1 αυται αι παιδειαι σαλωμωντος αι αδιακριτοι ας εξεγραψαντο οι φιλοι εζεκιου του βασιλεως της ιουδαιας | 1 No te gloríes del día de mañana, porque no sabes lo que depara cada día. |
2 δοξα θεου κρυπτει λογον δοξα δε βασιλεως τιμα πραγματα | 2 Que te alabe otro, no tu boca, que sea un extraño, no tus propios labios. |
3 ουρανος υψηλος γη δε βαθεια καρδια δε βασιλεως ανεξελεγκτος | 3 Pesada es la piedra y también la arena, pero más pesado aún es el despecho de un necio. |
4 τυπτε αδοκιμον αργυριον και καθαρισθησεται καθαρον απαν | 4 Cruel es el furor, agua desbordada la ira, pero ¿quién resistirá a los celos? |
5 κτεινε ασεβεις εκ προσωπου βασιλεως και κατορθωσει εν δικαιοσυνη ο θρονος αυτου | 5 Más vale una reprensión abierta que un cariño disimulado. |
6 μη αλαζονευου ενωπιον βασιλεως μηδε εν τοποις δυναστων υφιστασο | 6 Leal es la herida que inflige el amigo, engañosa los besos del enemigo. |
7 κρεισσον γαρ σοι το ρηθηναι αναβαινε προς με η ταπεινωσαι σε εν προσωπω δυναστου α ειδον οι οφθαλμοι σου λεγε | 7 El hombre satisfecho pisotea un panal de miel, para el hambriento, hasta lo amargo es dulce. |
8 μη προσπιπτε εις μαχην ταχεως ινα μη μεταμεληθης επ' εσχατων ηνικα αν σε ονειδιση ο σος φιλος | 8 Como pájaro que anda lejos de su nido, así es el hombre que anda lejos de su hogar. |
9 αναχωρει εις τα οπισω μη καταφρονει | 9 El aceite perfumado alegra el corazón, y la dulzura de un amigo, más que el propio consejo. |
10 μη σε ονειδιση μεν ο φιλος η δε μαχη σου και η εχθρα ουκ απεσται αλλ' εσται σοι ιση θανατω [10α] χαρις και φιλια ελευθεροι ας τηρησον σεαυτω ινα μη επονειδιστος γενη αλλα φυλαξον τας οδους σου ευσυναλλακτως | 10 No abandones a tu amigo ni al amigo de tu padre, ni acudas a tu hermano en el día del infortunio: más vale vecino cerca que hermano lejos. |
11 μηλον χρυσουν εν ορμισκω σαρδιου ουτως ειπειν λογον | 11 Sé sabio, hijo mío, alegra mi corazón, y podré replicar al que me denigra. |
12 εις ενωτιον χρυσουν σαρδιον πολυτελες δεδεται λογος σοφος εις ευηκοον ους | 12 El hombre precavido ve el mal y se esconde, los incautos siguen adelante y la pagan. |
13 ωσπερ εξοδος χιονος εν αμητω κατα καυμα ωφελει ουτως αγγελος πιστος τους αποστειλαντας αυτον ψυχας γαρ των αυτω χρωμενων ωφελει | 13 Toma su ropa, porque salió fiador de otro, tómalo a él como prenda, porque dio su aval a gente extraña. |
14 ωσπερ ανεμοι και νεφη και υετοι επιφανεστατοι ουτως οι καυχωμενοι επι δοσει ψευδει | 14 Saludar al prójimo en alta voz, de madrugada, es tenido en cuenta como una maldición. |
15 εν μακροθυμια ευοδια βασιλευσιν γλωσσα δε μαλακη συντριβει οστα | 15 Gotera incesante en día de lluvia y mujer pendenciera, se asemejan: |
16 μελι ευρων φαγε το ικανον μηποτε πλησθεις εξεμεσης | 16 querer frenarla es como frenar el viento o recoger aceite con la mano. |
17 σπανιον εισαγε σον ποδα προς τον σεαυτου φιλον μηποτε πλησθεις σου μισηση σε | 17 El hierro se afila con el hierro, y el hombre en el trato con el prójimo. |
18 ροπαλον και μαχαιρα και τοξευμα ακιδωτον ουτως και ανηρ ο καταμαρτυρων του φιλου αυτου μαρτυριαν ψευδη | 18 El que cuida una higuera comerá de su fruto y el que respeta a su patrón recibirá honores. |
19 οδους κακου και πους παρανομου ολειται εν ημερα κακη | 19 Como el rostro se refleja en el agua, así el hombre se mira a sí mismo en los demás. |
20 ωσπερ οξος ελκει ασυμφορον ουτως προσπεσον παθος εν σωματι καρδιαν λυπει [20α] ωσπερ σης ιματιω και σκωληξ ξυλω ουτως λυπη ανδρος βλαπτει καρδιαν | 20 El Abismo y la Perdición son insaciables, e insaciables son también los ojos del hombre. |
21 εαν πεινα ο εχθρος σου τρεφε αυτον εαν διψα ποτιζε αυτον | 21 Hay un crisol para la plata y un horno para el oro, pero el hombre es apreciado por su reputación. |
22 τουτο γαρ ποιων ανθρακας πυρος σωρευσεις επι την κεφαλην αυτου ο δε κυριος ανταποδωσει σοι αγαθα | 22 Aunque machaques al necio en un mortero, entre los granos, con un pisón, su necedad no se apartará de él. |
23 ανεμος βορεας εξεγειρει νεφη προσωπον δε αναιδες γλωσσαν ερεθιζει | 23 Conoce bien el estado de tus ovejas, presta mucha atención a tus rebaños, |
24 κρειττον οικειν επι γωνιας δωματος η μετα γυναικος λοιδορου εν οικια κοινη | 24 porque la riqueza no dura para siempre ni una diadema indefinidamente. |
25 ωσπερ υδωρ ψυχρον ψυχη διψωση προσηνες ουτως αγγελια αγαθη εκ γης μακροθεν | 25 Una vez cortada la hierba, aparecido el renuevo y apilado el heno de las montañas, |
26 ωσπερ ει τις πηγην φρασσοι και υδατος εξοδον λυμαινοιτο ουτως ακοσμον δικαιον πεπτωκεναι ενωπιον ασεβους | 26 ten corderos para vestirte, chivos para pagar el precio de un campo, |
27 εσθιειν μελι πολυ ου καλον τιμαν δε χρη λογους ενδοξους | 27 y bastante leche de cabra para alimentarte, para mantener a tu familia y para que vivan tus servidoras. |
28 ωσπερ πολις τα τειχη καταβεβλημενη και ατειχιστος ουτως ανηρ ος ου μετα βουλης τι πρασσει | |