Proverbi 14

DIODATI	Biblia Tysiąclecia
1 Le donne savie edificano le lor case; Ma la stolta la sovverte con le sue mani	1 Najmędrsza z niewiast dom sobie buduje, własnoręcznie go niszczy głupota.
2 Chi cammina nella sua dirittura riverisce il Signore; Ma chi è stravolto nelle sue vie lo sprezza	2 W prawości żyje, kto boi się Pana, człowiek dróg krętych Nim gardzi.
3 Nella bocca dello stolto è la bacchetta dell’alterezza; Ma le labbra de’ savi li guardano	3 W ustach głupiego rózga na jego pychę, a wargi mądrych osłonią ich samych.
4 Dove non son buoi, il granaio è vuoto; Ma l’abbondanza della ricolta è per la forza del bue	4 Gdzie wołów brakuje - tam żłób jest pusty, dzięki mocy wołów plon jest obfity.
5 Il testimonio verace non mente; Ma il falso testimonio sbocca bugie	5 Prawdomówny świadek nie kłamie, kłamstwa szerzy świadek fałszywy.
6 Lo schernitore cerca la sapienza, e non la trova punto; Ma la scienza agevolmente si acquista dall’uomo intendente	6 Szyderca próżno szuka mądrości, rozumny łatwo nabędzie wiedzę.
7 Vattene via d’innanzi all’uomo stolto, E d’innanzi a colui, nel quale non avrai conosciute labbra di scienza	7 Od człowieka głupiego się odsuń: rozumnych warg tam nie znajdziesz.
8 La sapienza dell’uomo è di considerar la sua via; Ma la follia degli stolti è inganno	8 Mądrością rozumnego - poznanie swej drogi, zwodzenie siebie - głupotą niemądrych.
9 Gli stolti si fanno beffe del commetter misfatto; Ma fra gli uomini diritti è la benevolenza	9 Głupców zwodzi występek, u sprawiedliwych jest łaska.
10 Il cuore di ciascuno conosce l’amaritudine dell’anima sua; Ed altresì alcuno strano non è mescolato nella sua allegrezza	10 Serce zna własną swą gorycz, obcy nie dzieli jego radości.
11 La casa degli empi sarà distrutta; Ma il tabernacolo degli uomini diritti fiorirà	11 Rozwali się dom niewiernych, a prawych namiot zakwitnie.
12 Vi è tal via che pare diritta all’uomo, Il fine della quale son le vie della morte	12 Jest droga, co komuś zdaje się słuszną, lecz w końcu prowadzi do zguby.
13 Come di troppo ridere duole il cuore, Così la fine dell’allegrezza è dolore	13 Serce się smuci i w śmiechu, a boleść jest końcem radości.
14 Chi è sviato di cuore sarà saziato delle sue vie; E più ch’esso lo sarà l’uomo da bene delle sue	14 Niewierne serce z postępków swych rade, jak z czynów swoich człowiek uczciwy.
15 Lo scempio crede ogni cosa; Ma l’avveduto considera i suoi passi	15 Wszystko, co mówią, przyjmuje niemądry, a człowiek rozumny na kroki swe zważa.
16 Il savio teme, e si ritrae dal male; Ma lo stolto trascorre, e si tien sicuro	16 Mądry się boi, od złego ucieka, a głupi się unosi, czuje się pewnym.
17 Chi è pronto all’ira commette follia; E l’uomo malizioso è odiato	17 Człowiek porywczy popełnia głupstwa, a przebiegły jest znienawidzony.
18 Gli scempi erederanno la stoltizia; Ma i prudenti coroneranno il lor capo di scienza	18 Udziałem łatwowiernych - głupota, umiejętność wieńczy rozumnych.
19 I malvagi saranno abbassati davanti a’ buoni; E gli empi saranno alle porte del giusto	19 Przed dobrymi źli chylą czoła, a występni u bram sprawiedliwego.
20 Il povero è odiato eziandio dal suo prossimo; Ma molti son gli amici del ricco	20 Ubogi niemiły nawet najbliższemu, a bogacz ma wielu przyjaciół.
21 Chi sprezza il suo prossimo pecca; Ma beato chi ha pietà de’ poveri	21 Kto bliźnim gardzi - ten grzeszy, szczęśliwy - kto z biednym współczuje.
22 Quelli che macchinano del male non sono eglino traviati? Ma benignità e verità sarà usata inverso coloro che pensano del bene	22 Czyż ci, co knują zło, nie błądzą? Miłość i wierność dla tych, co mają dobre zamiary.
23 In ogni fatica vi è del profitto; Ma il parlar delle labbra torna solo in inopia	23 Każdy trud przynosi zyski, gadulstwo - jedynie biedę.
24 Le ricchezze de’ savi sono la lor corona; Ma la follia degli stolti è sempre follia	24 Umiejętność jest wieńcem mądrych, koroną niemądrych - głupota.
25 Il testimonio verace libera le anime; Ma il falso sbocca bugie	25 Świadek prawdomówny ratuje ludzi, oszustwo rozszerza kłamstwa.
26 Nel timor del Signore vi è confidanza fortissima; E vi sarà un ricetto per li figliuoli di colui che teme Iddio.	26 W bojaźni Pana jest pewna nadzieja, dla synów swoich jest On ucieczką.
27 Il timor del Signore è una fonte di vita, Per ritrarsi da’ lacci della morte	27 Źródłem życia jest bojaźń Pańska, by sideł śmierci uniknąć.
28 La magnificenza del re è nella moltitudine del popolo; Ma la ruina del principe è nel mancamento della gente	28 Chwała to króla, gdy naród liczny, ubytek ludu - to zguba władcy.
29 Chi è lento all’ira è di gran prudenza; Ma chi è pronto al cruccio eccita la follia	29 Łagodny - w rozwagę bogaty, porywczy ujawnia głupotę.
30 Il cuor sano è la vita delle carni; Ma l’invidia è il tarlo delle ossa	30 Życiem dla ciała jest serce spokojne, próchnieniem kości jest namiętność.
31 Chi oppressa il povero fa onta a colui che l’ha fatto; Ma chi ha pietà del bisognoso l’onora	31 Kto ciemięży ubogiego, lży jego Stwórcę, czci Go ten, kto się nad biednym lituje.
32 L’empio sarà traboccato per la sua malvagità; Ma il giusto spera eziandio nella sua morte	32 Przez złość swoją runął niewierny, a prawy przy śmierci bezpieczny.
33 La sapienza riposa nel cuore dell’uomo intendente, Ed è riconosciuta in mezzo degli stolti	33 W sercu rozumnym jest mądrość, i pośród głupców powinna być znana.
34 La giustizia innalza la nazione; Ma il peccato è il vituperio de’ popoli	34 Sprawiedliwość wywyższa naród, a czyn haniebny pomniejsza narody.
35 Il favor del re è verso il servitore intendente; Ma la sua indegnazione è contro a quello che reca vituperio	35 Rozsądnemu słudze król jest przychylny, a gniew budzi [sługa] bezecny.