Ecclesiasticus 32

VULGATA	Biblia Tysiąclecia
1 Rectorem te posuerunt ? noli extolli : esto in illis quasi unus ex ipsis.	1 Jeśli posadzono cię na pierwszym miejscu, nie wbijaj się w pychę, bądź między nimi jak jeden z nich, miej staranie o nich, a dopiero potem usiądź!
2 Curam illorum habe, et sic conside, et omni cura tua explicita recumbe :	2 Gdy wykonasz wszystko, co do ciebie należy, zajmij swoje miejsce, abyś się radował wraz z nimi i otrzymał wieniec za umiejętność kierowania ucztą.
3 ut læteris propter illos, et ornamentum gratiæ accipias coronam, et dignationem consequaris corrogationis.	3 Mów, starcze, tobie to bowiem przystoi, jednak z dokładnym wyczuciem, abyś nie przeszkadzał muzyce.
4 Loquere major natu : decet enim te	4 A kiedy jej słuchają, nie rozwódź się mową ani nie okazuj swej mądrości w niestosownym czasie!
5 primum verbum diligenti scientia, et non impedias musicam.	5 Czym pieczęć z rubinu w złotej oprawie, tym koncert muzyków na uczcie przy winie.
6 Ubi auditus non est, non effundas sermonem, et importune noli extolli in sapientia tua.	6 Jak pieczęć szmaragdowa w złotym obramowaniu tak melodia muzyków przy słodkim winie.
7 Gemmula carbunculi in ornamento auri, et comparatio musicorum in convivio vini.	7 Przemów, młodzieńcze, jeśli już musisz, skoro cię o to usilnie dwa razy proszono.
8 Sicut in fabricatione auri signum est smaragdi, sic numerus musicorum in jucundo et moderato vino.	8 Mów zwięźle, w niewielu słowach [zamknij] wiele treści, okaż, że jesteś taki, który coś wie, a zarazem umie milczeć.
9 Audi tacens, et pro reverentia accedet tibi bona gratia.	9 Nie wywyższaj się między dostojnikami, a gdy inny mówi, wiele nie gadaj!
10 Adolescens, loquere in tua causa vix.	10 Przed grzmotem przelatuje błyskawica, a przed skromnym człowiekiem idzie przychylność.
11 Si bis interrogatus fueris, habeat caput responsum tuum.	11 Gdy przyjdzie czas, powstań, nie bądź ostatni, idź szybko do domu i nie postępuj lekkomyślnie!
12 In multis esto quasi inscius, et audi tacens simul et quærens.	12 Tam możesz się zabawić i czynić, co ci się podoba, ale nie grzesz mową zuchwałą!
13 In medio magnatorum non præsumas : et ubi sunt senes non multum loquaris.	13 Za wszystko wysławiaj Tego, który cię stworzył i który cię upaja swoimi dobrami.
14 Ante grandinem præibit coruscatio : et ante verecundiam præibit gratia, et pro reverentia accedet tibi bona gratia.	14 Kto się boi Pana, otrzyma wychowanie, a którzy od wczesnego rana Go szukają, znajdą [Jego] upodobanie.
15 Et hora surgendi non te trices : præcurre autem prior in domum tuam, et illic avocare, et illic lude,	15 Ten, kto bada Prawo, życie swe nim wypełni, ale obłudnik znajdzie w nim sposobność do upadku.
16 et age conceptiones tuas, et non in delictis et verbo superbo :	16 Którzy się Pana boją, zrozumieją Prawo, a ich sprawiedliwość jak światło zabłyśnie.
17 et super his omnibus benedicito Dominum, qui fecit, et inebriantem te ab omnibus bonis suis.	17 Człowiek grzeszny unika nagany i według swej woli tłumaczy Prawo.
18 Qui timet Dominum excipiet doctrinam ejus : et qui vigilaverint ad illum invenient benedictionem.	18 Człowiek roztropny nie gardzi myślą [obcą], a głupi i pyszny niczym się nie przejmuje.
19 Qui quærit legem replebitur ab ea, et qui insidiose agit scandalizabitur in ea.	19 Nic nie czyń bez zastanowienia, a nie będziesz żałował swego czynu.
20 Qui timent Dominum invenient judicium justum, et justitias quasi lumen accendent.	20 Na drogę wyboistą nie wchodź, abyś nogą nie uderzył o kamień.
21 Peccator homo vitabit correptionem, et secundum voluntatem suam inveniet comparationem.	21 Nie czuj się bezpieczny na drodze bez przeszkód
22 Vir consilii non disperdet intelligentiam : alienus et superbus non pertimescet timorem :	22 i miej się na baczności na swoich ścieżkach!
23 etiam postquam fecit cum eo sine consilio, et suis insectationibus arguetur.	23 We wszystkich czynach uważaj na siebie samego, przez to zachowasz przykazania.
24 Fili, sine consilio nihil facias, et post factum non p?nitebis.	24 Albowiem kto wierzy Prawu, zachowuje przykazania, a kto zaufał Panu, nie poniesie szkody.
25 In via ruinæ non eas, et non offendes in lapides : nec credas te viæ laboriosæ, ne ponas animæ tuæ scandalum.
26 Et a filiis tuis cave, et a domesticis tuis attende.
27 In omni opere tuo crede ex fide animæ tuæ, hoc est enim conservatio mandatorum.
28 Qui credit Deo attendit mandatis : et qui confidit in illo non minorabitur.