Premier livre des Maccabées 9

BIBLES DES PEUPLES	GREEK BIBLE
1 Lorsque Démétrius apprit que Nicanor était tombé avec ses hommes au cours du combat, il envoya de nouveau Bakidès et Alkime à la tête de l’aile droite de l’armée, dans le pays de Juda.	1 και ηκουσεν δημητριος οτι επεσεν νικανωρ και η δυναμις αυτου εν πολεμω και προσεθετο τον βακχιδην και τον αλκιμον εκ δευτερου αποστειλαι εις γην ιουδα και το δεξιον κερας μετ' αυτων
2 Ils prirent la route de la Galilée et mirent le siège devant Mésalot, dans le territoire d’Arbèles; ils s’en emparèrent et massacrèrent beaucoup de ses habitants.	2 και επορευθησαν οδον την εις γαλγαλα και παρενεβαλον επι μαισαλωθ την εν αρβηλοις και προκατελαβοντο αυτην και απωλεσαν ψυχας ανθρωπων πολλας
3 Le premier mois de l’an 152, ils établirent leur camp en face de Jérusalem,	3 και του μηνος του πρωτου ετους του δευτερου και πεντηκοστου και εκατοστου παρενεβαλον επι ιερουσαλημ
4 puis ils partirent pour Bérée; ils avaient avec eux 20 000 fantassins et 2 000 cavaliers.	4 και απηραν και επορευθησαν εις βερεαν εν εικοσι χιλιασιν ανδρων και δισχιλια ιππω
5 Judas, de son côté, avait dressé son camp à Éléasa, il avait avec lui 3 000 soldats parmi les meilleurs.	5 και ιουδας ην παρεμβεβληκως εν ελασα και τρισχιλιοι ανδρες μετ' αυτου εκλεκτοι
6 Lorsqu’ils virent que les ennemis étaient si nombreux, ils furent effrayés et beaucoup s’enfuirent du camp: il n’en resta que 800.	6 και ειδον το πληθος των δυναμεων οτι πολλοι εισιν και εφοβηθησαν σφοδρα και εξερρυησαν πολλοι απο της παρεμβολης ου κατελειφθησαν εξ αυτων αλλ' η οκτακοσιοι ανδρες
7 Judas vit que son armée se dispersait alors qu’il ne pouvait refuser le combat; il fut consterné car il n’avait plus le temps de rassembler les fuyards.	7 και ειδεν ιουδας οτι απερρυη η παρεμβολη αυτου και ο πολεμος εθλιβεν αυτον και συνετριβη τη καρδια οτι ουκ ειχεν καιρον συναγαγειν αυτους
8 Malgré cela, il dit à ceux qui étaient restés avec lui: “Debout! Marchons contre nos ennemis et nous verrons bien si nous pouvons les vaincre!”	8 και εξελυθη και ειπεν τοις καταλειφθεισιν αναστωμεν και αναβωμεν επι τους υπεναντιους ημων εαν αρα δυνωμεθα πολεμησαι προς αυτους
9 Ses compagnons essayèrent de le détourner, ils lui disaient: “Pour le moment nous ne pouvons rien faire d’autre que sauver notre vie. Nous reviendrons ensuite reprendre la lutte avec nos frères, mais nous sommes vraiment trop peu nombreux.”	9 και απεστρεφον αυτον λεγοντες ου μη δυνωμεθα αλλ' η σωζωμεν τας εαυτων ψυχας το νυν επιστρεψωμεν και οι αδελφοι ημων και πολεμησωμεν προς αυτους ημεις δε ολιγοι
10 Judas leur répondit: “Je n’agirai pas ainsi, que Dieu me garde de fuir devant eux! Si notre heure est arrivée, mourons comme des braves pour nos frères, mais ne faisons rien qui puisse salir notre honneur.”	10 και ειπεν ιουδας μη γενοιτο ποιησαι το πραγμα τουτο φυγειν απ' αυτων και ει ηγγικεν ο καιρος ημων και αποθανωμεν εν ανδρεια χαριν των αδελφων ημων και μη καταλιπωμεν αιτιαν τη δοξη ημων
11 L’armée sortit de son camp pour les affronter, ils partagèrent la cavalerie en deux; les frondeurs et les archers marchaient sur le devant et les premiers rangs de l’armée étaient formés des plus courageux.	11 και απηρεν η δυναμις απο της παρεμβολης και εστησαν εις συναντησιν αυτοις και εμερισθη η ιππος εις δυο μερη και οι σφενδονηται και οι τοξοται προεπορευοντο της δυναμεως και οι πρωταγωνισται παντες οι δυνατοι βακχιδης δε ην εν τω δεξιω κερατι
12 Bakidès était avec l’aile droite, les fantassins s’avançaient des deux côtés au son de la trompette. Ceux qui étaient avec Judas sonnèrent également de la trompette,	12 και ηγγισεν η φαλαγξ εκ των δυο μερων και εφωνουν ταις σαλπιγξιν και εσαλπισαν οι παρα ιουδου και αυτοι ταις σαλπιγξιν
13 et la terre fut comme ébranlée par le cri des armées. Le combat s’engagea au matin et il dura jusqu’au soir.	13 και εσαλευθη η γη απο της φωνης των παρεμβολων και εγενετο ο πολεμος συνημμενος απο πρωιθεν εως εσπερας
14 Judas vit que Bakidès et les plus solides de ses troupes se trouvaient à droite; avec les plus courageux, qui se rassemblèrent autour de lui,	14 και ειδεν ιουδας οτι βακχιδης και το στερεωμα της παρεμβολης εν τοις δεξιοις και συνηλθον αυτω παντες οι ευψυχοι τη καρδια
15 ils enfoncèrent l’aile droite de Bakidès et la poursuivirent jusqu’au mont Azara.	15 και συνετριβη το δεξιον μερος απ' αυτων και εδιωκεν οπισω αυτων εως αζωτου ορους
16 Mais en voyant l’aile droite enfoncée, les Syriens qui formaient l’aile gauche se lancèrent derrière Judas et ses compagnons et les prirent à revers.	16 και οι εις το αριστερον κερας ειδον οτι συνετριβη το δεξιον κερας και επεστρεψαν κατα ποδας ιουδου και των μετ' αυτου εκ των οπισθεν
17 Le combat devint acharné et beaucoup tombèrent dans les deux camps;	17 και εβαρυνθη ο πολεμος και επεσον τραυματιαι πολλοι εκ τουτων και εκ τουτων
18 Judas tomba lui aussi et le reste de ses hommes s’enfuit.	18 και ιουδας επεσεν και οι λοιποι εφυγον
19 Jonathan et Simon emportèrent le corps de leur frère Judas et l’ensevelirent dans le tombeau de ses pères à Modine.	19 και ηρεν ιωναθαν και σιμων ιουδαν τον αδελφον αυτων και εθαψαν αυτον εν τω ταφω των πατερων αυτου εν μωδειν
20 Tout Israël le pleura et fit un grand deuil sur lui, répétant pendant plusieurs jours cette lamentation:	20 και εκλαυσαν αυτον και εκοψαντο αυτον πας ισραηλ κοπετον μεγαν και επενθουν ημερας πολλας και ειπον
21 “Comment est-il tombé, le héros qui sauvait Israël?”	21 πως επεσεν δυνατος σωζων τον ισραηλ
22 Le reste des actions de Judas, ses guerres, ses actes courageux et ses titres de gloire n’ont pas été écrits car il y en avait trop.	22 και τα περισσα των λογων ιουδου και των πολεμων και των ανδραγαθιων ων εποιησεν και της μεγαλωσυνης αυτου ου κατεγραφη πολλα γαρ ην σφοδρα
23 Après la mort de Judas, les hors-la-loi se manifestèrent sur tout le territoire d’Israël, et tous ceux qui faisaient le mal réapparurent.	23 και εγενετο μετα την τελευτην ιουδου εξεκυψαν οι ανομοι εν πασιν τοις οριοις ισραηλ και ανετειλαν παντες οι εργαζομενοι την αδικιαν
24 En ces jours-là une grande famine sévit dans tout le pays et les gens passèrent de l’autre côté.	24 εν ταις ημεραις εκειναις εγενηθη λιμος μεγας σφοδρα και αυτομολησεν η χωρα μετ' αυτων
25 Bakidès choisit donc des hommes sans foi ni loi pour gouverner le pays.	25 και εξελεξεν βακχιδης τους ασεβεις ανδρας και κατεστησεν αυτους κυριους της χωρας
26 Ils soumirent les partisans de Judas à des perquisitions et des enquêtes, ils les faisaient comparaître devant Bakidès qui les punissait et les humiliait.	26 και εξεζητουν και ηρευνων τους φιλους ιουδου και ηγον αυτους προς βακχιδην και εξεδικα αυτους και ενεπαιζεν αυτοις
27 Israël connut une oppression si terrible qu’il n’y en avait pas eu de pareille depuis la fin du temps des prophètes.	27 και εγενετο θλιψις μεγαλη εν τω ισραηλ ητις ουκ εγενετο αφ' ης ημερας ουκ ωφθη προφητης αυτοις
28 Alors tous les partisans de Judas se rassemblèrent, ils dirent à Jonathan:	28 και ηθροισθησαν παντες οι φιλοι ιουδου και ειπον τω ιωναθαν
29 “Depuis la mort de ton frère Judas, nous n’avons plus un homme de sa valeur pour faire la guerre à nos ennemis, aux gens de Bakidès et à tous ceux qui détestent notre nation.	29 αφ' ου ο αδελφος σου ιουδας τετελευτηκεν και ανηρ ομοιος αυτω ουκ εστιν εξελθειν και εισελθειν προς τους εχθρους και βακχιδην και εν τοις εχθραινουσιν του εθνους ημων
30 C’est pourquoi nous t’avons choisi pour le remplacer à notre tête comme chef et comme général; tu conduiras nos combats.”	30 νυν ουν σε ηρετισαμεθα σημερον του ειναι αντ' αυτου ημιν εις αρχοντα και ηγουμενον του πολεμησαι τον πολεμον ημων
31 Et à partir de ce moment-là Jonathan prit le commandement et la succession de Judas son frère.	31 και επεδεξατο ιωναθαν εν τω καιρω εκεινω την ηγησιν και ανεστη αντι ιουδου του αδελφου αυτου
32 Bakidès apprit la chose et il chercha à faire mourir Jonathan.	32 και εγνω βακχιδης και εζητει αυτον αποκτειναι
33 Lorsqu’ils le surent, Jonathan, son frère Simon et tous leurs compagnons, s’enfuirent au désert de Tékoa et campèrent près de la Citerne d’Asfar.	33 και εγνω ιωναθαν και σιμων ο αδελφος αυτου και παντες οι μετ' αυτου και εφυγον εις την ερημον θεκωε και παρενεβαλον επι το υδωρ λακκου ασφαρ
34 Le jour du sabbat Bakidès l’apprit, et il traversa lui aussi le Jourdain avec toute son armée.	34 και εγνω βακχιδης τη ημερα των σαββατων και ηλθεν αυτος και παν το στρατευμα αυτου περαν του ιορδανου
35 Jonathan envoya son frère, qui avait un commandement dans l’armée, chez ses amis les Nabatéens; il voulait déposer chez eux ses bagages qui étaient considérables.	35 και απεστειλεν τον αδελφον αυτου ηγουμενον του οχλου και παρεκαλεσεν τους ναβαταιους φιλους αυτου του παραθεσθαι αυτοις την αποσκευην αυτων την πολλην
36 Mais les gens de Médaba, les Yambrites, sortirent pour s’emparer de Jean et de tout ce qu’il avait, puis ils prirent la fuite avec leur butin.	36 και εξηλθον οι υιοι ιαμβρι οι εκ μηδαβα και συνελαβον ιωαννην και παντα οσα ειχεν και απηλθον εχοντες
37 Un peu plus tard Jonathan et son frère Simon apprirent que les Yambrites célébraient un grand mariage et amenaient en grand cortège depuis Nabatha la fiancée; c’était la fille d’un des principaux personnages de Canaan.	37 μετα τους λογους τουτους απηγγειλαν ιωναθαν και σιμωνι τω αδελφω αυτου οτι υιοι ιαμβρι ποιουσιν γαμον μεγαν και αγουσιν την νυμφην απο ναδαβαθ θυγατερα ενος των μεγαλων μεγιστανων χανααν μετα παραπομπης μεγαλης
38 Ils se rappelèrent alors le meurtre de leur frère Jean, et ils montèrent se cacher dans la montagne.	38 και εμνησθησαν του αιματος ιωαννου του αδελφου αυτων και ανεβησαν και εκρυβησαν υπο την σκεπην του ορους
39 Ils aperçurent bientôt une foule nombreuse et bruyante, puis le fiancé avec ses amis et ses frères qui s’avançaient à la tête d’un cortège avec des tambourins, des musiques et de riches vêtements militaires.	39 και ηραν τους οφθαλμους αυτων και ειδον και ιδου θρους και αποσκευη πολλη και ο νυμφιος εξηλθεν και οι φιλοι αυτου και οι αδελφοι αυτου εις συναντησιν αυτων μετα τυμπανων και μουσικων και οπλων πολλων
40 Les Juifs, du haut de leur embuscade, se jetèrent sur eux et les massacrèrent; ils tuèrent beaucoup de monde tandis que les survivants s’enfuyaient vers la montagne. Toutes leurs dépouilles furent emportées.	40 και εξανεστησαν επ' αυτους απο του ενεδρου και απεκτειναν αυτους και επεσον τραυματιαι πολλοι και οι επιλοιποι εφυγον εις το ορος και ελαβον παντα τα σκυλα αυτων
41 Ainsi les noces se changèrent en deuil et les joyeuses musiques en lamentations.	41 και μετεστραφη ο γαμος εις πενθος και φωνη μουσικων αυτων εις θρηνον
42 Ils vengèrent ainsi le sang de leur frère, puis ils regagnèrent les rives marécageuses du Jourdain.	42 και εξεδικησαν την εκδικησιν αιματος αδελφου αυτων και απεστρεψαν εις το ελος του ιορδανου
43 C’est cela même que Bakidès avait appris; il s’avança donc le jour du sabbat jusqu’aux berges du Jourdain avec une armée nombreuse.	43 και ηκουσεν βακχιδης και ηλθεν τη ημερα των σαββατων εως των κρηπιδων του ιορδανου εν δυναμει πολλη
44 Jonathan dit alors à ses hommes: “Debout, défendons-nous, car aujourd’hui ce ne sera pas comme les autres fois!	44 και ειπεν ιωναθαν τοις παρ' αυτου αναστωμεν δη και πολεμησωμεν περι των ψυχων ημων ου γαρ εστιν σημερον ως εχθες και τριτην ημεραν
45 Le combat est là devant nous, et derrière nous c’est l’eau du Jourdain: le marécage ou le fourré, il n’y a pas de chemin pour battre en retraite.	45 ιδου γαρ ο πολεμος εξ εναντιας και εξοπισθεν ημων το δε υδωρ του ιορδανου ενθεν και ενθεν και ελος και δρυμος ουκ εστιν τοπος του εκκλιναι
46 Maintenant donc, criez vers le Ciel pour qu’il vous sauve de vos ennemis!”	46 νυν ουν κεκραξατε εις τον ουρανον οπως διασωθητε εκ χειρος των εχθρων ημων
47 La bataille commença et Jonathan étendit la main pour frapper Bakidès, mais celui-ci échappa en se jetant en arrière.	47 και συνηψεν ο πολεμος και εξετεινεν ιωναθαν την χειρα αυτου παταξαι τον βακχιδην και εξεκλινεν απ' αυτου εις τα οπισω
48 Jonathan et ses compagnons sautèrent dans le Jourdain et rejoignirent l’autre rive à la nage, mais les ennemis ne franchirent pas le fleuve à leur suite.	48 και ενεπηδησεν ιωναθαν και οι μετ' αυτου εις τον ιορδανην και διεκολυμβησαν εις το περαν και ου διεβησαν επ' αυτους τον ιορδανην
49 Ce jour-là environ 1 000 hommes tombèrent du côté de Bakidès.	49 επεσον δε παρα βακχιδου τη ημερα εκεινη εις χιλιους ανδρας
50 Bakidès revint à Jérusalem et il se mit à construire des forteresses en Judée: Jéricho, Emmaüs, Beth-Horon, Béthel, Tamnatha, Faraton et Téfon. Il y fit de grands remparts avec des portes garnies de verrous.	50 και επεστρεψεν εις ιερουσαλημ και ωκοδομησαν πολεις οχυρας εν τη ιουδαια το οχυρωμα το εν ιεριχω και την αμμαους και την βαιθωρων και την βαιθηλ και την θαμναθα φαραθων και την τεφων εν τειχεσιν υψηλοις και πυλαις και μοχλοις
51 Dans chacune d’elles il laissa une garnison pour maintenir la répression contre Israël.	51 και εθετο φρουραν εν αυτοις του εχθραινειν τω ισραηλ
52 Il fortifia Beth-Sour, Gazer et la Citadelle, il y mit des hommes armés avec des vivres en réserve.	52 και ωχυρωσεν την πολιν την βαιθσουραν και γαζαρα και την ακραν και εθετο εν αυταις δυναμεις και παραθεσεις βρωματων
53 Il prit des otages, les fils des chefs du pays, et les fit placer sous bonne garde dans la Citadelle de Jérusalem.	53 και ελαβεν τους υιους των ηγουμενων της χωρας ομηρα και εθετο αυτους εν τη ακρα εν ιερουσαλημ εν φυλακη
54 Au deuxième mois de l’an 153, Alkime donna l’ordre d’abattre le mur de la cour intérieure du sanctuaire qui avait été édifié par des prophètes. Lorsqu’on commençait à le démolir,	54 και εν ετει τριτω και πεντηκοστω και εκατοστω τω μηνι τω δευτερω επεταξεν αλκιμος καθαιρειν το τειχος της αυλης των αγιων της εσωτερας και καθειλεν τα εργα των προφητων και ενηρξατο του καθαιρειν
55 Alkime eut une attaque et ses projets en restèrent là. Il avait la bouche paralysée et ne pouvait plus prononcer un seul mot, ni donner des ordres au sujet de sa maison.	55 εν τω καιρω εκεινω επληγη αλκιμος και ενεποδισθη τα εργα αυτου και απεφραγη το στομα αυτου και παρελυθη και ουκ ηδυνατο ετι λαλησαι λογον και εντειλασθαι περι του οικου αυτου
56 Alkime mourut ainsi dans de grandes souffrances.	56 και απεθανεν αλκιμος εν τω καιρω εκεινω μετα βασανου μεγαλης
57 Voyant qu’Alkime était mort, Bakidès retourna auprès du roi, si bien que le pays de Juda fut en paix pendant deux ans.	57 και ειδεν βακχιδης οτι απεθανεν αλκιμος και επεστρεψεν προς τον βασιλεα και ησυχασεν η γη ιουδα ετη δυο
58 Tous les hors-la-loi tinrent conseil, ils se dirent: “Jonathan et les siens vivent maintenant en paix et en sécurité. Rappelons donc Bakidès pour qu’il les fasse tous arrêter en une seule nuit.”	58 και εβουλευσαντο παντες οι ανομοι λεγοντες ιδου ιωναθαν και οι παρ' αυτου εν ησυχια κατοικουσιν πεποιθοτες νυν ουν αναξομεν τον βακχιδην και συλλημψεται αυτους παντας εν νυκτι μια
59 Ils partirent le trouver et ils en discutèrent avec lui,	59 και πορευθεντες συνεβουλευσαντο αυτω
60 Bakidès se mit donc en route avec une forte troupe et il envoya en secret des lettres à tous ses partisans de Judée pour leur demander d’arrêter Jonathan et ses compagnons. Mais il n’eut pas de succès car les autres avaient eu connaissance de son projet.	60 και απηρεν του ελθειν μετα δυναμεως πολλης και απεστειλεν λαθρα επιστολας πασιν τοις συμμαχοις αυτου τοις εν τη ιουδαια οπως συλλαβωσιν τον ιωναθαν και τους μετ' αυτου και ουκ ηδυναντο οτι εγνωσθη η βουλη αυτων
61 Jonathan et ses compagnons arrêtèrent dans le pays une cinquantaine d’hommes qui étaient à l’origine de ce projet criminel, et ils les mirent à mort.	61 και συνελαβον απο των ανδρων της χωρας των αρχηγων της κακιας εις πεντηκοντα ανδρας και απεκτειναν αυτους
62 Jonathan et Simon se retirèrent ensuite avec leurs partisans dans le désert à Beth-Bassi. Ils réparèrent cette ville en ruine et la fortifièrent.	62 και εξεχωρησεν ιωναθαν και σιμων και οι μετ' αυτου εις βαιθβασι την εν τη ερημω και ωκοδομησεν τα καθηρημενα αυτης και εστερεωσαν αυτην
63 Lorsque Bakidès l’apprit, il réunit tous ses hommes et fit appel à ses partisans de Judée.	63 και εγνω βακχιδης και συνηγαγεν παν το πληθος αυτου και τοις εκ της ιουδαιας παρηγγειλεν
64 Il établit son camp près de Beth-Bassi et durant de longs jours il fit construire des machines pour l’attaquer.	64 και ελθων παρενεβαλεν επι βαιθβασι και επολεμησεν αυτην ημερας πολλας και εποιησεν μηχανας
65 Jonathan laissa son frère Simon dans la ville; il en sortait avec quelques hommes pour faire des expéditions aux alentours.	65 και απελιπεν ιωναθαν σιμωνα τον αδελφον αυτου εν τη πολει και εξηλθεν εις την χωραν και ηλθεν εν αριθμω
66 Il attaqua le campement d’Odoméra et de ses frères, et celui des fils de Fasiron. Les ennemis se décidèrent à frapper eux aussi, et ils montèrent avec leurs troupes.	66 και επαταξεν οδομηρα και τους αδελφους αυτου και τους υιους φασιρων εν τω σκηνωματι αυτων και ηρξαντο τυπτειν και ανεβαινον εν ταις δυναμεσιν
67 De leur côté, Simon et ses hommes firent une sortie et brûlèrent les machines de siège.	67 και σιμων και οι μετ' αυτου εξηλθον εκ της πολεως και ενεπυρισαν τας μηχανας
68 Ils attaquèrent ensuite Bakidès et lui infligèrent une telle défaite qu’il tomba dans un profond découragement parce que son plan et son attaque avaient échoué.	68 και επολεμησαν προς τον βακχιδην και συνετριβη υπ' αυτων και εθλιβον αυτον σφοδρα οτι ην η βουλη αυτου και η εφοδος αυτου κενη
69 Il se retourna plein de colère contre les mécréants qui lui avaient conseillé de venir dans le pays; il en massacra un grand nombre et décida de retourner chez lui avec ses gens.	69 και ωργισθη εν θυμω τοις ανδρασιν τοις ανομοις τοις συμβουλευσασιν αυτω ελθειν εις την χωραν και απεκτεινεν εξ αυτων πολλους και εβουλευσατο του απελθειν εις την γην αυτου
70 En apprenant cela, Jonathan lui envoya des hommes pour lui proposer la paix et le retour des prisonniers.	70 και επεγνω ιωναθαν και απεστειλεν προς αυτον πρεσβεις του συνθεσθαι προς αυτον ειρηνην και αποδουναι αυτοις την αιχμαλωσιαν
71 Bakidès accepta et resta fidèle à sa promesse, il jura à Jonathan de ne plus chercher à lui faire du mal durant tout le reste de sa vie.	71 και επεδεξατο και εποιησεν κατα τους λογους αυτου και ωμοσεν αυτω μη εκζητησαι αυτω κακον πασας τας ημερας της ζωης αυτου
72 Bakidès rendit les prisonniers qu’il avait faits auparavant dans le pays de Juda, puis il retourna chez lui pour ne plus jamais revenir dans le pays des Juifs.	72 και απεδωκεν αυτω την αιχμαλωσιαν ην ηχμαλωτευσεν το προτερον εκ γης ιουδα και αποστρεψας απηλθεν εις την γην αυτου και ου προσεθετο ετι ελθειν εις τα ορια αυτων
73 Il y eut un temps de paix en Israël, et Jonathan s’installa à Macmas d’où il jugea le peuple; il fit disparaître les impies du milieu d’Israël.	73 και κατεπαυσεν ρομφαια εξ ισραηλ και ωκησεν ιωναθαν εν μαχμας και ηρξατο ιωναθαν κρινειν τον λαον και ηφανισεν τους ασεβεις εξ ισραηλ