1 Dopo questi fatti, Gesù andò all'altra riva del mare di Galilea, cioè di Tiberìade, | 1 Post haec abiit Iesus trans mare Galilaeae, quod est Tiberiadis. |
2 e una grande folla lo seguiva, vedendo i segni che faceva sugli infermi. | 2 Etsequebatur eum multitudo magna, quia videbant signa, quae faciebat super his,qui infirmabantur. |
3 Gesù salì sulla montagna e là si pose a sedere con i suoi discepoli. | 3 Subiit autem in montem Iesus et ibi sedebat cum discipulissuis. |
4 Era vicina la Pasqua, la festa dei Giudei. | 4 Erat autem proximum Pascha, dies festus Iudaeorum. |
5 Alzati quindi gli occhi, Gesù vide che una grande folla veniva da lui e disse a Filippo: "Dove possiamo comprare il pane perché costoro abbiano da mangiare?". | 5 Cum sublevassetergo oculos Iesus et vidisset quia multitudo magna venit ad eum, dicit adPhilippum: “ Unde ememus panes, ut manducent hi? ”. |
6 Diceva così per metterlo alla prova; egli infatti sapeva bene quello che stava per fare. | 6 Hoc autem dicebattentans eum; ipse enim sciebat quid esset facturus. |
7 Gli rispose Filippo: "Duecento denari di pane non sono sufficienti neppure perché ognuno possa riceverne un pezzo". | 7 Respondit ei Philippus:“ Ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis, ut unusquisque modicum quidaccipiat! ”. |
8 Gli disse allora uno dei discepoli, Andrea, fratello di Simon Pietro: | 8 Dicit ei unus ex discipulis eius, Andreas frater Simonis Petri: |
9 "C'è qui un ragazzo che ha cinque pani d'orzo e due pesci; ma che cos'è questo per tanta gente?". | 9 “ Est puer hic, qui habet quinque panes hordeaceos et duos pisces; sed haecquid sunt propter tantos? ”. |
10 Rispose Gesù: "Fateli sedere". C'era molta erba in quel luogo. Si sedettero dunque ed erano circa cinquemila uomini. | 10 Dixit Iesus: “ Facite homines discumbere ”.Erat autem fenum multum in loco. Discubuerunt ergo viri numero quasi quinquemilia. |
11 Allora Gesù prese i pani e, dopo aver reso grazie, li distribuì a quelli che si erano seduti, e lo stesso fece dei pesci, finché ne vollero. | 11 Accepit ergo panes Iesus et, cum gratias egisset, distribuitdiscumbentibus; similiter et ex piscibus, quantum volebant. |
12 E quando furono saziati, disse ai discepoli: "Raccogliete i pezzi avanzati, perché nulla vada perduto". | 12 Ut autem impletisunt, dicit discipulis suis: “ Colligite, quae superaverunt, fragmenta, nequid pereat ”. |
13 Li raccolsero e riempirono dodici canestri con i pezzi dei cinque pani d'orzo, avanzati a coloro che avevano mangiato.
| 13 Collegerunt ergo et impleverunt duodecim cophinosfragmentorum ex quinque panibus hordeaceis, quae superfuerunt his, quimanducaverunt.
|
14 Allora la gente, visto il segno che egli aveva compiuto, cominciò a dire: "Questi è davvero il profeta che deve venire nel mondo!". | 14 Illi ergo homines, cum vidissent quod fecerat signum, dicebant: “ Hic estvere propheta, qui venit in mundum! ”. |
15 Ma Gesù, sapendo che stavano per venire a prenderlo per farlo re, si ritirò di nuovo sulla montagna, tutto solo.
| 15 Iesus ergo, cum cognovisset quiaventuri essent, ut raperent eum et facerent eum regem, secessit iterum in montemipse solus.
|
16 Venuta intanto la sera, i suoi discepoli scesero al mare | 16 Ut autem sero factum est, descenderunt discipuli eius ad mare |
17 e, saliti in una barca, si avviarono verso l'altra riva in direzione di Cafàrnao. Era ormai buio, e Gesù non era ancora venuto da loro. | 17 et, cumascendissent navem, veniebant trans mare in Capharnaum. Et tenebrae iam factaeerant, et nondum venerat ad eos Iesus. |
18 Il mare era agitato, perché soffiava un forte vento. | 18 Mare autem, vento magno flante,exsurgebat. |
19 Dopo aver remato circa tre o quattro miglia, videro Gesù che camminava sul mare e si avvicinava alla barca, ed ebbero paura. | 19 Cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta,vident Iesum ambulantem super mare et proximum navi fieri, et timuerunt. |
20 Ma egli disse loro: "Sono io, non temete". | 20 Illeautem dicit eis: “ Ego sum, nolite timere! ”. |
21 Allora vollero prenderlo sulla barca e rapidamente la barca toccò la riva alla quale erano diretti.
| 21 Volebant ergo accipere eumin navem, et statim fuit navis ad terram, in quam ibant.
|
22 Il giorno dopo, la folla, rimasta dall'altra parte del mare, notò che c'era una barca sola e che Gesù non era salito con i suoi discepoli sulla barca, ma soltanto i suoi discepoli erano partiti. | 22 Altera die turba, quae stabat trans mare, vidit quia navicula alia non eratibi, nisi una, et quia non introisset cum discipulis suis Iesus in navem, sedsoli discipuli eius abiissent; |
23 Altre barche erano giunte nel frattempo da Tiberìade, presso il luogo dove avevano mangiato il pane dopo che il Signore aveva reso grazie. | 23 aliae supervenerunt naves a Tiberiade iuxtalocum, ubi manducaverant panem, gratias agente Domino. |
24 Quando dunque la folla vide che Gesù non era più là e nemmeno i suoi discepoli, salì sulle barche e si diresse alla volta di Cafàrnao alla ricerca di Gesù. | 24 Cum ergo vidissetturba quia Iesus non esset ibi neque discipuli eius, ascenderunt ipsi naviculaset venerunt Capharnaum quaerentes Iesum. |
25 Trovatolo di là dal mare, gli dissero: "Rabbì, quando sei venuto qua?".
| 25 Et cum invenissent eum trans mare,dixerunt ei: “ Rabbi, quando huc venisti? ”.
|
26 Gesù rispose: "In verità, in verità vi dico, voi mi cercate non perché avete visto dei segni, ma perché avete mangiato di quei pani e vi siete saziati. | 26 Respondit eis Iesus et dixit: “ Amen, amen dico vobis: Quaeritis me, nonquia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus et saturati estis. |
27 Procuratevi non il cibo che perisce, ma quello che dura per la vita eterna, e che il Figlio dell'uomo vi darà. Perché su di lui il Padre, Dio, ha messo il suo sigillo". | 27 Operamini non cibum, qui perit, sed cibum, qui permanet in vitam aeternam, quemFilius hominis vobis dabit; hunc enim Pater signavit Deus! ”. |
28 Gli dissero allora: "Che cosa dobbiamo fare per compiere le opere di Dio?". | 28 Dixerunt ergoad eum: “ Quid faciemus, ut operemur opera Dei? ”. |
29 Gesù rispose: "Questa è l'opera di Dio: credere in colui che egli ha mandato".
| 29 Respondit Iesus etdixit eis: “ Hoc est opus Dei, ut credatis in eum, quem misit ille ”.
|
30 Allora gli dissero: "Quale segno dunque tu fai perché vediamo e possiamo crederti? Quale opera compi? | 30 Dixerunt ergo ei: “ Quod ergo tu facis signum, ut videamus et credamustibi? Quid operaris? |
31 I nostri padri hanno mangiato la manna nel deserto, come sta scritto: 'Diede loro da mangiare un pane dal cielo'". | 31 Patres nostri manna manducaverunt in deserto, sicutscriptum est: “Panem de caelo dedit eis manducare” ”. |
32 Rispose loro Gesù: "In verità, in verità vi dico: non Mosè vi ha dato il pane dal cielo, ma il Padre mio vi dà il pane dal cielo, quello vero; | 32 Dixit ergo eisIesus: “ Amen, amen dico vobis: Non Moyses dedit vobis panem de caelo, sedPater meus dat vobis panem de caelo verum; |
33 il pane di Dio è colui che discende dal cielo e dà la vita al mondo". | 33 panis enim Dei est, qui descenditde caelo et dat vitam mundo ”. |
34 Allora gli dissero: "Signore, dacci sempre questo pane". | 34 Dixerunt ergo ad eum: “ Domine, semper danobis panem hunc ”. |
35 Gesù rispose: "Io sono il pane della vita; chi viene a me non avrà più fame e chi crede in me non avrà più sete. | 35 Dixit eis Iesus: “ Ego sum panis vitae. Qui venit adme, non esuriet; et, qui credit in me, non sitiet umquam. |
36 Vi ho detto però che voi mi avete visto e non credete. | 36 Sed dixi vobis,quia et vidistis me et non creditis. |
37 Tutto ciò che il Padre mi dà, verrà a me; colui che viene a me, non lo respingerò, | 37 Omne, quod dat mihi Pater, ad me veniet;et eum, qui venit ad me, non eiciam foras, |
38 perché sono disceso dal cielo non per fare la mia volontà, ma la volontà di colui che mi ha mandato. | 38 quia descendi de caelo, non utfaciam voluntatem meam sed voluntatem eius, qui misit me. |
39 E questa è la volontà di colui che mi ha mandato, che io non perda nulla di quanto egli mi ha dato, ma lo risusciti nell'ultimo giorno. | 39 Haec est autemvoluntas eius, qui misit me, ut omne, quod dedit mihi, non perdam ex eo, sedresuscitem illud in novissimo die. |
40 Questa infatti è la volontà del Padre mio, che chiunque vede il Figlio e crede in lui abbia la vita eterna; io lo risusciterò nell'ultimo giorno".
| 40 Haec est enim voluntas Patris mei, utomnis, qui videt Filium et credit in eum, habeat vitam aeternam; et resuscitaboego eum in novissimo die ”.
|
41 Intanto i Giudei mormoravano di lui perché aveva detto: "Io sono il pane disceso dal cielo". | 41 Murmurabant ergo Iudaei de illo, quia dixisset: “ Ego sum panis, qui decaelo descendi ”, |
42 E dicevano: "Costui non è forse Gesù, il figlio di Giuseppe? Di lui conosciamo il padre e la madre. Come può dunque dire: Sono disceso dal cielo?".
| 42 et dicebant: “ Nonne hic est Iesus filius Ioseph, cuiusnos novimus patrem et matrem? Quomodo dicit nunc: “De caelo descendi”? ”.
|
43 Gesù rispose: "Non mormorate tra di voi. | 43 Respondit Iesus et dixit eis: “ Nolite murmurare in invicem. |
44 Nessuno può venire a me, se non lo attira il Padre che mi ha mandato; e io lo risusciterò nell'ultimo giorno. | 44 Nemo potestvenire ad me, nisi Pater, qui misit me, traxerit eum; et ego resuscitabo eum innovissimo die. |
45 Sta scritto nei profeti: 'E tutti saranno ammaestrati da Dio'. Chiunque ha udito il Padre e ha imparato da lui, viene a me. | 45 Est scriptum in Prophetis: “Et erunt omnes docibiles Dei “.Omnis, qui audivit a Patre et didicit, venit ad me. |
46 Non che alcuno abbia visto il Padre, ma solo colui che viene da Dio ha visto il Padre. | 46 Non quia Patrem viditquisquam, nisi is qui est a Deo, hic vidit Patrem. |
47 In verità, in verità vi dico: chi crede ha la vita eterna. | 47 Amen, amen dico vobis: Quicredit, habet vitam aeternam.
|
48 Io sono il pane della vita. | 48 Ego sum panis vitae. |
49 I vostri padri hanno mangiato la manna nel deserto e sono morti; | 49 Patres vestri manducaverunt in deserto manna etmortui sunt. |
50 questo è il pane che discende dal cielo, perché chi ne mangia non muoia. | 50 Hic est panis de caelo descendens, ut, si quis ex ipsomanducaverit, non moriatur. |
51 Io sono il pane vivo, disceso dal cielo. Se uno mangia di questo pane vivrà in eterno e il pane che io darò è la mia carne per la vita del mondo".
| 51 Ego sum panis vivus, qui de caelo descendi. Siquis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum; panis autem, quem ego dabo,caro mea est pro mundi vita ”.
|
52 Allora i Giudei si misero a discutere tra di loro: "Come può costui darci la sua carne da mangiare?". | 52 Litigabant ergo Iudaei ad invicem dicentes: “ Quomodo potest hic nobiscarnem suam dare ad manducandum? ”. |
53 Gesù disse: "In verità, in verità vi dico: se non mangiate la carne del Figlio dell'uomo e non bevete il suo sangue, non avrete in voi la vita. | 53 Dixit ergo eis Iesus: “ Amen, amendico vobis: Nisi manducaveritis carnem Filii hominis et biberitis eiussanguinem, non habetis vitam in vobismetipsis. |
54 Chi mangia la mia carne e beve il mio sangue ha la vita eterna e io lo risusciterò nell'ultimo giorno. | 54 Qui manducat meam carnem etbibit meum sanguinem, habet vitam aeternam; et ego resuscitabo eum in novissimodie. |
55 Perché la mia carne è vero cibo e il mio sangue vera bevanda. | 55 Caro enim mea verus est cibus, et sanguis meus verus est potus. |
56 Chi mangia la mia carne e beve il mio sangue dimora in me e io in lui. | 56 Quimanducat meam carnem et bibit meum sanguinem, in me manet, et ego in illo. |
57 Come il Padre, che ha la vita, ha mandato me e io vivo per il Padre, così anche colui che mangia di me vivrà per me. | 57 Sicut misit me vivens Pater, et ego vivo propter Patrem; et, qui manducat me, etipse vivet propter me. |
58 Questo è il pane disceso dal cielo, non come quello che mangiarono i padri vostri e morirono. Chi mangia questo pane vivrà in eterno".
| 58 Hic est panis, qui de caelo descendit, non sicutmanducaverunt patres et mortui sunt; qui manducat hunc panem, vivet in aeternum”. |
59 Queste cose disse Gesù, insegnando nella sinagoga a Cafàrnao. | 59 Haec dixit in synagoga docens in Capharnaum. |
60 Molti dei suoi discepoli, dopo aver ascoltato, dissero: "Questo linguaggio è duro; chi può intenderlo?". | 60 Multi ergo audientes exdiscipulis eius dixerunt: “ Durus est hic sermo! Quis potest eum audire? ”. |
61 Gesù, conoscendo dentro di sé che i suoi discepoli proprio di questo mormoravano, disse loro: "Questo vi scandalizza? | 61 Sciens autem Iesus apud semetipsum quia murmurarent de hoc discipuli eius,dixit eis: “ Hoc vos scandalizat? |
62 E se vedeste il Figlio dell'uomo salire là dov'era prima? | 62 Si ergo videritis Filium hominisascendentem, ubi erat prius? |
63 È lo Spirito che dà la vita, la carne non giova a nulla; le parole che vi ho dette sono spirito e vita. | 63 Spiritus est, qui vivificat, caro non prodestquidquam; verba, quae ego locutus sum vobis, Spiritus sunt et vita sunt. |
64 Ma vi sono alcuni tra voi che non credono". Gesù infatti sapeva fin da principio chi erano quelli che non credevano e chi era colui che lo avrebbe tradito. | 64 Sedsunt quidam ex vobis, qui non credunt ”. Sciebat enim ab initio Iesus, quiessent non credentes, et quis traditurus esset eum. |
65 E continuò: "Per questo vi ho detto che nessuno può venire a me, se non gli è concesso dal Padre mio".
| 65 Et dicebat: “ Proptereadixi vobis: Nemo potest venire ad me, nisi fuerit ei datum a Patre ”.
|
66 Da allora molti dei suoi discepoli si tirarono indietro e non andavano più con lui.
| 66 Ex hoc multi discipulorum eius abierunt retro et iam non cum illo ambulabant. |
67 Disse allora Gesù ai Dodici: "Forse anche voi volete andarvene?". | 67 Dixit ergo Iesus ad Duodecim: “ Numquid et vos vultis abire? ”. |
68 Gli rispose Simon Pietro: "Signore, da chi andremo? Tu hai parole di vita eterna; | 68 Respondit ei Simon Petrus: “ Domine, ad quem ibimus? Verba vitae aeternaehabes; |
69 noi abbiamo creduto e conosciuto che tu sei il Santo di Dio". | 69 et nos credidimus et cognovimus quia tu es Sanctus Dei ”. |
70 Rispose Gesù: "Non ho forse scelto io voi, i Dodici? Eppure uno di voi è un diavolo!". Egli parlava di Giuda, figlio di Simone Iscariota: questi infatti stava per tradirlo, uno dei Dodici. | 70 Respondit eis Iesus: “ Nonne ego vos Duodecim elegi? Et ex vobis unus Diabolusest ”. |
| 71 Dicebat autem Iudam Simonis Iscariotis; hic enim erat tradituruseum, cum esset unus ex Duodecim.
|