Matthæum 27

NOVA VULGATA	Biblia Tysiąclecia
1 Mane autem facto, consi lium inierunt omnes princi pes sacerdotum etseniores populi adversus Iesum, ut eum morti traderent.	1 A gdy nastał ranek, wszyscy arcykapłani i starsi ludu powzięli uchwałę przeciw Jezusowi, żeby Go zgładzić.
2 Et vinctum adduxerunteum et tradiderunt Pilato praesidi.	2 Związawszy Go zaprowadzili i wydali w ręce namiestnika "Poncjusza" Piłata.
3 Tunc videns Iudas, qui eum tradidit, quod damnatus esset, paenitentia ductus,rettulit triginta argenteos principibus sacerdotum et senioribus	3 Wtedy Judasz, który Go wydał, widząc, że Go skazano, opamiętał się, zwrócił trzydzieści srebrników arcykapłanom i starszym
4 dicens: “Peccavi tradens sanguinem innocentem ”. At illi dixerunt: “ Quid ad nos? Tuvideris! ”.	4 i rzekł: Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną. Lecz oni odparli: Co nas to obchodzi? To twoje sprawa.
5 Et proiectis argenteis in templo, recessit et abiens laqueo sesuspendit.	5 Rzuciwszy srebrniki ku przybytkowi, oddalił się, potem poszedł i powiesił się.
6 Principes autem sacerdotum, acceptis argenteis, dixerunt: “ Nonlicet mittere eos in corbanam, quia pretium sanguinis est ”.	6 Arcykapłani zaś wzięli srebrniki i orzekli: Nie wolno kłaść ich do skarbca świątyni, bo są zapłatą za krew.
7 Consilio auteminito, emerunt ex illis agrum Figuli in sepulturam peregrinorum.	7 Po odbyciu narady kupili za nie Pole Garncarza, na grzebanie cudzoziemców.
8 Propter hocvocatus est ager ille ager Sanguinis usque in hodiernum diem.	8 Dlatego pole to aż po dziś dzień nosi nazwę Pole Krwi.
9 Tunc impletumest quod dictum est per Ieremiam prophetam di centem: “ Et acceperunt trigintaargenteos, pretium appretiati quem appretiaverunt a filiis Israel,	9 Wtedy spełniło się to, co powiedział prorok Jeremiasz: Wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę za Tego, którego oszacowali synowie Izraela.
10 etdederunt eos in agrum Figuli, sicut constituit mihi Dominus ”.	10 I dali je za Pole Garncarza, jak mi Pan rozkazał.
11 Iesus autem stetit ante praesidem; et interrogavit eum praeses dicens: “ Tues Rex Iudaeorum? ”. Dixit autem Iesus: “ Tu dicis ”.	11 Jezusa zaś stawiono przed namiestnikiem. Namiestnik zadał Mu pytanie: Czy Ty jesteś królem żydowskim? Jezus odpowiedział: Tak, Ja nim jestem.
12 Et cumaccusaretur a principibus sacerdotum et senioribus, nihil respondit.	12 A gdy Go oskarżali arcykapłani i starsi, nic nie odpowiadał.
13 Tuncdicit illi Pilatus: “ Non audis quanta adversum te dicant testimonia? ”.	13 Wtedy zapytał Go Piłat: Nie słyszysz, jak wiele zeznają przeciw Tobie?
14 Et non respondit ei ad ullum verbum, ita ut miraretur praeses vehementer.	14 On jednak nie odpowiedział mu na żadne pytanie, tak że namiestnik bardzo się dziwił.
15 Per diem autem sollemnem consueverat praeses dimittere turbae unum vinctum,quem voluissent.	15 A był zwyczaj, że na każde święto namiestnik uwalniał jednego więźnia, którego chcieli.
16 Habebant autem tunc vinctum insignem, qui dicebaturBarabbas.	16 Trzymano zaś wtedy znacznego więźnia, imieniem Barabasz.
17 Congregatis ergo illis dixit Pilatus: “ Quem vultis dimittamvobis: Barabbam an Iesum, qui dicitur Christus? ”.	17 Gdy się więc zebrali, spytał ich Piłat: Którego chcecie, żebym wam uwolnił, Barabasza czy Jezusa, zwanego Mesjaszem?
18 Sciebat enim quod perinvidiam tradidissent eum.	18 Wiedział bowiem, że przez zawiść Go wydali.
19 Sedente autem illo pro tribunali, misit ad illum uxor eius dicens: “ Nihiltibi et iusto illi. Multa enim passa sum hodie per visum propter eum ”.	19 A gdy on odbywał przewód sądowy, żona jego przysłała mu ostrzeżenie: Nie miej nic do czynienia z tym Sprawiedliwym, bo dzisiaj we śnie wiele nacierpiałam się z Jego powodu.
20 Principes autem sacerdotum et seniores persuaserunt turbis, ut peterentBarabbam, Iesum vero perderent.	20 Tymczasem arcykapłani i starsi namówili tłumy, żeby prosiły o Barabasza, a domagały się śmierci Jezusa.
21 Respondens autem praeses ait illis: “ Quemvultis vobis de duobus dimittam? ”. At illi dixerunt: “ Barabbam! ”.	21 Pytał ich namiestnik: Którego z tych dwóch chcecie, żebym wam uwolnił? Odpowiedzieli: Barabasza.
22 Dicit illis Pilatus: “ Quid igitur faciam de Iesu, qui dicitur Christus? ”.Dicunt omnes: “ Crucifigatur! ”.	22 Rzekł do nich Piłat: Cóż więc mam uczynić z Jezusem, którego nazywają Mesjaszem? Zawołali wszyscy: Na krzyż z Nim!
23 Ait autem: “ Quid enim mali fecit? ”.At illi magis clamabant dicentes: “ Crucifigatur! ”.	23 Namiestnik odpowiedział: Cóż właściwie złego uczynił? Lecz oni jeszcze głośniej krzyczeli: Na krzyż z Nim!
24 Videns autem Pilatus quia nihil proficeret, sed magis tumultus fieret,accepta aqua, lavit manus coram turba dicens: “ Innocens ego sum a sanguinehoc; vos videritis! ”.	24 Piłat widząc, że nic nie osiąga, a wzburzenie raczej wzrasta, wziął wodę i umył ręce wobec tłumu, mówiąc: Nie jestem winny krwi tego Sprawiedliwego. To wasza rzecz.
25 Et respondens universus populus dixit: “ Sanguiseius super nos et super filios nostros ”.	25 A cały lud zawołał: Krew Jego na nas i na dzieci nasze.
26 Tunc dimisit illis Barabbam;Iesum autem flagellatum tradidit, ut crucifigeretur.	26 Wówczas uwolnił im Barabasza, a Jezusa kazał ubiczować i wydał na ukrzyżowanie.
27 Tunc milites praesidis suscipientes Iesum in praetorio congregaverunt ad eumuniversam cohortem.	27 Wtedy żołnierze namiestnika zabrali Jezusa z sobą do pretorium i zgromadzili koło Niego całą kohortę.
28 Et exuentes eum, clamydem coccineam circumdederunt ei	28 Rozebrali Go z szat i narzucili na Niego płaszcz szkarłatny.
29 et plectentes coronam de spinis posuerunt super caput eius et arundinem indextera eius et, genu flexo ante eum, illudebant ei dicentes: “ Ave, rexIudaeorum! ”.	29 Uplótłszy wieniec z ciernia włożyli Mu na głowę, a do prawej ręki dali Mu trzcinę. Potem przyklękali przed Nim i szydzili z Niego, mówiąc: Witaj, królu żydowski!
30 Et exspuentes in eum acceperunt arundinem et percutiebantcaput eius.	30 Przy tym pluli na Niego, brali trzcinę i bili Go po głowie.
31 Et postquam illuserunt ei, exuerunt eum clamyde et induerunt eumvestimentis eius et duxerunt eum, ut crucifigerent.	31 A gdy Go wyszydzili, zdjęli z Niego płaszcz, włożyli na Niego własne Jego szaty i odprowadzili Go na ukrzyżowanie.
32 Exeuntes autem invenerunt hominem Cyrenaeum nomine Simonem; huncangariaverunt, ut tolleret crucem eius.	32 Wychodząc spotkali pewnego człowieka z Cyreny, imieniem Szymon. Tego przymusili, żeby niósł krzyż Jego.
33 Et venerunt in locum, qui diciturGolgotha, quod est Calvariae locus,	33 Gdy przyszli na miejsce zwane Golgotą, to znaczy Miejscem Czaszki,
34 et dederunt ei vinum bibere cum fellemixtum; et cum gustasset, noluit bibere.	34 dali Mu pić wino zaprawione goryczą. Skosztował, ale nie chciał pić.
35 Postquam autem crucifixerunt eum,diviserunt vestimenta eius sortem mittentes	35 Gdy Go ukrzyżowali, rozdzielili między siebie Jego szaty, rzucając o nie losy.
36 et sedentes servabant eum ibi.	36 I siedząc, tam Go pilnowali.
37 Et imposuerunt super caput eius causam ipsius scriptam: “ Hic est Iesus RexIudaeorum ”.	37 A nad głową Jego umieścili napis z podaniem Jego winy: To jest Jezus, Król żydowski.
38 Tunc crucifiguntur cum eo duo latrones: unus a dextris, et unus a sinistris.	38 Wtedy też ukrzyżowano z Nim dwóch złoczyńców, jednego po prawej, drugiego po lewej stronie.
39 Praetereuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua	39 Ci zaś, którzy przechodzili obok, przeklinali Go i potrząsali głowami,
40 et dicentes: “Qui destruis templum et in triduo illud reaedificas, salva temetipsum; si FiliusDei es, descende de cruce! ”.	40 mówiąc: Ty, który burzysz przybytek i w trzech dniach go odbudowujesz, wybaw sam siebie; jeśli jesteś Synem Bożym, zejdź z krzyża.
41 Similiter et principes sacerdotum illudentescum scribis et senioribus dicebant:	41 Podobnie arcykapłani z uczonymi w Piśmie i starszymi, szydząc, powtarzali:
42 “ Alios salvos fecit, seipsum nonpotest salvum facere. Rex Israel est; descendat nunc de cruce, et credemus ineum.	42 Innych wybawiał, siebie nie może wybawić. Jest królem Izraela: niechże teraz zejdzie z krzyża, a uwierzymy w Niego.
43 Confidit in Deo; liberet nunc, si vult eum. Dixit enim: “Dei Filiussum” ”.	43 Zaufał Bogu: niechże Go teraz wybawi, jeśli Go miłuje. Przecież powiedział: Jestem Synem Bożym.
44 Idipsum autem et latrones, qui crucifixi erant cum eo,improperabant ei.	44 Tak samo lżyli Go i złoczyńcy, którzy byli z Nim ukrzyżowani.
45 A sexta autem hora tenebrae factae sunt super universam terram usque ad horamnonam.	45 Od godziny szóstej mrok ogarnął całą ziemię, aż do godziny dziewiątej.
46 Et circa horam nonam clamavit Iesus voce magna dicens: “ Eli, Eli,lema sabacthani? ”, hoc est: “ Deus meus, Deus meus, ut quid dereliquistime? ”.	46 Około godziny dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: Eli, Eli, lema sabachthani? to znaczy Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?
47 Quidam autem ex illic stantibus audientes dicebant: “ Eliam vocatiste ”.	47 Słysząc to, niektórzy ze stojących tam mówili: On Eliasza woła.
48 Et continuo currens unus ex eis acceptam spongiam implevit aceto etimposuit arundini et dabat ei bibere.	48 Zaraz też jeden z nich pobiegł i wziąwszy gąbkę, napełnił ją octem, włożył na trzcinę i dawał Mu pić.
49 Ceteri vero dicebant: “ Sine,videamus an veniat Elias liberans eum ”.	49 Lecz inni mówili: Poczekaj! Zobaczymy, czy przyjdzie Eliasz, aby Go wybawić.
50 Iesus autem iterum clamans vocemagna emisit spiritum.	50 A Jezus raz jeszcze zawołał donośnym głosem i wyzionął ducha.
51 Et ecce velum templi scissum est a summo usque deorsum in duas partes, etterra mota est, et petrae scissae sunt;	51 A oto zasłona przybytku rozdarła się na dwoje z góry na dół; ziemia zadrżała i skały zaczęły pękać.
52 et monumenta aperta sunt, et multacorpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt	52 Groby się otworzyły i wiele ciał Świętych, którzy umarli, powstało.
53 et exeuntes de monumentis postresurrectionem eius venerunt in sanctam civitatem et apparuerunt multis.	53 I wyszedłszy z grobów po Jego zmartwychwstaniu, weszli oni do Miasta Świętego i ukazali się wielu.
54 Centurio autem et, qui cum eo erant custodientes Iesum, viso terrae motu et his,quae fiebant, timuerunt valde dicentes: “ Vere Dei Filius erat iste! ”.	54 Setnik zaś i jego ludzie, którzy odbywali straż przy Jezusie, widząc trzęsienie ziemi i to, co się działo, zlękli się bardzo i mówili: Prawdziwie, Ten był Synem Bożym.
55 Erant autem ibi mulieres multae a longe aspicientes, quae secutae erant Iesuma Galilaea ministrantes ei;	55 Było tam również wiele niewiast, które przypatrywały się z daleka. Szły one za Jezusem z Galilei i usługiwały Mu.
56 inter quas erat Maria Magdalene et Maria Iacobiet Ioseph mater et mater filiorum Zebedaei.	56 Między nimi były: Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.
57 Cum sero autem factum esset, venit homo dives ab Arimathaea nomine Ioseph,qui et ipse discipulus erat Iesu.	57 Pod wieczór przyszedł zamożny człowiek z Arymatei, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusa.
58 Hic accessit ad Pilatum et petiit corpusIesu. Tunc Pilatus iussit reddi.	58 On udał się do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Wówczas Piłat kazał je wydać.
59 Et accepto corpore, Ioseph involvit illud insindone munda	59 Józef zabrał ciało, owinął je w czyste płótno
60 et posuit illud in monumento suo novo, quod exciderat in petra,et advolvit saxum magnum ad ostium monumenti et abiit.	60 i złożył w swoim nowym grobie, który kazał wykuć w skale. Przed wejściem do grobu zatoczył duży kamień i odszedł.
61 Erat autem ibi MariaMagdalene et altera Maria sedentes contra sepulcrum.	61 Lecz Maria Magdalena i druga Maria pozostały tam, siedząc naprzeciw grobu.
62 Altera autem die, quae est post Parascevem, convenerunt principes sacerdotumet pharisaei ad Pilatum	62 Nazajutrz, to znaczy po dniu Przygotowania, zebrali się arcykapłani i faryzeusze u Piłata
63 dicentes: “ Domine, recordati sumus quia seductorille dixit adhuc vivens: “Post tres dies resurgam”.	63 i oznajmili: Panie, przypomnieliśmy sobie, że ów oszust powiedział jeszcze za życia: Po trzech dniach powstanę.
64 Iube ergo custodirisepulcrum usque in diem tertium, ne forte veniant discipuli eius et furentur eumet dicant plebi: “Surrexit a mortuis”, et erit novissimus error peior priore”.	64 Każ więc zabezpieczyć grób aż do trzeciego dnia, żeby przypadkiem nie przyszli jego uczniowie, nie wykradli Go i nie powiedzieli ludowi: Powstał z martwych. I będzie ostatnie oszustwo gorsze niż pierwsze.
65 Ait illis Pilatus: “ Habetis custodiam; ite, custodite, sicut scitis”.	65 Rzekł im Piłat: Macie straż: idźcie, zabezpieczcie grób, jak umiecie.
66 Illi autem abeuntes munierunt sepulcrum, signantes lapidem, cumcustodia.	66 Oni poszli i zabezpieczyli grób opieczętowując kamień i stawiając straż.