Lévitique 25

JERUSALEM	LXX
1 Yahvé parla à Moïse sur le mont Sinaï; il dit:	1 και ελαλησεν κυριος προς μωυσην εν τω ορει σινα λεγων
2 Parle aux Israélites, tu leur diras: Lorsque vous entrerez au pays que je vous donne, la terrechômera un sabbat pour Yahvé.	2 λαλησον τοις υιοις ισραηλ και ερεις προς αυτους εαν εισελθητε εις την γην ην εγω διδωμι υμιν και αναπαυσεται η γη ην εγω διδωμι υμιν σαββατα τω κυριω
3 Pendant six ans tu ensemenceras ton champ, pendant six ans tu tailleras ta vigne et tu enrécolteras les produits.	3 εξ ετη σπερεις τον αγρον σου και εξ ετη τεμεις την αμπελον σου και συναξεις τον καρπον αυτης
4 Mais en la septième année la terre aura son repos sabbatique, un sabbat pour Yahvé: tun'ensemenceras pas ton champ et tu ne tailleras pas ta vigne,	4 τω δε ετει τω εβδομω σαββατα αναπαυσις εσται τη γη σαββατα τω κυριω τον αγρον σου ου σπερεις και την αμπελον σου ου τεμεις
5 tu ne moissonneras pas tes épis, qui ne seront pas mis en gerbe, et tu ne vendangeras pas tesraisins, qui ne seront pas émondés. Ce sera pour la terre une année de repos.	5 και τα αυτοματα αναβαινοντα του αγρου σου ουκ εκθερισεις και την σταφυλην του αγιασματος σου ουκ εκτρυγησεις ενιαυτος αναπαυσεως εσται τη γη
6 Le sabbat même de la terre vous nourrira, toi, ton serviteur, ta servante, ton journalier, ton hôte,bref ceux qui résident chez toi.	6 και εσται τα σαββατα της γης βρωματα σοι και τω παιδι σου και τη παιδισκη σου και τω μισθωτω σου και τω παροικω τω προσκειμενω προς σε
7 A ton bétail aussi et aux bêtes de ton pays tous ses produits serviront de nourriture.	7 και τοις κτηνεσιν σου και τοις θηριοις τοις εν τη γη σου εσται παν το γενημα αυτου εις βρωσιν
8 Tu compteras sept semaines d'années, sept fois sept ans, c'est-à-dire le temps de sept semainesd'années, 49 ans.	8 και εξαριθμησεις σεαυτω επτα αναπαυσεις ετων επτα ετη επτακις και εσονται σοι επτα εβδομαδες ετων εννεα και τεσσαρακοντα ετη
9 Le septième mois, le dixième jour du mois tu feras retentir l'appel de la trompe; le jour desExpiations vous sonnerez de la trompe dans tout le pays.	9 και διαγγελειτε σαλπιγγος φωνη εν παση τη γη υμων τω μηνι τω εβδομω τη δεκατη του μηνος τη ημερα του ιλασμου διαγγελειτε σαλπιγγι εν παση τη γη υμων
10 Vous déclarerez sainte cette cinquantième année et proclamerez l'affranchissement de tous leshabitants du pays. Ce sera pour vous un jubilé: chacun de vous rentrera dans son patrimoine, chacun de vousretournera dans son clan.	10 και αγιασετε το ετος το πεντηκοστον ενιαυτον και διαβοησετε αφεσιν επι της γης πασιν τοις κατοικουσιν αυτην ενιαυτος αφεσεως σημασια αυτη εσται υμιν και απελευσεται εις εκαστος εις την κτησιν αυτου και εκαστος εις την πατριδα αυτου απελευσεσθε
11 Cette cinquantième année sera pour vous une année jubilaire: vous ne sèmerez pas, vous nemoissonnerez pas les épis qui n'auront pas été mis en gerbe, vous ne vendangerez pas les ceps qui auront poussélibrement.	11 αφεσεως σημασια αυτη το ετος το πεντηκοστον ενιαυτος εσται υμιν ου σπερειτε ουδε αμησετε τα αυτοματα αναβαινοντα αυτης και ου τρυγησετε τα ηγιασμενα αυτης
12 Le jubilé sera pour vous chose sainte, vous mangerez des produits des champs.	12 οτι αφεσεως σημασια εστιν αγιον εσται υμιν απο των πεδιων φαγεσθε τα γενηματα αυτης
13 En cette année jubilaire vous rentrerez chacun dans votre patrimoine.	13 εν τω ετει της αφεσεως σημασια αυτης επανελευσεται εκαστος εις την κτησιν αυτου
14 Si tu vends ou si tu achètes à ton compatriote, que nul ne lèse son frère!	14 εαν δε αποδω πρασιν τω πλησιον σου εαν και κτηση παρα του πλησιον σου μη θλιβετω ανθρωπος τον πλησιον
15 C'est en fonction du nombre d'années écoulées depuis le jubilé que tu achèteras à toncompatriote; c'est en fonction du nombre d'années productives qu'il te fixera le prix de vente.	15 κατα αριθμον ετων μετα την σημασιαν κτηση παρα του πλησιον κατα αριθμον ενιαυτων γενηματων αποδωσεται σοι
16 Plus sera grand le nombre d'années, plus tu augmenteras le prix, moins il y aura d'années, plustu le réduiras, car c'est un certain nombre de récoltes qu'il te vend.	16 καθοτι αν πλειον των ετων πληθυνη την εγκτησιν αυτου και καθοτι αν ελαττον των ετων ελαττονωση την κτησιν αυτου οτι αριθμον γενηματων αυτου ουτως αποδωσεται σοι
17 Que nul d'entre vous ne lèse son compatriote, mais aie la crainte de ton Dieu, car c'est moiYahvé votre Dieu.	17 μη θλιβετω ανθρωπος τον πλησιον και φοβηθηση κυριον τον θεον σου εγω ειμι κυριος ο θεος υμων
18 Vous mettrez en pratique mes lois et mes coutumes, vous les garderez pour les mettre enpratique, et ainsi vous habiterez dans le pays en sécurité.	18 και ποιησετε παντα τα δικαιωματα μου και πασας τας κρισεις μου και φυλαξασθε και ποιησετε αυτα και κατοικησετε επι της γης πεποιθοτες
19 La terre donnera son fruit, vous mangerez à satiété et vous habiterez en sécurité.	19 και δωσει η γη τα εκφορια αυτης και φαγεσθε εις πλησμονην και κατοικησετε πεποιθοτες επ' αυτης
20 Pour le cas où vous diriez: "Que mangerons-nous en cette septième année si nousn'ensemençons pas et ne récoltons pas nos produits" --	20 εαν δε λεγητε τι φαγομεθα εν τω ετει τω εβδομω τουτω εαν μη σπειρωμεν μηδε συναγαγωμεν τα γενηματα ημων
21 j'ai prescrit à ma bénédiction de vous être acquise la sixième année en sorte qu'elle assure desproduits pour trois ans.	21 και αποστελω την ευλογιαν μου υμιν εν τω ετει τω εκτω και ποιησει τα γενηματα αυτης εις τα τρια ετη
22 Quand vous sèmerez la huitième année vous pourrez encore manger des produits anciensjusqu'à la neuvième année; jusqu'à ce que viennent les produits de cette année-là vous mangerez des anciens.	22 και σπερειτε το ετος το ογδοον και φαγεσθε απο των γενηματων παλαια εως του ετους του ενατου εως αν ελθη το γενημα αυτης φαγεσθε παλαια παλαιων
23 La terre ne sera pas vendue avec perte de tout droit, car la terre m'appartient et vous n'êtes pourmoi que des étrangers et des hôtes.	23 και η γη ου πραθησεται εις βεβαιωσιν εμη γαρ εστιν η γη διοτι προσηλυτοι και παροικοι υμεις εστε εναντιον μου
24 Pour toute propriété foncière vous laisserez un droit de rachat sur le fonds.	24 και κατα πασαν γην κατασχεσεως υμων λυτρα δωσετε της γης
25 Si ton frère tombe dans la gêne et doit vendre de son patrimoine, son plus proche parent viendrachez lui exercer ses droits familiaux sur ce que vend son frère.	25 εαν δε πενηται ο αδελφος σου ο μετα σου και αποδωται απο της κατασχεσεως αυτου και ελθη ο αγχιστευων εγγιζων εγγιστα αυτου και λυτρωσεται την πρασιν του αδελφου αυτου
26 Celui qui n'a personne pour exercer ce droit pourra, lorsqu'il aura trouvé de quoi faire le rachat,	26 εαν δε μη η τινι ο αγχιστευων και ευπορηθη τη χειρι και ευρεθη αυτω το ικανον λυτρα αυτου
27 calculer les années que devrait durer l'aliénation, restituer à l'acheteur le montant pour le tempsencore à courir, et rentrer dans son patrimoine.	27 και συλλογιειται τα ετη της πρασεως αυτου και αποδωσει ο υπερεχει τω ανθρωπω ω απεδοτο εαυτον αυτω και απελευσεται εις την κατασχεσιν αυτου
28 S'il ne trouve pas de quoi opérer cette restitution, le fonds vendu restera à l'acquéreur jusqu'àl'année jubilaire. C'est au jubilé que celui-ci en sortira pour rentrer dans son propre patrimoine.	28 εαν δε μη ευπορηθη η χειρ αυτου το ικανον ωστε αποδουναι αυτω και εσται η πρασις τω κτησαμενω αυτα εως του εκτου ετους της αφεσεως και εξελευσεται τη αφεσει και απελευσεται εις την κατασχεσιν αυτου
29 Si quelqu'un vend une maison d'habitation dans une ville enclose d'une muraille, il aura droit derachat jusqu'à l'expiration de l'année qui suit la vente; son droit de rachat est limité à l'année	29 εαν δε τις αποδωται οικιαν οικητην εν πολει τετειχισμενη και εσται η λυτρωσις αυτης εως πληρωθη ενιαυτος ημερων εσται η λυτρωσις αυτης
30 et, si le rachat n'a pas été fait à l'expiration de l'année, cette maison en ville close sera lapropriété de l'acquéreur et de ses descendants à l'exclusion de tout autre droit: il n'aura pas à en sortir au jubilé.	30 εαν δε μη λυτρωθη εως αν πληρωθη αυτης ενιαυτος ολος κυρωθησεται η οικια η ουσα εν πολει τη εχουση τειχος βεβαιως τω κτησαμενω αυτην εις τας γενεας αυτου και ουκ εξελευσεται εν τη αφεσει
31 Mais les maisons des villages non enclos de murailles seront considérées comme sises à lacampagne, elles comporteront droit de rachat et l'acquéreur en devra sortir au jubilé.	31 αι δε οικιαι αι εν επαυλεσιν αις ουκ εστιν εν αυταις τειχος κυκλω προς τον αγρον της γης λογισθητωσαν λυτρωται δια παντος εσονται και εν τη αφεσει εξελευσονται
32 Quant aux villes des lévites, aux maisons des villes que ceux-ci possèdent, elles comportent àleur profit un droit de rachat perpétuel.	32 και αι πολεις των λευιτων οικιαι των πολεων αυτων κατασχεσεως λυτρωται δια παντος εσονται τοις λευιταις
33 Et si c'est un lévite qui subit l'effet du droit de rachat, il quittera au jubilé le bien vendu pourretourner à sa maison, à la ville où il a un titre de propriété. Les maisons des villes des lévites sont en effet leurpropriété au milieu des Israélites,	33 και ος αν λυτρωσαμενος παρα των λευιτων και εξελευσεται η διαπρασις αυτων οικιων πολεως κατασχεσεως αυτων εν τη αφεσει οτι οικιαι των πολεων των λευιτων κατασχεσις αυτων εν μεσω υιων ισραηλ
34 et les champs de culture dépendant de ces villes ne pourront pas être vendus, car c'est leurpropriété pour toujours.	34 και οι αγροι οι αφωρισμενοι ταις πολεσιν αυτων ου πραθησονται οτι κατασχεσις αιωνια τουτο αυτων εστιν
35 Si ton frère qui vit avec toi tombe dans la gêne et s'avère défaillant dans ses rapports avec toi, tule soutiendras à titre d'étranger ou d'hôte et il vivra avec toi.	35 εαν δε πενηται ο αδελφος σου και αδυνατηση ταις χερσιν παρα σοι αντιλημψη αυτου ως προσηλυτου και παροικου και ζησεται ο αδελφος σου μετα σου
36 Ne lui prends ni travail ni intérêts, mais aie la crainte de ton Dieu et que ton frère vive avec toi.	36 ου λημψη παρ' αυτου τοκον ουδε επι πληθει και φοβηθηση τον θεον σου εγω κυριος και ζησεται ο αδελφος σου μετα σου
37 Tu ne lui donneras pas d'argent pour en tirer du profit ni de la nourriture pour en percevoir desintérêts:	37 το αργυριον σου ου δωσεις αυτω επι τοκω και επι πλεονασμον ου δωσεις αυτω τα βρωματα σου
38 je suis Yahvé votre Dieu qui vous ai fait sortir du pays d'Egypte pour vous donner le pays deCanaan, pour être votre Dieu.	38 εγω κυριος ο θεος υμων ο εξαγαγων υμας εκ γης αιγυπτου δουναι υμιν την γην χανααν ωστε ειναι υμων θεος
39 Si ton frère tombe dans la gêne alors qu'il est en rapports avec toi et s'il se vend à toi, tu ne luiimposeras pas un travail d'esclave;	39 εαν δε ταπεινωθη ο αδελφος σου παρα σοι και πραθη σοι ου δουλευσει σοι δουλειαν οικετου
40 il sera pour toi comme un salarié ou un hôte et travaillera avec toi jusqu'à l'année jubilaire.	40 ως μισθωτος η παροικος εσται σοι εως του ετους της αφεσεως εργαται παρα σοι
41 Alors il te quittera, lui et ses enfants, et il retournera dans son clan, il rentrera dans la propriétéde ses pères.	41 και εξελευσεται τη αφεσει και τα τεκνα αυτου μετ' αυτου και απελευσεται εις την γενεαν αυτου εις την κατασχεσιν την πατρικην αποδραμειται
42 Ils sont en effet mes serviteurs, eux que j'ai fait sortir du pays d'Egypte, et ils ne doivent pas sevendre comme un esclave se vend.	42 διοτι οικεται μου εισιν ουτοι ους εξηγαγον εκ γης αιγυπτου ου πραθησεται εν πρασει οικετου
43 Tu n'exerceras pas sur lui un pouvoir de contrainte mais tu auras la crainte de ton Dieu.	43 ου κατατενεις αυτον εν τω μοχθω και φοβηθηση κυριον τον θεον σου
44 Les serviteurs et servantes que tu auras viendront des nations qui vous entourent; c'est d'ellesque vous pourrez acquérir serviteurs et servantes.	44 και παις και παιδισκη οσοι αν γενωνται σοι απο των εθνων οσοι κυκλω σου εισιν απ' αυτων κτησεσθε δουλον και δουλην
45 De plus vous en pourrez acquérir parmi les enfants des hôtes qui résident chez vous ainsi que deleurs familles qui vivent avec vous et qu'ils ont engendrées sur votre sol: ils seront votre propriété	45 και απο των υιων των παροικων των οντων εν υμιν απο τουτων κτησεσθε και απο των συγγενων αυτων οσοι αν γενωνται εν τη γη υμων εστωσαν υμιν εις κατασχεσιν
46 et vous les laisserez en héritage à vos fils après vous pour qu'ils les possèdent à titre depropriété perpétuelle. Vous les aurez pour esclaves, mais sur vos frères, les Israélites, nul n'exercera un pouvoirde contrainte.	46 και καταμεριειτε αυτους τοις τεκνοις υμων μεθ' υμας και εσονται υμιν κατοχιμοι εις τον αιωνα των αδελφων υμων των υιων ισραηλ εκαστος τον αδελφον αυτου ου κατατενει αυτον εν τοις μοχθοις
47 Si l'étranger ou celui qui est ton hôte atteint une certaine aisance alors que ton frère, dans sesrapports avec lui, tombe dans la gêne et se vend à cet étranger, à cet hôte, ou au descendant de la famille d'unrésidant,	47 εαν δε ευρη η χειρ του προσηλυτου η του παροικου του παρα σοι και απορηθεις ο αδελφος σου πραθη τω προσηλυτω η τω παροικω τω παρα σοι εκ γενετης προσηλυτω
48 il jouira d'un droit de rachat, vente faite, et l'un de ses frères pourra le racheter.	48 μετα το πραθηναι αυτω λυτρωσις εσται αυτω εις των αδελφων αυτου λυτρωσεται αυτον
49 Pourront le racheter son oncle paternel, le fils de son oncle ou l'un des membres de sa famille;ou, s'il en a les moyens, il pourra se racheter lui-même.	49 αδελφος πατρος αυτου η υιος αδελφου πατρος λυτρωσεται αυτον η απο των οικειων των σαρκων αυτου εκ της φυλης αυτου λυτρωσεται αυτον εαν δε ευπορηθεις ταις χερσιν λυτρωσηται εαυτον
50 En accord avec celui qui l'a acquis, il fera le compte des années comprises entre l'année de lavente et l'année jubilaire; le montant du prix de vente sera évalué en fonction des années, en comptant sesjournées comme celles d'un salarié.	50 και συλλογιειται προς τον κεκτημενον αυτον απο του ετους ου απεδοτο εαυτον αυτω εως του ενιαυτου της αφεσεως και εσται το αργυριον της πρασεως αυτου ως μισθιου ετος εξ ετους εσται μετ' αυτου
51 S'il reste encore beaucoup d'années à courir, c'est en fonction de leur nombre qu'il rembourseracomme valeur de son rachat une partie de son prix de vente.	51 εαν δε τινι πλειον των ετων η προς ταυτα αποδωσει τα λυτρα αυτου απο του αργυριου της πρασεως αυτου
52 S'il ne reste que peu d'années à courir jusqu'au jubilé, c'est en fonction de leur nombre qu'ilcalculera ce qu'il remboursera pour son rachat,	52 εαν δε ολιγον καταλειφθη απο των ετων εις τον ενιαυτον της αφεσεως και συλλογιειται αυτω κατα τα ετη αυτου και αποδωσει τα λυτρα αυτου
53 comme s'il était salarié à l'année. On ne le traitera pas arbitrairement sous tes yeux.	53 ως μισθωτος ενιαυτον εξ ενιαυτου εσται μετ' αυτου ου κατατενεις αυτον εν τω μοχθω ενωπιον σου
54 S'il n'a été racheté d'aucune de ces manières, c'est en l'année jubilaire qu'il s'en ira, lui et sesenfants avec lui.	54 εαν δε μη λυτρωται κατα ταυτα εξελευσεται εν τω ετει της αφεσεως αυτος και τα παιδια αυτου μετ' αυτου
55 Car c'est de moi que les Israélites sont les serviteurs; ce sont mes serviteurs que j'ai fait sortir dupays d'Egypte. Je suis Yahvé votre Dieu.	55 οτι εμοι οι υιοι ισραηλ οικεται παιδες μου ουτοι εισιν ους εξηγαγον εκ γης αιγυπτου εγω κυριος ο θεος υμων