1 אַחֲרֵי הַדְּבָרִים הָאֵלֶּה הָלַךְ יֵשׁוּעַ בְּאֶרֶץ הַגָּלִיל הָלוֹךְ וְעָבוֹר כִּי לֹא אָבָה לְהִתְהַלֵּךְ בִּיהוּדָה עַל־אֲשֶׁר בִּקְשׁוּ הַיְּהוּדִים לְהָרְגוֹ | 1 Et post haec ambulabat Iesus in Galilaeam; non enim volebat in Iudaeamambulare, quia quaerebant eum Iudaei interficere.
|
2 וַיִּקְרַב חַג הַיְּהוּדִים הוּא חַג הַסֻּכּוֹת | 2 Erat autem in proximo dies festus Iudaeorum, Scenopegia. |
3 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו אֶחָיו קוּם וְלֵךְ מִזֶּה אַרְצָה יְהוּדָה לְמַעַן יִרְאוּ גַּם־תַּלְמִידֶיךָ אֶת־הַמַּעֲשִׂים אֲשֶׁר־אַתָּה עֹשֶׂה | 3 Dixerunt ergo adeum fratres eius: “ Transi hinc et vade in Iudaeam, ut et discipuli tuivideant opera tua, quae facis. |
4 כִּי לֹא־יַעֲשֶׂה אִישׁ דָּבָר בַּסֵּתֶר וְהוּא חָפֵץ לְהִתְפַּרְסֵם לָכֵן אִם־אַתָּה עֹשֶׂה כָאֵלֶּה הִגָּלֵה אֶל־הָעוֹלָם | 4 Nemo quippe in occulto quid facit et quaeritipse in palam esse. Si haec facis, manifesta teipsum mundo ”. |
5 כִּי־אֶחָיו גַּם־הֵם לֹא הֶאֱמִינוּ בּוֹ | 5 Neque enimfratres eius credebant in eum. |
6 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ עִתִּי לֹא־בָאָה עַד־עָתָּה וְעִתְּכֶם תָּמִיד נְכוֹנָה | 6 Dicit ergo eis Iesus: “ Tempus meum nondumadest, tempus autem vestrum semer est paratum. |
7 לֹא־יוּכַל הָעוֹלָם לִשְׂנוֹא אֶתְכֶם וְאֹתִי יִשְׂנָא בַּאֲשֶׁר אֲנִי מֵעִיד עָלָיו כִּי רָעִים מַעֲלָלָיו | 7 Non potest mundus odisse vos;me autem odit, quia ego testimonium perhibeo de illo, quia opera eius mala sunt. |
8 עֲלוּ אַתֶּם לָחֹג אֶת־הֶחָג אֲנִי עוֹד לֹא אֶעֱלֶה אֶל־הֶחָג הַזֶּה כִּי עִתִּי לֹא מָלְאָה עַד־עָתָּה | 8 Vos ascendite ad diem festum; ego non ascendo ad diem festum istum, quia meumtempus nondum impletum est ”. |
9 כָּזֹאת דִּבֵּר וַיֵּשֶׁב בַּגָּלִיל | 9 Haec autem cum dixisset, ipse mansit inGalilaea.
|
10 וַיְהִי כַּאֲשֶׁר עָלוּ אֶחָיו לָרֶגֶל וַיַּעַל גַּם־הוּא לֹא בַגָּלוּי כִּי אִם־כְּמִסְתַּתֵּר | 10 Ut autem ascenderunt fratres eius ad diem festum, tunc et ipse ascendit, nonmanifeste sed quasi in occulto. |
11 וְהַיְּהוּדִים בִּקְשֻׁהוּ בֶחָג וַיֹּאמְרוּ אַיֵּה הוּא | 11 Iudaei ergo quaerebant eum in die festo etdicebant: “ Ubi est ille? ”. |
12 וַתְּהִי תְּלוּנָה רַבָּה עַל־אֹדוֹתָיו בְּתוֹךְ הָעָם אֵלֶּה אָמְרוּ טוֹב הוּא וְאֵלֶּה אָמְרוּ לֹא כִּי־מַתְעֶה הוּא אֶת־הָעָם | 12 Et murmur multus de eo erat in turba. Aliiquidem dicebant: “ Bonus est! ”; alii autem dicebant: “ Non, sed seducitturbam! ”. |
13 אַךְ אֵין־אִישׁ מְדַבֵּר עָלָיו בַּגָּלוּי מִפְּנֵי יִרְאַת הַיְּהוּדִים | 13 Nemo tamen palam loquebatur de illo propter metum Iudaeorum.
|
14 וַיְהִי בַּחֲצִי יְמֵי הֶחָג עָלָה יֵשׁוּעַ אֶל־הַמִּקְדָּשׁ וַיְלַמֵּד | 14 Iam autem die festo mediante, ascendit Iesus in templum et docebat. |
15 וַיִּתְמְהוּ הַיְּהוּדִים וַיֹּאמְרוּ אֵיךְ יָדַע זֶה סֵפֶר וְהוּא לֹא לָמָד | 15 Mirabantur ergo Iudaei dicentes: “ Quomodo hic litteras scit, cum nondidicerit? ”. |
16 וַיַּעַן אֹתָם יֵשׁוּעַ וַיֹּאמַר לִקְחִי לֹא־שֶׁלִּי הוּא כִּי אִם־לַאֲשֶׁר שְׁלָחָנִי | 16 Respondit ergo eis Iesus et dixit: “ Mea doctrina non estmea sed eius, qui misit me. |
17 הָאִישׁ הֶחָפֵץ לַעֲשׂוֹת רְצוֹנוֹ יֵדַע לִקְחִי אִם־מֵאֵת אֱלֹהִים הוּא וְאִם־מִנַּפְשִׁי אֲדַבֵּר | 17 Si quis voluerit voluntatem eius facere,cognoscet de doctrina utrum ex Deo sit, an ego a meipso loquar. |
18 הַמְדַבֵּר מִנַּפְשׁוֹ כְּבוֹד עַצְמוֹ יְבַקֵּשׁ אֲבָל הַמְבַקֵּשׁ כְּבוֹד שֹׁלְחוֹ נֶאֱמָן הוּא וְאֵין עַוְלָתָה בּוֹ | 18 Qui asemetipso loquitur, gloriam propriam quaerit; qui autem quaerit gloriam eius,qui misit illum, hic verax est, et iniustitia in illo non est. |
19 הֲלֹא משֶׁה נָתַן לָכֶם אֶת־הַתּוֹרָה וְאֵין־אִישׁ מִכֶּם עֹשֶׂה הַתּוֹרָה מַדּוּעַ תְּבַקְשׁוּ לְהָרְגֵנִי | 19 Nonne Moysesdedit vobis legem? Et nemo ex vobis facit legem. Quid me quaeritis interficere?”. |
20 וַיַּעַן הָעָם וַיֹּאמַר שֵׁד בְּקִרְבְּךָ מִי מְבַקֵּשׁ לְהָרְגֶךָ | 20 Respondit turba: “ Daemonium habes! Quis te quaerit interficere? ”. |
21 וַיַּעַן יֵשׁוּעַ וַיֹּאמֶר לָהֶם פְּעֻלָּה אַחַת פָּעַלְתִּי וְכֻלְּכֶם עָלֶיהָ תִתְמָהוּ | 21 Respondit Iesus et dixit eis: “ Unum opus feci, et omnes miramini. |
22 משֶׁה נָתַן לָכֶם הַמִּילָה אַךְ לֹא מִמּשֶׁה הִיא כִּי אִם־מִן־הָאָבוֹת וּבְיוֹם הַשַּׁבָּת תָּמוּלוּ כָל־זָכָר | 22 Propterea Moyses dedit vobis circumcisionem — non quia ex Moyse est sed expatribus — et in sabbato circumciditis hominem. |
23 וְעַתָּה אִם־יִמּוֹל זָכָר בַּשַּׁבָּת לְמַעַן אֲשֶׁר לֹא־תוּפַר תּוֹרַת משֶׁה מַה־תִּקְצְפוּ עָלַי כִּי רִפֵּאתִי אִישׁ כֻּלּוֹ בַּשַּׁבָּת | 23 Si circumcisionem accipithomo in sabbato, ut non solvatur lex Moysis, mihi indignamini, quia totumhominem sanum feci in sabbato? |
24 אַל־תִּשְׁפְּטוּ לְמַרְאֵה עָיִן כִּי אִם־מִשְׁפַּט־צֶדֶק שְׁפֹטוּ | 24 Nolite iudicare secundum faciem, sed iustumiudicium iudicate ”.
|
25 וַיֹּאמְרוּ אֲנָשִׁים מִיּשְׁבֵי יְרוּשָׁלָיִם הֲלֹא זֶה הוּא אֲשֶׁר בִּקְשׁוּ לַהֲמִיתוֹ | 25 Dicebant ergo quidam ex Hierosolymitis: “ Nonne hic est, quem quaeruntinterficere? |
26 וְהִנֵּה הוּא דֹּבֵר בַּגָּלוּי וְלֹא יִגְעֲרוּ בּוֹ הַאַף אֻמְנָם יָדְעוּ רָאשֵׁינוּ כִּי־בֶאֱמֶת זֶה הוּא הַמָּשִׁיחַ | 26 Et ecce palam loquitur, et nihil ei dicunt. Numquid verecognoverunt principes quia hic est Christus? |
27 אַךְ אֶת־זֶה יָדַעְנוּ מֵאַיִן הוּא וְכַאֲשֶׁר יָבוֹא הַמָּשִׁיחַ לֹא־יֵדַע אִישׁ אֵי־מִזֶּה הוּא | 27 Sed hunc scimus unde sit,Christus autem cum venerit, nemo scit unde sit ”. |
28 אָז קָרָא יֵשׁוּעַ בַּמִּקְדָּשׁ וַיְלַמֵּד לֵאמֹר הֵן יְדַעְתֶּם אֹתִי אַף־יְדַעְתֶּם מֵאַיִן אָנִי וּמִנַּפְשִׁי לֹא־בָאתִי אָכֵן יֵשׁ אֲמִתִּי אֲשֶׁר שְׁלָחַנִי וְאֹתוֹ לֹא יְדַעְתֶּם | 28 Clamavit ergo docens intemplo Iesus et dicens: “ Et me scitis et unde sim scitis. Et a meipso nonveni, sed est verus, qui misit me, quem vos non scitis. |
29 וַאֲנִי יְדַעְתִּיו כִּי מֵאִתּוֹ אָנִי וְהוּא שְׁלָחָנִי | 29 Ego scio eum, quia abipso sum, et ipse me misit ”. |
30 וַיְבַקְשׁוּ לְתָפְשׂוֹ וְאִישׁ לֹא־שָׁלַח בּוֹ יָד כִּי לֹא־בָא עִתּוֹ | 30 Quaerebant ergo eum apprehendere, et nemomisit in illum manus, quia nondum venerat hora eius. |
31 וְרַבִּים מִן־הָעָם הֶאֱמִינוּ בוֹ וַיֹּאמְרוּ אִם־יָבֹא הַמָּשִׁיחַ הֲגַם יַעֲשֶׂה אֹתוֹת רַבּוֹת מֵאֲשֶׁר עָשָׂה זֶה | 31 De turba autem multicrediderunt in eum et dicebant: “ Christus cum venerit, numquid plura signafaciet quam quae hic fecit? ”.
|
32 וְהַפְּרוּשִׁים שָׁמְעוּ אֶת־הָעָם מִתְלַחֲשִׁים עָלָיו כָּזֹאת וַיִּשְׁלְחוּ הַפְּרוּשִׁים וְרָאשֵׁי הַכֹּהֲנִים מְשָׁרְתִים לְתָפְשׂוֹ | 32 Audierunt pharisaei turbam murmurantem de illo haec et miserunt pontifices etpharisaei ministros, ut apprehenderent eum. |
33 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ אַךְ־לְמִצְעָר עוֹדֶנִּי עִמָּכֶם וְהָלַכְתִּי אֶל־אֲשֶׁר שְׁלָחָנִי | 33 Dixit ergo Iesus: “ Adhucmodicum tempus vobiscum sum et vado ad eum, qui misit me. |
34 תְּשַׁחֲרֻנְנִי וְלֹא תִמְצָאֻנְנִי וּבַאֲשֶׁר אֲנִי שָׁם אַתֶּם לֹא תוּכְלוּ לָבוֹא | 34 Quaeretis me et noninvenietis; et ubi sum ego, vos non potestis venire ”. |
35 וַיֹּאמְרוּ הַיְּהוּדִים אִישׁ אֶל־רֵעֵהוּ אָנָה יֵלֵךְ זֶה וַאֲנַחְנוּ לֹא נִמְצָאֵהוּ הֲכִי יֵלֵךְ אֶל־הַנְּפוֹצִים בֵּין הַיְּוָנִים וִילַמֵּד אַנְשֵׁי יָוָן | 35 Dixerunt ergo Iudaeiad seipsos: “ Quo hic iturus est, quia nos non inveniemus eum? Numquid indispersionem Graecorum iturus est et docturus Graecos? |
36 מַה־זֶּה הַדָּבָר אֲשֶׁר אָמַר תְּשַׁחֲרֻנְנִי וְלֹא תִמְצָאֻנְנִי וּבַאֲשֶׁר אֲנִי שָׁם אַתֶּם לֹא תוּכְלוּ לָבוֹא | 36 Quis est hic sermo,quem dixit: “Quaeretis me et non invenietis” et: “Ubi sum ego, vos nonpotestis venire”? ”.
|
37 וַיְהִי בְּיוֹם הֶחָג הָאַחֲרוֹן הַגָּדוֹל עָמַד יֵשׁוּעַ וַיִּקְרָא לֵאמֹר אִישׁ כִּי יִצְמָא יָבֹא־נָא אֵלַי וְיִשְׁתֶּה | 37 In novissimo autem die magno festivitatis stabat Iesus et clamavit dicens:“ Si quis sitit, veniat ad me et bibat, |
38 הַמַּאֲמִין בִּי כִּדְבַר הַכָּתוּב מִבִּטְנוֹ יִנְהֲרוּ נַהֲרֵי מַיִם חַיִּים | 38 qui credit in me. Sicut dixitScriptura, flumina de ventre eius fluent aquae vivae ”. |
39 וְזֹאת אָמַר עַל־הָרוּחַ אֲשֶׁר יִקָּחֻהוּ הַמַּאֲמִינִים בּוֹ כִּי טֶרֶם־נִתַּן רוּחַ הַקֹּדֶשׁ יַעַן אֲשֶׁר יֵשׁוּעַ עוֹד לֹא נִתְפָּאָר | 39 Hoc autem dixit deSpiritu, quem accepturi erant qui crediderant in eum. Nondum enim erat Spiritus,quia Iesus nondum fuerat glorificatus.
|
40 וְרַבִּים מֵהֲמוֹן הָעָם כְּשָׁמְעָם אֶת־הַדָּבָר הַזֶּה אָמְרוּ אָכֵן זֶה הוּא הַנָּבִיא | 40 Ex illa ergo turba, cum audissent hos sermones, dicebant: “ Hic est verepropheta! ”; |
41 וְיֵשׁ אֲשֶׁר אָמְרוּ זֶה הוּא הַמָּשִׁיחַ וַאֲחֵרִים אָמְרוּ הֲמִן־הַגָּלִיל יָבֹא הַמָּשִׁיחַ | 41 alii dicebant: “ Hic est Christus! ”; quidam autemdicebant: “ Numquid a Galilaea Christus venit? |
42 הֲלֹא הַכָּתוּב אֹמֵר כִּי מִזֶּרַע דָּוִד וּמִכְּפַר בֵּית־לֶחֶם מְקוֹם דָּוִד יֵצֵא הַמָּשִׁיחַ | 42 Nonne Scriptura dixit: “Exsemine David et de Bethlehem castello, ubi erat David, venit Christus”? ”. |
43 וַתְּהִי מַחֲלֹקֶת בְּתוֹךְ הָעָם עַל־אֹדוֹתָיו | 43 Dissensio itaque facta est in turba propter eum.
|
44 וּמִקְצָתָם רָצוּ לְתָפְשׂוֹ וְאִישׁ לֹא־שָׁלַח בּוֹ יָד | 44 Quidam autem ex ipsis volebant apprehendere eum, sed nemo misit super illummanus. |
45 וַיָּשׁוּבוּ הַמְשָׁרְתִים אֶל־הַכֹּהֲנִים הַגְּדוֹלִים וְהַפְּרוּשִׁים וְהֵמָּה אָמְרוּ אֲלֵיהֶם מַדּוּעַ לֹא־הֲבֵאתֶם אֹתוֹ | 45 Venerunt ergo ministri ad pontifices et pharisaeos; et dixerunt eisilli: “ Quare non adduxistis eum? ”. |
46 וַיַּעֲנוּ הָעֲבָדִים מֵעוֹלָם לֹא־דִבֶּר אִישׁ כָּאִישׁ הַזֶּה | 46 Responderunt ministri: “ Numquamsic locutus est homo ”. |
47 וַיֹּאמְרוּ אֲלֵיהֶם הַפְּרוּשִׁים הֲכִי נִדַּחְתֶּם גַּם־אַתֶּם | 47 Responderunt ergo eis pharisaei: “ Numquid et vosseducti estis? |
48 הֲגַם־הֶאֱמִין בּוֹ אִישׁ מִן־הַשָּׂרִים אוֹ מִן־הַפְּרוּשִׁים | 48 Numquid aliquis ex principibus credidit in eum aut expharisaeis? |
49 רַק הֶהָמוֹן הַזֶּה אֲשֶׁר אֵינָם יֹדְעִים אֶת־הַתּוֹרָה אֲרוּרִים הֵמָּה | 49 Sed turba haec, quae non novit legem, maledicti sunt! ”. |
50 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם נַקְדִּימוֹן אֲשֶׁר־בָּא אֵלָיו בַּלַּיְלָה וְהוּא הָיָה אֶחָד מֵהֶם | 50 Dicit Nicodemus ad eos, ille qui venit ad eum antea, qui unus erat ex ipsis: |
51 הֲתִשְׁפֹּט תּוֹרָתֵנוּ אִישׁ בְּטֶרֶם תַּחְקְרֵהוּ לָדַעַת אֶת־אֲשֶׁר עָשָׂה | 51 “ Numquid lex nostra iudicat hominem, nisi audierit ab ipso prius etcognoverit quid faciat? ”. |
52 וַיַּעֲנוּ וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו הֲגַם־אַתָּה מִן־הַגָּלִיל דְּרָשׁ־נָא וּרְאֵה כִּי לֹא־קָם נָבִיא מִן־הַגָּלִיל | 52 Responderunt et dixerunt ei: “ Numquid et tuex Galilaea es? Scrutare et vide quia propheta a Galilaea non surgit! ”. |
53 וַיֵּלְכוּ אִישׁ אִישׁ לְבֵיתוֹ | 53 Etreversi sunt unusquisque in domum suam.
|