Prva knjiga o Kraljevima 20

Biblija Hrvatski	EL LIBRO DEL PUEBLO DE DIOS
1 Ben-Hadad, kralj Arama, skupi svu vojsku svoju – s njim bijahu trideset i dva kralja, s konjima i bojnim kolima – i ode opsjedati Samariju i udari na nju.	1 Ben Hadad, rey de Aram, reunió todo su ejército, y acompañado de treinta y dos reyes, con caballería y carros de guerra, subió a combatir contra Samaría y la sitió.
2 Posla u grad glasnike izraelskom kralju Ahabu	2 Entonces envió mensajeros a la ciudad, a Ajab, rey de Israel,
3 i reče mu: »Ovako veli Ben-Hadad: ‘Tvoje srebro i tvoje zlato moje je, a žene tvoje i djeca ostaju tebi.’«	3 para decirle: «Así habla Ben Hadad: Tu plata y tu oro me pertenecen, y también me pertenecen tus mujeres y tus hermosos hijos».
4 Izraelski kralj ovako mu odgovori: »Na tvoju zapovijed, gospodaru kralju! Tvoj sam ja sa svime što mi pripada.«	4 El rey de Israel respondió diciendo: «¡A tus órdenes, rey, mi señor! A ti pertenecemos yo y todos mis bienes».
5 Ali se glasnici vratiše i rekoše: »Ovako kaže Ben-Hadad i poručuje ti: ‘Daj mi svoje srebro i zlato, svoje žene i djecu.	5 Pero los mensajeros regresaron y dijeron: «Así habla Ben Hadad: Mando a decirte que me entregues tu plata y tu oro, tus mujeres y tus hijos.
6 Budi siguran da ću sutra u ovo doba poslati svoje sluge i oni će pretražiti tvoju kuću i kuće tvojih slugu i stavit će svoju ruku na sve što im se svidi i to će odnijeti.’«	6 Así que mañana, a esta misma hora, te enviaré a mis servidores: ellos registrarán tu casa y las casas de tus súbditos: se apoderarán de todo lo que tú más quieres, y se lo llevarán».
7 Izraelski kralj sazva sve starješine zemaljske i reče: »Promislite i pogledajte! Ovaj nam sprema zlo! Traži od mene moje žene i djecu, premda mu nisam odbio svoje srebro i zlato.«	7 El rey convocó a los ancianos del país y les dijo: «¡Fíjense bien cómo ese hombre trata de arruinarme! Porque cuando me reclamó mis mujeres y mis hijos, mi plata y mi oro, yo no le negué nada».
8 Starješine mu i sav narod odgovoriše: »Nemoj poslušati! Nemoj pristati!«	8 Todos los ancianos y todo el pueblo le dijeron: «¡No lo escuches! ¡No aceptes!».
9 Tada on ovako odgovori Ben-Hadadovim poslanicima: »Recite gospodaru kralju: ‘Sve što si prvi put tražio od svoga sluge, ja ću učiniti, ali ovo drugo ne mogu.’« I poslanici odoše i odnesoše odgovor.	9 Entonces él replicó a los mensajeros de Ben Had: «Díganle al rey, mi señor: Haré todo lo que me mandaste la primera vez; pero esto otro no lo puedo hacer». Los mensajeros se fueron y llevaron la respuesta.
10 Tada mu Ben-Hadad poruči: »Neka mi bogovi učine zlo i neka pridaju još toliko, ako bude dosta praha Samarije da svi oni koji me slijede dobiju po pregršt!«	10 Ben Hadad le mandó a decir: «Que los dioses me castiguen, si queda bastante polvo en Samaría para que cada uno de mis hombres recoja un puñado».
11 Ali mu kralj izraelski odgovori: »Kaže se: ‘Neka se ne hvali koji se opasuje kao onaj koji se raspasuje!’«	11 Y el rey de Israel respondió: «Díganle» ¡No hay que cantar victoria antes de tiempo!».
12 A kad je Ben-Hadad to čuo – upravo je pio s kraljevima pod šatorima – zapovjedi svojim slugama: »Na svoja mjesta!« I oni zauzeše svoje položaje protiv grada.	12 Apenas oyó esta palabra, Ben Hadad, que estaba bebiendo con los reyes en las tiendas de campaña, ordenó a sus servidores: «¡A sus puestos!». Y ellos tomaron posiciones frente a la ciudad.
13 Tada potraži jedan prorok Ahaba, kralja Izraela, i reče: »Ovako veli Jahve: ‘Jesi li vidio ono silno mnoštvo? Ja ću ti ga danas, evo, predati u ruke i ti ćeš spoznati da sam ja Jahve.’«	13 Mientras tanto, un profeta se acercó a Ajab, rey de Israel, y dijo: «Así habla el Señor: ¿Ves toda esa gran multitud? Hoy mismo la voy a poner en tus manos. Así sabrás que yo soy el Señor».
14 Ahab reče: »Po kome?« On odgovori: »Ovako veli Jahve: po momcima pokrajinskih namjesnika.« Ahab upita: »Tko će početi boj?« On odgovori: »Ti!«	14 «¿Por medio de los cuerpos de cadetes que están a las órdenes de los jefes de distritos». Ajab insistió: «¿Y quién librará la batalla?». «Tú», respondió él.
15 Ahab izvrši smotru momaka pokrajinskih upravitelja. Bijaše ih dvije stotine trideset i dva. Poslije njih izvršio je smotru sve vojske svih Izraelaca. Bijaše ih sedam tisuća.	15 Ajab pasó revista a los cadetes de los jefes de distritos, y eran doscientos treinta y dos. A continuación revistó a toda la tropa, a todos los israelitas, y sumaban siete mil.
16 Oni iziđoše u podne, dok je Ben-Hadad pio u šatorima s trideset i dva kralja koji mu bijahu saveznici.	16 Al mediodía comenzaron a salir, mientras Ben Hadad se embriagaba en las tiendas de campaña, junto con los treinta y dos reyes aliados.
17 Momci pokrajinskih upravitelja iziđoše prvi. Obavijestiše Ben-Hadada: »Izišli su ljudi iz Samarije.«	17 Los cadetes de los jefes de distritos salieron en primer lugar. Entonces le avisaron a Ben Hadad: «Unos hombres han salido de Samaría».
18 On reče: »Ako su izišli radi mira, pohvatajte ih žive; ako su izišli u boj, opet ih uhvatite žive!«	18 El ordenó: «Si salieron en son de paz, captúrenlos vivos, y si salieron en plan de guerra, también captúrenlos vivos».
19 Ali kad su oni – momci pokrajinskih upravitelja – izišli iz grada, za njima je slijedila ostala vojska	19 Una vez que salieron de la ciudad los cadetes de los jefes de distritos, con el ejército detrás de ellos,
20 i svaki je udario na svog protivnika. Aramejci su bježali, a Izraelci ih progonili. Ben-Hadad, aramejski kralj, spasio se na konju zajedno s nekim konjanicima.	20 cada uno mató al que se le puso delante. Los arameos huyeron, perseguidos por los israelitas. Ben Hadad, rey de Aram, se salvó a caballo con algunos jinetes.
21 Tada je izišao izraelski kralj; zarobio je konje i kola i nanio Aramejcima težak poraz.	21 Entonces salió el rey de Israel y se apoderó de los caballos y los carros, infligiendo a Aram una gran derrota.
22 Tada pristupi prorok izraelskom kralju i reče mu: »Hajdemo! Ohrabri se i razmisli dobro što ti je činiti, jer će dogodine aramejski kralj napasti na te.«	22 El profeta se acercó al rey de Israel y le dijo: «Refuerza tu ejército y piensa bien lo que vas a hacer, porque el año que viene el rey de Aram volverá a subir contra ti».
23 Sluge su savjetovale aramejskog kralja: »Njihov bog je bog gorâ, i zato su bili jači od nas. Ali ako se pobijemo s njima u ravnici, sigurno ćemo mi biti jači od njih.	23 Por su parte, los servidores del rey de Aram dijeron a este: «El Dios de los israelitas es un Dios de las montañas; por eso nos han vencido. Pero luchemos contra ellos en la llanura, y seguramente los venceremos.
24 Učinimo, dakle, ovako: makni ove kraljeve i postavi na njihovo mjesto upravitelje.	24 Actúa de esta manera: destituye a cada uno de esos reyes y reemplázalos por gobernadores.
25 Zatim skupi sebi veliku vojsku kolika je bila ona koju si izgubio, toliko konja i toliko kola. Tada ćemo se pobiti s njima u ravnici, i sigurno ćemo ih nadvladati.« On ih posluša i učini tako.	25 Recluta además un ejército tan numeroso como el que perdiste, con otros tantos caballos y carros. Luego lucharemos contra ellos en la llanura, y seguramente los venceremos». El rey escuchó su parecer y procedió así.
26 Na početku godine Ben-Hadad podiže Aramejce i pođe na Afek da vojuje s Izraelom.	26 Al año siguiente, Ben Hadad pasó revista a los arameos y subió a Afec para librar batalla contra Israel.
27 Izraelci se podigoše i krenuše protiv njih. I utaboriše se Izraelci pred njima kao dva mala stada koza, dok su Aramejci prekrili zemlju.	27 También los israelitas fueron revistados y abastecidos de víveres, y partieron a su encuentro. Los israelitas acamparon frente a ellos, como dos rebaños de cabras, mientras que los arameos llenaban el país.
28 Tad pristupi Božji čovjek izraelskom kralju i reče: »Ovako veli Jahve: ‘Zato što Aramejci kažu za Jahvu da je Bog bregova i da nije Bog ravnica, ja ću predati u tvoje ruke ovo silno mnoštvo da spoznate da sam ja Jahve.’«	28 El hombre de Dios se acercó y dijo al rey de Israel: «Así habla el Señor: Por haber dicho Aram: «El Señor es un Dios de las montañas y no de las llanuras», yo pondré en tus manos esta gran multitud. Así ustedes sabrán que yo soy el Señor».
29 Sedam dana bijahu utaboreni jedni sučelice drugima. Sedmoga dana zametnu se boj i Izraelci poubijaše Aramejce, stotinu tisuća pješaka u jedan jedini dan.	29 Durante siete días estuvieron acampados unos frente a otros. Al séptimo día se libró la batalla, y los israelitas derrotaron a los arameos: ¡cien mil hombres de a pie en un solo día!
30 Ostatak pobježe u Afek, u grad, ali se sruši zidina na dvadeset i sedam tisuća ljudi koji su ostali. Pobjegao je i Ben-Hadad. U gradu je prelazio iz jednog skrovišta u drugo.	30 Los demás huyeron a la ciudad de Afec, pero la muralla se desplomó sobre los veinte mil hombres que aún quedaban. Ben Hadad se refugió en la ciudad, huyendo de un lugar a otro.
31 Njegove su mu sluge rekle: »Gle! Mi smo čuli da su izraelski kraljevi milosrdni. Stavimo kostrijet oko bokova svojih i konope oko svojih glava, pa izađimo pred kralja izraelskog: možda će ti poštedjeti život.«	31 Pero sus servidores le dijeron: «Mira, hemos oído decir que los reyes de la casa de Israel son misericordiosos. Pongámonos un sayal y atémonos cuerdas a la cabeza, y rindámonos al rey de Israel. Tal vez así te perdone la vida».
32 I svezaše kostrijeti oko bokova svojih i konopce oko svojih glava. Otišli su pred izraelskog kralja i rekli: »Tvoj sluga Ben-Hadad kaže: ‘Ostavi me na životu!’« On odgovori: »Je li još živ? On je moj brat.«	32 Ellos se ciñeron un sayal y se ataron cuerdas a la cabeza; luego se presentaron al rey de Israel y le dijeron: «Tu servidor Ben Hadad ha dicho: Perdóname la vida». El respondió: «¿Vive todavía? ¡Es mi hermano!».
33 Ljudi su to uzeli kao dobar znak i požurili se da ga uhvate za riječ govoreći: »Ben-Hadad tvoj je brat.« Ahab odgovori: »Idite! Dovedite ga!« Ben-Hadad dođe i on ga uze na kola.	33 Los hombres vieron en esto un buen augurio, y se apresuraron a tomarle la palabra, diciendo: «¡Ben Hadad es tu hermano!». El rey añadió: «Vayan a buscarlo». Entonces salió Ben Hadad y él lo hizo subir a su propio carro.
34 Ben-Hadad reče mu tada: »Vratit ću ti gradove koje je moj otac uzeo tvome ocu; stajat će ti na raspolaganju četvrti u Damasku, kao što ih je postavio moj otac u Samariji. Pod ovim me uvjetom otpusti.« Ahab sklopi s njime savez i otpusti ga.	34 Ben Hadad le dijo: «Restituiré las ciudades que mi padre le quitó al tuyo, y tú podrás instalar bazares en Damasco, como mi padre los había instalado en Samaría». Yo, por mi parte, replicó Ajab, mediante un pacto, te dejaré partir». Ajab concluyó un pacto en favor de él, y lo dejó partir.
35 Neki od proročkih sinova reče po Jahvinoj zapovijedi svome drugu: »Udari me!« Ali čovjek ne htjede da ga tuče.	35 Uno de la comunidad de los profetas dijo a su compañero, por orden del Señor: «¡Golpéame!». Pero el otro se negó a golpearlo.
36 Tada mu onaj reče: »Budući da nisi slušao glasa Jahvina, evo, kad odeš od mene, lav će te razderati.« Tek što se udaljio od njega, naiđe na lava koji ga razdera.	36 El le dijo: «Porque no has escuchado la voz del Señor, apenas te alejes de mí te matará el león». Y apenas el otro se alejó de su lado, lo encontró el león y lo mató.
37 Prorok nađe drugoga čovjeka i reče: »Udari me!« Čovjek ga izudara i izrani.	37 El profeta encontró a otro hombre y le dijo: «¡Golpéame!». El hombre lo golpeó y lo dejó maltrecho.
38 Prorok ode, postavi se kralju na put, a preko očiju navuče povez da ga ne prepoznaju.	38 Luego el profeta fue a apostarse en el camino, a la espera del rey, cubriéndose los ojos con una venda para no ser reconocido.
39 Kad je kralj prolazio, on povika: »Tvoj je sluga bio izišao u boj, kadli iz bojnih redova jedan istupi i dovede mi nekog čovjeka govoreći: ‘Čuvaj ovoga čovjeka! Ako nestane, tvoj će život biti za njegov život, ili ćeš platiti srebrni talenat.’	39 Cuando el rey pasaba, le gritó: «Tu servidor avanzaba para entrar en batalla, y de pronto un soldado, abandonando las filas, me trajo un hombre y me dijo: «Vigila a este hombre. Si llega a faltar, responderás por él con tu vida, o bien pagarás un talento de plata».
40 I dok je tvoj sluga radio ovdje-ondje, njega je nestalo.« Tada mu reče kralj Izraela: »Eto ti presude! Sâm si je izrekao!«	40 Pero mientras yo estaba ocupado, yendo de acá para allá, el hombre desapareció». El rey le replicó: «¡Está clara tu sentencia! La has pronunciado tú mismo».
41 Nato onaj odmah ukloni povez s očiju i kralj izraelski vidje da je to jedan od proroka.	41 El se apresuró a quitarse la venda de los ojos, y el rey de Israel reconoció que era uno de los profetas.
42 A on reče kralju: »Ovako veli Jahve: ‘Budući da si pustio da ti iz ruke utekne čovjek koga sam udario prokletstvom, tvoj će život biti za njegov život, tvoj narod za njegov narod.’«	42 Entonces dijo al rey: «Así habla el Señor: Porque has dejado escapar al hombre que yo había consagrado al exterminio, tu vida responderá por su vida y tu pueblo por su pueblo».
43 I kralj izraelski ode svojoj kući, mrk i srdit, i uđe u Samariju.	43 El rey de Israel se fue a su casa malhumorado y muy irritado, y entró en Samaría.