1 τους εμους λογους υιε φοβηθητι και δεξαμενος αυτους μετανοει ταδε λεγει ο ανηρ τοις πιστευουσιν θεω και παυομαι | 1 Anche questi proverbi sono di Salomone, e furon messi insieme dagli uomini di Ezechia re di Giuda. |
2 αφρονεστατος γαρ ειμι παντων ανθρωπων και φρονησις ανθρωπων ουκ εστιν εν εμοι | 2 E' gloria di Dio tenere nascosta la parola, è gloria del re saperne investigare il senso. |
3 θεος δεδιδαχεν με σοφιαν και γνωσιν αγιων εγνωκα | 3 L'altezza del cielo, la profondità della terra, e il cuore dei re sono impenetrabili. |
4 τις ανεβη εις τον ουρανον και κατεβη τις συνηγαγεν ανεμους εν κολπω τις συνεστρεψεν υδωρ εν ιματιω τις εκρατησεν παντων των ακρων της γης τι ονομα αυτω η τι ονομα τοις τεκνοις αυτου ινα γνως | 4 Togli all'argento le scorie, e ne verrà un vaso purissimo. |
5 παντες λογοι θεου πεπυρωμενοι υπερασπιζει δε αυτος των ευλαβουμενων αυτον | 5 Togli gli empi dal cospetto del re, e il suo trono si stabilirà sopra la giustizia. |
6 μη προσθης τοις λογοις αυτου ινα μη ελεγξη σε και ψευδης γενη | 6 Non ti dare importanza dinanzi al re, non ti mettere nel posto dei grandi. |
7 δυο αιτουμαι παρα σου μη αφελης μου χαριν προ του αποθανειν με | 7 E'meglio infatti che ti sia dotto: « Sali quassù » che esser umiliato dinanzi al principe. |
8 ματαιον λογον και ψευδη μακραν μου ποιησον πλουτον δε και πενιαν μη μοι δως συνταξον δε μοι τα δεοντα και τα αυταρκη | 8 Quello che i tuoi occhi hanno visto non lo dir subito nel litigio, perchè poi non potrai riparare il torto, quando avrai disonorato l'amico. |
9 ινα μη πλησθεις ψευδης γενωμαι και ειπω τις με ορα η πενηθεις κλεψω και ομοσω το ονομα του θεου | 9 Tratta il tuo affare col tuo amico, e non rivelare il tuo segreto a uno straniero; |
10 μη παραδως οικετην εις χειρας δεσποτου μηποτε καταρασηται σε και αφανισθης | 10 affinchè egli non t'insulti quando l'avrà saputo, e non cessi di svergognarti. Il favore e l'amicizia liberano; conservali per non esser disprezzato. |
11 εκγονον κακον πατερα καταραται την δε μητερα ουκ ευλογει | 11 Pomi d'oro in legature d'argento sono le parole dette a tempo. |
12 εκγονον κακον δικαιον εαυτον κρινει την δε εξοδον αυτου ουκ απενιψεν | 12 Orecchino d'oro con brillante è saggia ammonizione a docile orecchio. |
13 εκγονον κακον υψηλους οφθαλμους εχει τοις δε βλεφαροις αυτου επαιρεται | 13 Come il fresco della neve al tempo della messe, così l'ambasciatore fedele è per colui che l'ha inviato: egli fa riposare l'anima di lui. |
14 εκγονον κακον μαχαιρας τους οδοντας εχει και τας μυλας τομιδας ωστε αναλισκειν και κατεσθιειν τους ταπεινους απο της γης και τους πενητας αυτων εξ ανθρωπων | 14 Nubi e vento senza punta pioggia, tal è il millantatore che non adempie le promesse. |
15 τη βδελλη τρεις θυγατερες ησαν αγαπησει αγαπωμεναι και αι τρεις αυται ουκ ενεπιμπλασαν αυτην και η τεταρτη ουκ ηρκεσθη ειπειν ικανον | 15 Colla pazienza si potrà lenire il principe, e la parola blanda toglierà le durezze. |
16 αδης και ερως γυναικος και ταρταρος και γη ουκ εμπιπλαμενη υδατος και υδωρ και πυρ ου μη ειπωσιν αρκει | 16 Hai trovato del miele? Mangiane quanto ti basti, chè, empiendotene, tu non l'abbia a vomitare. |
17 οφθαλμον καταγελωντα πατρος και ατιμαζοντα γηρας μητρος εκκοψαισαν αυτον κορακες εκ των φαραγγων και καταφαγοισαν αυτον νεοσσοι αετων | 17 Ritira il piede dalla casa del tuo vicino, affinchè egli, stufo di te, non ti pigli a noia. |
18 τρια δε εστιν αδυνατα μοι νοησαι και το τεταρτον ουκ επιγινωσκω | 18 Dardo, spada, acuta saetta è l'uomo che attesta il falso contro il suo prossimo. |
19 ιχνη αετου πετομενου και οδους οφεως επι πετρας και τριβους νηος ποντοπορουσης και οδους ανδρος εν νεοτητι | 19 Dente cariato, piede slogato è chi spera nell'infedele nel giorno della sventura. |
20 τοιαυτη οδος γυναικος μοιχαλιδος η οταν πραξη απονιψαμενη ουδεν φησιν πεπραχεναι ατοπον | 20 Perde il mantello nel giorno del freddo, mette l'aceto nel nitro chi canta canzoni a cuore afflitto. Come la tignola alla veste e il tarlo al legno, così la tristezza nuoce al cuore dell'uomo. |
21 δια τριων σειεται η γη το δε τεταρτον ου δυναται φερειν | 21 Se il tuo nemico ha fame, dàgli da mangiare, se ha sete, dàgli da bere. |
22 εαν οικετης βασιλευση και αφρων πλησθη σιτιων | 22 Così ammucchierai sul suo capo ardenti carboni e il Signore ti ricompenserà. |
23 και οικετις εαν εκβαλη την εαυτης κυριαν και μισητη γυνη εαν τυχη ανδρος αγαθου | 23 Il tramontano caccia la pioggia, e la faccia severa la lingua del detrattore. |
24 τεσσαρα δε εστιν ελαχιστα επι της γης ταυτα δε εστιν σοφωτερα των σοφων | 24 Meglio dimorare in un angolo del tetto, che in una comoda casa con donna litigiosa. |
25 οι μυρμηκες οις μη εστιν ισχυς και ετοιμαζονται θερους την τροφην | 25 Acqua fresca al trafelato è buona notizia da paese lontano. |
26 και οι χοιρογρυλλιοι εθνος ουκ ισχυρον οι εποιησαντο εν πετραις τους εαυτων οικους | 26 Fonte intorbidata coi piedi e sorgente inquinata è il giusto che cade davanti all'empio. |
27 αβασιλευτον εστιν η ακρις και εκστρατευει αφ' ενος κελευσματος ευτακτως | 27 Come a chi mangia troppo miele non gli sa buono, così chi scruta la maestà sarà oppresso dalla gloria. |
28 και καλαβωτης χερσιν ερειδομενος και ευαλωτος ων κατοικει εν οχυρωμασιν βασιλεως | 28 Città aperta e senza mura è l'uomo che non sa frenare il suo spirito nel parlare. |
29 τρια δε εστιν α ευοδως πορευεται και το τεταρτον ο καλως διαβαινει | |
30 σκυμνος λεοντος ισχυροτερος κτηνων ος ουκ αποστρεφεται ουδε καταπτησσει κτηνος | |
31 και αλεκτωρ εμπεριπατων θηλειαις ευψυχος και τραγος ηγουμενος αιπολιου και βασιλευς δημηγορων εν εθνει | |
32 εαν προη σεαυτον εις ευφροσυνην και εκτεινης την χειρα σου μετα μαχης ατιμασθηση | |
33 αμελγε γαλα και εσται βουτυρον εαν δε εκπιεζης μυκτηρας εξελευσεται αιμα εαν δε εξελκης λογους εξελευσονται κρισεις και μαχαι | |