ΕΞΟΔΟΣ - Esodo - Exodus 18

LXX	JERUSALEM
1 ηκουσεν δε ιοθορ ο ιερευς μαδιαμ ο γαμβρος μωυση παντα οσα εποιησεν κυριος ισραηλ τω εαυτου λαω εξηγαγεν γαρ κυριος τον ισραηλ εξ αιγυπτου	1 Jéthro, prêtre de Madiân, beau-père de Moïse, entendit raconter tout ce que Dieu avait fait pourMoïse et pour Israël son peuple: comment Yahvé avait fait sortir Israël d'Egypte.
2 ελαβεν δε ιοθορ ο γαμβρος μωυση σεπφωραν την γυναικα μωυση μετα την αφεσιν αυτης	2 Jéthro, le beau-père de Moïse, prit Cippora, la femme de Moïse, après qu'il l'eut renvoyée,
3 και τους δυο υιους αυτου ονομα τω ενι αυτων γηρσαμ λεγων παροικος ημην εν γη αλλοτρια	3 ainsi que ses deux fils. L'un s'appelait Gershom car, avait-il dit, "Je suis un immigré en terreétrangère",
4 και το ονομα του δευτερου ελιεζερ λεγων ο γαρ θεος του πατρος μου βοηθος μου και εξειλατο με εκ χειρος φαραω	4 l'autre s'appelait Eliézer car, "le Dieu de mon père est mon secours et m'a délivré de l'épée dePharaon."
5 και εξηλθεν ιοθορ ο γαμβρος μωυση και οι υιοι και η γυνη προς μωυσην εις την ερημον ου παρενεβαλεν επ' ορους του θεου	5 Jéthro, le beau-père de Moïse, vint trouver Moïse avec ses fils et sa femme au désert où il campait, àla montagne de Dieu.
6 ανηγγελη δε μωυσει λεγοντες ιδου ο γαμβρος σου ιοθορ παραγινεται προς σε και η γυνη και οι δυο υιοι σου μετ' αυτου	6 L'on dit à Moïse: "Voici ton beau-père Jéthro qui vient vers toi, accompagné de ta femme et sesdeux fils."
7 εξηλθεν δε μωυσης εις συναντησιν τω γαμβρω αυτου και προσεκυνησεν αυτω και εφιλησεν αυτον και ησπασαντο αλληλους και εισηγαγεν αυτον εις την σκηνην	7 Moïse sortit à la rencontre de son beau-père, se prosterna devant lui, l'embrassa et, s'étantmutuellement interrogés sur leur santé, ils se rendirent à la tente.
8 και διηγησατο μωυσης τω γαμβρω παντα οσα εποιησεν κυριος τω φαραω και τοις αιγυπτιοις ενεκεν του ισραηλ και παντα τον μοχθον τον γενομενον αυτοις εν τη οδω και οτι εξειλατο αυτους κυριος εκ χειρος φαραω και εκ χειρος των αιγυπτιων	8 Moïse raconta à son beau-père tout ce que Yahvé avait fait à Pharaon et aux Egyptiens à caused'Israël, ainsi que toutes les tribulations qu'ils avaient rencontrées en chemin, et dont Yahvé les avait délivrés.
9 εξεστη δε ιοθορ επι πασι τοις αγαθοις οις εποιησεν αυτοις κυριος οτι εξειλατο αυτους εκ χειρος αιγυπτιων και εκ χειρος φαραω	9 Jéthro se réjouit de tout le bien que Yahvé avait fait à Israël, de ce qu'il l'avait délivré de la main desEgyptiens.
10 και ειπεν ιοθορ ευλογητος κυριος οτι εξειλατο τον λαον αυτου εκ χειρος αιγυπτιων και εκ χειρος φαραω	10 Jéthro dit alors: "Béni soit Yahvé qui vous a délivrés de la main des Egyptiens et de la main dePharaon, qui a délivré le peuple de la sujétion égyptienne.
11 νυν εγνων οτι μεγας κυριος παρα παντας τους θεους ενεκεν τουτου οτι επεθεντο αυτοις	11 Maintenant je sais que Yahvé est plus grand que tous les dieux..."
12 και ελαβεν ιοθορ ο γαμβρος μωυση ολοκαυτωματα και θυσιας τω θεω παρεγενετο δε ααρων και παντες οι πρεσβυτεροι ισραηλ συμφαγειν αρτον μετα του γαμβρου μωυση εναντιον του θεου	12 Jéthro, le beau-père de Moïse, offrit à Dieu un holocauste et des sacrifices. Aaron et tous lesanciens d'Israël vinrent manger avec le beau-père de Moïse en présence de Dieu.
13 και εγενετο μετα την επαυριον συνεκαθισεν μωυσης κρινειν τον λαον παρειστηκει δε πας ο λαος μωυσει απο πρωιθεν εως εσπερας	13 Le lendemain, Moïse s'assit pour rendre la justice au peuple, tandis que le peuple demeurait deboutauprès de lui du matin au soir.
14 και ιδων ιοθορ παντα οσα εποιει τω λαω λεγει τι τουτο ο συ ποιεις τω λαω δια τι συ καθησαι μονος πας δε ο λαος παρεστηκεν σοι απο πρωιθεν εως δειλης	14 Le beau-père de Moïse, voyant tout ce qu'il faisait pour le peuple, lui dit: "Comment t'y prends-tupour traiter seul les affaires du peuple? Pourquoi sièges-tu seul alors que tout le peuple se tient auprès de toi dumatin au soir?"
15 και λεγει μωυσης τω γαμβρω οτι παραγινεται προς με ο λαος εκζητησαι κρισιν παρα του θεου	15 Moïse dit à son beau-père: "C'est que le peuple vient à moi pour consulter Dieu.
16 οταν γαρ γενηται αυτοις αντιλογια και ελθωσι προς με διακρινω εκαστον και συμβιβαζω αυτους τα προσταγματα του θεου και τον νομον αυτου	16 Lorsqu'ils ont une affaire, ils viennent à moi. Je juge entre l'un et l'autre et je leur fais connaître lesdécrets de Dieu et ses lois."
17 ειπεν δε ο γαμβρος μωυση προς αυτον ουκ ορθως συ ποιεις το ρημα τουτο	17 Le beau-père de Moïse lui dit: "Tu t'y prends mal!
18 φθορα καταφθαρηση ανυπομονητω και συ και πας ο λαος ουτος ος εστιν μετα σου βαρυ σοι το ρημα τουτο ου δυνηση ποιειν μονος	18 A coup sûr tu t'épuiseras, toi et le peuple qui est avec toi, car la tâche est trop lourde pour toi; tu nepourras pas l'accomplir seul.
19 νυν ουν ακουσον μου και συμβουλευσω σοι και εσται ο θεος μετα σου γινου συ τω λαω τα προς τον θεον και ανοισεις τους λογους αυτων προς τον θεον	19 Maintenant écoute le conseil que je vais te donner pour que Dieu soit avec toi. Tiens-toi à la placedu peuple devant Dieu, et introduis toi-même leurs causes auprès de Dieu.
20 και διαμαρτυρη αυτοις τα προσταγματα του θεου και τον νομον αυτου και σημανεις αυτοις τας οδους εν αις πορευσονται εν αυταις και τα εργα α ποιησουσιν	20 Instruis-les des décrets et des lois, fais-leur connaître la voie à suivre et la conduite à tenir.
21 και συ σεαυτω σκεψαι απο παντος του λαου ανδρας δυνατους θεοσεβεις ανδρας δικαιους μισουντας υπερηφανιαν και καταστησεις αυτους επ' αυτων χιλιαρχους και εκατονταρχους και πεντηκονταρχους και δεκαδαρχους	21 Mais choisis-toi parmi tout le peuple des hommes capables, craignant Dieu, sûrs, incorruptibles, etétablis-les sur eux comme chefs de milliers, chefs de centaines, chefs de cinquantaines et chefs de dizaines.
22 και κρινουσιν τον λαον πασαν ωραν το δε ρημα το υπερογκον ανοισουσιν επι σε τα δε βραχεα των κριματων κρινουσιν αυτοι και κουφιουσιν απο σου και συναντιλημψονται σοι	22 Ils jugeront le peuple en tout temps. Toute affaire importante, ils te la déféreront et toute affairemineure, ils la jugeront eux-mêmes. Allège ainsi ta charge et qu'ils la portent avec toi.
23 εαν το ρημα τουτο ποιησης κατισχυσει σε ο θεος και δυνηση παραστηναι και πας ο λαος ουτος εις τον εαυτου τοπον μετ' ειρηνης ηξει	23 Si tu fais cela et que Dieu te l'ordonne tu pourras tenir et tout ce peuple, de son côté, pourra rentreren paix chez lui."
24 ηκουσεν δε μωυσης της φωνης του γαμβρου και εποιησεν οσα αυτω ειπεν	24 Moïse suivit le conseil de son beau-père et fit tout ce qu'il lui avait dit.
25 και επελεξεν μωυσης ανδρας δυνατους απο παντος ισραηλ και εποιησεν αυτους επ' αυτων χιλιαρχους και εκατονταρχους και πεντηκονταρχους και δεκαδαρχους	25 Moïse choisit dans tout Israël des hommes capables, et il les mit chefs du peuple: chefs de milliers,chefs de centaines, chefs de cinquantaines et chefs de dizaines.
26 και εκρινοσαν τον λαον πασαν ωραν παν δε ρημα υπερογκον ανεφεροσαν επι μωυσην παν δε ρημα ελαφρον εκρινοσαν αυτοι	26 Et ils jugeaient le peuple en tout temps. Toute affaire importante, ils la déféraient à Moïse, et touteaffaire mineure, ils la jugeaient eux-mêmes.
27 εξαπεστειλεν δε μωυσης τον εαυτου γαμβρον και απηλθεν εις την γην αυτου	27 Puis Moïse laissa repartir son beau-père qui reprit le chemin de son pays.