Scrutatio

Domenica, 2 giugno 2024 - Santi Marcellino e Pietro ( Letture di oggi)

Lucas 2


font
VULGATABIBBIA VOLGARE
1 Factum est autem in diebus illis, exiit edictum a Cæsare Augusto ut describeretur universus orbis.1 Fatto è in quelli giorni comandamento da Cesare Augusto (imperatore), che ogni uomo che fusse nel mondo fusse scritto.
2 Hæc descriptio prima facta est a præside Syriæ Cyrino :2 E questa scrittura fu in prima fatta per Cirino signore di Soria:
3 et ibant omnes ut profiterentur singuli in suam civitatem.3 sì che convenia che ogni uomo andasse alla sua città, a farsi scrivere.
4 Ascendit autem et Joseph a Galilæa de civitate Nazareth in Judæam, in civitatem David, quæ vocatur Bethlehem : eo quod esset de domo et familia David,4 E per questa cagione Iosef partissi di Galilea, e venne della città di Nazaret in Iudea, in la città di David la qual si chiama Betleem; imperò che egli era del parentado e casa di David;
5 ut profiteretur cum Maria desponsata sibi uxore prægnante.5 acciò ch' egli si facesse scrivere; ed era con Maria sua sposa, la qual era gravida.
6 Factum est autem, cum essent ibi, impleti sunt dies ut pareret.6 Ma conciosia che fussero quivi compiuti li giorni del parto,
7 Et peperit filium suum primogenitum, et pannis eum involvit, et reclinavit eum in præsepio : quia non erat eis locus in diversorio.7 Maria partorì il suo figliuolo primogenito, e involselo ne' panni, e puoselo nel presepio; imperò che non avea altro luogo, dove poner lo potesse a posarlo.
8 Et pastores erant in regione eadem vigilantes, et custodientes vigilias noctis super gregem suum.8 In quella contrada erano pastori che guardavano loro mandrie, vigilando in quella medesima ora la notte.
9 Et ecce angelus Domini stetit juxta illos, et claritas Dei circumfulsit illos, et timuerunt timore magno.9 E l'angelo del Signore venne a stare a lato loro; e la chiarità di Dio circondò loro e copersegli, molto dubitando di grande timore.
10 Et dixit illis angelus : Nolite timere : ecce enim evangelizo vobis gaudium magnum, quod erit omni populo :10 Disse allora l'angelo: non dubitate; imperò ch' io vi annunzio una grande allegrezza, la qual sarà a ogni popolo.
11 quia natus est vobis hodie Salvator, qui est Christus Dominus, in civitate David.11 Imperò che oggi è nato il Salvatore (del mondo), il quale è Cristo Signore, (ed è nato) nella città di David.
12 Et hoc vobis signum : invenietis infantem pannis involutum, et positum in præsepio.12 E questo vi sia a voi segno: (andate e) troverete il fanciullo involuto ne' panni, e posto nel presepio.
13 Et subito facta est cum angelo multitudo militiæ cælestis laudantium Deum, et dicentium :13 E subitamente fu fatto con l'angelo grande esercito e moltitudine di angeli, laudando Dio, e dicendo:
14 Gloria in altissimis Deo,
et in terra pax hominibus bonæ voluntatis.
14 Gloria sia allo eccelso Dio, e in terra sia pace agli uomini di buona volontà.
15 Et factum est, ut discesserunt ab eis angeli in cælum : pastores loquebantur ad invicem : Transeamus usque Bethlehem, et videamus hoc verbum, quod factum est, quod Dominus ostendit nobis.15 E fatto questo, incontanente li angioli partironsi e andorono in cielo; e li pastori parlavano insieme, e dicevano: andiamo (insieme) in Betleem, acciò che noi vediamo questo ch' è fatto, e che il Signore ci ha a noi mostrato.
16 Et venerunt festinantes : et invenerunt Mariam, et Joseph, et infantem positum in præsepio.16 E venendo egli, trovarono Maria e Iosef, e il fanciullo posto nel presepio.
17 Videntes autem cognoverunt de verbo, quod dictum erat illis de puero hoc.17 E vedendo questo, conobbero che quello era detto loro di questo fanciullo, era vero.
18 Et omnes qui audierunt, mirati sunt : et de his quæ dicta erant a pastoribus ad ipsos.18 E ciascuno che li udiva, si meravigliava molto di queste cose che dicevano li pastori.
19 Maria autem conservabat omnia verba hæc, conferens in corde suo.19 Ma Maria si riservava tutte queste parole, e ricevevale nel suo cuore.
20 Et reversi sunt pastores glorificantes et laudantes Deum in omnibus quæ audierant et viderant, sicut dictum est ad illos.
20 E li pastori ritornorono, laudando e glorificando Dio di ogni cosa che avevano udito e veduto, sì come era stato detto a loro.
21 Et postquam consummati sunt dies octo, ut circumcideretur puer, vocatum est nomen ejus Jesus, quod vocatum est ab angelo priusquam in utero conciperetur.21 E dopo che gli otto giorni furono compiuti, il fanciullo dovevasi circoncidere, e chiamoronlo per nome IESÙ; il qual nome gli fu posto dall' angelo, inanzi ch' egli fosse nel ventre generato.
22 Et postquam impleti sunt dies purgationis ejus secundum legem Moysi, tulerunt illum in Jerusalem, ut sisterent eum Domino,22 E dopo che furono compiuti gli giorni della purificazione di Maria, secondo la legge di Moisè portorono il fanciullo Iesù in Ierusalem, per appresentarlo dinanzi al Signore,
23 sicut scriptum est in lege Domini : Quia omne masculinum adaperiens vulvam, sanctum Domino vocabitur :23 sì come è scritto nella legge del Signore; imperò che ogni maschio, aprente la vulva, è chiamato santo di Dio.
24 et ut darent hostiam secundum quod dictum est in lege Domini, par turturum, aut duos pullos columbarum.24 E volendo dare offerta a Dio, sì come è scritto nella legge, portorono uno paro di tortore, ovvero due columbi.
25 Et ecce homo erat in Jerusalem, cui nomen Simeon, et homo iste justus, et timoratus, exspectans consolationem Israël : et Spiritus Sanctus erat in eo.25 Fd ecco uno uomo, il quale avea nome Simeone, ch' era in Ierusalem, il qual era uomo giusto e timorato, e aspettava la redenzione d' Israel; e lo Spirito Santo era con lui.
26 Et responsum acceperat a Spiritu Sancto, non visurum se mortem, nisi prius videret Christum Domini.26 E avea ricevuto promissione dal Spirito Santo, che non vederebbe la morte, che prima vederebbe Cristo del Signore.
27 Et venit in spiritu in templum. Et cum inducerent puerum Jesum parentes ejus, ut facerent secundum consuetudinem legis pro eo,27 Il qual venne nel tempio, menato dal Spirito Santo. E li parenti suoi portorono il fanciullo Iesù, per fare per lui secondo la legge.
28 et ipse accepit eum in ulnas suas : et benedixit Deum, et dixit :28 E Simeone prese Iesù nelle sue braccia, e benedisse Iddio, e disse:
29 Nunc dimittis servum tuum Domine,
secundum verbum tuum in pace :
29 Signore, ora lascia il servo tuo in pace, secondo la tua parola.
30 quia viderunt oculi mei salutare tuum,
30 Imperò che gli occhi miei hanno veduto il salutare tuo.
31 quod parasti ante faciem omnium populorum :
31 Il quale apparecchiasti dinanzi alla faccia di tutti li popoli,
32 lumen ad revelationem gentium,
et gloriam plebis tuæ Israël.
32 lume a revelazione delle genti, e gloria del popolo tuo d' Israel.
33 Et erat pater ejus et mater mirantes super his quæ dicebantur de illo.33 Ed era Iosef, e Maria madre di Iesù; e meravigliavansi di quelle cose ch' erano dette di Iesù.
34 Et benedixit illis Simeon, et dixit ad Mariam matrem ejus : Ecce positus est hic in ruinam et in resurrectionem multorum in Israël, et in signum cui contradicetur :34 E Simeone benedissegli, e disse a Maria sua madre: ecco, costui è posto in ruina, e in resurrezione di molti in Israel, e in segno al qual li sarà contradetto.
35 et tuam ipsius animam pertransibit gladius ut revelentur ex multis cordibus cogitationes.35 E il coltello (suo, cioè la sua passione), trapasserà l'anima tua (per lo dolore tu sosterrai), acciò che siano rivelati li pensieri di molti cuori.
36 Et erat Anna prophetissa, filia Phanuel, de tribu Aser : hæc processerat in diebus multis, et vixerat cum viro suo annis septem a virginitate sua.36 E qui era una profetessa, che avea nome Anna, figliuola di Fanuel, della tribù di Aser; questa avea gran tempo, e in sua vecchiezza avea preso marito, ed era vivuta con lui sette anni.
37 Et hæc vidua usque ad annos octoginta quatuor : quæ non discedebat de templo, jejuniis et obsecrationibus serviens nocte ac die.37 E dopo che rimase vedova, visse insino a ottantaquattro anni; la qual mai non si partiva del tempio, nè giorno nè notte, orando.
38 Et hæc, ipsa hora superveniens, confitebatur Domino : et loquebatur de illo omnibus, qui exspectabant redemptionem Israël.38 Allora costei s' abbattè a quelle parole, e confermava dicendo ch' era il Signore: e parlava di lui a tutti coloro che aspettavano il ricomperamento d' Israel.
39 Et ut perfecerunt omnia secundum legem Domini, reversi sunt in Galilæam in civitatem suam Nazareth.
39 E compiuto ogni cosa secondo la legge del Signore, tornorono alla città loro di Nazaret.
40 Puer autem crescebat, et confortabatur plenus sapientia : et gratia Dei erat in illo.40 E il fanciullo era pieno di sapienza, cresceva e pigliava conforto; e la grazia di Dio era con lui.
41 Et ibant parentes ejus per omnes annos in Jerusalem, in die solemni Paschæ.41 E andavano [gli suoi parenti] ogni anno in Ierusalem, nel giorno solenne della pasqua.
42 Et cum factus esset annorum duodecim, ascendentibus illis Jerosolymam secundum consuetudinem diei festi,42 Ed essendo egli fatto di dodici anni, ascendenti quelli in Ierusalem secondo la consuetudine nel giorno della festa,
43 consummatisque diebus, cum redirent, remansit puer Jesus in Jerusalem, et non cognoverunt parentes ejus.43 e finiti gli giorni, ritornando loro a casa, rimase il fanciullo Iesù in Ierusalem; e gli suoi parenti nol conobbero.
44 Existimantes autem illum esse in comitatu, venerunt iter diei, et requirebant eum inter cognatos et notos.44 Ma imaginandosi ch' egli fusse nel (parentato ovvero nel) vicinato, vennero tre giorni, e cercavanlo fra li parenti e amici.
45 Et non invenientes, regressi sunt in Jerusalem, requirentes eum.45 E nol trovando, ritornorono in Ierusalem per cercarlo.
46 Et factum est, post triduum invenerunt illum in templo sedentem in medio doctorum, audientem illos, et interrogantem eos.46 É fatto, dopo tre giorni trovoronlo nel tempio, ch' egli sedeva in mezzo de' dottori; e udiva quelli, e dimandavali.
47 Stupebant autem omnes qui eum audiebant, super prudentia et responsis ejus.47 Onde egli meravigliavansi tutti, coloro che udivano, sopra la prudenza e sue risposte.
48 Et videntes admirati sunt. Et dixit mater ejus ad illum : Fili, quid fecisti nobis sic ? ecce pater tuus et ego dolentes quærebamus te.48 E vedendolo, furono stupefatti. Al qual disse la sua madre: figliuolo, il perchè a noi ha' fatto a tal modo? ecco che tuo padre e io, dolenti, ti cercavamo.
49 Et ait ad illos : Quid est quod me quærebatis ? nesciebatis quia in his quæ Patris mei sunt, oportet me esse ?49 Ed egli a loro disse: il perchè mi cercavate? non sapete che mi bisogna essere in quelle cose che sono del mio padre?
50 Et ipsi non intellexerunt verbum quod locutus est ad eos.50 E loro non intesero la parola ch' egli a loro disse.
51 Et descendit cum eis, et venit Nazareth : et erat subditus illis. Et mater ejus conservabat omnia verba hæc in corde suo.51 Ed egli discese con quelli, e venne in Nazaret; ed era suddito a quelli. Onde la sua madre conservava tutte queste parole nel cuore suo.
52 Et Jesus proficiebat sapientia, et ætate, et gratia apud Deum et homines.52 E Iesù prosperava in sapienza ed età e grazia appresso Dio e gli uomini.