσατε μου ανδρες σικιμων και ακουσαι υμων ο θεος
8 Un jour les arbres se mirent en route: ils voulaient se donner un roi. Ils dirent à l’olivier: ‘Sois notre roi!’	8 πορευομενα επορευθησαν τα ξυλα του χρισαι εαυτοις βασιλεα και ειπον τη ελαια βασιλευσον εφ' ημων
9 Mais l’olivier leur répondit: ‘Vais-je laisser là mon huile, si précieuse pour les dieux et les hommes, pour aller me balancer au-dessus des autres arbres?’	9 και ειπεν αυτοις η ελαια αφεισα την πιοτητα μου ην εν εμοι εδοξασεν ο θεος και ανθρωποι πορευθω αρχειν των ξυλων
10 “Les arbres se tournèrent donc vers le figuier: ‘Viens, toi, tu seras notre roi!’	10 και ειπαν τα ξυλα τη συκη δευρο βασιλευσον εφ' ημων
11 Le figuier leur répondit: ‘Vais-je renoncer à la douceur de mes fruits si appréciés pour aller me balancer au-dessus des autres arbres?’	11 και ειπεν αυτοις η συκη αφεισα την γλυκυτητα μου και το γενημα μου το αγαθον πορευθω αρχειν επι ξυλων
12 “Cette fois les arbres se tournèrent vers la vigne: Viens, toi, tu seras notre roi!	12 και ειπαν τα ξυλα τη αμπελω δευρο βασιλευσον εφ' ημων
13 Mais la vigne leur répondit: Vais-je renoncer à mon raisin, qui réjouit les dieux et les hommes, pour aller me balancer au-dessus des arbres?	13 και ειπεν αυτοις η αμπελος αφεισα τον οινον μου την ευφροσυνην την παρα του θεου των ανθρωπων πορευθω αρχειν ξυλων
14 “Alors tous les arbres vinrent trouver le buisson d’épines: ‘Viens, toi, tu seras notre roi!’	14 και ειπαν τα ξυλα προς την ραμνον δευρο συ βασιλευσον εφ' ημων
15 Et le buisson d’épines répondit aux arbres: ‘Si vraiment vous voulez me faire roi et que je règne sur vous, venez et restez à mon ombre. Sinon, un feu sortira du buisson d’épines et dévorera jusqu’au cèdre du Liban.’	15 και ειπεν η ραμνος προς τα ξυλα ει εν αληθεια υμεις χριετε με εις βασιλεα εφ' υμων δευτε πεποιθατε εν τη σκεπη μου και ει μη εξελθοι πυρ εκ της ραμνου και καταφαγοι τας κεδρους του λιβανου
16 “Et vous maintenant, avez-vous agi avec sincérité et honnêteté en faisant roi Abimélek? Vous êtes-vous bien conduits envers Yéroubbaal et sa famille? L’avez-vous traité comme il le méritait?	16 και νυν ει εν αληθεια και εν τελειοτητι εποιησατε και εβασιλευσατε τον αβιμελεχ και ει καλως εποιησατε μετα ιεροβααλ και μετα του οικου αυτου και ει κατα το ανταποδομα της χειρος αυτου εποιησατε αυτω
17 Mon père n’a-t-il pas combattu pour vous? N’a-t-il pas risqué sa vie pour vous? Ne vous a-t-il pas délivrés de la main des Madianites?	17 ως επολεμησεν ο πατηρ μου υπερ υμων και ερριψεν την ψυχην αυτου εξ εναντιας και εξειλατο υμας εκ χειρος μαδιαμ
18 “Or vous, aujourd’hui, vous vous êtes dressés contre la famille de mon père, vous avez tué ses fils, au nombre de 70, sur une même pierre. Et vous avez fait d’Abimélek, le fils d’une servante, le roi des messieurs de Sichem, parce qu’il est de votre sang.	18 και υμεις επανεστητε επι τον οικον του πατρος μου σημερον και απεκτεινατε τους υιους αυτου εβδομηκοντα ανδρας επι λιθον ενα και εβασιλευσατε τον αβιμελεχ υιον της παιδισκης αυτου επι τους ανδρας σικιμων οτι αδελφος υμων εστιν
19 Si donc aujourd’hui vous vous êtes montrés fidèles et honnêtes envers Yéroubbaal et sa maison, je vous souhaite qu’Abimélek fasse votre bonheur et que vous, vous fassiez le sien!	19 και ει εν αληθεια και τελειοτητι εποιησατε μετα ιεροβααλ και του οικου αυτου τη ημερα ταυτη ευλογηθειητε υμεις και ευφρανθειητε εν αβιμελεχ και ευφρανθειη και αυτος εν υμιν
20 Sinon, qu’un feu sorte d’Abimélek et dévore les gens de Sichem et de Beth-Millo, et qu’un feu sorte des gens de Sichem et Beth-Millo et dévore Abimélek.”	20 και ει μη εξελθοι πυρ εξ αβιμελεχ και καταφαγοι τους ανδρας σικιμων και τον οικον μααλλων και ει μη εξελθοι πυρ απο ανδρων σικιμων και εκ του οικου μααλλων και καταφαγοι τον αβιμελεχ
21 Yotam prit alors la fuite et se rendit à Béer; il séjourna là car il avait peur de son frère Abimélek.	21 και απεδρα ιωαθαμ και επορευθη εν οδω και εφυγεν εις ραρα και κατωκησεν εκει απο προσωπου αβιμελεχ του αδελφου αυτου
22 Durant trois ans Abimélek gouverna Israël.	22 και ηρξεν αβιμελεχ επι ισραηλ τρια ετη
23 Mais Dieu envoya un esprit de discorde entre Abimélek et les habitants de Sichem, et ceux-ci trahirent Abimélek.	23 και εξαπεστειλεν ο θεος πνευμα πονηρον ανα μεσον αβιμελεχ και ανα μεσον των ανδρων σικιμων και ηθετησαν οι ανδρες σικιμων εν τω οικω αβιμελεχ
24 C’est ainsi que le crime commis contre les 70 fils de Yéroubbaal allait être vengé; leur sang retomba sur Abimélek, leur frère, qui les avait tués, ainsi que sur les gens de Sichem qui l’avaient aidé à tuer ses frères.	24 του επαγαγειν την αδικιαν των εβδομηκοντα υιων ιεροβααλ και το αιμα αυτων επιθειναι επι αβιμελεχ τον αδελφον αυτων τον αποκτειναντα αυτους και επι τους ανδρας σικιμων τους κατισχυσαντας τας χειρας αυτου ωστε αποκτειναι τους αδελφους αυτου
25 Pour lui faire du tort, les gens de Sichem placèrent en embuscade, sur les cols de la montagne, des gens qui dévalisaient tous ceux qui passaient près d’eux sur le chemin; on rapporta cela à Abimélek.	25 και εθεντο αυτω οι ανδρες σικιμων ενεδρα επι τας κεφαλας των ορεων και ανηρπαζον παντας τους διαπορευομενους επ' αυτους εν τη οδω και απηγγελη τω αβιμελεχ
26 Gaal, fils d’Obed, passa alors avec ses frères. Ils arrivèrent à Sichem et gagnèrent la confiance des gens de Sichem.	26 και ηλθεν γααλ υιος αβεδ και οι αδελφοι αυτου εις σικιμα και επεποιθησαν εν αυτω οι ανδρες σικιμων
27 Ils sortirent dans la campagne pour vendanger leurs vignes, ils écrasèrent leurs raisins et firent la fête. Puis ils entrèrent dans le temple de leurs dieux, ils mangèrent et ils burent, et ils maudirent Abimélek.	27 και ηλθον εις αγρον και ετρυγησαν τους αμπελωνας αυτων και κατεπατουν και εποιησαν χορους και εισηλθον εις οικον θεου αυτων και εφαγον και επιον και κατηρωντο τον αβιμελεχ
28 Gaal fils d’Obed dit alors: “Qui est cet Abimélek, et qu’est-ce que Sichem, pour que nous soyons à son service? Le fils de Yéroubbaal, tout comme son lieutenant Zéboul, n’étaient que les serviteurs de Hamor, père de Sichem!	28 και ειπεν γααλ υιος αβεδ τι εστιν αβιμελεχ και τις εστιν ο υιος συχεμ οτι δουλευσομεν αυτω ουχ ουτος υιος ιεροβααλ και ζεβουλ επισκοπος αυτου δουλος αυτου συν τοις ανδρασιν εμμωρ πατρος συχεμ και τι οτι δουλευσομεν αυτω ημεις
29 Si seulement j’étais le chef de ce peuple, je chasserais Abimélek et je lui dirais: ‘Abimélek, viens donc ici avec toute ton armée!’ ”	29 και τις δωη τον λαον τουτον εν χειρι μου και μεταστησω τον αβιμελεχ και ερω τω αβιμελεχ πληθυνον την δυναμιν σου και εξελθε
30 Les paroles de Gaal, fils d’Obed, mirent Zéboul, gouverneur de la ville, dans une grande colère.	30 και ηκουσεν ζεβουλ ο αρχων της πολεως τους λογους γααλ υιου αβεδ και εθυμωθη οργη
31 Il envoya discrètement des messagers à Abimélek pour lui dire: “Gaal, fils d’Obed, vient d’arriver à Sichem avec ses frères, et ils soulèvent la ville contre toi.	31 και απεστειλεν αγγελους προς αβιμελεχ μετα δωρων λεγων ιδου γααλ υιος αβεδ και οι αδελφοι αυτου παραγεγονασιν εις σικιμα και οιδε πολιορκουσιν την πολιν επι σε
32 Lève-toi donc de nuit avec le peuple qui t’accompagne, et cache-toi dans la campagne.	32 και νυν αναστηθι νυκτος συ και ο λαος ο μετα σου και ενεδρευσον εν τω αγρω
33 Le matin, au lever du soleil, tu te lèveras et tu te jetteras sur la ville. Et lorsque Gaal et ceux qui sont avec lui sortiront à ta rencontre, tu feras comme la situation te le permettra.”	33 και εσται το πρωι αμα τω ανατειλαι τον ηλιον και ορθρισεις και εκτενεις επι την πολιν και ιδου αυτος και ο λαος ο μετ' αυτου εκπορευονται προς σε και ποιησεις αυτω καθαπερ εαν ευρη η χειρ σου
34 De nuit donc, Abimélek et tous ceux qui étaient avec lui se levèrent, et ils se mirent en embuscade autour de Sichem, répartis en quatre groupes.	34 και ανεστη αβιμελεχ και πας ο λαος ο μετ' αυτου νυκτος και ενηδρευσαν επι σικιμα τεσσαρας αρχας
35 Alors que Gaal, fils d’Obed, venait se poster à l’entrée de la ville, Abimélek et tous ceux qui étaient avec lui se levèrent de leur cachette.	35 και εγενετο πρωι και εξηλθεν γααλ υιος αβεδ και εστη προς τη θυρα της πυλης της πολεως και ανεστη αβιμελεχ και ο λαος ο μετ' αυτου εκ των ενεδρων
36 En voyant cette troupe, Gaal dit à Zéboul: “Voici des gens qui descendent du haut des montagnes.” Zéboul lui répondit: “Tu prends sûrement pour des hommes les ombres de la montagne.”	36 και ειδεν γααλ υιος αβεδ τον λαον και ειπεν προς ζεβουλ ιδου λαος καταβαινων απο των κορυφων των ορεων και ειπεν προς αυτον ζεβουλ την σκιαν των ορεων συ ορας ως ανδρας
37 Gaal reprit la parole et dit: “Voici bien une troupe qui descend du cœur du pays. Un autre groupe arrive par le chemin de l’Arbre-des-Astrologues.”	37 και προσεθετο ετι γααλ του λαλησαι και ειπεν ιδου λαος καταβαινων κατα θαλασσαν απο του εχομενα του ομφαλου της γης και αρχη μια παραγινεται απο οδου δρυος αποβλεποντων
38 Alors Zéboul reprit: “As-tu donc perdu cette langue avec laquelle tu disais: ‘Qui est Abimélek, pour que nous soyons à son service?’ Voici ces gens que tu as méprisés. Sors maintenant, et lutte contre lui!”	38 και ειπεν προς αυτον ζεβουλ που εστιν νυν το στομα σου το λεγον τις εστιν αβιμελεχ οτι δουλευσομεν αυτω ουκ ιδου ουτος εστιν ο λαος ον εξουδενωσας εξελθε νυν και πολεμει προς αυτον
39 Gaal sortit donc à la tête des gens de Sichem et livra combat à Abimélek.	39 και εξηλθεν γααλ απο προσωπου των ανδρων σικιμων και επολεμησεν εν αβιμελεχ
40 Mais Abimélek le poursuivit et Gaal s’enfuit devant lui: beaucoup tombèrent avant d’atteindre la porte.	40 και κατεδιωξεν αυτον αβιμελεχ και εφυγεν απο προσωπου αυτου και επεσον τραυματιαι πολλοι εως θυρων της πολεως
41 Abimélek séjourna alors à Arouma; quant à Zéboul, il chassa Gaal et ses frères et les empêcha de revenir à Sichem.	41 και εκαθισεν αβιμελεχ εν αριμα και εξεβαλεν ζεβουλ τον γααλ και τους αδελφους αυτου του μη οικειν εν σικιμοις
42 Le lendemain, le peuple devait sortir dans la campagne. On informa Abimélek.	42 και εγενηθη τη επαυριον και εξηλθεν ο λαος εις το πεδιον και απηγγελη τω αβιμελεχ
43 Il rassembla ses hommes et les partagea en trois groupes, puis il se mit en embuscade dans la campagne. Dès qu’il aperçut les gens qui sortaient de la ville, il se jeta sur eux.	43 και παρελαβεν τον λαον και διειλεν αυτον τρεις αρχας και ενηδρευσεν εν αυτω και ειδεν και ιδου λαος εξηλθεν εκ της πολεως και επανεστη αυτοις και επαταξεν αυτους
44 Abimélek avec ses hommes courut se poster à l’entrée de la porte de la ville. Les deux autres corps pendant ce temps s’élancèrent contre tous ceux qui étaient dans la campagne et ils les écrasèrent.	44 και αβιμελεχ και αι αρχαι αι μετ' αυτου εξεταθησαν και εστησαν παρα την πυλην της πολεως και αι δυο αρχαι εξεχυθησαν επι παντας τους εν τω αγρω και επαταξεν αυτους
45 Durant tout ce jour Abimélek fit l’assaut de la ville, il s’en empara et massacra tous ses habitants. Ensuite il rasa la ville et y sema du sel.	45 και αβιμελεχ επολεμει εν τη πολει ολην την ημεραν εκεινην και κατελαβοντο την πολιν και τον λαον τον εν αυτη ανειλεν και την πολιν καθειλεν και εσπειρεν αυτην αλας
46 Tous les gens de la Tour de Sichem, en apprenant cela, se réfugièrent dans la crypte du temple d’El-Bérit.	46 και ηκουσαν παντες οι ανδρες πυργου σικιμων και εισηλθον εις το οχυρωμα οικου του βααλ διαθηκης
47 Quand on fit savoir à Abimélek, que tous les gens de la Tour de Sichem s’y étaient rassemblés,	47 και απηγγελη τω αβιμελεχ οτι συνηχθησαν παντες οι ανδρες του πυργου σικιμων
48 il prit une hache à double tranchant avec laquelle il coupa une branche d’arbre, il la souleva et la mit sur son épaule. Puis il dit à ceux qui l’accompagnaient: “Vous avez vu ce que j’ai fait, dépêchez-vous de faire comme moi.”	48 και ανεβη αβιμελεχ εις ορος σελμων αυτος και πας ο λαος ο μετ' αυτου και ελαβεν αβιμελεχ αξινην εν τη χειρι αυτου και εκοψεν φορτιον ξυλων και ελαβεν αυτο και επεθηκεν επι τους ωμους αυτου και ειπεν προς τον λαον τον μετ' αυτου τι ειδετε με ποιουντα ταχεως ποιησατε ως και εγω
49 Chacun de ses hommes coupa donc une branche. Ils se mirent en route derrière Abimélek et disposèrent les branches sur la crypte, puis ils mirent le feu et incendièrent cette crypte. C’est ainsi que moururent tous les gens de la Tour de Sichem: près d’un millier d’hommes et de femmes.	49 και εκοψαν και αυτοι εκαστος φορτιον και ηραν και επορευθησαν οπισω αβιμελεχ και επεθηκαν επι το οχυρωμα και ενεπρησαν επ' αυτους το οχυρωμα εν πυρι και απεθανον παντες οι ανδρες πυργου σικιμων ωσει χιλιοι ανδρες και γυναικες
50 Abimélek se rendit à Tébès; il l’assiégea et s’en empara.	50 και επορευθη αβιμελεχ εις θεβες και περιεκαθισεν επ' αυτην και προκατελαβετο αυτην
51 Mais il y avait à l’intérieur de la ville une tour fortifiée dans laquelle se réfugièrent, hommes et femmes, tous les notables de la ville. Ils fermèrent derrière eux la porte et montèrent sur le toit de la tour.	51 και πυργος ην οχυρος εν μεσω της πολεως και εφυγον εκει παντες οι ανδρες και αι γυναικες και παντες οι ηγουμενοι της πολεως και απεκλεισαν εφ' εαυτους και ανεβησαν επι το δωμα του πυργου
52 Abimélek arriva en force au pied de la tour et s’avança jusqu’à la porte de la tour pour y mettre le feu.	52 και ηλθεν αβιμελεχ εως του πυργου και εξεπολεμησαν αυτον και ηγγισεν αβιμελεχ εως της θυρας του πυργου εμπρησαι αυτον εν πυρι
53 C’est alors qu’une femme lui lança une meule sur la tête et lui fracassa le crâne.	53 και ερριψεν γυνη μια κλασμα μυλου επι την κεφαλην αβιμελεχ και συνεθλασεν το κρανιον αυτου
54 Aussitôt il appela son écuyer et lui dit: “Tire ton épée et tue-moi! Il ne faut pas qu’on dise de moi: C’est une femme qui l’a tué.” Alors son écuyer le transperça et il mourut.	54 και εβοησεν το ταχος προς το παιδαριον τον αιροντα τα σκευη αυτου και ειπεν αυτω σπασαι την μαχαιραν σου και θανατωσον με μηποτε ειπωσιν γυνη απεκτεινεν αυτον και εξεκεντησεν αυτον το παιδαριον αυτου και απεθανεν αβιμελεχ
55 Quand les Israélites virent qu’Abimélek était mort, ils s’en retournèrent chacun chez soi.	55 και ειδεν ανηρ ισραηλ οτι απεθανεν αβιμελεχ και απηλθον ανηρ εις τον τοπον αυτου
56 Ainsi Dieu rendit à Abimélek le mal qu’il avait fait à son père en tuant ses 70 frères.	56 και απεστρεψεν ο θεος την κακιαν αβιμελεχ ην εποιησεν τω πατρι αυτου αποκτειναι τους εβδομηκοντα αδελφους αυτου
57 Et Dieu fit retomber sur les hommes de Sichem toute leur méchanceté. C’est ainsi que se réalisa pour eux la malédiction de Yotam, fils de Yéroubbaal.	57 και πασαν κακιαν ανδρων σικιμων επεστρεψεν ο θεος εις την κεφαλην αυτων και επηλθεν επ' αυτους η καταρα ιωαθαμ του υιου ιεροβααλ