Księga Judyty 1

Biblia Tysiąclecia	NEW AMERICAN BIBLE
1 Było to w dwunastym roku panowania Nabuchodonozora, który królował nad Asyrią w wielkim mieście Niniwie. W tym czasie Arfaksad królował nad Medami w Ekbatanie.	1 It was the twelfth year of the reign of Nebuchadnezzar, king of the Assyriansin the great city of Nineveh. At that time Arphaxad ruled over the Medes in Ecbatana.
2 Zbudował on wokoło Ekbatany mur z kamieni ciosowych, szerokich na trzy łokcie i długich na sześć łokci i uczynił wysokość muru na siedemdziesiąt łokci, a szerokość jego na łokci pięćdziesiąt.	2 Around this city he built a wall of blocks of stone, each three cubits inheight and six in length. He made the wall seventy cubits high and fifty thick.
3 A przy jej bramach wzniósł wieże na sto łokci wysokie, a szerokość ich u podstaw wynosiła sześćdziesiąt łokci.	3 At the gates he raised towers of a hundred cubits, with a thickness of sixty cubits at the base.
4 Same zaś bramy wznosiły się na wysokość siedemdziesięciu łokci, a szerokie były na czterdzieści łokci, tak aby mogły przechodzić jego wielkie siły wojskowe i defilować jego piechota.	4 The gateway he built to a height of seventy cubits, with an opening forty cubits wide for the passage of his chariot forces and the marshaling of his infantry.
5 W tym czasie król Nabuchodonozor prowadził wojnę z królem Arfaksadem na wielkiej równinie, która leżała w okolicach Ragau.	5 Then King Nebuchadnezzar waged war against King Arphaxad in the vast plain, in the district of Ragae.
6 I wyruszyli przeciwko niemu wszyscy zamieszkujący okolice górskie, jak również wszyscy mieszkający nad Eufratem, Tygrysem i Hydaspem oraz na równinach podległych Ariochowi, królowi Elimajczyków. I zeszło się na pole walki wiele narodów, potomków Cheleuda.	6 To him there rallied all the inhabitants of the mountain region, all who dwelt along the Euphrates, the Tigris, and the Hydaspes, and King Arioch of the Elamites, in the plain. Thus many nations came together to resist the people of Cheleoud.
7 Wtedy Nabuchodonozor, król Asyryjczyków, wysłał posłów do wszystkich mieszkańców Persji i do wszystkich mieszkających na zachodzie, do mieszkańców Cylicji, Damaszku, Libanu i Antylibanu i do tych wszystkich, którzy mieszkali na wybrzeżu morza,	7 Now Nebuchadnezzar, king of the Assyrians, sent messengers to all the inhabitants of Persia, and to all those who dwelt in the West: to the inhabitants of Cilicia and Damascus, Lebanon and Anti-Lebanon, to all who dwelt along the seacoast,
8 do ludów na Karmelu i w Gileadzie, i w górnej Galilei, i na wielkiej równinie Ezdrelon.	8 to the peoples of Carmel, Gilead, Upper Galilee, and the vast plain of Esdraelon,
9 Także do wszystkich w Samarii i do jej miast i do zamieszkujących z drugiej strony Jordanu aż do Jerozolimy, Batanei, Chelus i Kadesz, i po Rzekę Egipską, i Tafnes, i Ramses, i po całą ziemię Goszen,	9 to all those in Samaria and its cities, and west of the Jordan as far as Jerusalem, Bethany, Chelous, Kadesh, and the River of Egypt; to Tahpanhes, Raamses, all the land of Goshen,
10 hen aż po Tanis i Memfis, i do wszystkich mieszkańców Egiptu daleko aż po granice Etiopii.	10 Tanis, Memphis and beyond, and to all the inhabitants of Egypt as far as the borders of Ethiopia.
11 Lecz wszyscy mieszkańcy całej ziemi zlekceważyli odezwę Nabuchodonozora, króla Asyryjczyków, i nie stawili się do walki, ponieważ nie lękali się go. Uważali go za człowieka osamotnionego i dlatego odesłali posłów jego z niczym, nadto ich znieważając.	11 But the inhabitants of all that land disregarded the summons of Nebuchadnezzar, king of the Assyrians, and would not go with him to the war. They were not afraid of him but regarded him as a lone individual opposed to them, and turned away his envoys empty-handed, in disgrace.
12 Wtedy Nabuchodonozor rozgniewał się bardzo na całą tę ziemię i przysiągł na swój tron i swoje królestwo, że się zemści na wszystkich krajach Cylicji, Damaszku i Syrii i mieczem je wyniszczy, a także wszystkich zamieszkujących ziemię Moabu, synów Ammona, i całą Judeę, i wszystkich w Egipcie hen daleko aż po kraje obu mórz.	12 Then Nebuchadnezzar fell into a violent rage against all that land, and swore by his throne and his kingdom that he would avenge himself on all the territories of Cilicia and Damascus and Syria, and also destroy with his sword all the inhabitants of Moab, Ammon, the whole of Judea, and those living anywhere in Egypt as far as the borders of the two seas.
13 Potem ze swymi siłami zbrojnymi stanął do walki przeciw królowi Arfaksadowi w siedemnastym roku, i zwyciężył go w walce, i rozgromił całe wojsko Arfaksada i całą jego konnicę, i wszystkie jego rydwany.	13 In the seventeenth year he proceeded with his army against King Arphaxad, and was victorious in his campaign. He routed the whole force of Arphaxad, his entire cavalry and all his chariots,
14 Podbił też pod swoje panowanie jego miasta i doszedł aż do Ekbatany. Tam zdobył wieże, spustoszył place miasta, i okazałość jej zamienił w jej hańbę.	14 and took possession of his cities. He pressed on to Ecbatana and took its towers, sacked its marketplaces, and turned its glory into shame.
15 Samego Arfaksada ujął w górach Ragau i przeszył go swoimi strzałami, zadając mu ostateczną klęskę aż do dnia dzisiejszego.	15 Arphaxad himself he overtook in the mountains of Ragae, ran him through with spears, and utterly destroyed him.
16 I wrócił razem on sam i cała jego zgraja, bardzo wielkie mnóstwo wojowników. I pozostali tam, żyjąc beztrosko i ucztując, on sam i wojsko jego przez sto dwadzieścia dni.	16 Then he returned home with all his numerous, motley horde of warriors; and there he and his army relaxed and feasted for a hundred and twenty days.