Vangelo secondo Luca - Luke 14

GREEK BIBLE	NEW JERUSALEM
1 Και οτε ηλθεν αυτος εις τον οικον τινος των αρχοντων των Φαρισαιων το σαββατον δια να φαγη αρτον, εκεινοι παρετηρουν αυτον.	1 Now it happened that on a Sabbath day he had gone to share a meal in the house of one of theleading Pharisees; and they watched him closely.
2 Και ιδου, ανθρωπος τις υδρωπικος ητο εμπροσθεν αυτου.	2 Now there in front of him was a man with dropsy,
3 Και αποκριθεις ο Ιησους, ειπε προς τους νομικους και Φαρισαιους, λεγων? Ειναι ταχα συγκεχωρημενον να θεραπευη τις εν τω σαββατω;	3 and Jesus addressed the lawyers and Pharisees with the words, 'Is it against the law to cure someoneon the Sabbath, or not?'
4 Οι δε εσιωπησαν. Και πιασας ιατρευσεν αυτον και απελυσε.	4 But they remained silent, so he took the man and cured him and sent him away.
5 Και αποκριθεις προς αυτους ειπε? Τινος υμων ο ονος η ο βους θελει πεσει εις φρεαρ, και δεν θελει ευθυς ανασυρει αυτον εν τη ημερα του σαββατου;	5 Then he said to them, 'Which of you here, if his son fal s into a wel , or his ox, wil not pul him out on aSabbath day without any hesitation?'
6 Και δεν ηδυνηθησαν να αποκριθωσιν εις αυτον προς ταυτα.	6 And to this they could find no answer.
7 Ειπε δε παραβολην προς τους κεκλημενους, επειδη παρετηρει πως εξελεγον τας πρωτοκαθεδριας, λεγων προς αυτους.	7 He then told the guests a parable, because he had noticed how they picked the places of honour. Hesaid this,
8 Οταν προσκληθης υπο τινος εις γαμους, μη καθησης εις τον πρωτον τοπον, μηποτε ειναι προσκεκλημενος υπ' αυτου εντιμοτερος σου,	8 'When someone invites you to a wedding feast, do not take your seat in the place of honour. A moredistinguished person than you may have been invited,
9 και ελθων εκεινος, οστις εκαλεσε σε και αυτον, σοι ειπη? Δος τοπον εις τουτον? και τοτε αρχισης με αισχυνην να λαμβανης τον εσχατον τοπον.	9 and the person who invited you both may come and say, "Give up your place to this man." And then, toyour embarrassment, you wil have to go and take the lowest place.
10 Αλλ' οταν προσκληθης, υπαγε και καθησον εις τον εσχατον τοπον, δια να σοι ειπη οταν ελθη εκεινος, οστις σε εκαλεσε? Φιλε, αναβα ανωτερω? τοτε θελεις εχει δοξαν ενωπιον των συγκαθημενων μετα σου.	10 No; when you are a guest, make your way to the lowest place and sit there, so that, when your hostcomes, he may say, "My friend, move up higher." Then, everyone with you at the table wil see you honoured.
11 Διοτι πας ο υψων εαυτον θελει ταπεινωθη και ο ταπεινων εαυτον θελει υψωθη.	11 For everyone who raises himself up wil be humbled, and the one who humbles himself wil be raisedup.'
12 Ελεγε δε και προς εκεινον, οστις προσεκαλεσεν αυτον. Οταν καμνης γευμα η δειπνον, μη προσκαλει τους φιλους σου μηδε τους αδελφους σου μηδε τους συγγενεις σου μηδε γειτονας πλουσιους, μηποτε και αυτοι σε αντικαλεσωσι, και γεινη εις σε ανταποδοσις.	12 Then he said to his host, 'When you give a lunch or a dinner, do not invite your friends or yourbrothers or your relations or rich neighbours, in case they invite you back and so repay you.
13 Αλλ' οταν καμνης υποδοχην, προσκαλει πτωχους, βεβλαμμενους, χωλους, τυφλους,	13 No; when you have a party, invite the poor, the crippled, the lame, the blind;
14 και θελεις εισθαι μακαριος, διοτι δεν εχουσι να σοι ανταποδωσωσιν? επειδη η ανταποδοσις θελει γεινει εις σε εν τη αναστασει των δικαιων.	14 then you will be blessed, for they have no means to repay you and so you wil be repaid when theupright rise again.'
15 Ακουσας δε ταυτα εις των συγκαθημενων, ειπε προς αυτον? Μακαριος οστις φαγη αρτον εν τη βασιλεια του Θεου.	15 On hearing this, one of those gathered round the table said to him, 'Blessed is anyone who wil sharethe meal in the kingdom of God!'
16 Ο δε ειπε προς αυτον? Ανθρωπος τις εκαμε δειπνον μεγα και εκαλεσε πολλους?	16 But he said to him, 'There was a man who gave a great banquet, and he invited a large number ofpeople.
17 και απεστειλε τον δουλον αυτου τη ωρα του δειπνου δια να ειπη προς τους κεκλημενους? Ερχεσθε, επειδη παντα ειναι ηδη ετοιμα.	17 When the time for the banquet came, he sent his servant to say to those who had been invited,"Come along: everything is ready now."
18 Και ηρχισαν παντες με μιαν γνωμην να παραιτωνται. Ο πρωτος ειπε προς αυτον? Αγρον ηγορασα, και εχω αναγκην να εξελθω και να ιδω αυτον? παρακαλω σε, εχε με παρητημενον.	18 But al alike started to make excuses. The first said, "I have bought a piece of land and must go andsee it. Please accept my apologies."
19 Και αλλος ειπεν? Ηγορασα πεντε ζευγη βοων, και υπαγω να δοκιμασω αυτα? παρακαλω σε, εχε με παρητημενον.	19 Another said, "I have bought five yoke of oxen and am on my way to try them out. Please accept myapologies."
20 και αλλος ειπε? Γυναικα ενυμφευθην, και δια τουτο δεν δυναμαι να ελθω.	20 Yet another said, "I have just got married and so am unable to come."
21 Και ελθων ο δουλος εκεινος, απηγγειλε προς τον κυριον αυτου ταυτα. Τοτε οργισθεις ο οικοδεσποτης, ειπε προς τον δουλον αυτου? Εξελθε ταχεως εις τας πλατειας και τας οδους της πολεως, και εισαγαγε εδω τους πτωχους και βεβλαμμενους και χωλους και τυφλους.	21 'The servant returned and reported this to his master. Then the householder, in a rage, said to hisservant, "Go out quickly into the streets and al eys of the town and bring in here the poor, the crippled, the blindand the lame."
22 Και ειπεν ο δουλος? Κυριε, εγεινεν ως προσεταξας, και ειναι ετι τοπος.	22 "Sir," said the servant, "your orders have been carried out and there is still room."
23 Και ειπεν ο κυριος προς τον δουλον? Εξελθε εις τας οδους και φραγμους και αναγκασον να εισελθωσι, δια να γεμισθη ο οικος μου.	23 Then the master said to his servant, "Go to the open roads and the hedgerows and press people tocome in, to make sure my house is ful ;
24 Διοτι σας λεγω οτι ουδεις των ανδρων εκεινων των κεκλημενων θελει γευθη του δειπνου μου.	24 because, I tel you, not one of those who were invited shal have a taste of my banquet." '
25 Ηρχοντο δε μετ' αυτου οχλοι πολλοι. Και στραφεις ειπε προς αυτους?	25 Great crowds accompanied him on his way and he turned and spoke to them.
26 Εαν τις ερχηται προς εμε και δεν μιση τον πατερα αυτου και την μητερα και την γυναικα και τα τεκνα και τους αδελφους και τας αδελφας, ετι δε και την εαυτου ζωην, δεν δυναται να ηναι μαθητης μου.	26 'Anyone who comes to me without hating father, mother, wife, children, brothers, sisters, yes and hisown life too, cannot be my disciple.
27 Και οστις δεν βασταζει τον σταυρον αυτου και ερχεται οπισω μου, δεν δυναται να ηναι μαθητης μου.	27 No one who does not carry his cross and come after me can be my disciple.
28 Διοτι τις εξ υμων, θελων να οικοδομηση πυργον, δεν καθηται πρωτον και λογαριαζει την δαπανην, αν εχη τα αναγκαια δια να τελειωση αυτον;	28 'And indeed, which of you here, intending to build a tower, would not first sit down and work out thecost to see if he had enough to complete it?
29 μηποτε αφου βαλη θεμελιον και δεν δυναται να τελειωση αυτον, αρχισωσι παντες οι βλεποντες να εμπαιζωσιν αυτον,	29 Otherwise, if he laid the foundation and then found himself unable to finish the work, anyone who saw it would start making fun of him and saying,
30 λεγοντες? Οτι ουτος ο ανθρωπος ηρχισε να οικοδομη και δεν ηδυνηθη να τελειωση.	30 "Here is someone who started to build and was unable to finish."
31 Η τις βασιλευς υπαγων να πολεμηση αλλον βασιλεα δεν καθηται προτερον και σκεπτεται εαν ηναι δυνατος με δεκα χιλιαδας να απαντηση τον ερχομενον κατ' αυτου με εικοσι χιλιαδας;	31 Or again, what king marching to war against another king would not first sit down and considerwhether with ten thousand men he could stand up to the other who was advancing against him with twentythousand?
32 Ει δε μη, ενω αυτος ειναι ετι μακραν, αποστελλει πρεσβεις και ζητει ειρηνην.	32 If not, then while the other king was still a long way off, he would send envoys to sue for peace.
33 Ουτω λοιπον πας οστις εξ υμων δεν απαρνειται παντα τα εαυτου υπαρχοντα, δεν δυναται να ηναι μαθητης μου.	33 So in the same way, none of you can be my disciple without giving up al that he owns.
34 Καλον το αλας? αλλ' εαν το αλας διαφθαρη, με τι θελει αρτυθη;	34 'Salt is a good thing. But if salt itself loses its taste, what can make it salty again?
35 δεν ειναι πλεον χρησιμον ουτε δια την γην ουτε δια την κοπριαν? εξω ριπτουσιν αυτο. Ο εχων ωτα δια να ακουη ας ακουη.	35 It is good for neither soil nor manure heap. People throw it away. Anyone who has ears for listeningshould listen!'