1 In illis diebus iterum cum turba multa esset nec haberent, quodmanducarent, convocatis discipulis, ait illis: | 1 ויהי בימים ההם בהקבץ עם רב ואין להם מה יאכלו ויקרא אל תלמידיו ויאמר אליהם |
2 “ Misereor super turbam, quiaiam triduo sustinent me nec habent, quod manducent; | 2 נכמרו רחמי על העם כי זה שלשת ימים עמדו עמדי ואין להם לחם לאכל |
3 et si dimisero eos ieiunosin domum suam, deficient in via; et quidam ex eis de longe venerunt ”. | 3 והיה בשלחי אותם רעבים לבתיהם יתעלפו בדרך כי יש מהם אשר באו ממרחק |
4 Etresponderunt ei discipuli sui: “ Unde istos poterit quis hic saturare panibusin solitudine? ”. | 4 ויענו אתו תלמידיו מאין יוכל איש להשביע את אלה פה במדבר לחם |
5 Et interrogabat eos: “ Quot panes habetis? ”. Quidixerunt: “ Septem ”. | 5 וישאל אותם כמה ככרות לחם יש לכם ויאמרו שבע |
6 Et praecipit turbae discumbere supra terram; etaccipiens septem panes, gratias agens fregit et dabat discipulis suis, utapponerent; et apposuerunt turbae. | 6 ויצו את העם לשבת לארץ ויקח את שבע ככרות הלחם ויברך ויפרס ויתן אותם לתלמידיו לשום לפניהם וישימו לפני העם |
7 Et habebant pisciculos paucos; etbenedicens eos, iussit hos quoque apponi. | 7 ויהי להם מעט דגים קטנים ויברך ויאמר לשום לפניהם גם את אלה |
8 Et manducaverunt et saturati sunt;et sustulerunt, quod superaverat de fragmentis, septem sportas. | 8 ויאכלו וישבעו וישאו מן הפתותים הנותרים שבעת דודים |
9 Erant autemquasi quattuor milia. Et dimisit eos.
| 9 והאכלים היו כארבעת אלפי איש וישלחם |
10 Et statim ascendens navem cum discipulis suis venit in partes Dalmanutha. | 10 אז ירד באניה עם תלמידיו ויבא אל גלילות דלמונתא |
11 Et exierunt pharisaei et coeperunt conquirere cum eo quaerentes ab illo signumde caelo, tentantes eum. | 11 ויצאו הפרושים ויחלו להתוכח אתו וישאלו מעמו אות מן השמים והם מנסים אתו |
12 Et ingemiscens spiritu suo ait: “ Quid generatioista quaerit signum? Amen dico vobis: Non dabitur generationi isti signum ”. | 12 ויאנח ברוחו ויאמר מה הדור הזה מבקש לו אות אמן אמר אני לכם אם ינתן אות לדור הזה |
13 Et dimittens eos, iterum ascendens abiit trans fretum.
| 13 ויעזב אותם וירד באניה וישב ויעבר אל עבר הים |
14 Et obliti sunt sumere panes et nisi unum panem non habebant secum in navi. | 14 וישכחו לקחת אתם לחם ולא היה להם באניה בלתי אם ככר לחם אחת |
15 Et praecipiebat eis dicens: “ Videte, cavete a fermento pharisaeorum etfermento Herodis! ”. | 15 ויזהר אותם לאמר ראו השמרו לכם משאר הפרושים ומשאר הורדוס |
16 Et disputabant ad invicem, quia panes non haberent. | 16 ויחשבו ויאמרו איש אל רעהו על כי לחם אין אתנו |
17 Quo cognito, ait illis: “ Quid disputatis, quia panes non habetis? Nondumcognoscitis nec intellegitis? Caecatum habetis cor vestrum? | 17 וידע ישוע ויאמר להם מה תחשבו על כי לחם אין לכם העוד לא תשכילו ולא תבינו ולבכם עודנו מטמטם |
18 Oculos habentesnon videtis, et aures habentes non auditis? Nec recordamini, | 18 עינים לכם ולא תראו ואזנים לכם ולא תשמעו ולא תזכרו |
19 quando quinquepanes fregi in quinque milia, quot cophinos fragmentorum plenos sustulistis? ”.Dicunt ei: “ Duodecim ”. | 19 כאשר פרסתי את חמשת ככרות הלחם לחמשת אלפי איש כמה סלים מלאי פתותים נשאתם ויאמרו אליו שנים עשר |
20 “ Quando illos septem in quattuor milia, quotsportas plenas fragmentorum tulistis? ”. Et dicunt ei: “ Septem ”. | 20 ובשבע לארבעת אלפי איש כמה דודים מלאי פתותים נשאתם ויאמרו אליו שבעה |
21 Etdicebat eis: “ Nondum intellegitis? ”.
| 21 ויאמר אליהם איך לא תבינו |
22 Et veniunt Bethsaida. Et adducunt ei caecum et rogant eum, ut illum tangat. | 22 ויבא אל בית צידה ויביאו אליו איש עור ויתחננו לו לגעת בו |
23 Et apprehendens manum caeci eduxit eum extra vicum; et exspuens in oculoseius, impositis manibus ei, interrogabat eum: “ Vides aliquid? ”. | 23 ויאחז ביד העור ויוליכהו אל מחוץ לכפר וירק בעיניו וישם את ידיו עליו וישאלהו לאמר הראה אתה דבר |
24 Etaspiciens dicebat: “ Video homines, quia velut arbores video ambulantes ”. | 24 ויבט ויאמר אראה את בני האדם כי מתהלכים כאילנות אני ראה |
25 Deinde iterum imposuit manus super oculos eius; et coepit videre etrestitutus est et videbat clare omnia. | 25 ויוסף לשום את ידיו על עיניו ותפקחנה עיניו וירפא וירא הכל היטב עד למרחוק |
26 Et misit illum in domum suam dicens:“ Nec in vicum introieris ”.
| 26 וישלחהו אל ביתו לאמר אל תבא בתוך הכפר ואל תדבר לאיש בכפר |
27 Et egressus est Iesus et discipuli eius in castella Caesareae Philippi; et invia interrogabat discipulos suos dicens eis: “ Quem me dicunt esse homines?”. | 27 ויצא ישוע ותלמידיו ללכת אל כפרי קיסרין של פילפוס ויהי בדרך וישאל את תלמידיו ויאמר אליהם מה אמרים עלי האנשים מי אני |
28 Qui responderunt illi dicentcs: “ Ioannem Baptistam, alii Eliam, aliivero unum de prophetis ”. | 28 ויענו ויאמרו יוחנן המטביל ויש אמרים אליהו ואחרים אמרים אחד מן הנביאים |
29 Et ipse interrogabat eos: “ Vos vero quem medicitis esse? ”. Respondens Petrus ait ei: “ Tu es Christus ”. | 29 וישאל אתם לאמר ואתם מה תאמרו עלי מי אני ויען פטרוס ויאמר אליו אתה הוא המשיח |
30 Etcomminatus est eis, ne cui dicerent de illo.
| 30 ויצו אתם בגערה לבלתי דבר עליו לאיש |
31 Et coepit docere illos: “ Oportet Filium hominis multa pati et reprobari asenioribus et a summis sacerdotibus et scribis et occidi et post tres diesresurgere ”; | 31 ויחל ללמדם כי צריך בן האדם לענות הרבה וימאס על ידי הזקנים והכהנים הגדולים והסופרים ויומת ומקצה שלשת ימים קום יקום |
32 et palam verbum loquebatur. Et apprehendens eum Petrus coepitincrepare eum. | 32 והוא בגלוי דבר את הדבר הזה ויקחהו פטרוס ויחל לגער בו |
33 Qui conversus et videns discipulos suos comminatus est Petroet dicit: “ Vade retro me, Satana, quoniam non sapis, quae Dei sunt, sed quaesunt hominum ”.
| 33 ויפן אחריו ויבט את תלמידיו ויגער בפטרוס לאמר סור מעל פני השטן כי אין לבך לדברי האלהים כי אם לדברי האדם |
34 Et convocata turba cum discipulis suis, dixit eis: “ Si quis vult post mesequi, deneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur me. | 34 ויקרא אל העם ואל תלמידיו ויאמר אליהם החפץ ללכת אחרי יכחש בנפשו וישא את צלבו וילך אחרי |
35 Qui enimvoluerit animam suam salvam facere, perdet eam; qui autem perdiderit animam suampropter me et evangelium, salvam eam faciet. | 35 כי כל אשר יחפץ להושיע את נפשו תאבד נפשו ממנו וכל אשר תאבד לו נפשו למעני ולמען הבשורה הוא יושיענה |
36 Quid enim prodest homini, silucretur mundum totum et detrimentum faciat animae suae? | 36 כי מה יסכן לאדם כי יקנה את כל העולם ונשחתה נפשו |
37 Quid enim dabit homocommutationem pro anima sua? | 37 או מה יתן איש פדיון נפשו |
38 Qui enim me confusus fuerit et mea verba ingeneratione ista adultera et peccatrice, et Filius hominis confundetur eum, cumvenerit in gloria Patris sui cum angelis sanctis ”.
| 38 כי כל איש אשר הייתי אני ודברי לו לחרפה בדור הנאף והחוטא הזה אף הוא יהיה לחרפה לבן האדם בבואו בכבוד אביו עם המלאכים הקדושים |