1 πλην του επιδιδοντος την ψυχην αυτου και διανοουμενου εν νομω υψιστου σοφιαν παντων αρχαιων εκζητησει και εν προφητειαις ασχοληθησεται | 1 O sábio procura cuidadosamente a sabedoria de todos os antigos, e aplica-se ao estudo dos profetas. |
2 διηγησιν ανδρων ονομαστων συντηρησει και εν στροφαις παραβολων συνεισελευσεται | 2 Guarda no coração as narrativas dos homens célebres, e penetra ao mesmo tempo nos mistérios das máximas. |
3 αποκρυφα παροιμιων εκζητησει και εν αινιγμασι παραβολων αναστραφησεται | 3 Penetra nos segredos dos provérbios, e vive com o sentido oculto das parábolas. |
4 ανα μεσον μεγιστανων υπηρετησει και εναντι ηγουμενων οφθησεται εν γη αλλοτριων εθνων διελευσεται αγαθα γαρ και κακα εν ανθρωποις επειρασεν | 4 Exerce o seu cargo no meio dos poderosos, e comparece perante aqueles que governam. |
5 την καρδιαν αυτου επιδωσει ορθρισαι προς κυριον τον ποιησαντα αυτον και εναντι υψιστου δεηθησεται και ανοιξει στομα αυτου εν προσευχη και περι των αμαρτιων αυτου δεηθησεται | 5 Viaja pela terra de povos estrangeiros, para reconhecer o que há do bem e do mal entre os homens. |
6 εαν κυριος ο μεγας θεληση πνευματι συνεσεως εμπλησθησεται αυτος ανομβρησει ρηματα σοφιας αυτου και εν προσευχη εξομολογησεται κυριω | 6 Desde o alvorecer aplica o coração à vigília para se unir ao Senhor que o criou, e ora na presença do Altíssimo. |
7 αυτος κατευθυνει βουλην αυτου και επιστημην και εν τοις αποκρυφοις αυτου διανοηθησεται | 7 Abre sua boca para orar, e pede perdão de seus pecados, |
8 αυτος εκφανει παιδειαν διδασκαλιας αυτου και εν νομω διαθηκης κυριου καυχησεται | 8 pois se for da vontade do Senhor que é grande, ele o cumulará do espírito de inteligência. |
9 αινεσουσιν την συνεσιν αυτου πολλοι και εως του αιωνος ουκ εξαλειφθησεται ουκ αποστησεται το μνημοσυνον αυτου και το ονομα αυτου ζησεται εις γενεας γενεων | 9 Então ele espargirá como uma chuva palavras de sabedoria, e louvará o Senhor em sua oração. |
10 την σοφιαν αυτου διηγησονται εθνη και τον επαινον αυτου εξαγγελει εκκλησια | 10 O Senhor orientará seus conselhos e seus ensinamentos, e ele meditará nos mistérios (divinos). |
11 εαν εμμεινη ονομα καταλειψει η χιλιοι και εαν αναπαυσηται εκποιει αυτω | 11 Ensinará ele próprio o conhecimento de sua doutrina. Porá sua glória na lei da aliança do Senhor. |
12 ετι διανοηθεις εκδιηγησομαι και ως διχομηνια επληρωθην | 12 Muitos homens louvarão sua sabedoria: jamais cairá ela no esquecimento. |
13 εισακουσατε μου υιοι οσιοι και βλαστησατε ως ροδον φυομενον επι ρευματος υγρου | 13 A sua memória não desaparecerá; seu nome será repetido de geração em geração. |
14 και ως λιβανος ευωδιασατε οσμην και ανθησατε ανθος ως κρινον διαδοτε οσμην και αινεσατε ασμα ευλογησατε κυριον επι πασιν τοις εργοις | 14 As nações proclamarão sua sabedoria, a assembléia apregoará seu louvor. |
15 δοτε τω ονοματι αυτου μεγαλωσυνην και εξομολογησασθε εν αινεσει αυτου εν ωδαις χειλεων και εν κινυραις και ουτως ερειτε εν εξομολογησει | 15 Enquanto viver, terá maior nome que mil outros, e, quando repousar, será feliz. |
16 τα εργα κυριου παντα οτι καλα σφοδρα και παν προσταγμα εν καιρω αυτου εσται ουκ εστιν ειπειν τι τουτο εις τι τουτο παντα γαρ εν καιρω αυτου ζητηθησεται | 16 Refletirei ainda para contá-lo, pois estou cheio de um entusiasmo |
17 εν λογω αυτου εστη ως θιμωνια υδωρ και εν ρηματι στοματος αυτου αποδοχεια υδατων | 17 que diz: Ouvi-me, rebentos divinos, desabrochai como uma roseira plantada à beira das águas; |
18 εν προσταγματι αυτου πασα η ευδοκια και ουκ εστιν ος ελαττωσει το σωτηριον αυτου | 18 como o Líbano, espargi suave aroma, |
19 εργα πασης σαρκος ενωπιον αυτου και ουκ εστιν κρυβηναι απο των οφθαλμων αυτου | 19 dai flores como o lírio, exalai perfume e estendei graciosa folhagem. Cantai cânticos e bendizei o Senhor nas suas obras. |
20 απο του αιωνος εις τον αιωνα επεβλεψεν και ουθεν εστιν θαυμασιον εναντιον αυτου | 20 Dai ao seu nome magníficos elogios, glorificai-o com a voz de vossos lábios, com os cânticos de vossos lábios e a música das harpas. Direis assim à guisa de louvor: |
21 ουκ εστιν ειπειν τι τουτο εις τι τουτο παντα γαρ εις χρειας αυτων εκτισται | 21 Todas as obras do Senhor são excelentes; |
22 η ευλογια αυτου ως ποταμος επεκαλυψεν και ως κατακλυσμος ξηραν εμεθυσεν | 22 à sua voz conteve-se a água amontoada, a uma palavra de sua boca as águas ajuntaram-se como em reservatórios. |
23 ουτως οργην αυτου εθνη κληρονομησει ως μετεστρεψεν υδατα εις αλμην | 23 À sua ordem, fez-se calmaria, e a salvação que ele dá não será mesquinha. |
24 αι οδοι αυτου τοις οσιοις ευθειαι ουτως τοις ανομοις προσκομματα | 24 São-lhe apresentadas as ações de todos os viventes, nada é oculto aos seus olhos. |
25 αγαθα τοις αγαθοις εκτισται απ' αρχης ουτως τοις αμαρτωλοις κακα | 25 Seu olhar abrange de um século a outro: nada é maravilhoso para ele. |
26 αρχη πασης χρειας εις ζωην ανθρωπου υδωρ και πυρ και σιδηρος και αλας και σεμιδαλις πυρου και γαλα και μελι αιμα σταφυλης και ελαιον και ιματιον | 26 Não se deve dizer: O que é isso, o que é aquilo? Pois todas as coisas serão examinadas a seu tempo. |
27 ταυτα παντα τοις ευσεβεσιν εις αγαθα ουτως τοις αμαρτωλοις τραπησεται εις κακα | 27 A bênção dele é como um rio que transborda; |
28 εστιν πνευματα α εις εκδικησιν εκτισται και εν θυμω αυτου εστερεωσεν μαστιγας αυτων εν καιρω συντελειας ισχυν εκχεουσιν και τον θυμον του ποιησαντος αυτους κοπασουσιν | 28 como o dilúvio inundou a terra inteira, assim a sua cólera será a sorte dos povos que não o procuram. |
29 πυρ και χαλαζα και λιμος και θανατος παντα ταυτα εις εκδικησιν εκτισται | 29 Assim como ele transformou as águas em aridez e ressecou a terra, e o seu comportamento é determinado pelo deles, assim, em sua ira, seu comportamento é motivo de queda para os pecadores. |
30 θηριων οδοντες και σκορπιοι και εχεις και ρομφαια εκδικουσα εις ολεθρον ασεβεις | 30 Assim como os bens, desde o princípio, foram criados para os bons, assim os bens e os males o foram para os maus. |
31 εν τη εντολη αυτου ευφρανθησονται και επι της γης εις χρειας ετοιμασθησονται και εν καιροις αυτων ου παραβησονται λογον | 31 As coisas mais necessárias à vida do homem são: a água, o fogo, o ferro, o sal, o leite, o pão da flor de farinha, o mel, a uva, o azeite e o vestuário: |
32 δια τουτο εξ αρχης εστηριχθην και διενοηθην και εν γραφη αφηκα | 32 todas essas coisas são bens para os fiéis, mas tornam-se males para os ímpios e os pecadores. |
33 τα εργα κυριου παντα αγαθα και πασαν χρειαν εν ωρα αυτης χορηγησει | 33 Há espíritos que foram criados para a vingança: aumentaram seus tormentos pelo seu furor. |
34 και ουκ εστιν ειπειν τουτο τουτου πονηροτερον παντα γαρ εν καιρω ευδοκιμηθησεται | 34 No tempo do extermínio manifestarão sua força, e apaziguarão a fúria daquele que os criou. |
35 και νυν εν παση καρδια και στοματι υμνησατε και ευλογησατε το ονομα κυριου | 35 Fogo, granizo, fome e morte, tudo isso foi criado para a vingança, |
| 36 como também os dentes dos animais, os escorpiões, as serpentes, e a espada vingadora destinada ao extermínio dos ímpios. |
| 37 Todas essas coisas se regozijam com as ordens do Senhor, e mantêm-se prontas sobre a terra para servir oportunamente, e, chegando o tempo, não omitirão uma só de suas palavras. |
| 38 Por isso, desde o princípio estou firme em minhas idéias; refleti e as escrevi. |
| 39 Todas as obras do Senhor são boas; ele põe cada coisa em prática quando chega o tempo. |
| 40 Não há razão para dizer: Isto é pior do que aquilo, porque todas as coisas serão achadas boas a seu tempo. |
| 41 E agora, de todo o coração e com a boca, cantai e bendizei o nome do Senhor! |