Scrutatio

Domenica, 12 maggio 2024 - Santi Nereo e Achilleo ( Letture di oggi)

I Livro dos Macabeus 11


font
SAGRADA BIBLIANOVA VULGATA
1 Ora, o rei do Egito reuniu um exército tão numeroso como a areia que cobre a praia do mar, bem como uma considerável frota, e por astúcia procurou apoderar-se do reino de Alexandre, para anexá-lo ao seu.1 Et rex Aegypti congregavit exercitum sicut arena, quae est circa orammaris, et naves multas et quaerebat obtinere regnum Alexandri dolo et addereillud regno suo.
2 Chegou à Síria com palavras de paz; por isso os habitantes das cidades lhe abriam suas portas e lhe vinham ao encontro, porque o rei Alexandre havia mandado acolhê-lo, já que era seu sogro.2 Et exiit in Syriam verbis pacificis, et aperiebant eicivitates et occurrebant ei, quia mandaverat Alexander rex exire ei obviam, eoquod socer suus esset.
3 Mas Ptolomeu, logo que entrava numa cidade, deixava ali tropas para assegurar-se dela.3 Cum autem introiret civitatem, Ptolemaeus ponebatcustodias militum in singulis civitatibus.
4 Quando se aproximou de Azot, mostraram-lhe o templo de Dagon destruído pelo fogo, Azot e os arrabaldes da cidade em ruínas, os cadáveres jacentes por terra, e os restos calcinados daqueles que haviam sido queimados na guerra, postos em montes sobre seu caminho.4 Et, ut appropiavit Azoto,ostenderunt ei templum Dagon succensum et Azotum et suburbana eius demolita etcorpora proiecta et combustos, quos combusserat in bello; fecerant enim tumuloseorum in via eius.
5 Acusaram igualmente Jônatas, contando ao rei tudo o que ele havia feito, mas o rei guardou silêncio.5 Et narraverunt regi, quae fecit Ionathas, ut vituperarenteum; et tacuit rex.
6 Jônatas veio-lhe ao encontro com pompa até Jope, onde se saudaram mutuamente e passaram a noite.6 Et occurrit Ionathas regi in Ioppen cum gloria, et invicemse salutaverunt et dormierunt illic.
7 Em seguida, Jônatas acompanhou o rei até o rio, chamado Eleutério, e voltou a Jerusalém.7 Et abiit Ionathas cum rege usque adfluvium, qui vocatur Eleutherus, et reversus est in Ierusalem.
8 O rei Ptolomeu estabeleceu assim seu poderio sobre todas as cidades, da costa até a cidade marítima de Selêucia, forjando maus desígnios contra Alexandre.8 Rex autemPtolemaeus obtinuit dominium civitatum maritimarum usque Seleuciam maritimam etcogitabat in Alexandrum consilia mala.
9 Mandou dizer ao rei Demétrio: Vem, façamos juntos uma aliança e dar-te-ei minha filha, a mulher de Alexandre, e tu reinarás sobre o reino de teus pais.9 Et misit legatos ad Demetrium dicens:“ Veni, componamus inter nos pactum, et dabo tibi filiam meam, quam habetAlexander, et regnabis in regno patris tui;
10 Lamento com razão ter-lhe dado minha filha, porque ele procurou matar-me.10 paenitet enim me quod dederimilli filiam meam: quaesivit enim me occidere ”.
11 E acusava-o assim porque cobiçava seu reino.11 Et vituperavit eum,propterea quod concupisceret regnum eius.
12 Retomou-lhe sua filha para dá-la a Demétrio, separando-se dele e manifestando-lhe assim sua inimizade pública.12 Et abstulit filiam suam et dediteam Demetrio et alienavit se ab Alexandro, et manifestatae sunt inimicitiaeeorum.
13 Ptolomeu entrou em Antioquia e cingiu-se com um duplo diadema: o do Egito e o da Ásia.13 Et intravit Ptolemaeus Antiochiam et imposuit duo diademata capitisuo, Aegypti et Asiae.
14 Nesse ínterim, o rei Alexandre achava-se na Cilícia, cujos habitantes se haviam revoltado;14 Alexander autem rex erat in Cilicia illis temporibus,quia rebellabant, qui erant de locis illis;
15 mas, logo avisado, veio para travar o combate. Ptolomeu fez sair seu exército, avançou com forças imponentes e o pôs em fuga.15 et audivit Alexander et venit adeum in bello. Et produxit Ptolemaeus exercitum et occurrit ei in manu valida etfugavit eum.
16 Enquanto o rei Ptolomeu triunfava, Alexandre chegou à Arábia, para procurar ali um asilo,16 Et fugit Alexander in Arabiam, ut ibi protegeretur; rex autemPtolemaeus exaltatus est.
17 mas o árabe Zabdiel mandou cortar-lhe a cabeça e enviou-a ao rei do Egito.17 Et abstulit Zabdiel Arabs caput Alexandri et misitPtolemaeo.
18 Ptolomeu morreu três dias depois, e as guarnições que ele havia posto nas fortalezas foram massacradas pelos habitantes das cidades vizinhas.18 Et rex Ptolemaeus mortuus est in die tertia; et qui erant inmunitionibus, perierunt ab his, qui erant in munitionibus.
19 Demétrio começou a reinar pelo ano cento e sessenta e sete.19 Et regnavitDemetrius anno centesimo sexagesimo septimo.
20 Nessa época, Jônatas convocou os homens da Judéia para apoderar-se da cidadela de Jerusalém e construiu, com esse intuito, numerosas máquinas.20 In diebus illis congregavit Ionathas eos, qui erant de Iudaea, ut expugnarentarcem, quae est in Ierusalem; et fecerunt contra eam machinas multas.
21 Imediatamente alguns ímpios, animados de ódio para com sua própria nação, dirigiram-se ao rei e lhe contaram que Jônatas sitiava a cidadela.21 Etabierunt quidam, qui oderant gentem suam, viri iniqui ad regem et renuntiaveruntei quod Ionathas obsideret arcem.
22 Com essa notícia, ele se irritou e, pondo-se logo a caminho, alcançou Ptolemaida. De lá escreveu a Jônatas que não atacasse a cidadela e que viesse ter com ele o mais depressa possível, para conferenciar com ele;22 Et audiens iratus est et statim, utaudivit, movit castra et venit ad Ptolemaidam et scripsit Ionathae, ne obsideretarcem et ut occurreret sibi ad colloquium in Ptolemaidam festinato.
23 mas Jônatas, logo que recebeu a mensagem, deu ordem para continuar o cerco e, escolhendo alguns dos mais antigos de Israel e alguns sacerdotes, entregou-se ao perigo.23 Utaudivit autem Ionathas, iussit obsidere et elegit de senioribus Israel et desacerdotibus et dedit se periculo
24 Levou consigo ouro, prata, vestes e inúmeros outros presentes e foi a Ptolemaida encontrar-se com o rei, ante o qual encontrou graça.24 et accepit argentum et aurum et vestem etalia xenia multa et abiit ad regem in Ptolemaidam et invenit gratiam inconspectu eius.
25 Com efeito, ainda que alguns renegados de sua nação o combatessem,25 Et interpellabant adversus eum quidam iniqui ex gente sua.
26 o rei tratou-o como o haviam feito seus predecessores, e o exaltou à vista de seus cortesãos.26 Et fecit ei rex, sicut fecerant ei qui ante eum fuerant, et exaltavit eum inconspectu omnium amicorum suorum
27 Confirmou-o no sumo sacerdócio e em todos os títulos que ele possuía anteriormente, e o considerou como um de seus primeiros amigos.27 et statuit ei principatum sacerdotii et,quaecumque alia habuit prius pretiosa, et fecit eum principem primorum amicorum.
28 Jônatas pediu ao rei que lhe concedesse imunidade de impostos na Judéia e nos três distritos da Samaria, prometendo-lhe em troca trezentos talentos.28 Et postulavit Ionathas a rege, ut immunem faceret Iudaeam et tres toparchiaset Samaritidem, et promisit ei talenta trecenta.
29 Consentiu o rei e escreveu a Jônatas sobre esse assunto uma carta assim lavrada:29 Et consensit rex et scripsitIonathae epistulas de his omnibus hunc modum continentes:
30 O rei Demétrio a seu irmão Jônatas e ao povo judeu, saúde!30 “ Rex Demetriusfratri Ionathae salutem et genti Iudaeorum.
31 Para vossa informação, enviamos também a vós uma cópia da carta que escrevemos a vosso respeito a Lástenes, nosso parente:31 Exemplum epistulae, quamscripsimus Lastheni parenti nostro de vobis, scripsimus et ad vos, ut sciretis:
32 O rei Demétrio a seu pai Lástenes, saúde!32 “Rex Demetrius Lastheni patri salutem.
33 Resolvemos fazer bem à nação dos judeus, nossos leais amigos, em vista de seus bons sentimentos a nosso respeito.33 Genti Iudaeorum amicis nostris etconservantibus, quae iusta sunt apud nos, decrevimus benefacere propterbenignitatem ipsorum, quam erga nos habent.
34 Confirmamos-lhes, pois, a posse dos territórios da Judéia e dos três distritos de Aferema, de Lida e Ramata, arrebatados da Samaria, para serem anexados à Judéia; e todos os seus lucros pertencerão aos que34 Statuimus ergo illis finesIudaeae et tres regiones, Apherema et Lydda et Ramathaim, quae additae suntIudaeae ex Samaritide, et omnia confinia earum, omnibus sacrificantibus inHierosolymis, pro regalibus, quae ab eis prius accipiebat rex per singulos annosde fructibus terrae et pomorum;
35 Desde agora, deixamos-lhes liberalmente tudo o que nos cabe do dízimo e do imposto, a taxa das salinas e as coroas que nos eram dadas.35 et alia, quae ad nos pertinent ex hoc temporedecimarum et tributorum pertinentium ad nos, et salis stagna et pertinentes adnos coronas, omnia ipsis concedimus.
36 Destas vontades nada será anulado, nem agora nem nunca.36 Et nihil horum irritum erit ex hoc et inomne tempus.
37 Cuidai, pois, agora, de fazer uma cópia e entregai-a a Jônatas, para que ela seja gravada e colocada na santa montanha.37 Nunc ergo curate facere horum exemplum, et detur Ionathae etponatur in monte sancto in loco celebri” ”.
38 Viu Demétrio que a terra estava silenciosa diante dele e que nada lhe resistia; foi por isso que ele licenciou seu exército e mandou seus soldados cada um para sua casa, com exceção das forças mercenárias que ele havia recrutado nas ilhas estrangeiras. Com esta decisão, ele desagradou todas as tropas de seus pais.38 Et videns Demetrius rex quod siluit terra in conspectu suo, et nihil eiresistit, dimisit totum exercitum suum, unumquemque in locum suum, exceptoperegrino exercitu, quem contraxit ab insulis gentium; et inimici erant ei omnesexercitus patrum eius.
39 Todavia, Trifon, um antigo partidário de Alexandre, verificando que todo o exército murmurava contra Demétrio, foi procurar Imalcué, o árabe que educava Antíoco, o jovem filho de Alexandre.39 Tryphon autem erat quidam partium Alexandri prius etvidit quoniam omnis exercitus murmurabat contra Demetrium et ivit ad ImalcueArabem, qui nutriebat Antiochum filium Alexandri;
40 Instou para que o entregasse, a fim de fazê-lo reinar em lugar de seu pai, contando-lhe tudo o que fizera Demétrio e a hostilidade que seu exército nutria contra ele. E lá se demorou muitos dias.40 et assidebat ei, uttraderet eum ipsi, ut regnaret loco patris sui. Et enuntiavit ei quantaconstituerat Demetrius et inimicitias exercituum eius adversus illum; et mansitibi diebus multis.
41 Nesse meio tempo, Jônatas mandou pedir ao rei Demétrio que tirasse as tropas que se achavam na cidadela e nas fortalezas, porque elas guerreavam contra Israel.41 Et misit Ionathas ad Demetrium regem, ut eiceret eos, qui in arce erant inIerusalem et qui in praesidiis erant, quia impugnabant Israel.
42 Demétrio mandou a Jônatas esta resposta: Não só farei isso por ti e por teu povo, mas cumular-vos-ei de honra, a ti e a tua nação, assim que tiver ocasião.42 Et misitDemetrius ad Ionathan dicens: “ Non haec tantum faciam tibi et genti tuae, sedgloria illustrabo te et gentem tuam, cum fuerit opportunum;
43 Agora farias bem em me enviar homens em meu socorro, porque meus soldados me abandonaram.43 nunc ergo rectefeceris, si miseris in auxilium mihi viros, quia discessit omnis exercitus meus”.
44 No mesmo instante enviou Jônatas a Antioquia três mil homens valorosos, que se ajuntaram ao rei, e este sentiu-se muito feliz com sua chegada.44 Et misit ei Ionathas tria milia virorum fortium Antiochiam, et veneruntad regem, et delectatus est rex in adventu eorum.
45 Com efeito, os habitantes da cidade se uniram, em número de aproximadamente cento e vinte mil, com o intuito de matarem o rei.45 Et convenerunt, qui erantde civitate, centum viginti milia virorum, et volebant interficere regem;
46 Este refugiou-se no seu palácio e o povo, ocupando as ruas da cidade, começou o assalto.46 etfugit rex in aulam, et occupaverunt, qui erant de civitate, itinera civitatis etcoeperunt pugnare.
47 Então o rei chamou os judeus em seu auxílio, e todos se agruparam ao redor dele; depois, espalharam-se pela cidade, matando nesse dia cerca de cem mil homens.47 Et vocavit rex Iudaeos in auxilium, et convenerunt omnessimul ad eum et dispersi sunt per civitatem; et occiderunt in illa die centummilia hominum.
48 Incendiaram a cidade, apoderaram-se nesse mesmo dia de um numeroso espólio e salvaram o rei.48 Et succenderunt civitatem et ceperunt spolia multa in die illaet liberaverunt regem.
49 Os habitantes viram que os judeus faziam da cidade o que eles queriam e perderam a coragem. Por isso ergueram deprecações ao rei:49 Et viderunt, qui erant de civitate, quod obtinuissentIudaei civitatem, sicut volebant, et infirmati sunt mente sua et clamaverunt adregem cum precibus dicentes:
50 Dai-nos a mão e que os judeus parem de combater, a nós e à cidade.50 “ Da nobis dextras, et cessent Iudaeioppugnare nos et civitatem ”.
51 Lançaram, pois, suas armas e concluíram a paz, enquanto os judeus, cobertos de glória diante do rei e dos súditos, voltaram a Jerusalém com abundantes despojos.51 Et proiecerunt arma sua et fecerunt pacem; etglorificati sunt Iudaei in conspectu regis et in conspectu omnium, qui erant inregno eius, et nominati sunt in regno et regressi sunt in Ierusalem habentesspolia multa.
52 Demétrio conservou seu trono e todo o país ficou tranqüilo diante dele.52 Et sedit Demetrius rex in sede regni sui, et siluit terra inconspectu eius.
53 Todavia, ele desmentiu sua palavra, separou-se de Jônatas e não lhe pagou mais benevolência com benevolência; ao contrário, tratou-o muito mal.53 Et mentitus est omnia, quaecumque dixit, et abalienavit se aIonatha et non retribuit ei secundum beneficia, quae sibi tribuerat, et vexabateum valde.
54 Foi após esses acontecimentos que Trifon chegou com Antíoco, que, apesar de jovem ainda, tomou o título de rei e cingiu-se com o diadema.54 Post haec autem reversus est Tryphon, et Antiochus cum eo puer adulescentior;et regnavit et imposuit sibi diadema.
55 Todas as forças que Demétrio havia despedido agruparam-se ao redor dele, para combater este último que virou as costas e fugiu.55 Et congregati sunt ad eum omnesexercitus, quos disperserat Demetrius, et pugnaverunt contra eum, et fugit etterga vertit.
56 Trifon apoderou-se dos elefantes e conquistou Antioquia.56 Et accepit Tryphon bestias et obtinuit Antiochiam.
57 O jovem Antíoco escreveu a Jônatas: Eu te confirmo no sumo pontificado. Mantenho-te à frente dos quatro distritos e quero que estejas entre os amigos do rei.57 Etscripsit Antiochus adulescentior Ionathae dicens: “ Constituo tibi summumsacerdotium et constituo te super quattuor regiones et ut sis de amicis regis”.
58 Mandou-lhe também vasos de ouro, utensílios, e concedeu-lhe autorização de beber em copos de ouro, de vestir-se com púrpura, de trazer uma fivela de ouro.58 Et misit illi vasa aurea et ministerium et dedit ei potestatem bibendiin auro et esse in purpura et habere fibulam auream.
59 Constituiu também seu irmão Simão governador da região que se estende da Escada de Tiro à fronteira do Egito.59 Et Simonem fratrem eiusconstituit ducem a descensu Tyri usque ad fines Aegypti.
60 Então Jônatas pôs-se em campanha, atravessou o país ao longo do rio e percorreu as aldeias. As tropas sírias juntaram-se a ele para lutar a seu lado, e chegou assim a Ascalon, cujos habitantes saíram todos diante dele com sinais de honra.60 Et exiit Ionathas etperambulabat trans flumen et in civitatibus, et congregatus est ad eum omnisexercitus Syriae in auxilium; et venit Ascalonem, et occurrerunt ei honorificede civitate.
61 De lá seguiu para Gaza, que lhe fechou suas portas; investiu contra ela e pôs fogo aos arredores que pilhou.61 Et abiit inde Gazam, et concluserunt, qui erant Gazae; etobsedit eam et succendit, quae erant in circuitu civitatis, et praedatus est ea.
62 Os habitantes de Gaza imploraram então a Jônatas, que lhes estendeu a mão, mas tomou como reféns os filhos dos nobres e os enviou a Jerusalém; em seguida atravessou o país até Damasco.62 Et rogaverunt Gazenses Ionathan, et dedit illis dexteram et accepit filiosprincipum eorum obsides et misit illos in Ierusalem; et perambulavit regionemusque Damascum.
63 Soube Jônatas que os generais de Demétrio tinham chegado a Cades, na Galiléia, com um forte exército, com a intenção de pôr fim à sua atividade.63 Et audivit Ionathas quod aderant principes Demetrii in Cades,quae est in Galilaea, cum exercitu multo volentes eum removere a negotio;
64 Foi contra eles e deixou na terra seu irmão Simão.64 etoccurrit illis, fratrem autem suum Simonem reliquit in regione.
65 Este acampou ante Betsur, combateu por muito tempo e a sitiou.65 Et applicuitSimon ad Bethsuram et expugnabat eam diebus multis et conclusit eos.
66 Por fim, os habitantes pediram-lhe a paz. Ele concedeu-lha, mas os expulsou da cidade, da qual se apoderou, para pôr ali uma guarnição.66 Etpostulaverunt ab eo dextras accipere, et dedit illis; et eiecit eos inde etcepit civitatem et posuit in ea praesidium.
67 Jônatas acampou com seu exército perto do lago de Genesar e, pela manhã, muito cedo, penetrou na planície de Azor.67 Et Ionathas et castra eius applicuerunt ad aquam Gennesar et ante lucemvigilaverunt in campo Asor.
68 Logo o exército estrangeiro avançou contra ele na planície e pôs emboscadas nas montanhas. Enquanto o exército marchava reto, para a frente,68 Et ecce castra alienigenarum occurrebant ei incampo et tendebant ei insidias in montibus; ipsi autem occurrerunt ex adverso.
69 as tropas de emboscada saíram de seu esconderijo e travaram a luta.69 Insidiae vero exsurrexerunt de locis suis et commiserunt proelium.
70 Todos os homens de Jônatas fugiram e não ficou nenhum com exceção de Matatias, filho de Absalão, e de Judas, filho de Calfi, chefe da milícia.70 Etfugerunt, qui erant ex parte Ionathae omnes, et nemo relictus est ex eis, nisiMatthathias filius Absalomi et Iudas filius Chalphi princeps militiae exercitus.
71 Jônatas rasgou suas vestes, cobriu a cabeça com pó, e rezou;71 Et scidit Ionathas vestimenta sua et posuit terram in capite suo et oravit.
72 em seguida, retornou à luta e fez recuar e fugir o adversário.72 Et reversus est ad eos in proelium et convertit eos in fugam; et fugerunt.
73 Os seus que fugiam perceberam-no e, retornando para junto dele, perseguiram com ele os inimigos até Cades e seu acampamento. Ali se estabeleceram.73 Et viderunt, qui fugiebant partis illius, et reversi sunt ad eum etinsequebantur cum eo usque Cades, usque ad castra ipsorum, et applicueruntillic.
74 Naquele dia morreram cerca de três mil estrangeiros, e Jônatas voltou a Jerusalém.74 Et ceciderunt de alienigenis in die illa tria milia virorum; etreversus est Ionathas in Ierusalem.