ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ - Proverbi - Proverbs 22

LXX	NOVA VULGATA
1 αιρετωτερον ονομα καλον η πλουτος πολυς υπερ δε αργυριον και χρυσιον χαρις αγαθη	1 Melius est nomen bonum quam divitiae multae, super argentum et aurum gratia bona.
2 πλουσιος και πτωχος συνηντησαν αλληλοις αμφοτερους δε ο κυριος εποιησεν	2 Dives et pauper obviaverunt sibi: utriusque operator est Dominus.
3 πανουργος ιδων πονηρον τιμωρουμενον κραταιως αυτος παιδευεται οι δε αφρονες παρελθοντες εζημιωθησαν	3 Callidus vidit malum et abscondit se; simplices pertransierunt et afflicti sunt damno.
4 γενεα σοφιας φοβος κυριου και πλουτος και δοξα και ζωη	4 Praemium modestiae timor Domini, divitiae et gloria et vita.
5 τριβολοι και παγιδες εν οδοις σκολιαις ο δε φυλασσων την εαυτου ψυχην αφεξεται αυτων	5 Spinae et laquei in via perversi, custos autem animae suae longe recedit ab eis.
6 -	6 Institue adulescentem iuxta viam suam; etiam cum senuerit, non recedet ab ea.
7 πλουσιοι πτωχων αρξουσιν και οικεται ιδιοις δεσποταις δανιουσιν	7 Dives pauperibus imperat; et, qui accipit mutuum, servus est fenerantis.
8 ο σπειρων φαυλα θερισει κακα πληγην δε εργων αυτου συντελεσει [8α] ανδρα ιλαρον και δοτην ευλογει ο θεος ματαιοτητα δε εργων αυτου συντελεσει	8 Qui seminat iniquitatem, metet mala et virga irae suae consummabitur.
9 ο ελεων πτωχον αυτος διατραφησεται των γαρ εαυτου αρτων εδωκεν τω πτωχω [9α] νικην και τιμην περιποιειται ο δωρα δους την μεντοι ψυχην αφαιρειται των κεκτημενων	9 Qui bono oculo est, benedicetur, de panibus enim suis dedit pauperi.
10 εκβαλε εκ συνεδριου λοιμον και συνεξελευσεται αυτω νεικος οταν γαρ καθιση εν συνεδριω παντας ατιμαζει	10 Eice derisorem, et exibit cum eo iurgium; cessabuntque causae et contumeliae.
11 αγαπα κυριος οσιας καρδιας δεκτοι δε αυτω παντες αμωμοι χειλεσιν ποιμαινει βασιλευς	11 Qui diligit cordis munditiam, propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem.
12 οι δε οφθαλμοι κυριου διατηρουσιν αισθησιν φαυλιζει δε λογους παρανομος	12 Oculi Domini custodiunt scientiam, et supplantantur verba iniqui.
13 προφασιζεται και λεγει οκνηρος λεων εν ταις οδοις εν δε ταις πλατειαις φονευται	13 Dicit piger: “ Leo est foris, in medio platearum occidendus sum ”.
14 βοθρος βαθυς στομα παρανομου ο δε μισηθεις υπο κυριου εμπεσειται εις αυτον [14α] εισιν οδοι κακαι ενωπιον ανδρος και ουκ αγαπα του αποστρεψαι απ' αυτων αποστρεφειν δε δει απο οδου σκολιας και κακης	14 Fovea profunda os alienae; cui iratus est Dominus, incidet in eam.
15 ανοια εξηπται καρδιας νεου ραβδος δε και παιδεια μακραν απ' αυτου	15 Stultitia colligata est in corde pueri, et virga disciplinae fugabit eam.
16 ο συκοφαντων πενητα πολλα ποιει τα εαυτου διδωσιν δε πλουσιω επ' ελασσονι	16 Opprimis pauperem? Ipse augebit divitias suas. Donas ditiori? Ipse egebis.
17 λογοις σοφων παραβαλλε σον ους και ακουε εμον λογον την δε σην καρδιαν επιστησον ινα γνως οτι καλοι εισιν	17 Inclina aurem tuam et audi verba sapientium, appone autem cor ad doctrinam meam,
18 και εαν εμβαλης αυτους εις την καρδιαν σου ευφρανουσιν σε αμα επι σοις χειλεσιν	18 quia pulchra erunt, cum servaveris ea in ventre tuo, et redundabunt in labiis tuis.
19 ινα σου γενηται επι κυριον η ελπις και γνωριση σοι την οδον αυτου	19 Ut sit in Domino fiducia tua, ostendi ea tibi hodie.
20 και συ δε απογραψαι αυτα σεαυτω τρισσως εις βουλην και γνωσιν επι το πλατος της καρδιας σου	20 Nonne descripsi ea tibi nudiustertius in cogitationibus et scientia,
21 διδασκω ουν σε αληθη λογον και γνωσιν αγαθην υπακουειν του αποκρινεσθαι λογους αληθειας τοις προβαλλομενοις σοι	21 ut ostenderem tibi firmitatem verborum veritatis, ut respondeas illi, qui misit te?
22 μη αποβιαζου πενητα πτωχος γαρ εστιν και μη ατιμασης ασθενη εν πυλαις	22 Non facias violentiam pauperi, quia pauper est, neque conteras egenum in porta,
23 ο γαρ κυριος κρινει αυτου την κρισιν και ρυση σην ασυλον ψυχην	23 quia iudicabit Dominus causam eorum, et anima spoliabit spoliatores.
24 μη ισθι εταιρος ανδρι θυμωδει φιλω δε οργιλω μη συναυλιζου	24 Noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso,
25 μηποτε μαθης των οδων αυτου και λαβης βροχους τη ση ψυχη	25 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae.
26 μη διδου σεαυτον εις εγγυην αισχυνομενος προσωπον	26 Noli esse cum his, qui iungunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis:
27 εαν γαρ μη εχης ποθεν αποτεισης λημψονται το στρωμα το υπο τας πλευρας σου	27 si enim non habes unde restituas, quid causae est ut tollat lectum tuum subter te?
28 μη μεταιρε ορια αιωνια α εθεντο οι πατερες σου	28 Ne transferas terminos antiquos, quos posuerunt patres tui.
29 ορατικον ανδρα και οξυν εν τοις εργοις αυτου βασιλευσι δει παρεσταναι και μη παρεσταναι ανδρασι νωθροις	29 Vidisti virum velocem in opere suo: coram regibus stabit nec erit ante ignobiles.