1 υιε εμων νομιμων μη επιλανθανου τα δε ρηματα μου τηρειτω ση καρδια | 1 Сын мой! наставления моего не забывай, и заповеди мои да хранит сердце твое; |
2 μηκος γαρ βιου και ετη ζωης και ειρηνην προσθησουσιν σοι | 2 ибо долготы дней, лет жизни и мира они приложат тебе. |
3 ελεημοσυναι και πιστεις μη εκλιπετωσαν σε αφαψαι δε αυτας επι σω τραχηλω και ευρησεις χαριν | 3 Милость и истина да не оставляют тебя: обвяжи ими шею твою, напиши их на скрижали сердца твоего, |
4 και προνοου καλα ενωπιον κυριου και ανθρωπων | 4 и обретешь милость и благоволение в очах Бога и людей. |
5 ισθι πεποιθως εν ολη καρδια επι θεω επι δε ση σοφια μη επαιρου | 5 Надейся на Господа всем сердцем твоим, и не полагайся на разум твой. |
6 εν πασαις οδοις σου γνωριζε αυτην ινα ορθοτομη τας οδους σου ο δε πους σου ου μη προσκοπτη | 6 Во всех путях твоих познавай Его, и Он направит стези твои. |
7 μη ισθι φρονιμος παρα σεαυτω φοβου δε τον θεον και εκκλινε απο παντος κακου | 7 Не будь мудрецом в глазах твоих; бойся Господа и удаляйся от зла: |
8 τοτε ιασις εσται τω σωματι σου και επιμελεια τοις οστεοις σου | 8 это будет здравием для тела твоего и питанием для костей твоих. |
9 τιμα τον κυριον απο σων δικαιων πονων και απαρχου αυτω απο σων καρπων δικαιοσυνης | 9 Чти Господа от имения твоего и от начатков всех прибытков твоих, |
10 ινα πιμπληται τα ταμιεια σου πλησμονης σιτου οινω δε αι ληνοι σου εκβλυζωσιν | 10 и наполнятся житницы твои до избытка, и точила твои будут переливаться новым вином. |
11 υιε μη ολιγωρει παιδειας κυριου μηδε εκλυου υπ' αυτου ελεγχομενος | 11 Наказания Господня, сын мой, не отвергай, и не тяготись обличением Его; |
12 ον γαρ αγαπα κυριος παιδευει μαστιγοι δε παντα υιον ον παραδεχεται | 12 ибо кого любит Господь, того наказывает и благоволит к тому, как отец к сыну своему. |
13 μακαριος ανθρωπος ος ευρεν σοφιαν και θνητος ος ειδεν φρονησιν | 13 Блажен человек, который снискал мудрость, и человек, который приобрел разум, -- |
14 κρειττον γαρ αυτην εμπορευεσθαι η χρυσιου και αργυριου θησαυρους | 14 потому что приобретение ее лучше приобретения серебра, и прибыли от нее больше, нежели от золота: |
15 τιμιωτερα δε εστιν λιθων πολυτελων ουκ αντιταξεται αυτη ουδεν πονηρον ευγνωστος εστιν πασιν τοις εγγιζουσιν αυτη παν δε τιμιον ουκ αξιον αυτης εστιν | 15 она дороже драгоценных камней; и ничто из желаемого тобою не сравнится с нею. |
16 μηκος γαρ βιου και ετη ζωης εν τη δεξια αυτης εν δε τη αριστερα αυτης πλουτος και δοξα [16α] εκ του στοματος αυτης εκπορευεται δικαιοσυνη νομον δε και ελεον επι γλωσσης φορει | 16 Долгоденствие--в правой руке ее, а в левой у нее--богатство и слава; |
17 αι οδοι αυτης οδοι καλαι και παντες οι τριβοι αυτης εν ειρηνη | 17 пути ее--пути приятные, и все стези ее--мирные. |
18 ξυλον ζωης εστι πασι τοις αντεχομενοις αυτης και τοις επερειδομενοις επ' αυτην ως επι κυριον ασφαλης | 18 Она--древо жизни для тех, которые приобретают ее, --и блаженны, которые сохраняют ее! |
19 ο θεος τη σοφια εθεμελιωσεν την γην ητοιμασεν δε ουρανους εν φρονησει | 19 Господь премудростью основал землю, небеса утвердил разумом; |
20 εν αισθησει αβυσσοι ερραγησαν νεφη δε ερρυησαν δροσους | 20 Его премудростью разверзлись бездны, и облака кропят росою. |
21 υιε μη παραρρυης τηρησον δε εμην βουλην και εννοιαν | 21 Сын мой! не упускай их из глаз твоих; храни здравомыслие и рассудительность, |
22 ινα ζηση η ψυχη σου και χαρις η περι σω τραχηλω [22α] εσται δε ιασις ταις σαρξι σου και επιμελεια τοις σοις οστεοις | 22 и они будут жизнью для души твоей и украшением для шеи твоей. |
23 ινα πορευη πεποιθως εν ειρηνη πασας τας οδους σου ο δε πους σου ου μη προσκοψη | 23 Тогда безопасно пойдешь по пути твоему, и нога твоя не споткнется. |
24 εαν γαρ καθη αφοβος εση εαν δε καθευδης ηδεως υπνωσεις | 24 Когда ляжешь спать, --не будешь бояться; и когда уснешь, --сон твой приятен будет. |
25 και ου φοβηθηση πτοησιν επελθουσαν ουδε ορμας ασεβων επερχομενας | 25 Не убоишься внезапного страха и пагубы от нечестивых, когда она придет; |
26 ο γαρ κυριος εσται επι πασων οδων σου και ερεισει σον ποδα ινα μη σαλευθης | 26 потому что Господь будет упованием твоим и сохранит ногу твою от уловления. |
27 μη αποσχη ευ ποιειν ενδεη ηνικα αν εχη η χειρ σου βοηθειν | 27 Не отказывай в благодеянии нуждающемуся, когда рука твоя в силе сделать его. |
28 μη ειπης επανελθων επανηκε και αυριον δωσω δυνατου σου οντος ευ ποιειν ου γαρ οιδας τι τεξεται η επιουσα | 28 Не говори другу твоему: 'пойди и приди опять, и завтра я дам', когда ты имеешь при себе. |
29 μη τεκτηνη επι σον φιλον κακα παροικουντα και πεποιθοτα επι σοι | 29 Не замышляй против ближнего твоего зла, когда он без опасения живет с тобою. |
30 μη φιλεχθρησης προς ανθρωπον ματην μη τι εις σε εργασηται κακον | 30 Не ссорься с человеком без причины, когда он не сделал зла тебе. |
31 μη κτηση κακων ανδρων ονειδη μηδε ζηλωσης τας οδους αυτων | 31 Не соревнуй человеку, поступающему насильственно, и не избирай ни одного из путей его; |
32 ακαθαρτος γαρ εναντι κυριου πας παρανομος εν δε δικαιοις ου συνεδριαζει | 32 потому что мерзость пред Господом развратный, а с праведными у Него общение. |
33 καταρα θεου εν οικοις ασεβων επαυλεις δε δικαιων ευλογουνται | 33 Проклятие Господне на доме нечестивого, а жилище благочестивых Он благословляет. |
34 κυριος υπερηφανοις αντιτασσεται ταπεινοις δε διδωσιν χαριν | 34 Если над кощунниками Он посмевается, то смиренным дает благодать. |
35 δοξαν σοφοι κληρονομησουσιν οι δε ασεβεις υψωσαν ατιμιαν | 35 Мудрые наследуют славу, а глупые--бесславие. |