Sirák fiának könyve 22

KÁLDI-NEOVULGÁTA	Biblia Tysiąclecia
1 Sáros kővel dobálják meg a lustát, és gyalázatosságáról beszél mindenki.	1 Leniwiec przyrównany będzie do obłoconego kamienia, a każdy zagwiżdże nad jego hańbą.
2 Marhatrágyával dobálják meg a lustát, s aki hozzáér, rázza a kezét.	2 Leniwiec przyrównany będzie do krowiego nawozu, każdy, kto go podniesie, otrząśnie rękę.
3 A neveletlen fiú szégyene apjának, a leány pedig gyalázata.	3 Hańba dla ojca, jeśli ma syna źle wychowanego, a jeśli córkę, to wstyd mu ona przyniesie.
4 Az okos leány vagyon a férje számára, a gyalázatos pedig becstelenséget hoz apjára.	4 Córka roztropna jest bogactwem dla swego męża, a córka, która wstyd przynosi, zgryzotą dla swego ojca.
5 Az arcátlan leány szégyent hoz apjára s férjére, nem nézik ugyan le az istentelenek, de ők ketten joggal becsmérlik.	5 Nieobyczajna córka zawstydza ojca i męża i przez obydwóch będzie wzgardzona.
6 Mint a zene a gyász idején, olyan a nem helyén való beszéd, de a verés és fenyíték mindenkor bölcs dolog.	6 Jak muzyka w czas smutku, tak nauka w niewłaściwym czasie, natomiast chłosta i upomnienie są zawsze mądre.
7 Aki balgát oktat, mintha enyvvel ragasztana cserepet;
8 aki olyannak beszél, aki oda sem hallgat, mintha alvót keltene fel mély álomból.
9 Alvóval beszél, aki balgának hirdet bölcsességet, a beszéd végén azt kérdezi: »Hogy is volt?«	9 Uczyć głupiego - to kleić skorupy lub budzić śpiącego z głębokiego snu.
10 Sirasd a halottat, mert kialudt a világossága, a balgát is sirasd, mert elfogyott az értelme!	10 Nauczać głupiego - to jakby nauczać drzemiącego, który jeszcze w końcu zapyta: A o co chodzi?
11 Csak kevéssé sirasd a halottat, hisz nyugovóra tért,	11 Płacz nad zmarłym, stracił bowiem światło, płacz nad głupim, bo rozum zgubił. Ciszej płacz nad zmarłym, bo znalazł odpoczynek, życie zaś głupiego gorsze jest od śmierci.
12 a mihaszna balga élete azonban a halálnál is rosszabb.	12 Żałoba po zmarłym trwa siedem dni, po głupim i bezbożnym zaś przez wszystkie dni jego życia.
13 Hét napig tart a gyász a halottért, a balgáért és istentelenért pedig életük minden napján!	13 Nie wdawaj się z głupim w długie rozmowy i nie chodź do tego, kto nie ma rozumu. Strzeż się go, byś nie miał przykrości i byś się nie splamił przez zetknięcie z nim. Unikaj go, a znajdziesz wytchnienie i nie doznasz rozgoryczenia z powodu jego nierozumu.
14 Ne beszélj sokat a balgával, és ne járj az ostobával!	14 Cóż jest cięższego nad ołów? a jak mu na imię? Głupi.
15 Óvakodj tőle, hogy terhedre ne legyen, és be ne szennyezd magad a bűnével!	15 Piasek, sól i bryłę żelaza łatwiej unieść, niż znieść człowieka nierozumnego.
16 Kerüld el őt, akkor nyugalmat találsz, és nem bosszankodsz ostobasága miatt.	16 Jak drewniana belka, wprawiona w budowę, nie rozpadnie się w czasie trzęsienia ziemi, tak serce umocnione dojrzałym zastanowieniem, gdy nadejdzie chwila, nie stchórzy.
17 Mi nehezebb az ólomnál? És mi egyéb a neve, mint: balga!	17 Serce wsparte na mądrym myśleniu jest jak ozdoba z piasku na murze wygładzonym.
18 Könnyebb elviselni a homok-, só- és vasterhet, mint az oktalan, balga, istentelen embert!	18 Postawione na szczytach gór cienkie tyczki nie oprą się wiatrowi, tak serce zalęknione przez niemądre myśli nie ostoi się wobec byle jakiego strachu.
19 A ház falába illesztett fagerendák széjjel nem válnak, ilyen a szív is, amely bölcs megfontolásra támaszkodik:	19 Kto urazi oko, wyciska łzy, kto urazi serce, odkrywa uczucie.
20 sohasem csüggeszti el a félelem az okos elméjét.	20 Kto rzuca kamieniem na ptaki, wypłasza je, a kto lży przyjaciela, zrywa przyjaźń.
21 Amint a karók magas helyen s a terméskövek habarcs nélkül a szél rohamát meg nem állják,	21 Jeślibyś wyciągnął miecz na przyjaciela, nie martw się, jest bowiem droga powrotu;
22 úgy a szív sem szállhat szembe a félelem támadásával, ha balga töprengéstől csügged.	22 jeślibyś otworzył usta na niego, nie martw się, jest bowiem możność pojednania; wyjąwszy obelgę, wzgardę, wyjawienie tajemnicy i cios zdradliwy - to wszystko oddali każdego przyjaciela.
23 Mint a szív sem remeg soha, csak ha balga töprengéstől csügged, úgy az sem, aki Isten parancsai mellett tart ki állandóan.	23 Zachowaj wierność bliźniemu twemu w biedzie, abyś z nim razem wzbogacił się w jego pomyślności. W czasie niepowodzenia trwaj przy nim, abyś, gdy przyjdzie do dziedziczenia, i ty miał w nim udział.
24 Könnyet csal ki, aki megböki a szemet; aki pedig beledöf a szívbe, érzékenységet ébreszt.	24 Przed ogniem - para w piecu i dym, a przed wylaniem krwi - obelgi.
25 Aki követ hajít madárra, elriasztja azt; úgy aki gyalázza barátját, felbontja a barátságot.	25 Nie będę się wstydził osłonić przyjaciela i nie będę się przed nim ukrywał;
26 Ha kardot rántottál is barátodra, ne ess kétségbe, mert van még út visszafelé! Barátod ellen,	26 a jeśliby mnie nawet coś złego spotkało z jego przyczyny, to każdy, kto o tym usłyszy, strzec się jego będzie.
27 ha sajnálni való szóra nyitottad szádat, ne félj, mert még ki lehet azt egyenlíteni, kivéve a szidalmat, a gyalázkodást, a dölyföt, a titok elárulását és az álnok csapást, mert mindezek után távozik a barát! Szerezd meg barátod hűségét, amikor még szegény, hogy majd javainak is örvendhess. Tarts ki mellette híven szorongatása idején, hogy örökségében is részed legyen. A tűz előtt kályhaszag és füst száll, úgy előzik meg a vérontást is átkok, szitkok és fenyegetések. Nem szégyellem menteni barátomat, nem rejtőzöm el színe elől, és tűröm, ha baj ér általa engem. Mind, aki hallja, óvakodik majd tőle. Bár lenne őre számnak, és jól záró pecsétje ajkaimnak, hogy el ne essem miattuk, és vesztemre ne legyen nyelvem!	27 Któż postawi straż na moich ustach i położy na wargach pieczęć przemyślną, abym nie upadł przez nie, aby nie zgubił mnie mój język?