ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Β´ - 2 Maccabei- Maccabees II 10

GREEK BIBLE	BIBLES DES PEUPLES
1 μακκαβαιος δε και οι συν αυτω του κυριου προαγοντος αυτους το μεν ιερον εκομισαντο και την πολιν	1 Maccabée et ses compagnons reprirent le Temple et la ville avec le secours du Seigneur.
2 τους δε κατα την αγοραν βωμους υπο των αλλοφυλων δεδημιουργημενους ετι δε τεμενη καθειλαν	2 Ils détruisirent les autels que les étrangers avaient construits sur la place publique, ainsi que les enceintes sacrées.
3 και τον νεω καθαρισαντες ετερον θυσιαστηριον εποιησαν και πυρωσαντες λιθους και πυρ εκ τουτων λαβοντες ανηνεγκαν θυσιας μετα διετη χρονον και θυμιαμα και λυχνους και των αρτων την προθεσιν εποιησαντο	3 Après avoir purifié le Temple, ils construisirent un nouvel autel et ils allumèrent un feu nouveau à partir d’étincelles tirées de la pierre. Après deux ans d’interruption, ils offrirent un sacrifice, ils firent fumer l’encens, allumèrent les lampes et posèrent sur la table les pains de proposition.
4 ταυτα δε ποιησαντες ηξιωσαν τον κυριον πεσοντες επι κοιλιαν μηκετι περιπεσειν τοιουτοις κακοις αλλ' εαν ποτε και αμαρτωσιν υπ' αυτου μετα επιεικειας παιδευεσθαι και μη βλασφημοις και βαρβαροις εθνεσιν παραδιδοσθαι	4 Ensuite, prosternés et étendus à terre, ils prièrent le Seigneur de ne plus les laisser tomber dans de tels malheurs. Ils lui demandaient, s’ils péchaient encore, de les corriger comme il convient, mais de ne plus les livrer à des nations impies et barbares.
5 εν η δε ημερα ο νεως υπο αλλοφυλων εβεβηλωθη συνεβη κατα την αυτην ημεραν τον καθαρισμον γενεσθαι του ναου τη πεμπτη και εικαδι του αυτου μηνος ος εστιν χασελευ	5 Le Temple fut purifié au même jour où il avait été profané par les païens, c’est-à-dire le vingt-cinquième jour du mois de Kisleu.
6 και μετ' ευφροσυνης ηγον ημερας οκτω σκηνωματων τροπον μνημονευοντες ως προ μικρου χρονου την των σκηνων εορτην εν τοις ορεσιν και εν τοις σπηλαιοις θηριων τροπον ησαν νεμομενοι	6 On célébra joyeusement la fête durant huit jours comme on le fait aux jours des Tentes; on pouvait se rappeler que quelque temps plus tôt on avait célébré la fête des Tentes dans les montagnes, s’abritant dans des grottes comme les bêtes sauvages.
7 διο θυρσους και κλαδους ωραιους ετι δε και φοινικας εχοντες υμνους ανεφερον τω ευοδωσαντι καθαρισθηναι τον εαυτου τοπον	7 C’est pourquoi, portant des rameaux, des feuillages et des palmes, ils chantèrent des cantiques à la gloire de celui qui avait mené à bien la purification de son Temple.
8 εδογματισαν δε μετα κοινου προσταγματος και ψηφισματος παντι τω των ιουδαιων εθνει κατ' ενιαυτον αγειν τασδε τας ημερας	8 Après une déclaration publique et un vote, on décida que toute la nation juive célébrerait chaque année ces mêmes jours.
9 και τα μεν της αντιοχου του προσαγορευθεντος επιφανους τελευτης ουτως ειχεν	9 Voilà donc les faits relatifs à la mort d’Antiocus, surnommé Épiphane.
10 νυνι δε τα κατα τον ευπατορα αντιοχον υιον δε του ασεβους γενομενον δηλωσομεν αυτα συντεμνοντες τα συνεχοντα των πολεμων κακα	10 Nous parlerons maintenant d’Antiocus Eupator, le fils de ce roi impie, en passant rapidement sur les malheurs causés par les guerres.
11 ουτος γαρ παραλαβων την βασιλειαν ανεδειξεν επι των πραγματων λυσιαν τινα κοιλης δε συριας και φοινικης στρατηγον πρωταρχον	11 Après avoir hérité du royaume, Antiocus Eupator choisit pour gouverner un certain Lysias qui fut aussi nommé général en chef de Cœlé-Syrie et de Phénicie.
12 πτολεμαιος γαρ ο καλουμενος μακρων το δικαιον συντηρειν προηγουμενος προς τους ιουδαιους δια την γεγονυιαν εις αυτους αδικιαν επειρατο τα προς αυτους ειρηνικως διεξαγειν	12 Il faut dire ici quelques mots de Ptolémée, appelé Macron. Cet homme essayait de régler les problèmes des Juifs dans un esprit de paix; il avait même été le premier à réparer avec justice les injustices faites aux Juifs.
13 οθεν κατηγορουμενος υπο των φιλων προς τον ευπατορα και προδοτης παρ' εκαστα ακουων δια το την κυπρον εμπιστευθεντα υπο του φιλομητορος εκλιπειν και προς αντιοχον τον επιφανη αναχωρησαι μητε ευγενη την εξουσιαν ευγενισας φαρμακευσας εαυτον εξελιπεν τον βιον	13 À cause de cela les Amis du roi l’accusèrent auprès d’Eupator. À tout moment il s’entendait appeler traître: on lui reprochait d’avoir abandonné Chypre, qui lui avait été confiée par Philométor, et d’être passé dans le camp d’Antiocus Épiphane. Voyant qu’il ne pouvait remplir sa charge avec honneur, il s’était empoisonné.
14 γοργιας δε γενομενος στρατηγος των τοπων εξενοτροφει και παρ' εκαστα προς τους ιουδαιους επολεμοτροφει	14 Or Gorgias était devenu général dans ces régions. Il entretenait des mercenaires et ne manquait pas une occasion de faire la guerre aux Juifs.
15 ομου δε τουτω και οι ιδουμαιοι εγκρατεις επικαιρων οχυρωματων οντες εγυμναζον τους ιουδαιους και τους φυγαδευσαντας απο ιεροσολυμων προσλαβομενοι πολεμοτροφειν επεχειρουν	15 En même temps que lui, les Iduméens qui possédaient des forteresses bien placées, ne cessaient de harceler les Juifs. Ils accueillaient ceux qu’on chassait de Jérusalem et faisaient tout pour entretenir la guerre.
16 οι δε περι τον μακκαβαιον ποιησαμενοι λιτανειαν και αξιωσαντες τον θεον συμμαχον αυτοις γενεσθαι επι τα των ιδουμαιων οχυρωματα ωρμησαν	16 Maccabée et ses hommes firent des prières publiques. Ils demandèrent à Dieu de se mettre de leur côté, puis ils se lancèrent contre les forteresses des Iduméens.
17 οις και προσβαλοντες ευρωστως εγκρατεις εγενοντο των τοπων παντας τε τους επι τω τειχει μαχομενους ημυναντο κατεσφαζον τε τους εμπιπτοντας ανειλον δε ουχ ηττον των δισμυριων	17 Au cours d’une violente attaque ils se rendirent maîtres de ces positions après avoir repoussé tous ceux qui combattaient sur les remparts. Alors ils égorgèrent tous ceux qui tombaient entre leurs mains, ils en tuèrent au moins 20 000.
18 συμφυγοντων δε ουκ ελαττον των ενακισχιλιων εις δυο πυργους οχυρους ευ μαλα και παντα τα προς πολιορκιαν εχοντας	18 9 000 au moins s’étaient réfugiés dans deux tours bien fortifiées et remplies de tout ce qui était nécessaire pour soutenir un siège.
19 ο μακκαβαιος εις επειγοντας τοπους απολιπων σιμωνα και ιωσηπον ετι δε και ζακχαιον και τους συν αυτω ικανους προς την τουτων πολιορκιαν αυτος εχωρισθη	19 Maccabée laissa Simon et Joseph, ainsi que Zachée et ses compagnons en nombre suffisant pour les assiéger, et lui-même partit combattre là où c’était le plus urgent.
20 οι δε περι τον σιμωνα φιλαργυρησαντες υπο τινων των εν τοις πυργοις επεισθησαν αργυριω επτακις δε μυριας δραχμας λαβοντες ειασαν τινας διαρρυηναι	20 Mais les hommes de Simon, par amour de l’argent, se laissèrent acheter par quelques-uns de ceux qui étaient dans les tours; pour 70 000 drachmes ils laissèrent s’échapper un certain nombre.
21 προσαγγελεντος δε τω μακκαβαιω περι του γεγονοτος συναγαγων τους ηγουμενους του λαου κατηγορησεν ως αργυριου πεπρακαν τους αδελφους τους πολεμιους κατ' αυτων απολυσαντες	21 Dès que Maccabée fut au courant de ce qui était arrivé, il rassembla les chefs du peuple et il accusa ces hommes qui avaient vendu leurs frères et laissé échapper leurs ennemis pour de l’argent.
22 τουτους μεν ουν προδοτας γενομενους απεκτεινεν και παραχρημα τους δυο πυργους κατελαβετο	22 Il fit donc exécuter ces traîtres et aussitôt il s’empara des deux tours.
23 τοις δε οπλοις τα παντα εν ταις χερσιν ευοδουμενος απωλεσεν εν τοις δυσιν οχυρωμασιν πλειους των δισμυριων	23 Les armes à la main, il eut un plein succès et il fit mourir dans ces deux forteresses plus de 20 000 hommes.
24 τιμοθεος δε ο προτερον ηττηθεις υπο των ιουδαιων συναγαγων ξενας δυναμεις παμπληθεις και τους της ασιας γενομενους ιππους συναθροισας ουκ ολιγους παρην ως δοριαλωτον λημψομενος την ιουδαιαν	24 Rappelons que Timothée avait été vaincu auparavant par les Juifs. Il rassembla donc des troupes étrangères en très grand nombre, entre autres une nombreuse cavalerie venue d’Asie, et il revint avec l’idée de s’emparer de la Judée par les armes.
25 οι δε περι τον μακκαβαιον συνεγγιζοντος αυτου προς ικετειαν του θεου γη τας κεφαλας καταπασαντες και τας οσφυας σακκοις ζωσαντες	25 Comme il approchait, Maccabée et ses hommes s’habillèrent avec des sacs pour supplier Dieu, et jetèrent de la poussière sur leur tête.
26 επι την απεναντι του θυσιαστηριου κρηπιδα προσπεσοντες ηξιουν ιλεως αυτοις γενομενον εχθρευσαι τοις εχθροις αυτων και αντικεισθαι τοις αντικειμενοις καθως ο νομος διασαφει	26 Ils se prosternèrent au pied de l’autel, demandant au Seigneur de leur montrer sa bonté, de se faire l’ennemi de leurs ennemis et l’adversaire de leurs adversaires, comme la Loi le dit en toutes lettres.
27 γενομενοι δε απο της δεησεως αναλαβοντες τα οπλα προηγον απο της πολεως επι πλειον συνεγγισαντες δε τοις πολεμιοις εφ' εαυτων ησαν	27 Leur prière terminée, ils prirent les armes et s’avancèrent assez loin au-dehors de la ville. Arrivés tout près de l’ennemi, ils prirent position.
28 αρτι δε της ανατολης διαχεομενης προσεβαλον εκατεροι οι μεν εγγυον εχοντες ευημεριας και νικης μετα αρετης την επι τον κυριον καταφυγην οι δε καθηγεμονα των αγωνων ταττομενοι τον θυμον	28 Le soleil venait tout juste de se lever quand ils s’élancèrent des deux côtés. Les uns comptaient pour le succès et la victoire sur leur courage, mais plus encore sur l’aide du Seigneur, les autres se laissaient emporter par leur passion.
29 γενομενης δε καρτερας μαχης εφανησαν τοις υπεναντιοις εξ ουρανου εφ' ιππων χρυσοχαλινων ανδρες πεντε διαπρεπεις και αφηγουμενοι των ιουδαιων	29 Au plus fort de la mêlée, les ennemis aperçurent, venant du ciel, cinq hommes magnifiques montés sur des chevaux aux brides d’or, qui s’avançaient à la tête des Juifs.
30 οι και τον μακκαβαιον μεσον λαβοντες και σκεπαζοντες ταις εαυτων πανοπλιαις ατρωτον διεφυλαττον εις δε τους υπεναντιους τοξευματα και κεραυνους εξερριπτουν διο συγχυθεντες αορασια διεκοπτοντο ταραχης πεπληρωμενοι	30 Ils prirent Maccabée au milieu d’eux et, le protégeant de leurs armures, ils le rendaient invulnérable. En même temps, ils lançaient sur les ennemis flèches et foudre, et ceux-ci, aveuglés, paniqués, s’enfuyaient de tous côtés.
31 κατεσφαγησαν δε δισμυριοι προς τοις πεντακοσιοις ιππεις δε εξακοσιοι	31 On en égorgea 20 500, ainsi que 600 cavaliers.
32 αυτος δε ο τιμοθεος συνεφυγεν εις γαζαρα λεγομενον οχυρωμα ευ μαλα φρουριον στρατηγουντος εκει χαιρεου	32 Timothée lui-même se réfugia dans une place nommée Gazer, une forteresse importante dont le général s’appelait Chéréas.
33 οι δε περι τον μακκαβαιον ασμενοι περιεκαθισαν το φρουριον ημερας τεσσαρας	33 Pleins d’enthousiasme, Maccabée et ses hommes assiégèrent la forteresse pendant quatre jours.
34 οι δε ενδον τη ερυμνοτητι του τοπου πεποιθοτες υπεραγαν εβλασφημουν και λογους αθεμιτους προιεντο	34 Ceux qui étaient à l’intérieur, comptant sur la solidité de leurs défenses, prononçaient toutes sortes de blasphèmes, des paroles que l’on ne peut répéter.
35 υποφαινουσης δε της πεμπτης ημερας εικοσι νεανιαι των περι τον μακκαβαιον πυρωθεντες τοις θυμοις δια τας βλασφημιας προσβαλοντες τω τειχει αρρενωδως και θηριωδει θυμω τον εμπιπτοντα εκοπτον	35 Au début du cinquième jour, vingt jeunes de l’armée de Maccabée, rendus furieux par ces blasphèmes, s’élancèrent contre le rempart avec un grand courage et frappèrent sauvagement tous ceux qui leur tombaient sous la main.
36 ετεροι δε ομοιως προσαναβαντες εν τω περισπασμω προς τους ενδον ενεπιμπρων τους πυργους και πυρας αναπτοντες ζωντας τους βλασφημους κατεκαιον οι δε τας πυλας διεκοπτον εισδεξαμενοι δε την λοιπην ταξιν προκατελαβοντο την πολιν	36 D’autres s’avancèrent aussi contre les assiégés en les prenant à revers et mirent le feu aux tours; ils allumèrent des bûchers où furent brûlés vifs ceux qui avaient blasphémé. D’autres enfonçaient les portes et ouvraient un passage au reste de l’armée qui s’empara de la ville.
37 και τον τιμοθεον αποκεκρυμμενον εν τινι λακκω κατεσφαξαν και τον τουτου αδελφον χαιρεαν και τον απολλοφανην	37 Timothée s’était caché dans une citerne, on l’égorgea avec son frère Chéréas et Apollofane.
38 ταυτα δε διαπραξαμενοι μεθ' υμνων και εξομολογησεων ευλογουν τω κυριω τω μεγαλως ευεργετουντι τον ισραηλ και το νικος αυτοις διδοντι	38 Cela fait, on bénit le Seigneur par des hymnes et des chants d’actions de grâce, car il venait d’accorder un grand bienfait à Israël en lui donnant la victoire.