ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ - Siracide - Sirach 29

GREEK BIBLE	BIBLES DES PEUPLES
1 ο ποιων ελεος δανιει τω πλησιον και ο επισχυων τη χειρι αυτου τηρει εντολας	1 Qui connaît la compassion, prête à son prochain, celui qui lui vient en aide observe les commandements.
2 δανεισον τω πλησιον εν καιρω χρειας αυτου και παλιν αποδος τω πλησιον εις τον καιρον	2 Prête à ton prochain s’il est dans le besoin; de ton côté, rembourse ton prochain au temps fixé.
3 στερεωσον λογον και πιστωθητι μετ' αυτου και εν παντι καιρω ευρησεις την χρειαν σου	3 Tiens parole, sois loyal avec ton prochain, et en tout temps tu trouveras ce qu’il te faut.
4 πολλοι ως ευρεμα ενομισαν δανος και παρεσχον κοπον τοις βοηθησασιν αυτοις	4 Pour beaucoup, le prêt qu’on leur a fait n’est qu’une aubaine; ils mettront en difficulté ceux qui les ont aidés.
5 εως ου λαβη καταφιλησει χειρας αυτου και επι των χρηματων του πλησιον ταπεινωσει φωνην και εν καιρω αποδοσεως παρελκυσει χρονον και αποδωσει λογους ακηδιας και τον καιρον αιτιασεται	5 Tant qu’on n’a pas reçu, on baise les mains du prochain, on se fait humble en pensant à ce qu’il a; mais au moment de rendre on demande un sursis, on paye en paroles déplaisantes, on gémit sur la dureté des temps.
6 εαν ισχυση μολις κομισεται το ημισυ και λογιειται αυτο ως ευρεμα ει δε μη απεστερησεν αυτον των χρηματων αυτου και εκτησατο αυτον εχθρον δωρεαν καταρας και λοιδοριας αποδωσει αυτω και αντι δοξης αποδωσει αυτω ατιμιαν	6 Même si on peut rembourser, le prêteur aura de la chance s’il en récupère la moitié. Dans le cas contraire, il s’est fait prendre son argent et il n’y a gagné qu’un ennemi; celui-ci le paiera en malédictions et insultes, avec du mépris au lieu de reconnaissance.
7 πολλοι ου χαριν πονηριας απεστρεψαν αποστερηθηναι δωρεαν ευλαβηθησαν	7 Bien des gens refusent de prêter, non par méchanceté, mais par peur d’être dépouillés sans raison.
8 πλην επι ταπεινω μακροθυμησον και επ' ελεημοσυνη μη παρελκυσης αυτον	8 Sois pourtant généreux envers le pauvre, ne le laisse pas attendre ton aumône.
9 χαριν εντολης αντιλαβου πενητος και κατα την ενδειαν αυτου μη αποστρεψης αυτον κενον	9 Selon le commandement, prends soin de l’indigent; vois quel est son besoin, et ne le renvoie pas les mains vides.
10 απολεσον αργυριον δι' αδελφον και φιλον και μη ιωθητω υπο τον λιθον εις απωλειαν	10 Perds ton argent pour un frère ou un ami, plutôt que de le laisser rouiller sous une pierre en pure perte.
11 θες τον θησαυρον σου κατ' εντολας υψιστου και λυσιτελησει σοι μαλλον η το χρυσιον	11 Place ton trésor selon les commandements du Très-Haut, cela te sera plus utile que de l’or.
12 συγκλεισον ελεημοσυνην εν τοις ταμιειοις σου και αυτη εξελειται σε εκ πασης κακωσεως	12 Remplis tes greniers de tes générosités, elles te garderont du malheur;
13 υπερ ασπιδα κρατους και υπερ δορυ ολκης κατεναντι εχθρου πολεμησει υπερ σου	13 face à l’ennemi elles combattront pour toi, mieux qu’un solide bouclier ou une lourde lance.
14 ανηρ αγαθος εγγυησεται τον πλησιον και ο απολωλεκως αισχυνην εγκαταλειψει αυτον	14 L’homme de bien se porte garant pour son prochain; il faudrait avoir perdu toute honte pour l’abandonner.
15 χαριτας εγγυου μη επιλαθη εδωκεν γαρ την ψυχην αυτου υπερ σου	15 N’oublie pas les services de ton garant; il s’est risqué pour toi.
16 αγαθα εγγυου ανατρεψει αμαρτωλος και αχαριστος εν διανοια εγκαταλειψει ρυσαμενον	16 Mais le pécheur gaspille les biens de son répondant; c’est un ingrat, il oublie celui qui l’a sauvé.
17 εγγυη πολλους απωλεσεν κατευθυνοντας και εσαλευσεν αυτους ως κυμα θαλασσης	17 Une caution a ruiné bien des gens à l’aise, elle les a secoués comme l’écume des mers.
18 ανδρας δυνατους απωκισεν και επλανηθησαν εν εθνεσιν αλλοτριοις	18 Elle a forcé des hommes puissants à s’expatrier, faisant d’eux des errants en des nations étrangères.
19 αμαρτωλος εμπεσων εις εγγυην και διωκων εργολαβιας εμπεσειται εις κρισεις	19 Le pécheur se porte garant quand il pense en tirer profit, mais ce sont des procès qu’il va récolter.
20 αντιλαβου του πλησιον κατα δυναμιν σου και προσεχε σεαυτω μη εμπεσης	20 Viens en aide à ton prochain autant que tu le peux, mais veille à ne pas tomber toi-même.
21 αρχη ζωης υδωρ και αρτος και ιματιον και οικος καλυπτων ασχημοσυνην	21 L’indispensable pour vivre, c’est l’eau, le pain, le vêtement, et une maison pour s’abriter.
22 κρεισσων βιος πτωχου υπο σκεπην δοκων η εδεσματα λαμπρα εν αλλοτριοις	22 Mieux vaut vivre comme un pauvre sous ses planches que manger comme un prince chez des étrangers.
23 επι μικρω και μεγαλω ευδοκιαν εχε και ονειδισμον παροικιας ου μη ακουσης	23 Accommode-toi du peu ou du beaucoup que tu as: cela vaut mieux que d’entendre les reproches de quelqu’un qui t’héberge.
24 ζωη πονηρα εξ οικιας εις οικιαν και ου παροικησεις ουκ ανοιξεις στομα	24 C’est une triste vie que d’aller de maison en maison; là où tu es, tu n’oses ouvrir la bouche.
25 ξενιεις και ποτιεις εις αχαριστα και προς επι τουτοις πικρα ακουση	25 Tu as beau être celui qui donne à manger et à boire, tu entends les paroles amères d’un ingrat:
26 παρελθε παροικε κοσμησον τραπεζαν και ει τι εν τη χειρι σου ψωμισον με	26 “Viens ici, l’étranger, prépare la table; si tu as quelque chose, donne-moi à manger!”
27 εξελθε παροικε απο προσωπου δοξης επεξενωται μοι ο αδελφος χρεια της οικιας	27 Ou encore: “Va-t’en, l’étranger, c’était inattendu! Mon frère vient en visite et j’ai besoin de la maison!”
28 βαρεα ταυτα ανθρωπω εχοντι φρονησιν επιτιμησις οικιας και ονειδισμος δανειστου	28 Quand on se respecte, c’est dur de s’entendre reprocher l’hospitalité et d’être traité comme un débiteur.