Ecclesiastes/Qohelet 8

NEW AMERICAN BIBLE	Biblia Tysiąclecia
1 Who is like the wise man, and who knows the explanation of things? A man's wisdom illumines his face, but an impudent look is resented.	1 Któż jest jak mędrzec i któż poznał znaczenie rzeczy? Mądrość człowieka rozjaśnia jego oblicze, tak iż surowy wyraz jego twarzy się zmienia.
2 Observe the precept of the king, and in view of your oath to God,	2 Rozkazów króla przestrzegaj, pomny przysięgi złożonej przed Bogiem.
3 be not hasty to withdraw from the king; do not join in with a base plot, for he does whatever he pleases,	3 Nie sprawiaj sobie niepokoju - odejdź sprzed jego oblicza! Nie wdawaj się w złe sprawy, bo wszystko, co tylko zechce, może uczynić,
4 because his word is sovereign, and who can say to him, "What are you doing?"	4 ponieważ słowo królewskie ma moc, a któż do niego powie: Cóż ty czynisz?
5 "He who keeps the commandment experiences no evil, and the wise man's heart knows times and judgments;	5 Ten, kto przestrzega rozkazu, nie wie, co to zła sprawa, a serce mądre pamięta o czasie i sądzie.
6 for there is a time and a judgment for everything."--Yet it is a great affliction for man	6 Na każdą bowiem sprawę jest czas i sąd, gdyż zło człowieka wielce na nim ciąży.
7 that he is ignorant of what is to come; for who will make known to him how it will be?	7 Bo nie wie wcale, co będzie, a jak to będzie - któż mu oznajmi?
8 There is no man who is master of the breath of life so as to retain it, and none has mastery of the day of death. There is no exemption from the struggle, nor are the wicked saved by their wickedness.	8 Nad duchem człowiek nie ma władzy, aby go powstrzymać, a nad dniem śmierci nie ma mocy. Tak samo nie ma zwolnienia na wojnie i nie uratuje nieprawość tego, kto ją popełnia.
9 All these things I considered and I applied my mind to every work that is done under the sun, while one man tyrannizes over another to his hurt.	9 To wszystko widziałem, zwracając uwagę na wszystkie sprawy, jakie się dzieją pod słońcem, w czasie gdy człowiek jeden panuje nad drugim, na jego nieszczęście.
10 Meanwhile I saw wicked men approach and enter; and as they left the sacred place, they were praised in the city for what they had done. This also is vanity.	10 Ponadto widziałem, jak złoczyńców ze czcią składano w grobie, a ludzie przychodzili i odchodzili z miejsca świętego, i zapomniano w mieście o tym, co tamci czynili. To również jest marność.
11 Because the sentence against evildoers is not promptly executed, therefore the hearts of men are filled with the desire to commit evil--	11 Ponieważ wyroku nad czynem złym nie wykonuje się zaraz, dlatego serce synów ludzkich bardzo jest skore do czynów złych;
12 because the sinner does evil a hundred times and survives. Though indeed I know that it shall be well with those who fear God, for their reverence toward him;	12 zwłaszcza że grzesznik czyni źle stokrotnie, a jednak długo żyje. Chociaż ja również i to poznałem, że szczęści się tym, którzy Boga się boją, dlatego że się Go boją.
13 and that it shall not be well with the wicked man, and he shall not prolong his shadowy days, for his lack of reverence toward God.	13 Nie szczęści się zaś złoczyńcy, i podobny do cienia, nie przedłuża on swych dni, dlatego że nie ma w nim bojaźni wobec Boga.
14 This is a vanity which occurs on earth: there are just men treated as though they had done evil and wicked men treated as though they had done justly. This, too, I say is vanity.	14 Jest marność, która się dzieje na ziemi: są sprawiedliwi, którym się zdarza to, na co zasługują grzesznicy, a są grzesznicy, którym się zdarza to, na co zasługują sprawiedliwi. Rzekłem: I to jest marność.
15 Therefore I commend mirth, because there is nothing good for man under the sun except eating and drinking and mirth: for this is the accompaniment of his toil during the limited days of the life which God gives him under the sun.	15 Sławiłem więc radość, bo nic dla człowieka lepszego pod słońcem, niż żeby jadł, pił i doznawał radości, i by to go cieszyło przy jego trudzie za dni jego życia, które pod słońcem daje mu Bóg.
16 When I applied my heart to know wisdom and to observe what is done on earth,	16 Gdy swoją uwagę na to zwróciłem, by poznać mądrość i przyjrzeć się dziełu, jakie się dokonuje na ziemi - bo ani w dzień, ani w nocy snu nie zaznają oczy człowieka -
17 I recognized that man is unable to find out all God's work that is done under the sun, even though neither by day nor by night do his eyes find rest in sleep. However much man toils in searching, he does not find it out; and even if the wise man says that he knows, he is unable to find it out.	17 widziałem wszystkie dzieła Boże: Człowiek nie może zbadać dzieła, jakie się dokonuje pod słońcem; jakkolwiek się trudzi, by szukać - nie zbada. A nawet mędrzec, chociażby twierdził, że je zna - nie może go zbadać.