Scrutatio

Mercoledi, 15 maggio 2024 - Sant'Isidoro agricoltore ( Letture di oggi)

ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Γ´ - 1 Re - Kings III 1


font
LXXNEW JERUSALEM
1 και ο βασιλευς δαυιδ πρεσβυτερος προβεβηκως ημεραις και περιεβαλλον αυτον ιματιοις και ουκ εθερμαινετο1 King David was now a very old man, and though wrapped in bedclothes he could not keep warm.
2 και ειπον οι παιδες αυτου ζητησατωσαν τω κυριω ημων τω βασιλει παρθενον νεανιδα και παραστησεται τω βασιλει και εσται αυτον θαλπουσα και κοιμηθησεται μετ' αυτου και θερμανθησεται ο κυριος ημων ο βασιλευς2 So his servants said to him, 'Let us find a young girl for my lord the king, to wait on the king and lookafter him; she wil lie close beside you and this wil keep my lord the king warm.'
3 και εζητησαν νεανιδα καλην εκ παντος οριου ισραηλ και ευρον την αβισακ την σωμανιτιν και ηνεγκαν αυτην προς τον βασιλεα3 Having searched for a beautiful girl throughout the territory of Israel, they found Abishag of Shunem andbrought her to the king.
4 και η νεανις καλη εως σφοδρα και ην θαλπουσα τον βασιλεα και ελειτουργει αυτω και ο βασιλευς ουκ εγνω αυτην4 The girl was very beautiful. She looked after the king and waited on him but the king did not haveintercourse with her.
5 και αδωνιας υιος αγγιθ επηρετο λεγων εγω βασιλευσω και εποιησεν εαυτω αρματα και ιππεις και πεντηκοντα ανδρας παρατρεχειν εμπροσθεν αυτου5 Now Adonijah son of Haggith was growing pretentious and saying, 'I shal be king!' Accordingly, heprocured a chariot and team with fifty guards to run ahead of him.
6 και ουκ απεκωλυσεν αυτον ο πατηρ αυτου ουδεποτε λεγων δια τι συ εποιησας και γε αυτος ωραιος τη οψει σφοδρα και αυτον ετεκεν οπισω αβεσσαλωμ6 Never once in his life had his father crossed him by saying, 'Why are you behaving like that?' He wasvery handsome too; his mother had given birth to him after Absalom.
7 και εγενοντο οι λογοι αυτου μετα ιωαβ του υιου σαρουιας και μετα αβιαθαρ του ιερεως και εβοηθουν οπισω αδωνιου7 He conferred with Joab son of Zeruiah and with the priest Abiathar, who both ral ied to Adonijah's cause;
8 και σαδωκ ο ιερευς και βαναιας υιος ιωδαε και ναθαν ο προφητης και σεμει και ρηι και οι δυνατοι του δαυιδ ουκ ησαν οπισω αδωνιου8 but neither Zadok the priest, nor Benaiah son of Jehoiada, nor the prophet Nathan, nor Shimei and Rei,nor David's champions, supported Adonijah.
9 και εθυσιασεν αδωνιας προβατα και μοσχους και αρνας μετα λιθου του ζωελεθ ος ην εχομενα της πηγης ρωγηλ και εκαλεσεν παντας τους αδελφους αυτου και παντας τους αδρους ιουδα παιδας του βασιλεως9 One day when Adonijah was sacrificing sheep, oxen and fattened calves at the Sliding Stone which isbeside the Ful er's Spring, he invited al his brothers, the royal princes, and al the men of Judah in the king'sservice;
10 και τον ναθαν τον προφητην και βαναιαν και τους δυνατους και τον σαλωμων αδελφον αυτου ουκ εκαλεσεν10 but he did not invite the prophet Nathan, or Benaiah, or the champions, or his brother Solomon.
11 και ειπεν ναθαν προς βηρσαβεε μητερα σαλωμων λεγων ουκ ηκουσας οτι εβασιλευσεν αδωνιας υιος αγγιθ και ο κυριος ημων δαυιδ ουκ εγνω11 Nathan then said to Bathsheba, Solomon's mother, 'Have you not heard that, unknown to our lordDavid, Adonijah son of Haggith has become king?
12 και νυν δευρο συμβουλευσω σοι δη συμβουλιαν και εξελου την ψυχην σου και την ψυχην του υιου σου σαλωμων12 Wel , this is my advice to you if you want to save your own life and the life of your son Solomon.
13 δευρο εισελθε προς τον βασιλεα δαυιδ και ερεις προς αυτον λεγουσα ουχι συ κυριε μου βασιλευ ωμοσας τη δουλη σου λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθιειται επι του θρονου μου και τι οτι εβασιλευσεν αδωνιας13 Go straight in to King David and say, "My lord king, did you not make your servant this promise onoath: Your son Solomon is to be king after me; he is the one who is to sit on my throne? How is it, then, thatAdonijah is king?"
14 και ιδου ετι λαλουσης σου εκει μετα του βασιλεως και εγω εισελευσομαι οπισω σου και πληρωσω τους λογους σου14 And while you are stil there talking to the king, I shal come in after you and confirm what you say.'
15 και εισηλθεν βηρσαβεε προς τον βασιλεα εις το ταμιειον και ο βασιλευς πρεσβυτης σφοδρα και αβισακ η σωμανιτις ην λειτουργουσα τω βασιλει15 So Bathsheba went to the king in his room (he was very old and Abishag of Shunem was in attendanceon him).
16 και εκυψεν βηρσαβεε και προσεκυνησεν τω βασιλει και ειπεν ο βασιλευς τι εστιν σοι16 She knelt, prostrated herself before the king, and the king said, 'What do you want?'
17 η δε ειπεν κυριε μου βασιλευ συ ωμοσας εν κυριω τω θεω σου τη δουλη σου λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθησεται επι του θρονου μου17 'My lord,' she replied, 'you swore to your servant by Yahweh your God, "Your son Solomon is to beking after me; he is the one who is to sit on my throne."
18 και νυν ιδου αδωνιας εβασιλευσεν και συ κυριε μου βασιλευ ουκ εγνως18 And now here is Adonijah king, and you, my lord king, knowing nothing about it!
19 και εθυσιασεν μοσχους και αρνας και προβατα εις πληθος και εκαλεσεν παντας τους υιους του βασιλεως και αβιαθαρ τον ιερεα και ιωαβ τον αρχοντα της δυναμεως και τον σαλωμων τον δουλον σου ουκ εκαλεσεν19 He has sacrificed quantities of oxen, fattened calves and sheep, and invited all the royal princes, thepriest Abiathar, and Joab the army commander; but he has not invited your servant Solomon.
20 και συ κυριε μου βασιλευ οι οφθαλμοι παντος ισραηλ προς σε απαγγειλαι αυτοις τις καθησεται επι του θρονου του κυριου μου του βασιλεως μετ' αυτον20 Yet you are the man, my lord king, to whom al Israel looks, to tel them who is to succeed my lord theking.
21 και εσται ως αν κοιμηθη ο κυριος μου ο βασιλευς μετα των πατερων αυτου και εσομαι εγω και ο υιος μου σαλωμων αμαρτωλοι21 And when my lord the king fal s asleep with his ancestors, Solomon and I shal be made to suffer forthis.'
22 και ιδου ετι αυτης λαλουσης μετα του βασιλεως και ναθαν ο προφητης ηλθεν22 She was stil speaking to the king when the prophet Nathan came in.
23 και ανηγγελη τω βασιλει ιδου ναθαν ο προφητης και εισηλθεν κατα προσωπον του βασιλεως και προσεκυνησεν τω βασιλει κατα προσωπον αυτου επι την γην23 The king was told, 'The prophet Nathan is here'; and he came into the king's presence and prostratedhimself on his face before the king.
24 και ειπεν ναθαν κυριε μου βασιλευ συ ειπας αδωνιας βασιλευσει οπισω μου και αυτος καθησεται επι του θρονου μου24 'My lord king,' said Nathan, 'is this, then, your decree, "Adonijah is to be king after me; he is the onewho is to sit on my throne"?
25 οτι κατεβη σημερον και εθυσιασεν μοσχους και αρνας και προβατα εις πληθος και εκαλεσεν παντας τους υιους του βασιλεως και τους αρχοντας της δυναμεως και αβιαθαρ τον ιερεα και ιδου εισιν εσθιοντες και πινοντες ενωπιον αυτου και ειπαν ζητω ο βασιλευς αδωνιας25 For he has gone down today and sacrificed quantities of oxen, fattened calves and sheep, and invitedal the royal princes, the army commanders, and the priest Abiathar; and they are there now, eating and drinkingin his presence and shouting, "Long live King Adonijah!"
26 και εμε αυτον τον δουλον σου και σαδωκ τον ιερεα και βαναιαν υιον ιωδαε και σαλωμων τον δουλον σου ουκ εκαλεσεν26 He has not, however, invited me your servant, Zadok the priest, Benaiah son of Jehoiada, or yourservant Solomon.
27 ει δια του κυριου μου του βασιλεως γεγονεν το ρημα τουτο και ουκ εγνωρισας τω δουλω σου τις καθησεται επι τον θρονον του κυριου μου του βασιλεως μετ' αυτον27 Can it be that this is done with my lord the king's approval and that you have not told those loyal to youwho is to succeed to the throne of my lord the king?'
28 και απεκριθη δαυιδ και ειπεν καλεσατε μοι την βηρσαβεε και εισηλθεν ενωπιον του βασιλεως και εστη ενωπιον αυτου28 King David then spoke. 'Cal Bathsheba to me,' he said. And she came into the king's presence andstood before him.
29 και ωμοσεν ο βασιλευς και ειπεν ζη κυριος ος ελυτρωσατο την ψυχην μου εκ πασης θλιψεως29 Then the king swore this oath, 'As Yahweh lives, who has delivered me from all adversity,
30 οτι καθως ωμοσα σοι εν κυριω τω θεω ισραηλ λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθησεται επι του θρονου μου αντ' εμου οτι ουτως ποιησω τη ημερα ταυτη30 just as I swore to you by Yahweh, God of Israel, that your son Solomon should be king after me andtake my place on my throne, so I shal bring it about this very day.'
31 και εκυψεν βηρσαβεε επι προσωπον επι την γην και προσεκυνησεν τω βασιλει και ειπεν ζητω ο κυριος μου ο βασιλευς δαυιδ εις τον αιωνα31 Bathsheba knelt down, prostrated herself on her face before the king and said, 'May my lord KingDavid live for ever!'
32 και ειπεν ο βασιλευς δαυιδ καλεσατε μοι σαδωκ τον ιερεα και ναθαν τον προφητην και βαναιαν υιον ιωδαε και εισηλθον ενωπιον του βασιλεως32 Then King David said, 'Summon Zadok the priest, the prophet Nathan and Benaiah son of Jehoiada.'So they came into the king's presence.
33 και ειπεν ο βασιλευς αυτοις λαβετε τους δουλους του κυριου υμων μεθ' υμων και επιβιβασατε τον υιον μου σαλωμων επι την ημιονον την εμην και καταγαγετε αυτον εις τον γιων33 'Take the royal guard with you,' said the king, 'mount my son Solomon on my own mule and escort himdown to Gihon.
34 και χρισατω αυτον εκει σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης εις βασιλεα επι ισραηλ και σαλπισατε κερατινη και ερειτε ζητω ο βασιλευς σαλωμων34 There Zadok the priest and the prophet Nathan are to anoint him king of Israel; then sound the trumpetand shout, "Long live King Solomon!"
35 και καθησεται επι του θρονου μου και αυτος βασιλευσει αντ' εμου και εγω ενετειλαμην του ειναι εις ηγουμενον επι ισραηλ και ιουδα35 Then you are to escort him back, and he is then to assume my throne and be king in place of me, forhe is the man whom I have appointed as ruler of Israel and of Judah.'
36 και απεκριθη βαναιας υιος ιωδαε τω βασιλει και ειπεν γενοιτο ουτως πιστωσαι κυριος ο θεος του κυριου μου του βασιλεως36 Benaiah son of Jehoiada answered the king. 'Amen!' he said. 'And may Yahweh, God of my lord theking, confirm it!
37 καθως ην κυριος μετα του κυριου μου του βασιλεως ουτως ειη μετα σαλωμων και μεγαλυναι τον θρονον αυτου υπερ τον θρονον του κυριου μου του βασιλεως δαυιδ37 As Yahweh has been with my lord the king, so may he be with Solomon and make his throne evengreater than the throne of my lord King David!'
38 και κατεβη σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης και βαναιας υιος ιωδαε και ο χερεθθι και ο φελεθθι και επεκαθισαν τον σαλωμων επι την ημιονον του βασιλεως δαυιδ και απηγαγον αυτον εις τον γιων38 Zadok the priest, the prophet Nathan, Benaiah son of Jehoiada, and the Cherethites and Pelethitesthen went down; they mounted Solomon on King David's mule and escorted him to Gihon.
39 και ελαβεν σαδωκ ο ιερευς το κερας του ελαιου εκ της σκηνης και εχρισεν τον σαλωμων και εσαλπισεν τη κερατινη και ειπεν πας ο λαος ζητω ο βασιλευς σαλωμων39 Zadok the priest took the horn of oil from the Tent and anointed Solomon. They sounded the trumpetand all the people shouted, 'Long live King Solomon!'
40 και ανεβη πας ο λαος οπισω αυτου και εχορευον εν χοροις και ευφραινομενοι ευφροσυνην μεγαλην και ερραγη η γη εν τη φωνη αυτων40 The people al escorted him back, with pipes playing and loud rejoicing and shouts to split the earth.
41 και ηκουσεν αδωνιας και παντες οι κλητοι αυτου και αυτοι συνετελεσαν φαγειν και ηκουσεν ιωαβ την φωνην της κερατινης και ειπεν τις η φωνη της πολεως ηχουσης41 Adonijah and his guests, who had by then finished their meal, al heard the noise. Joab too heard thesound of the trumpet and said, 'What is that noise of uproar in the city?'
42 ετι αυτου λαλουντος και ιδου ιωναθαν υιος αβιαθαρ του ιερεως ηλθεν και ειπεν αδωνιας εισελθε οτι ανηρ δυναμεως ει συ και αγαθα ευαγγελισαι42 While he was stil speaking, Jonathan son of Abiathar the priest arrived. 'Come in,' Adonijah said, 'youare an honest man, so you must be bringing good news.'
43 και απεκριθη ιωναθαν και ειπεν και μαλα ο κυριος ημων ο βασιλευς δαυιδ εβασιλευσεν τον σαλωμων43 'The truth is,' Jonathan answered, 'our lord King David has made Solomon king.
44 και απεστειλεν ο βασιλευς μετ' αυτου τον σαδωκ τον ιερεα και ναθαν τον προφητην και βαναιαν υιον ιωδαε και τον χερεθθι και τον φελεθθι και επεκαθισαν αυτον επι την ημιονον του βασιλεως44 With him, the king sent Zadok the priest, the prophet Nathan, Benaiah son of Jehoiada and theCherethites and Pelethites; they mounted him on the king's mule,
45 και εχρισαν αυτον σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης εις βασιλεα εν τω γιων και ανεβησαν εκειθεν ευφραινομενοι και ηχησεν η πολις αυτη η φωνη ην ηκουσατε45 and Zadok the priest and the prophet Nathan have anointed him king at Gihon; and they have goneback again with shouts of joy and the city is now in an uproar; that was the noise you heard.
46 και εκαθισεν σαλωμων επι θρονον της βασιλειας46 What is more, Solomon is seated on the royal throne.
47 και εισηλθον οι δουλοι του βασιλεως ευλογησαι τον κυριον ημων τον βασιλεα δαυιδ λεγοντες αγαθυναι ο θεος το ονομα σαλωμων του υιου σου υπερ το ονομα σου και μεγαλυναι τον θρονον αυτου υπερ τον θρονον σου και προσεκυνησεν ο βασιλευς επι την κοιτην αυτου47 And further, the king's officers have been to congratulate our lord King David with the words, "May yourGod make the name of Solomon more glorious than yours, and his throne more exalted than your own!" And theking bowed down on his bed,
48 και γε ουτως ειπεν ο βασιλευς ευλογητος κυριος ο θεος ισραηλ ος εδωκεν σημερον εκ του σπερματος μου καθημενον επι του θρονου μου και οι οφθαλμοι μου βλεπουσιν48 and then said, "Blessed be Yahweh, God of Israel, for setting one of my own sons on the throne while Iam stil alive to see it!" '
49 και εξεστησαν και εξανεστησαν παντες οι κλητοι του αδωνιου και απηλθον ανηρ εις την οδον αυτου49 At this, all Adonijah's guests, taking fright, got up and made off in their several directions.
50 και αδωνιας εφοβηθη απο προσωπου σαλωμων και ανεστη και απηλθεν και επελαβετο των κερατων του θυσιαστηριου50 Adonijah, in terror of Solomon, got up and ran off to cling to the horns of the altar.
51 και ανηγγελη τω σαλωμων λεγοντες ιδου αδωνιας εφοβηθη τον βασιλεα σαλωμων και κατεχει των κερατων του θυσιαστηριου λεγων ομοσατω μοι σημερον ο βασιλευς σαλωμων ει ου θανατωσει τον δουλον αυτου εν ρομφαια51 Solomon was told, 'You should know that Adonijah is terrified of King Solomon and is now clinging tothe horns of the altar, saying, "Let King Solomon first swear to me that he will not have his servant executed." '
52 και ειπεν σαλωμων εαν γενηται εις υιον δυναμεως ει πεσειται των τριχων αυτου επι την γην και εαν κακια ευρεθη εν αυτω θανατωθησεται52 'Should he bear himself honourably,' Solomon answered, 'not one hair of his shal fal to the ground;but if he proves difficult, he shal die.'
53 και απεστειλεν ο βασιλευς σαλωμων και κατηνεγκεν αυτον απανωθεν του θυσιαστηριου και εισηλθεν και προσεκυνησεν τω βασιλει σαλωμων και ειπεν αυτω σαλωμων δευρο εις τον οικον σου53 King Solomon then sent for him to be brought down from the altar; he came and threw himselfprostrate before King Solomon; Solomon said to him, 'Go to your house.'