1 αιρετωτερον ονομα καλον η πλουτος πολυς υπερ δε αργυριον και χρυσιον χαρις αγαθη | 1 La fama è più a pregiare che grandi ricchezze; E la buona grazia più che argento, e che oro |
2 πλουσιος και πτωχος συνηντησαν αλληλοις αμφοτερους δε ο κυριος εποιησεν | 2 Il ricco e il povero si scontrano l’un l’altro; Il Signore è quello che li ha fatti tutti |
3 πανουργος ιδων πονηρον τιμωρουμενον κραταιως αυτος παιδευεται οι δε αφρονες παρελθοντες εζημιωθησαν | 3 L’uomo avveduto vede il male, e si nasconde; Ma gli scempi passano oltre, e ne portano pena |
4 γενεα σοφιας φοβος κυριου και πλουτος και δοξα και ζωη | 4 Il premio della mansuetudine e del timor del Signore È ricchezze, e gloria, e vita |
5 τριβολοι και παγιδες εν οδοις σκολιαις ο δε φυλασσων την εαυτου ψυχην αφεξεται αυτων | 5 Spine e lacci son nella via dell’uomo perverso; Chi guarda l’anima sua sarà lungi da queste cose |
6 - | 6 Ammaestra il fanciullo, secondo la via ch’egli ha da tenere; Egli non si dipartirà da essa, non pur quando sarà diventato vecchio |
7 πλουσιοι πτωχων αρξουσιν και οικεται ιδιοις δεσποταις δανιουσιν | 7 Il ricco signoreggia sopra i poveri; E chi prende in prestanza è servo del prestatore |
8 ο σπειρων φαυλα θερισει κακα πληγην δε εργων αυτου συντελεσει [8α] ανδρα ιλαρον και δοτην ευλογει ο θεος ματαιοτητα δε εργων αυτου συντελεσει | 8 Chi semina iniquità mieterà vanità; E la verga della sua indegnazione verrà meno |
9 ο ελεων πτωχον αυτος διατραφησεται των γαρ εαυτου αρτων εδωκεν τω πτωχω [9α] νικην και τιμην περιποιειται ο δωρα δους την μεντοι ψυχην αφαιρειται των κεκτημενων | 9 L’uomo che è d’occhio benigno sarà benedetto; Perciocchè egli ha dato del suo pane al povero |
10 εκβαλε εκ συνεδριου λοιμον και συνεξελευσεται αυτω νεικος οταν γαρ καθιση εν συνεδριω παντας ατιμαζει | 10 Caccia lo schernitore, e le contese usciranno fuori; E le liti, ed i vituperi cesseranno |
11 αγαπα κυριος οσιας καρδιας δεκτοι δε αυτω παντες αμωμοι χειλεσιν ποιμαινει βασιλευς | 11 Chi ama la purità del cuore Avrà il re per amico, per la grazia delle sue labbra |
12 οι δε οφθαλμοι κυριου διατηρουσιν αισθησιν φαυλιζει δε λογους παρανομος | 12 Gli occhi del Signore guardano l’uomo dotato di conoscimento; Ma egli sovverte i fatti del disleale |
13 προφασιζεται και λεγει οκνηρος λεων εν ταις οδοις εν δε ταις πλατειαις φονευται | 13 Il pigro dice: Il leone è fuori; Io sarei ucciso per le campagne |
14 βοθρος βαθυς στομα παρανομου ο δε μισηθεις υπο κυριου εμπεσειται εις αυτον [14α] εισιν οδοι κακαι ενωπιον ανδρος και ουκ αγαπα του αποστρεψαι απ' αυτων αποστρεφειν δε δει απο οδου σκολιας και κακης | 14 La bocca delle donne straniere è una fossa profonda; Colui contro a cui il Signore è indegnato vi caderà dentro |
15 ανοια εξηπται καρδιας νεου ραβδος δε και παιδεια μακραν απ' αυτου | 15 La follia è attaccata al cuor del fanciullo; La verga della correzione la dilungherà da lui |
16 ο συκοφαντων πενητα πολλα ποιει τα εαυτου διδωσιν δε πλουσιω επ' ελασσονι | 16 Chi fa torto al povero, per accrescere il suo, E chi dona al ricco, di certo caderà in inopia |
17 λογοις σοφων παραβαλλε σον ους και ακουε εμον λογον την δε σην καρδιαν επιστησον ινα γνως οτι καλοι εισιν | 17 INCHINA il tuo orecchio, ed ascolta le parole de’ Savi, E reca il tuo cuore alla dottrina. |
18 και εαν εμβαλης αυτους εις την καρδιαν σου ευφρανουσιν σε αμα επι σοις χειλεσιν | 18 Perciocchè ti sarà cosa soave, se tu le guardi nel tuo cuore, E se tutte insieme sono adattate in su le tue labbra. |
19 ινα σου γενηται επι κυριον η ελπις και γνωριση σοι την οδον αυτου | 19 Io te le ho pur fatte assapere, Acciocchè la tua confidanza sia nel Signore. |
20 και συ δε απογραψαι αυτα σεαυτω τρισσως εις βουλην και γνωσιν επι το πλατος της καρδιας σου | 20 Non ti ho io scritto cose eccellenti In consigli e in dottrina? |
21 διδασκω ουν σε αληθη λογον και γνωσιν αγαθην υπακουειν του αποκρινεσθαι λογους αληθειας τοις προβαλλομενοις σοι | 21 Per farti conoscere la certezza delle parole di verità; Acciocchè tu possa rispondere parole di verità a quelli che ti manderanno |
22 μη αποβιαζου πενητα πτωχος γαρ εστιν και μη ατιμασης ασθενη εν πυλαις | 22 Non predare il povero, perchè egli è povero; E non oppressar l’afflitto nella porta; |
23 ο γαρ κυριος κρινει αυτου την κρισιν και ρυση σην ασυλον ψυχην | 23 Perciocchè il Signore difenderà la causa loro, Ed involerà l’anima di coloro che li avranno involati |
24 μη ισθι εταιρος ανδρι θυμωδει φιλω δε οργιλω μη συναυλιζου | 24 Non accompagnarti con l’uomo collerico; E non andar con l’uomo iracondo; |
25 μηποτε μαθης των οδων αυτου και λαβης βροχους τη ση ψυχη | 25 Che talora tu non impari i suoi costumi, E non prenda un laccio all’anima tua |
26 μη διδου σεαυτον εις εγγυην αισχυνομενος προσωπον | 26 Non esser di quelli che percuotono nella palma della mano, Nè di quelli che fanno sicurtà per debiti. |
27 εαν γαρ μη εχης ποθεν αποτεισης λημψονται το στρωμα το υπο τας πλευρας σου | 27 Per qual cagione, se tu non avessi da pagare, Ti si torrebbe egli il letto di sotto? |
28 μη μεταιρε ορια αιωνια α εθεντο οι πατερες σου | 28 Non rimuovere il termine antico, Che i tuoi padri hanno posto |
29 ορατικον ανδρα και οξυν εν τοις εργοις αυτου βασιλευσι δει παρεσταναι και μη παρεσταναι ανδρασι νωθροις | 29 Hai tu mai veduto un uomo spedito nelle sue faccende? Un tale comparirà nel cospetto del re, E non comparirà davanti a gente bassa |