Scrutatio

Mercoledi, 15 maggio 2024 - Sant'Isidoro agricoltore ( Letture di oggi)

ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Γ´ - 1 Re - Kings III 1


font
LXXBIBLES DES PEUPLES
1 και ο βασιλευς δαυιδ πρεσβυτερος προβεβηκως ημεραις και περιεβαλλον αυτον ιματιοις και ουκ εθερμαινετο1 Le roi David se faisait vieux, il était très âgé; on avait beau le couvrir de vêtements, il ne pouvait plus se réchauffer.
2 και ειπον οι παιδες αυτου ζητησατωσαν τω κυριω ημων τω βασιλει παρθενον νεανιδα και παραστησεται τω βασιλει και εσται αυτον θαλπουσα και κοιμηθησεται μετ' αυτου και θερμανθησεται ο κυριος ημων ο βασιλευς2 Ses serviteurs lui dirent: “Que l’on aille chercher pour mon seigneur le roi une jeune fille vierge; elle sera à son service, elle le soignera, elle dormira avec lui et elle tiendra chaud à mon seigneur le roi.”
3 και εζητησαν νεανιδα καλην εκ παντος οριου ισραηλ και ευρον την αβισακ την σωμανιτιν και ηνεγκαν αυτην προς τον βασιλεα3 On chercha donc à travers tout le pays d’Israël une belle jeune fille, et l’on trouva Abisag de Chounem; on la conduisit auprès du roi.
4 και η νεανις καλη εως σφοδρα και ην θαλπουσα τον βασιλεα και ελειτουργει αυτω και ο βασιλευς ουκ εγνω αυτην4 Cette jeune fille était vraiment très belle, elle soignait le roi, et elle le servait, mais il n’eut pas de rapports avec elle.
5 και αδωνιας υιος αγγιθ επηρετο λεγων εγω βασιλευσω και εποιησεν εαυτω αρματα και ιππεις και πεντηκοντα ανδρας παρατρεχειν εμπροσθεν αυτου5 Pendant ce temps, Adonias fils de Haggit se mettait en avant: “C’est moi, disait-il, qui régnerai.” Il s’était acheté un char et des chevaux et 50 hommes couraient devant lui.
6 και ουκ απεκωλυσεν αυτον ο πατηρ αυτου ουδεποτε λεγων δια τι συ εποιησας και γε αυτος ωραιος τη οψει σφοδρα και αυτον ετεκεν οπισω αβεσσαλωμ6 Son père n’avait jamais voulu le contrarier, lui dire: “Pourquoi agis-tu de la sorte?” Sa mère Haggit l’avait mis au monde après Absalom et lui aussi était très beau.
7 και εγενοντο οι λογοι αυτου μετα ιωαβ του υιου σαρουιας και μετα αβιαθαρ του ιερεως και εβοηθουν οπισω αδωνιου7 Il eut des entretiens avec Joab fils de Sérouya, avec le prêtre Ébyatar, et ceux-ci entrèrent dans le parti d’Adonias,
8 και σαδωκ ο ιερευς και βαναιας υιος ιωδαε και ναθαν ο προφητης και σεμει και ρηι και οι δυνατοι του δαυιδ ουκ ησαν οπισω αδωνιου8 mais le prêtre Sadoq, Bénayas fils de Yoyada, le prophète Nathan, Chiméï et Réï, ainsi que les braves de David, refusèrent de soutenir Adonias.
9 και εθυσιασεν αδωνιας προβατα και μοσχους και αρνας μετα λιθου του ζωελεθ ος ην εχομενα της πηγης ρωγηλ και εκαλεσεν παντας τους αδελφους αυτου και παντας τους αδρους ιουδα παιδας του βασιλεως9 Un jour Adonias immola des brebis, des bœufs et des veaux gras près de la Pierre-qui-Glisse, à côté de la source du Foulon. Il invita tous ses frères, les fils du roi et tous les hommes de Juda qui étaient au service du roi,
10 και τον ναθαν τον προφητην και βαναιαν και τους δυνατους και τον σαλωμων αδελφον αυτου ουκ εκαλεσεν10 mais il n’invita ni le prophète Nathan, ni Bénayas, ni les braves, ni son frère Salomon.
11 και ειπεν ναθαν προς βηρσαβεε μητερα σαλωμων λεγων ουκ ηκουσας οτι εβασιλευσεν αδωνιας υιος αγγιθ και ο κυριος ημων δαυιδ ουκ εγνω11 Alors Nathan dit à Bethsabée, la mère de Salomon: “Sais-tu qu’Adonias fils de Haggit s’est fait roi, et mon seigneur David n’en sait rien?
12 και νυν δευρο συμβουλευσω σοι δη συμβουλιαν και εξελου την ψυχην σου και την ψυχην του υιου σου σαλωμων12 Maintenant laisse-moi te donner un conseil si tu veux sauver ta tête et celle de ton fils Salomon.
13 δευρο εισελθε προς τον βασιλεα δαυιδ και ερεις προς αυτον λεγουσα ουχι συ κυριε μου βασιλευ ωμοσας τη δουλη σου λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθιειται επι του θρονου μου και τι οτι εβασιλευσεν αδωνιας13 Va trouver le roi David et dis-lui: Mon seigneur le roi a bien fait ce serment à sa servante: C’est ton fils Salomon qui régnera après moi, c’est lui qui s’assiéra sur mon trône. Comment se fait-il donc qu’Adonias se soit fait roi?
14 και ιδου ετι λαλουσης σου εκει μετα του βασιλεως και εγω εισελευσομαι οπισω σου και πληρωσω τους λογους σου14 Et pendant que tu seras là à parler avec le roi, j’entrerai derrière toi et je confirmerai tes paroles.”
15 και εισηλθεν βηρσαβεε προς τον βασιλεα εις το ταμιειον και ο βασιλευς πρεσβυτης σφοδρα και αβισακ η σωμανιτις ην λειτουργουσα τω βασιλει15 Bethsabée se rendit donc à la chambre du roi; il était très vieux et Abisag de Chounem était à son service.
16 και εκυψεν βηρσαβεε και προσεκυνησεν τω βασιλει και ειπεν ο βασιλευς τι εστιν σοι16 Elle s’agenouilla et se prosterna devant le roi, et le roi lui dit: “Que veux-tu?”
17 η δε ειπεν κυριε μου βασιλευ συ ωμοσας εν κυριω τω θεω σου τη δουλη σου λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθησεται επι του θρονου μου17 Elle lui répondit: “Mon seigneur n’a-t-il pas fait ce serment à sa servante par Yahvé, son Dieu: ‘Ton fils Salomon régnera après moi, c’est lui qui s’assiéra sur mon trône?’
18 και νυν ιδου αδωνιας εβασιλευσεν και συ κυριε μου βασιλευ ουκ εγνως18 Or voilà qu’Adonias s’est fait roi sans que tu le saches, mon seigneur le roi.
19 και εθυσιασεν μοσχους και αρνας και προβατα εις πληθος και εκαλεσεν παντας τους υιους του βασιλεως και αβιαθαρ τον ιερεα και ιωαβ τον αρχοντα της δυναμεως και τον σαλωμων τον δουλον σου ουκ εκαλεσεν19 Il a immolé une quantité de bœufs, des veaux gras, des moutons; il a invité tous les fils du roi ainsi que le prêtre Ébyatar et le général Joab, mais ton serviteur Salomon, il ne l’a pas invité.
20 και συ κυριε μου βασιλευ οι οφθαλμοι παντος ισραηλ προς σε απαγγειλαι αυτοις τις καθησεται επι του θρονου του κυριου μου του βασιλεως μετ' αυτον20 Pendant ce temps tout Israël a les yeux tournés vers toi, mon seigneur le roi, pour que tu désignes ton successeur.
21 και εσται ως αν κοιμηθη ο κυριος μου ο βασιλευς μετα των πατερων αυτου και εσομαι εγω και ο υιος μου σαλωμων αμαρτωλοι21 Ne vois-tu pas que lorsque mon seigneur le roi sera couché avec ses pères, moi et mon fils Salomon nous paierons tout cela?”
22 και ιδου ετι αυτης λαλουσης μετα του βασιλεως και ναθαν ο προφητης ηλθεν22 Elle n’avait pas fini de parler que le prophète Nathan arriva.
23 και ανηγγελη τω βασιλει ιδου ναθαν ο προφητης και εισηλθεν κατα προσωπον του βασιλεως και προσεκυνησεν τω βασιλει κατα προσωπον αυτου επι την γην23 On l’annonça au roi: “Le prophète Nathan est là.” Il entra chez le roi, se prosterna la face contre terre,
24 και ειπεν ναθαν κυριε μου βασιλευ συ ειπας αδωνιας βασιλευσει οπισω μου και αυτος καθησεται επι του θρονου μου24 puis il dit: “Mon seigneur le roi, tu as sans doute décidé qu’Adonias serait roi après toi et s’assiérait sur ton trône,
25 οτι κατεβη σημερον και εθυσιασεν μοσχους και αρνας και προβατα εις πληθος και εκαλεσεν παντας τους υιους του βασιλεως και τους αρχοντας της δυναμεως και αβιαθαρ τον ιερεα και ιδου εισιν εσθιοντες και πινοντες ενωπιον αυτου και ειπαν ζητω ο βασιλευς αδωνιας25 car aujourd’hui il est descendu pour immoler une quantité de bœufs, de veaux gras et de moutons. Il a invité tous les fils du roi, les chefs de l’armée et le prêtre Ébyatar, et en ce moment ils mangent, ils boivent devant lui et ils crient: Vive le roi Adonias!
26 και εμε αυτον τον δουλον σου και σαδωκ τον ιερεα και βαναιαν υιον ιωδαε και σαλωμων τον δουλον σου ουκ εκαλεσεν26 “Mais moi, ton serviteur, le prêtre Sadoq, Bénayas, fils de Yoyada et ton serviteur Salomon, nous n’avons pas été invités.
27 ει δια του κυριου μου του βασιλεως γεγονεν το ρημα τουτο και ουκ εγνωρισας τω δουλω σου τις καθησεται επι τον θρονον του κυριου μου του βασιλεως μετ' αυτον27 Est-il possible que cela vienne de mon seigneur le roi? Est-il possible qu’il ait caché à ses serviteurs le nom de celui qui s’assiérait sur le trône après lui?”
28 και απεκριθη δαυιδ και ειπεν καλεσατε μοι την βηρσαβεε και εισηλθεν ενωπιον του βασιλεως και εστη ενωπιον αυτου28 Le roi David répondit: “Appelez-moi Bethsabée.” Elle entra donc chez le roi et se tint devant lui.
29 και ωμοσεν ο βασιλευς και ειπεν ζη κυριος ος ελυτρωσατο την ψυχην μου εκ πασης θλιψεως29 Le roi fit ce serment: “Aussi vrai que Yahvé est vivant, lui qui m’a délivré de toutes mes épreuves,
30 οτι καθως ωμοσα σοι εν κυριω τω θεω ισραηλ λεγων οτι σαλωμων ο υιος σου βασιλευσει μετ' εμε και αυτος καθησεται επι του θρονου μου αντ' εμου οτι ουτως ποιησω τη ημερα ταυτη30 aujourd’hui même je vais tenir le serment que j’ai fait par Yahvé, Dieu d’Israël. Car j’ai bien dit: ‘Ton fils Salomon régnera après moi, c’est lui qui s’assiéra sur mon trône à ma place.’ ”
31 και εκυψεν βηρσαβεε επι προσωπον επι την γην και προσεκυνησεν τω βασιλει και ειπεν ζητω ο κυριος μου ο βασιλευς δαυιδ εις τον αιωνα31 Bethsabée s’agenouilla, elle se prosterna la face contre terre devant le roi et dit: “Que mon seigneur le roi David vive à jamais!”
32 και ειπεν ο βασιλευς δαυιδ καλεσατε μοι σαδωκ τον ιερεα και ναθαν τον προφητην και βαναιαν υιον ιωδαε και εισηλθον ενωπιον του βασιλεως32 Alors le roi David ordonna: “Appelez-moi le prêtre Sadoq, le prophète Nathan et Bénayas fils de Yoyada.” Ils vinrent et se présentèrent devant le roi.
33 και ειπεν ο βασιλευς αυτοις λαβετε τους δουλους του κυριου υμων μεθ' υμων και επιβιβασατε τον υιον μου σαλωμων επι την ημιονον την εμην και καταγαγετε αυτον εις τον γιων33 Le roi leur dit: “Réunissez les serviteurs de votre seigneur; vous ferez monter mon fils Salomon sur ma propre mule et vous descendrez avec lui à la source de Guihon.
34 και χρισατω αυτον εκει σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης εις βασιλεα επι ισραηλ και σαλπισατε κερατινη και ερειτε ζητω ο βασιλευς σαλωμων34 Là, le prêtre Sadoq et le prophète Nathan le consacreront comme roi d’Israël; vous sonnerez du cor et tout le monde criera: ‘Vive le roi Salomon!’
35 και καθησεται επι του θρονου μου και αυτος βασιλευσει αντ' εμου και εγω ενετειλαμην του ειναι εις ηγουμενον επι ισραηλ και ιουδα35 Puis vous remonterez derrière lui et il viendra s’asseoir sur mon trône. Car c’est lui qui va régner à ma place, c’est lui que j’ai choisi pour diriger Israël et Juda.”
36 και απεκριθη βαναιας υιος ιωδαε τω βασιλει και ειπεν γενοιτο ουτως πιστωσαι κυριος ο θεος του κυριου μου του βασιλεως36 Bénayas, fils de Yoyada, répondit au roi: “Amen! Que Yahvé, le Dieu de mon seigneur le roi réalise tout cela!
37 καθως ην κυριος μετα του κυριου μου του βασιλεως ουτως ειη μετα σαλωμων και μεγαλυναι τον θρονον αυτου υπερ τον θρονον του κυριου μου του βασιλεως δαυιδ37 Que Yahvé soit maintenant avec Salomon comme il a été avec mon seigneur le roi, qu’il rende son trône plus glorieux encore que le trône de mon seigneur le roi David!”
38 και κατεβη σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης και βαναιας υιος ιωδαε και ο χερεθθι και ο φελεθθι και επεκαθισαν τον σαλωμων επι την ημιονον του βασιλεως δαυιδ και απηγαγον αυτον εις τον γιων38 Le prêtre Sadoq, le prophète Nathan et Bénayas, fils de Yoyada, firent donc monter Salomon sur la mule du roi David et le menèrent à Guihon escortés des Kérétiens et des Pélétiens.
39 και ελαβεν σαδωκ ο ιερευς το κερας του ελαιου εκ της σκηνης και εχρισεν τον σαλωμων και εσαλπισεν τη κερατινη και ειπεν πας ο λαος ζητω ο βασιλευς σαλωμων39 Le prêtre Sadoq prit la corne d’huile dans la Tente et il consacra Salomon, on sonna du cor et tout le peuple cria: “Vive le roi Salomon!”
40 και ανεβη πας ο λαος οπισω αυτου και εχορευον εν χοροις και ευφραινομενοι ευφροσυνην μεγαλην και ερραγη η γη εν τη φωνη αυτων40 Puis tout le peuple remonta derrière lui; les gens jouaient de la flûte et manifestaient une grande joie, la terre tremblait à se fendre au bruit qu’ils faisaient.
41 και ηκουσεν αδωνιας και παντες οι κλητοι αυτου και αυτοι συνετελεσαν φαγειν και ηκουσεν ιωαβ την φωνην της κερατινης και ειπεν τις η φωνη της πολεως ηχουσης41 Adonias et tous ses invités en entendirent l’écho alors qu’ils achevaient leur repas. Joab entendit le son du cor: “Pourquoi, dit-il, ces bruits d’une ville en fête?”
42 ετι αυτου λαλουντος και ιδου ιωναθαν υιος αβιαθαρ του ιερεως ηλθεν και ειπεν αδωνιας εισελθε οτι ανηρ δυναμεως ει συ και αγαθα ευαγγελισαι42 Il parlait encore lorsque Yonathan, le fils du prêtre Ébyatar, arriva. Adonias lui dit: “Approche, tu es un homme et tu apportes sûrement de bonnes nouvelles.”
43 και απεκριθη ιωναθαν και ειπεν και μαλα ο κυριος ημων ο βασιλευς δαυιδ εβασιλευσεν τον σαλωμων43 Mais Yonathan répondit à Adonias: “C’est tout le contraire! Notre seigneur le roi David a consacré Salomon comme roi.
44 και απεστειλεν ο βασιλευς μετ' αυτου τον σαδωκ τον ιερεα και ναθαν τον προφητην και βαναιαν υιον ιωδαε και τον χερεθθι και τον φελεθθι και επεκαθισαν αυτον επι την ημιονον του βασιλεως44 Le roi a envoyé avec lui le prêtre Sadoq, le prophète Nathan, Bénayas fils de Yoyada, les Kérétiens et les Pélétiens. Ils l’ont assis sur la mule du roi
45 και εχρισαν αυτον σαδωκ ο ιερευς και ναθαν ο προφητης εις βασιλεα εν τω γιων και ανεβησαν εκειθεν ευφραινομενοι και ηχησεν η πολις αυτη η φωνη ην ηκουσατε45 et ensuite, à Guihon, le prêtre Sadoq et le prophète Nathan l’ont consacré comme roi. Ils sont remontés en poussant des cris de joie et la ville était en fête: c’est le bruit que vous avez entendu.
46 και εκαθισεν σαλωμων επι θρονον της βασιλειας46 “Et mieux que cela: Salomon s’est assis sur le trône du roi
47 και εισηλθον οι δουλοι του βασιλεως ευλογησαι τον κυριον ημων τον βασιλεα δαυιδ λεγοντες αγαθυναι ο θεος το ονομα σαλωμων του υιου σου υπερ το ονομα σου και μεγαλυναι τον θρονον αυτου υπερ τον θρονον σου και προσεκυνησεν ο βασιλευς επι την κοιτην αυτου47 et les serviteurs du roi sont venus féliciter notre seigneur le roi David: ‘Que ton Dieu, disaient-ils, rende le nom de Salomon plus glorieux encore que le tien, qu’il élève son trône plus encore que le tien.’ Le roi lui-même s’est prosterné sur son lit,
48 και γε ουτως ειπεν ο βασιλευς ευλογητος κυριος ο θεος ισραηλ ος εδωκεν σημερον εκ του σπερματος μου καθημενον επι του θρονου μου και οι οφθαλμοι μου βλεπουσιν48 et voici ce qu’il a dit: ‘Béni soit Yahvé, le Dieu d’Israël, qui a permis aujourd’hui que mes yeux voient l’un de mes descendants assis sur mon trône!’ ”
49 και εξεστησαν και εξανεστησαν παντες οι κλητοι του αδωνιου και απηλθον ανηρ εις την οδον αυτου49 À ces mots, tous les invités d’Adonias furent pris de panique, ils se levèrent et partirent chacun de leur côté.
50 και αδωνιας εφοβηθη απο προσωπου σαλωμων και ανεστη και απηλθεν και επελαβετο των κερατων του θυσιαστηριου50 Adonias eut peur de Salomon, il se leva et s’en alla saisir les cornes de l’autel.
51 και ανηγγελη τω σαλωμων λεγοντες ιδου αδωνιας εφοβηθη τον βασιλεα σαλωμων και κατεχει των κερατων του θυσιαστηριου λεγων ομοσατω μοι σημερον ο βασιλευς σαλωμων ει ου θανατωσει τον δουλον αυτου εν ρομφαια51 On informa Salomon: “Voici qu’Adonias a peur du roi Salomon, il a saisi les cornes de l’autel et il a dit: ‘Que le roi Salomon me jure aujourd’hui de ne pas me faire mourir par l’épée.’ ”
52 και ειπεν σαλωμων εαν γενηται εις υιον δυναμεως ει πεσειται των τριχων αυτου επι την γην και εαν κακια ευρεθη εν αυτω θανατωθησεται52 Salomon répondit: “S’il se conduit comme un homme honnête, pas un de ses cheveux ne tombera à terre, mais s’il se conduit mal, il mourra.”
53 και απεστειλεν ο βασιλευς σαλωμων και κατηνεγκεν αυτον απανωθεν του θυσιαστηριου και εισηλθεν και προσεκυνησεν τω βασιλει σαλωμων και ειπεν αυτω σαλωμων δευρο εις τον οικον σου53 Le roi envoya des gens pour le faire descendre de l’autel, et Adonias vint se prosterner devant le roi Salomon. Salomon lui dit: “Rentre chez toi.