Vangelo secondo Matteo - Matthew 13

GREEK BIBLE	BIBLES DES PEUPLES
1 Εν εκεινη δε τη ημερα εξελθων ο Ιησους απο της οικιας εκαθητο πλησιον της θαλασσης?	1 Ce jour-là Jésus sort de la maison et va s’asseoir sur les bords du lac.
2 και συνηχθησαν προς αυτον οχλοι πολλοι, ωστε εμβας εις το πλοιον εκαθητο, και πας ο οχλος ιστατο επι τον αιγιαλον.	2 Mais c’est toute une foule qui s’assemble autour de lui, de sorte qu’il doit monter dans une barque où il s’assoit, pendant que tout son monde se tient sur le rivage.
3 Και ελαλησε προς αυτους πολλα δια παραβολων, λεγων? Ιδου, εξηλθεν ο σπειρων δια να σπειρη.	3 Puis il se met à leur parler longuement en paraboles. Il leur dit: "Voici que le semeur est sorti pour semer.
4 Και ενω εσπειρεν, αλλα μεν επεσον παρα την οδον, και ηλθον τα πετεινα και κατεφαγον αυτα?	4 Pendant qu’il sème, une partie tombe au long du chemin et les oiseaux viennent et mangent les graines.
5 αλλα δε επεσον επι τα πετρωδη, οπου δεν ειχον γην πολλην, και ευθυς ανεφυησαν, επειδη δεν ειχον βαθος γης,	5 D’autres graines tombent sur la rocaille où elles n’ont guère de terre. Très vite sortent les tiges parce que la terre n’est pas profonde,
6 και οτε ανετειλεν ο ηλιος εκαυματισθησαν και επειδη δεν ειχον ριζαν εξηρανθησαν?	6 mais aussitôt que le soleil chauffe, elles sont grillées et se dessèchent parce qu’elles n’ont pas de racine.
7 αλλα δε επεσον επι τας ακανθας, και ανεβησαν αι ακανθαι και απεπνιξαν αυτα?	7 D’autres graines tombent dans les épines, et les épines croissent et les étouffent.
8 αλλα δε επεσον επι την γην την καλην και εδιδον καρπον το μεν εκατον, το δε εξηκοντα, το δε τριακοντα.	8 D’autres tombent sur la belle terre et donnent du fruit, l’une cent, l’autre soixante et d’autres encore trente.
9 Ο εχων ωτα δια να ακουη, ας ακουη.	9 Que celui qui a des oreilles entende!”
10 Και προσελθοντες οι μαθηται, ειπον προς αυτον? Δια τι λαλεις προς αυτους δια παραβολων;	10 Alors ses disciples s’approchent et lui disent: "Pourquoi leur parles-tu sous forme de paraboles?”
11 Ο δε αποκριθεις ειπε προς αυτους? Διοτι εις εσας εδοθη να γνωρισητε τα μυστηρια της βασιλειας των ουρανων, εις εκεινους ομως δεν εδοθη.	11 Et lui leur dit ceci: "À vous il a été donné de connaître les mystères du Royaume des Cieux, mais pas à eux.
12 Διοτι οστις εχει, ετι θελει δοθη εις αυτον και θελει περισσευθη? οστις ομως δεν εχει, και ο, τι εχει θελει αφαιρεθη απ' αυτου.	12 Car à celui qui a on donnera, et il aura en abondance, mais à celui qui n’a pas on enlèvera même ce qu’il a.
13 Δια τουτο λαλω προς αυτους δια παραβολων, διοτι βλεποντες δεν βλεπουσι και ακουοντες δεν ακουουσιν ουδε νοουσι.	13 Voilà pourquoi je leur parle en paraboles. Car ils regardent sans voir et ils entendent sans entendre ni comprendre.
14 Και εκπληρουται επ' αυτων η προφητεια του Ησαιου η λεγουσα? Με την ακοην θελετε ακουσει και δεν θελετε εννοησει, και βλεποντες θελετε ιδει και δεν θελετε καταλαβει?	14 À eux s’applique la prophétie d’Isaïe qui dit: Écoutez, écoutez donc sans comprendre! Regardez, regardez toujours sans rien voir!
15 διοτι επαχυνθη η καρδια του λαου τουτου, και με τα ωτα βαρεως ηκουσαν και τους οφθαλμους αυτων εκλεισαν μηποτε ιδωσι με τους οφθαλμους και ακουσωσι με τα ωτα και νοησωσι με την καρδιαν και επιστρεψωσι, και ιατρευσω αυτους.	15 Oui, ce peuple a la conscience endurcie; leurs oreilles ne savent plus entendre, leurs yeux sont bouchés. Ils ont peur de voir de leurs yeux et d’entendre de leurs oreilles, car alors leur cœur comprendrait et se convertirait, et moi je les guérirais.
16 Υμων δε οι οφθαλμοι ειναι μακαριοι, διοτι βλεπουσι, και τα ωτα σας, διοτι ακουουσιν.	16 “Mais vous, heureux vos yeux parce qu’ils voient et vos oreilles parce qu’elles entendent!
17 Επειδη αληθως σας λεγω οτι πολλοι προφηται και δικαιοι επεθυμησαν να ιδωσιν οσα βλεπετε, και δεν ειδον, και να ακουσωσιν οσα ακουετε, και δεν ηκουσαν.	17 Oui, je vous le dis, bien des prophètes et des justes auraient voulu voir ce que vous voyez et ne l’ont pas vu, ou entendre ce que vous entendez, et ne l’ont pas entendu.
18 Σεις λοιπον ακουσατε την παραβολην του σπειροντος.	18 “Vous donc, écoutez cette parabole du semeur.
19 Παντος ακουοντος τον λογον της βασιλειας και μη νοουντος, ερχεται ο πονηρος και αρπαζει το εσπαρμενον εν τη καρδια αυτου? ουτος ειναι ο σπαρθεις παρα την οδον.	19 “Un certain nombre entend la parole du Royaume sans l’entendre vraiment. C’est comme le grain semé trop près du chemin: le Mauvais arrive et arrache de leur cœur ce qui a été semé.
20 Ο δε επι τα πετρωδη σπαρθεις, ουτος ειναι ο ακουων τον λογον και ευθυς μετα χαρας δεχομενος αυτον?	20 “Du grain a été semé sur la rocaille; c’est celui qui écoute la parole et aussitôt l’accueille avec joie,
21 δεν εχει ομως ριζαν εν εαυτω, αλλ' ειναι προσκαιρος, οταν δε γεινη θλιψις η διωγμος δια τον λογον, ευθυς σκανδαλιζεται.	21 mais il change avec le temps, car il n’a pas de racines profondes. Pour peu que vienne une difficulté ou une persécution à cause de la parole, il abandonne aussitôt.
22 Ο δε εις τας ακανθας σπαρθεις, ουτος ειναι ο ακουων τον λογον, επειτα η μεριμνα του αιωνος τουτου και η απατη του πλουτου συμπνιγει τον λογον, και γινεται ακαρπος.	22 “Du grain est tombé dans les épines: c’est celui qui a écouté la parole et qui pourtant ne donnera pas de fruit. C’est que les préoccupations du monde et la séduction de la richesse sont venues étouffer cette parole.
23 Ο δε σπαρθεις επι την γην την καλην, ουτος ειναι ο ακουων τον λογον και νοων? οστις και καρποφορει και καμνει ο μεν εκατον, ο δε εξηκοντα, ο δε τριακοντα.	23 “Du grain enfin a été semé sur la belle terre: voilà celui qui écoute la parole et l’accueille en lui. Il va donner du fruit et produire, peut-être cent, peut-être soixante, peut-être trente pour un.”
24 Αλλην παραβολην παρεθηκεν εις αυτους, λεγων? Ωμοιωθη η βασιλεια των ουρανων με ανθρωπον, οστις εσπειρε καλον σπορον εν τω αγρω αυτου?	24 Jésus leur présenta une autre parabole. Il leur dit: "Voici une image du Royaume des Cieux. Un homme a semé dans son champ de la bonne semence.
25 αλλ' ενω εκοιμωντο οι ανθρωποι, ηλθεν ο εχθρος αυτου και εσπειρε ζιζανια ανα μεσον του σιτου και ανεχωρησεν.	25 Pendant que les gens dormaient, l’ennemi est venu et a semé la mauvaise herbe au milieu du blé, puis il est parti.
26 Οτε δε εβλαστησεν ο χορτος και εκαμε καρπον, τοτε εφανησαν και τα ζιζανια.	26 “Quand le blé en herbe a donné la tige et le grain, les mauvaises herbes aussi sont apparues.
27 Προσελθοντες δε οι δουλοι του οικοδεσποτου ειπον προς αυτον? Κυριε, καλον σπορον δεν εσπειρας εν τω αγρω σου; ποθεν λοιπον εχει τα ζιζανια;	27 Alors les serviteurs du maître de maison sont allés le trouver pour lui dire: ‘Seigneur, n’est-ce pas de la bonne semence que tu as semée dans ton champ? Et d’où viennent ces mauvaises herbes?’
28 Ο δε ειπε προς αυτους? Εχθρος ανθρωπος εκαμε τουτο? οι δε δουλοι ειπον προς αυτον? Θελεις λοιπον να υπαγωμεν και να συλλεξωμεν αυτα;	28 Lui leur dit: ‘C’est un ennemi qui a fait cela’›. “Alors les serviteurs lui demandent: ‘Veux-tu que nous allions les ramasser?’
29 Ο δε ειπεν? Ουχι, μηποτε συλλεγοντες τα ζιζανια εκριζωσητε μετ' αυτων τον σιτον?	29 Mais il leur dit: ‘Ne le faites pas; en ramassant les mauvaises herbes vous pourriez aussi arracher le blé.
30 αφησατε να συναυξανωσιν αμφοτερα μεχρι του θερισμου, και εν τω καιρω του θερισμου θελω ειπει προς τους θεριστας? Συλλεξατε πρωτον τα ζιζανια και δεσατε αυτα εις δεσμας δια να κατακαυσητε αυτα, τον δε σιτον συναξατε εις την αποθηκην μου.	30 Laissez-les donc grandir ensemble jusqu’à la moisson. Au moment de la moisson je dirai aux moissonneurs: Ramassez d’abord les mauvaises herbes et faites-en des bottes pour les brûler. Ensuite vous rassemblerez le blé dans mon grenier’.”
31 Αλλην παραβολην παρεθηκεν εις αυτους, λεγων? Ομοια ειναι η βασιλεια των ουρανων με κοκκον σιναπεως, τον οποιον λαβων ανθρωπος εσπειρεν εν τω αγρω αυτου?	31 Jésus leur présenta une autre parabole: "Voulez-vous une image du Royaume des Cieux? Pensez à la graine de moutarde qu’un homme a prise pour la semer dans son champ.
32 το οποιον ειναι μεν μικροτερον παντων των σπερματων, οταν ομως αυξηθη ειναι μεγαλητερον των λαχανων και γινεται δενδρον, ωστε ερχονται τα πετεινα του ουρανου και κατασκηνουσιν εν τοις κλαδοις αυτου.	32 C’est la plus petite des graines, mais quand elle a grandi, elle est plus grande que les légumes. Elle devient un arbre, si bien que les oiseaux du ciel viennent s’abriter dans ses branches.”
33 Αλλην παραβολην ειπε προς αυτους? Ομοια ειναι η βασιλεια των ουρανων με προζυμιον, το οποιον λαβουσα γυνη ενεκρυψεν εις τρια μετρα αλευρου, εωσου εγεινεν ολον ενζυμον.	33 Jésus leur dit une autre parabole: "Voulez-vous encore une image du Royaume des Cieux? Pensez au levain qu’une femme prend et enfouit dans trois mesures de farine, jusqu’à ce que tout soit levé.”
34 Ταυτα παντα ελαλησεν ο Ιησους δια παραβολων προς τους οχλους και χωρις παραβολης δεν ελαλει προς αυτους,	34 Jésus disait tout cela aux foules en paraboles. Il ne leur disait rien sans faire usage de paraboles,
35 δια να πληρωθη το ρηθεν δια του προφητου, λεγοντος? Θελω ανοιξει εν παραβολαις το στομα μου, θελω απαγγειλει πραγματα κεκρυμμενα απο καταβολης κοσμου.	35 de sorte que s’accomplissait la parole du prophète: J’ouvrirai la bouche et je parlerai en paraboles; je ferai connaître des choses cachées depuis la fondation du monde.”
36 Τοτε αφησας τους οχλους ηλθεν εις την οικιαν ο Ιησους. Και προσηλθον προς αυτον οι μαθηται αυτου, λεγοντες? Εξηγησον εις ημας την παραβολην των ζιζανιων του αγρου.	36 Après cela Jésus laisse la foule et vient à la maison. Alors ses disciples s’approchent de lui et lui disent: "Explique-nous la parabole des mauvaises herbes dans le champ.”
37 Ο δε αποκριθεις ειπε προς αυτους? Ο σπειρων τον καλον σπορον ειναι ο Υιος του ανθρωπου?	37 Jésus leur dit: "Celui qui sème la bonne graine, c’est le Fils de l’Homme.
38 ο δε αγρος ειναι ο κοσμος? ο δε καλος σπορος, ουτοι ειναι οι υιοι της βασιλειας? τα δε ζιζανια ειναι οι υιοι του πονηρου?	38 Le champ, c’est le monde; la bonne graine, ce sont les enfants du Royaume; les mauvaises herbes sont les sujets du Mauvais;
39 ο δε εχθρος, οστις εσπειρεν αυτα, ειναι ο διαβολος? ο δε θερισμος ειναι η συντελεια του αιωνος? οι δε θερισται ειναι οι αγγελοι.	39 l’ennemi qui les a semées, c’est le diable; la moisson, c’est la fin du monde; les moissonneurs sont les anges.
40 Καθως λοιπον συλλεγονται τα ζιζανια και κατακαιονται εν πυρι, ουτω θελει εισθαι εν τη συντελεια του αιωνος τουτου.	40 “Voyez comment on ramasse les mauvaises herbes pour les jeter au feu: ce sera pareil à la fin du monde.
41 Θελει αποστειλει ο Υιος του ανθρωπου τους αγγελους αυτου, και θελουσι συλλεξει εκ της βασιλειας αυτου παντα τα σκανδαλα και τους πραττοντας την ανομιαν,	41 Le Fils de l’Homme enverra ses anges pour qu’ils enlèvent de son Royaume tous les scandales, et aussi ceux qui faisaient le mal.
42 και θελουσι ριψει αυτους εις την καμινον του πυρος? εκει θελει εισθαι ο κλαυθμος και ο τριγμος των οδοντων.	42 Et ils les jetteront dans la fournaise du feu: là il y aura pleurs et grincements de dents.
43 Τοτε οι δικαιοι θελουσιν εκλαμψει ως ο ηλιος εν τη βασιλεια του Πατρος αυτων. Ο εχων ωτα δια να ακουη ας ακουη.	43 Par contre les justes brilleront comme le soleil dans le Royaume de leur Père. Que celui qui a des oreilles entende.”
44 Παλιν ομοια ειναι η βασιλεια των ουρανων με θησαυρον κεκρυμμενον εν τω αγρω, τον οποιον ευρων ανθρωπος εκρυψε, και απο της χαρας αυτου υπαγει και πωλει παντα οσα εχει και αγοραζει τον αγρον εκεινον.	44 “Le Royaume des Cieux est comme un trésor caché dans un champ. Celui qui l’a trouvé referme aussitôt la cachette; c’est pour lui une telle joie qu’il s’en va vendre tout ce qu’il a et il achète ce champ.
45 Παλιν ομοια ειναι η βασιλεια των ουρανων με ανθρωπον εμπορον ζητουντα καλους μαργαριτας?	45 “Voulez-vous une autre image du Royaume des Cieux? Un marchand est à la recherche de belles perles.
46 οστις ευρων ενα πολυτιμον μαργαριτην, υπηγε και επωλησε παντα οσα ειχε και ηγορασεν αυτον.	46 Or voici qu’il en trouve une de grande valeur; aussitôt il s’en va vendre tout ce qu’il a et il achète la perle.
47 Παλιν ομοια ειναι η βασιλεια των ουρανων με δικτυον, το οποιον ερριφθη εις την θαλασσαν και συνηγαγεν απο παντος ειδους?	47 “Voici une autre image du Royaume des Cieux. Un filet a été jeté dans la mer et il y ramasse n’importe quoi.
48 το οποιον, αφου εγεμισθη, ανεβιβασαν επι τον αιγιαλον και καθησαντες συνελεξαν τα καλα εις αγγεια, τα δε αχρεια ερριψαν εξω.	48 Quand il est plein, on le ramène sur le rivage et on s’assied pour mettre ce qui est bon dans des paniers. Et ce qui n’est pas bon, on le rejette.
49 Ουτω θελει εισθαι εν τη συντελεια του αιωνος. Θελουσιν εξελθει οι αγγελοι και θελουσιν αποχωρισει τους πονηρους εκ μεσου των δικαιων,	49 “Ce sera pareil à la fin du monde: les anges viendront pour séparer les mauvais d’avec les justes,
50 και θελουσι ριψει αυτους εις την καμινον του πυρος? εκει θελει εισθαι ο κλαυθμος και ο τριγμος των οδοντων.	50 et ils les jetteront dans la fournaise du feu. Là il y aura pleurs et grincements de dents.”
51 Λεγει προς αυτους ο Ιησους? Ενοησατε ταυτα παντα; Λεγουσι προς αυτον? Ναι, Κυριε.	51 Jésus leur dit alors: "Avez-vous tout compris?” Ils lui répondent: "Oui!”
52 Ο δε ειπε προς αυτους? Δια τουτο πας γραμματευς, μαθητευθεις εις τα περι της βασιλειας των ουρανων, ειναι ομοιος με ανθρωπον οικοδεσποτην, οστις εκβαλλει εκ του θησαυρου αυτου νεα και παλαια.	52 Et Jésus leur dit: "Vous voyez, quand un maître en religion a été instruit du Royaume des Cieux, il est comme un maître de maison qui trouve toujours dans ses réserves de quoi distribuer, du neuf et du vieux.”
53 Και αφου ετελειωσεν ο Ιησους τας παραβολας ταυτας, ανεχωρησεν εκειθεν,	53 Quand il eut terminé ces paraboles, Jésus quitta l’endroit.
54 και ελθων εις την πατριδα αυτου, εδιδασκεν αυτους εν τη συναγωγη αυτων, ωστε εξεπληττοντο και ελεγον? Ποθεν εις τουτον η σοφια αυτη και αι δυναμεις;	54 Il vint à passer par son village natal et il se mit à les enseigner dans leur synagogue. Ils ne savaient qu’en penser et disaient: "D’où lui vient cette sagesse? D’où lui viennent ces miracles?
55 δεν ειναι ουτος ο υιος του τεκτονος; η μητηρ αυτου δεν λεγεται Μαριαμ, και οι αδελφοι αυτου Ιακωβος και Ιωσης και Σιμων και Ιουδας;	55 N’est-il pas le fils du charpentier? Sa mère s’appelle Marie, n’est-ce pas? Et ses frères, c’est Jacques, c’est Joseph, c’est Simon et Jude!
56 και αι αδελφαι αυτου δεν ειναι πασαι παρ' ημιν; ποθεν λοιπον εις τουτον ταυτα παντα;	56 Ses sœurs aussi sont toutes des nôtres; alors, d’où lui vient tout cela?”
57 Και εσκανδαλιζοντο εν αυτω. Ο δε Ιησους ειπε προς αυτους? Δεν ειναι προφητης ανευ τιμης ειμη εν τη πατριδι αυτου και εν τη οικια αυτου.	57 C’est ainsi qu’ils butaient et ne l’acceptaient pas; mais Jésus leur dit: "Le seul endroit où l’on ne reconnaît pas un prophète, c’est dans sa patrie et dans sa famille.”
58 Και δεν εκαμεν εκει πολλα θαυματα δια την απιστιαν αυτων.	58 Et à cause de leur manque de foi, il fit là peu de miracles.