Proverbi (امثال) 23

SMITH VAN DYKE	KÁLDI-NEOVULGÁTA
1 اذا جلست تاكل مع متسلط فتامل ما هو امامك تاملا	1 Ha leülsz, hogy fejedelemmel egyél, arra legyen gondod, amit eléd raknak,
2 وضع سكينا لحنجرتك ان كنت شرها.	2 tégy kést a torkodra, hogy uralkodni tudj kívánságodon.
3 لا تشته اطايبه لانها خبز اكاذيب.	3 Pompás falatjait ne kívánd, mert csalfa étel az!
4 لا تتعب لكي تصير غنيا. كف عن فطنتك.	4 Ne törd magadat gazdagság után, és mérsékeld élelmességedet!
5 هل تطيّر عينيك نحوه وليس هو. لانه انما يصنع لنفسه اجنحة. كالنسر يطير نحو السماء	5 Ne emeld szemedet olyan javakra, amelyek a tieid nem lehetnek, mert azok szárnyra kapnak, mint a sas, és az ég felé elröpülnek.
6 لا تأكل خبز ذي عين شريرة ولا تشته اطايبه.	6 Ne étkezz irigy emberrel, és ne kívánd pompás falatjait,
7 لانه كما شعر في نفسه هكذا هو. يقول لك كل واشرب وقلبه ليس معك.	7 mert mint a bűvész és a jós, arra következtet, amit nem tud. Mondja ugyan: »Egyél csak! Igyál csak!« de nem mondja neked szívből,
8 اللقمة التي اكلتها تتقيأها وتخسر كلماتك الحلوة.	8 a lenyelt falatot még kihányod, és szép szavaidat hiába vesztegeted.
9 في اذني جاهل لا تتكلم لانه يحتقر حكمة كلامك.	9 Ne beszélj a balgák fülébe, mert lenézik okos beszédeidet!
10 لا تنقل التخم القديم ولا تدخل حقول الايتام.	10 El ne mozdítsd a kiskorúak határkövét, és be ne nyomulj az árvák földjére,
11 لان وليهم قوي. هو يقيم دعواهم عليك	11 mert erős a gyámoluk, s ő magára vállalja pörüket ellened!
12 وجّه قلبك الى الادب واذنيك الى كلمات المعرفة.	12 Nyisd meg szívedet az intelemnek, és füledet az okos beszédnek!
13 لا تمنع التأديب عن الولد لانك ان ضربته بعصا لا يموت.	13 Ne sajnáld a fiútól a fenyítést! Nem hal az meg, ha vesszővel sújtod!
14 تضربه انت بعصا فتنقذ نفسه من الهاوية.	14 Te pálcával vered őt, és lelkét az alvilágtól mented meg!
15 يا ابني ان كان قلبك حكيما يفرح قلبي انا ايضا	15 Fiam! Ha szíved bölcs lesz, az én szívem is örvendez veled,
16 وتبتهج كليتاي اذا تكلمت شفتاك بالمستقيمات.	16 és bensőmben vigadok, amikor ajkad helyesen beszél.
17 لا يحسدن قلبك الخاطئين بل كن في مخافة الرب اليوم كله.	17 Ne induljon fel szíved a bűnösök miatt, hanem az Úr félelmében légy szüntelen,
18 لانه لا بد من ثواب ورجاؤك لا يخيب.	18 hisz van reményed a jövendőben, és bizakodásod meg nem hiúsul!
19 اسمع انت يا ابني وكن حكيما وارشد قلبك في الطريق.	19 Figyelj, fiam, és légy bölcs, irányítsd szívedet az egyenes útra!
20 لا تكن بين شريبي الخمر بين المتلفين اجسادهم.	20 Ne végy részt a nagyivók lakomáin, sem azok tobzódásain, akik hússal tömik magukat,
21 لان السكير والمسرف يفتقران والنوم يكسو الخرق	21 mert a nagyivó és a lakmározó elzüllik, és a naphosszat alvó rongyokba öltözik.
22 اسمع لابيك الذي ولدك ولا تحتقر امك اذا شاخت.	22 Hallgass atyádra, aki nemzett téged, és ne vesd meg anyádat, mikor megöregszik!
23 اقتن الحق ولا تبعه والحكمة والادب والفهم.	23 Igazságot vásárolj – és el ne add! – bölcsességet, fegyelmet és okosságot!
24 ابو الصدّيق يبتهج ابتهاجا ومن ولد حكيما يسرّ به.	24 Ujjonghat az igaznak atyja, aki bölcset nemzett, örömét lelheti benne.
25 يفرح ابوك وامك وتبتهج التي ولدتك.	25 Örvendjen tehát atyád és anyád, vigadjon, aki szült téged!
26 يا ابني اعطني قلبك ولتلاحظ عيناك طرقي.	26 Add nekem, fiam, szívedet, és szemed vigyázzon útjaimra,
27 لان الزانية هوة عميقة والاجنبية حفرة ضيّقة.	27 mert a feslett nő mély verem, s az idegen asszony szűk kút,
28 هي ايضا كلص تكمن وتزيد الغادرين بين الناس	28 lesben áll az úton, mint a rabló, és megöli azokat, akiket óvatlannak lát.
29 لمن الويل لمن الشقاوة لمن المخاصمات لمن الكرب لمن الجروح بلا سبب لمن ازمهرار العينين.	29 Ki mondja: »Óh?« Ki mondja: »Jaj, atyám?« Ki a veszekedő és ki esik verembe? Kinek vannak sebei ok nélkül? Kinek vörös a szeme?
30 للذين يدمنون الخمر الذين يدخلون في طلب الشراب الممزوج.	30 Nem azoknak, akik bor mellett mulatnak, és szorgalmasak a poharazgatásban?
31 لا تنظر الى الخمر اذ احمرّت حين تظهر حبابها في الكاس وساغت مرقرقة.	31 Ne nézd a bort, hogyan piroslik, s hogy miként villog a serlegben! Könnyen csúszik az lefelé,
32 في الآخر تلسع كالحية وتلدغ كالافعوان.	32 de végül mar, mint a kígyó, és kilövi a mérgét, mint a vipera.
33 عيناك تنظران الاجنبيات وقلبك ينطق بأمور ملتوية.	33 A szemed fura dolgokat lát, és szíved bolondokat beszél,
34 وتكون كمضطجع في قلب البحر او كمضطجع على راس سارية.	34 úgy vagy, mintha a tenger közepén feküdnél, mint az alvó kormányos, aki elvesztette a kormányt.
35 يقول ضربوني ولم اتوجع. لقد لكأوني ولم اعرف. متى استيقظ. اعود اطلبها بعد	35 Így szólsz: »Elvertek ugyan, de nem fájt nekem, ütöttek, de nem éreztem. Mikor ébredek fel, hogy a bort ismét felkeressem?«