ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ - Siracide - Sirach 40

GREEK BIBLE	NEW JERUSALEM
1 ασχολια μεγαλη εκτισται παντι ανθρωπω και ζυγος βαρυς επι υιους αδαμ αφ' ημερας εξοδου εκ γαστρος μητρος αυτων εως ημερας επιστροφης εις μητερα παντων	1 A hard lot has been created for human beings, a heavy yoke lies on the children of Adam from the daythey come out of their mother's womb, till the day they return to the mother of them al .
2 τους διαλογισμους αυτων και φοβον καρδιας επινοια προσδοκιας ημερα τελευτης	2 What fills them with foreboding and their hearts with fear is dread of the day of death.
3 απο καθημενου επι θρονου ενδοξου και εως τεταπεινωμενου εν γη και σποδω	3 From the one who sits on a glorious throne to the wretch in dust and ashes,
4 απο φορουντος υακινθινον και στεφανον και εως περιβαλλομενου ωμολινον θυμος και ζηλος και ταραχη και σαλος και φοβος θανατου και μηνιαμα και ερις	4 from the one who wears purple and a crown to the one dressed in sacking, al is fury and jealousy,turmoil and unrest, fear of death, rivalry, strife.
5 και εν καιρω αναπαυσεως επι κοιτης υπνος νυκτος αλλοιοι γνωσιν αυτου	5 And even at night while he rests on his bed his sleep only gives a new twist to his worries:
6 ολιγον ως ουδεν εν αναπαυσει και απ' εκεινου εν υπνοις ως εν ημερα σκοπιας τεθορυβημενος εν ορασει καρδιας αυτου ως εκπεφευγως απο προσωπου πολεμου	6 scarcely has he lain down to rest, when in his sleep, as if in broad daylight, he is troubled withnightmares, like one who has escaped from a battle,
7 εν καιρω χρειας αυτου εξηγερθη και αποθαυμαζων εις ουδενα φοβον	7 and at the moment of rescue he wakes up, amazed that there was nothing to be afraid of!
8 μετα πασης σαρκος απο ανθρωπου εως κτηνους και επι αμαρτωλων επταπλασια προς ταυτα	8 For al creatures, human and animal -- and seven times more for sinners-
9 θανατος και αιμα και ερις και ρομφαια επαγωγαι λιμος και συντριμμα και μαστιξ	9 there is death and blood and strife and the sword, disasters, famine, affliction, plague.
10 επι τους ανομους εκτισθη ταυτα παντα και δι' αυτους εγενετο ο κατακλυσμος	10 These things were al created for the wicked, and the Flood came because of them.
11 παντα οσα απο γης εις γην αναστρεφει και απο υδατων εις θαλασσαν ανακαμπτει	11 Al that comes from the earth returns to the earth, and what comes from the water returns to the sea.
12 παν δωρον και αδικια εξαλειφθησεται και πιστις εις τον αιωνα στησεται	12 Al bribery and injustice wil be blotted out, but good faith wil stand for ever.
13 χρηματα αδικων ως ποταμος ξηρανθησεται και ως βροντη μεγαλη εν υετω εξηχησει	13 Il -gotten wealth will vanish like a torrent, like the single thunder-clap that heralds rain.
14 εν τω ανοιξαι αυτον χειρας ευφρανθησεται ουτως οι παραβαινοντες εις συντελειαν εκλειψουσιν	14 When he opens his hand, he rejoices, by the same token, sinners come to ruin.
15 εκγονα ασεβων ου πληθυνει κλαδους και ριζαι ακαθαρτοι επ' ακροτομου πετρας	15 The sprigs of the godless wil not make many branches, tainted roots find only hard rock.
16 αχι επι παντος υδατος και χειλους ποταμου προ παντος χορτου εκτιλησεται	16 The reed that grows by every lake and river's edge is the first plant to be uprooted.
17 χαρις ως παραδεισος εν ευλογιαις και ελεημοσυνη εις τον αιωνα διαμενει	17 Charity is a very paradise of blessing and almsgiving endures for ever.
18 ζωη αυταρκους και εργατου γλυκανθησεται και υπερ αμφοτερα ο ευρισκων θησαυρον	18 For a person of private means and one who works hard, life is pleasant, better off than either, one whofinds a treasure.
19 τεκνα και οικοδομη πολεως στηριζουσιν ονομα και υπερ αμφοτερα γυνη αμωμος λογιζεται	19 Children and the founding of a city perpetuate a name: more esteemed than either, a perfect wife.
20 οινος και μουσικα ευφραινουσιν καρδιαν και υπερ αμφοτερα αγαπησις σοφιας	20 Wine and music cheer the heart; better than either, the love of wisdom.
21 αυλος και ψαλτηριον ηδυνουσιν μελη και υπερ αμφοτερα γλωσσα ηδεια	21 Flute and harp add sweetness to a song; better than either, a melodious voice.
22 χαριν και καλλος επιθυμησει οφθαλμος και υπερ αμφοτερα χλοην σπορου	22 The eye longs for grace and beauty; better than either, the green of spring corn.
23 φιλος και εταιρος εις καιρον απαντωντες και υπερ αμφοτερα γυνη μετα ανδρος	23 Friend or comrade -- it is always wel met; better than either, a wife and husband.
24 αδελφοι και βοηθεια εις καιρον θλιψεως και υπερ αμφοτερα ελεημοσυνη ρυσεται	24 Brothers and al ies are good in times of trouble; better than either, almsgiving to the rescue.
25 χρυσιον και αργυριον επιστησουσιν ποδα και υπερ αμφοτερα βουλη ευδοκιμειται	25 Gold and silver wil steady your feet; more esteemed than either, good advice.
26 χρηματα και ισχυς ανυψωσουσιν καρδιαν και υπερ αμφοτερα φοβος κυριου ουκ εστιν εν φοβω κυριου ελαττωσις και ουκ εστιν επιζητησαι εν αυτω βοηθειαν	26 Money and strength make a confident heart; better than either, the fear of the Lord. With fear of theLord, nothing is lacking: no need to seek for other help.
27 φοβος κυριου ως παραδεισος ευλογιας και υπερ πασαν δοξαν εκαλυψεν αυτον	27 Fear of the Lord is a paradise of blessing, a better protection than the highest reputation.
28 τεκνον ζωην επαιτησεως μη βιωσης κρεισσον αποθανειν η επαιτειν	28 My child, do not live by sponging off others, better be dead than be a sponger.
29 ανηρ βλεπων εις τραπεζαν αλλοτριαν ουκ εστιν αυτου ο βιος εν λογισμω ζωης αλισγησει ψυχην αυτου εν εδεσμασιν αλλοτριοις ανηρ δε επιστημων και πεπαιδευμενος φυλαξεται	29 A life spent in eyeing someone else's table cannot be accounted a life at al . Other people's fooddefiles the gul et; a wise, wel -brought-up person wil beware of doing this.
30 εν στοματι αναιδους γλυκανθησεται επαιτησις και εν κοιλια αυτου πυρ καησεται	30 What a sponger says may sound very sweet but in his bel y there burns a fire.