Księga Przysłów 21

Biblia Tysiąclecia	VULGATA
1 Serce króla w ręku Pana jak płynąca woda, On zwraca je, dokąd [sam] chce.	1 Sicut divisiones aquarum, ita cor regis in manu Domini : quocumque voluerit, inclinabit illud.
2 Każdego droga zdaje mu się prawa, lecz Pan osądza serca.	2 Omnis via viri recta sibi videtur : appendit autem corda Dominus.
3 Postępowanie uczciwe i prawe milsze Panu niż krwawa ofiara.	3 Facere misericordiam et judicium magis placet Domino quam victimæ.
4 Dumne oczy i serce nadęte, [ta] pochodnia występnych jest grzechem.	4 Exaltatio oculorum est dilatatio cordis ; lucerna impiorum peccatum.
5 Zamiary pracowitego [przynoszą] zysk, a wszystkich śpieszących się - biedę.	5 Cogitationes robusti semper in abundantia ; omnis autem piger semper in egestate est.
6 Gromadzenie skarbów językiem kłamliwym, to wiatr ścigany - szukanie śmierci.	6 Qui congregat thesauros lingua mendacii vanus et excors est, et impingetur ad laqueos mortis.
7 Przemoc występnych porwie ich samych, bo nie chcą strzec prawości.	7 Rapinæ impiorum detrahent eos, quia noluerunt facere judicium.
8 Kręta droga zbrodniarza, niewinny działa z prawością.	8 Perversa via viri aliena est ; qui autem mundus est, rectum opus ejus.
9 Lepsze mieszkanie w kącie dachu niż żona swarliwa i dom obszerny.	9 Melius est sedere in angulo domatis, quam cum muliere litigiosa, et in domo communi.
10 Dusza grzesznika pożąda zła, w jego oczach bliźni nie znajduje łaski.	10 Anima impii desiderat malum : non miserebitur proximo suo.
11 Gdy karzą szydercę, mądrzeje prostaczek, gdy uczą mądrego, on wiedzę zdobywa.	11 Mulctato pestilente, sapientior erit parvulus, et si sectetur sapientem, sumet scientiam.
12 Sprawiedliwy [Bóg] myśli o domu zbrodniarza, w nieszczęście wtrąca nieprawych.	12 Excogitat justus de domo impii, ut detrahat impios a malo.
13 Kto uszy zatyka na krzyk ubogiego, sam będzie wołał bez skutku.	13 Qui obturat aurem suam ad clamorem pauperis, et ipse clamabit, et non exaudietur.
14 Dar potajemny uśmierza gniew, a złość największą - podarek w zanadrzu.	14 Munus absconditum extinguit iras, et donum in sinu indignationem maximam.
15 Cieszy się prawy z czynów uczciwych, są one postrachem dla ludzi nieprawych.	15 Gaudium justo est facere judicium, et pavor operantibus iniquitatem.
16 Kto zbacza z drogi rozwagi, odpocznie w towarzystwie cieni.	16 Vir qui erraverit a via doctrinæ in cœtu gigantum commorabitur.
17 Popada w nędzę, kto lubi hulanki, nie wzbogaci się, kto lubi oliwę i wino.	17 Qui diligit epulas in egestate erit ; qui amat vinum et pinguia non ditabitur.
18 Okupem prawego - odstępca, niewierny - zamiast prawego.	18 Pro justo datur impius, et pro rectis iniquus.
19 Lepiej mieszkać w pustyni niż z żoną kłótliwą, mrukliwą.	19 Melius est habitare in terra deserta quam cum muliere rixosa et iracunda.
20 Cenny skarb i oliwa w domu mądrego, a głupiec je marnotrawi.	20 Thesaurus desiderabilis, et oleum in habitaculo justi : et imprudens homo dissipabit illud.
21 Kto szuka prawości, dobroci, ten znajdzie życie, "powodzenie" i chwałę.	21 Qui sequitur justitiam et misericordiam inveniet vitam, justitiam, et gloriam.
22 Mądry się wdarł do miasta siłaczy i zniszczył moc, której ufali.	22 Civitatem fortium ascendit sapiens, et destruxit robur fiduciæ ejus.
23 Strzegąc swych ust i języka, chroni się życie przed uciskami.	23 Qui custodit os suum et linguam suam custodit ab angustiis animam suam.
24 Pyszałek, samochwał: nazywany szydercą działa z nadmiaru swej pychy.	24 Superbus et arrogans vocatur indoctus, qui in ira operatur superbiam.
25 Pragnienie uśmierca leniucha, bo jego rękom nie chce się pracować.	25 Desideria occidunt pigrum : noluerunt enim quidquam manus ejus operari.
26 On tylko pożąda dzień cały, a prawy udziela - nie szczędzi.	26 Tota die concupiscit et desiderat ; qui autem justus est, tribuet, et non cessabit.
27 Obrzydła ofiara występnych, tym bardziej złożona w złej myśli.	27 Hostiæ impiorum abominabiles, quia offeruntur ex scelere.
28 Zginie świadek fałszywy, kto [umie] słuchać, może ciągle mówić.	28 Testis mendax peribit ; vir obediens loquetur victoriam.
29 Niewierny ma upór na twarzy, a prawy umacnia swe drogi.	29 Vir impius procaciter obfirmat vultum suum ; qui autem rectus est corrigit viam suam.
30 Nie ma mądrości ani rozumu, ni rady przeciwko Panu.	30 Non est sapientia, non est prudentia, non est consilium contra Dominum.
31 Na dzień bitwy osiodła się konia, ale zwycięstwo zależy od Pana.	31 Equus paratur ad diem belli ; Dominus autem salutem tribuit.