ΓΕΝΕΣΙΣ - Genesi - Genesis 31

LXX	BIBLES DES PEUPLES
1 ηκουσεν δε ιακωβ τα ρηματα των υιων λαβαν λεγοντων ειληφεν ιακωβ παντα τα του πατρος ημων και εκ των του πατρος ημων πεποιηκεν πασαν την δοξαν ταυτην	1 Jacob apprit ce que disaient les fils de Laban: “Jacob, disaient-ils, a pris tout ce qu’avait notre père, il a fait sa fortune aux dépens de notre père.”
2 και ειδεν ιακωβ το προσωπον του λαβαν και ιδου ουκ ην προς αυτον ως εχθες και τριτην ημεραν	2 Jacob vit bien à la tête de Laban qu’il n’était plus avec lui comme auparavant.
3 ειπεν δε κυριος προς ιακωβ αποστρεφου εις την γην του πατρος σου και εις την γενεαν σου και εσομαι μετα σου	3 Yahvé dit alors à Jacob: “Retourne dans le pays de tes pères, dans ta patrie, et je serai avec toi.”
4 αποστειλας δε ιακωβ εκαλεσεν ραχηλ και λειαν εις το πεδιον ου τα ποιμνια	4 Jacob fit donc venir Rachel et Léa dans la campagne, près de son troupeau.
5 και ειπεν αυταις ορω εγω το προσωπον του πατρος υμων οτι ουκ εστιν προς εμου ως εχθες και τριτην ημεραν ο δε θεος του πατρος μου ην μετ' εμου	5 Il leur dit: “Je vois bien à la tête de votre père qu’il n’est plus avec moi comme autrefois, mais c’est le Dieu de mon père qui est venu à mon aide.
6 και αυται δε οιδατε οτι εν παση τη ισχυι μου δεδουλευκα τω πατρι υμων	6 Vous savez que je travaillais pour votre père de toutes mes forces,
7 ο δε πατηρ υμων παρεκρουσατο με και ηλλαξεν τον μισθον μου των δεκα αμνων και ουκ εδωκεν αυτω ο θεος κακοποιησαι με	7 et votre père se moquait de moi: il a changé dix fois mon salaire. Mais Dieu ne lui a pas permis de me faire du mal.
8 εαν ουτως ειπη τα ποικιλα εσται σου μισθος και τεξεται παντα τα προβατα ποικιλα εαν δε ειπη τα λευκα εσται σου μισθος και τεξεται παντα τα προβατα λευκα	8 Quand il disait: ‘Les bêtes avec des points seront ton salaire’, toutes les brebis mettaient bas des bêtes avec des points. Quand il disait: ‘Les bêtes rayées seront ton salaire’, toutes les brebis mettaient bas des bêtes rayées.
9 και αφειλατο ο θεος παντα τα κτηνη του πατρος υμων και εδωκεν μοι αυτα	9 Ainsi Dieu a enlevé le troupeau à votre père et me l’a donné.
10 και εγενετο ηνικα ενεκισσων τα προβατα και ειδον τοις οφθαλμοις αυτα εν τω υπνω και ιδου οι τραγοι και οι κριοι αναβαινοντες ησαν επι τα προβατα και τας αιγας διαλευκοι και ποικιλοι και σποδοειδεις ραντοι	10 “Une fois, pendant que les bêtes s’accouplaient, je vis en songe des béliers avec des raies, des points et des taches qui montaient sur les brebis.
11 και ειπεν μοι ο αγγελος του θεου καθ' υπνον ιακωβ εγω δε ειπα τι εστιν	11 Et l’ange de Dieu me dit en songe: ‘Jacob!’ Je répondis: ‘Me voici!’
12 και ειπεν αναβλεψον τοις οφθαλμοις σου και ιδε τους τραγους και τους κριους αναβαινοντας επι τα προβατα και τας αιγας διαλευκους και ποικιλους και σποδοειδεις ραντους εωρακα γαρ οσα σοι λαβαν ποιει	12 Il me dit: ‘Lève les yeux et regarde tous les béliers qui montent sur les brebis: ils ont des raies, des points et des taches; c’est que j’ai vu tout le travail que tu as fait pour Laban.
13 εγω ειμι ο θεος ο οφθεις σοι εν τοπω θεου ου ηλειψας μοι εκει στηλην και ηυξω μοι εκει ευχην νυν ουν αναστηθι και εξελθε εκ της γης ταυτης και απελθε εις την γην της γενεσεως σου και εσομαι μετα σου	13 Je suis le Dieu qui t’est apparu à Béthel, et tu m’as fait un vœu en répandant de l’huile sur une pierre dressée. Maintenant va! Sors de ce pays et retourne dans ton pays natal.’ ”
14 και αποκριθεισα ραχηλ και λεια ειπαν αυτω μη εστιν ημιν ετι μερις η κληρονομια εν τω οικω του πατρος ημων	14 Rachel et Léa lui répondirent: “Avons-nous encore une part et un héritage dans la maison de notre père?
15 ουχ ως αι αλλοτριαι λελογισμεθα αυτω πεπρακεν γαρ ημας και κατεφαγεν καταβρωσει το αργυριον ημων	15 Ne nous a-t-il pas traitées comme des étrangères, puisqu’il nous a vendues et que de fait il a mangé notre dot?
16 παντα τον πλουτον και την δοξαν ην αφειλατο ο θεος του πατρος ημων ημιν εσται και τοις τεκνοις ημων νυν ουν οσα ειρηκεν σοι ο θεος ποιει	16 Mais toute la richesse que Dieu a enlevée à notre père est à nous désormais et à nos fils: fais donc ce que Dieu t’a dit de faire.”
17 αναστας δε ιακωβ ελαβεν τας γυναικας αυτου και τα παιδια αυτου επι τας καμηλους	17 Jacob fit donc monter ses fils et ses femmes sur des chameaux.
18 και απηγαγεν παντα τα υπαρχοντα αυτου και πασαν την αποσκευην αυτου ην περιεποιησατο εν τη μεσοποταμια και παντα τα αυτου απελθειν προς ισαακ τον πατερα αυτου εις γην χανααν	18 Il emmena aussi tout son troupeau et tous les biens qu’il avait acquis - le troupeau qu’il s’était fait à Paddân-Aram. Il se mit en route vers Isaac, son père, au pays de Canaan.
19 λαβαν δε ωχετο κειραι τα προβατα αυτου εκλεψεν δε ραχηλ τα ειδωλα του πατρος αυτης	19 Comme Laban était parti pour tondre son troupeau, Rachel vola les idoles familiales de son père.
20 εκρυψεν δε ιακωβ λαβαν τον συρον του μη αναγγειλαι αυτω οτι αποδιδρασκει	20 Jacob, lui, cacha ses intentions à Laban l’Araméen. Il ne lui annonça pas son départ.
21 και απεδρα αυτος και παντα τα αυτου και διεβη τον ποταμον και ωρμησεν εις το ορος γαλααδ	21 Il partit précipitamment avec tout ce qui était à lui, traversa le fleuve et se dirigea vers la montagne de Galaad.
22 ανηγγελη δε λαβαν τω συρω τη τριτη ημερα οτι απεδρα ιακωβ	22 C’est seulement le troisième jour qu’on annonça à Laban la fuite de Jacob.
23 και παραλαβων παντας τους αδελφους αυτου μεθ' εαυτου εδιωξεν οπισω αυτου οδον ημερων επτα και κατελαβεν αυτον εν τω ορει τω γαλααδ	23 Laban prit ses frères avec lui et marcha sept jours à la poursuite de Jacob; il le rejoignit à la montagne de Galaad.
24 ηλθεν δε ο θεος προς λαβαν τον συρον καθ' υπνον την νυκτα και ειπεν αυτω φυλαξαι σεαυτον μηποτε λαλησης μετα ιακωβ πονηρα	24 Là, durant la nuit, Dieu s’approcha de Laban l’Araméen dans un songe et lui dit: “Garde-toi bien de discuter avec Jacob, que ce soit avec ou sans menaces.”
25 και κατελαβεν λαβαν τον ιακωβ ιακωβ δε επηξεν την σκηνην αυτου εν τω ορει λαβαν δε εστησεν τους αδελφους αυτου εν τω ορει γαλααδ	25 Laban rejoignit Jacob. Comme celui-ci venait de planter sa tente sur la colline de Mispa, Laban planta la sienne dans la montagne de Galaad.
26 ειπεν δε λαβαν τω ιακωβ τι εποιησας ινα τι κρυφη απεδρας και εκλοποφορησας με και απηγαγες τας θυγατερας μου ως αιχμαλωτιδας μαχαιρα	26 Laban dit à Jacob: “Qu’as-tu fait? Tu m’as caché tes intentions et tu as enlevé mes filles comme des captives de guerre.
27 και ει ανηγγειλας μοι εξαπεστειλα αν σε μετ' ευφροσυνης και μετα μουσικων τυμπανων και κιθαρας	27 Pourquoi t’es-tu sauvé en cachette et m’as-tu trompé? Pourquoi ne m’as-tu pas averti? Je t’aurais fait une fête, je t’aurais reconduit avec des chants, des tambourins et des harpes.
28 ουκ ηξιωθην καταφιλησαι τα παιδια μου και τας θυγατερας μου νυν δε αφρονως επραξας	28 Tu ne m’as même pas laissé embrasser mes fils et mes filles. Tu t’es vraiment conduit comme un sot.
29 και νυν ισχυει η χειρ μου κακοποιησαι σε ο δε θεος του πατρος σου εχθες ειπεν προς με λεγων φυλαξαι σεαυτον μηποτε λαλησης μετα ιακωβ πονηρα	29 Je pourrais te faire du mal, mais le Dieu de ton père m’a parlé cette nuit. Il m’a dit: Garde-toi de discuter avec Jacob, que ce soit avec ou sans menaces.
30 νυν ουν πεπορευσαι επιθυμια γαρ επεθυμησας απελθειν εις τον οικον του πατρος σου ινα τι εκλεψας τους θεους μου	30 Cependant, si tu es parti pour retourner chez ton père parce que tu trouvais le temps long, pourquoi as-tu volé mes dieux?”
31 αποκριθεις δε ιακωβ ειπεν τω λαβαν ειπα γαρ μηποτε αφελης τας θυγατερας σου απ' εμου και παντα τα εμα	31 Jacob répondit à Laban: “J’ai eu peur, je pensais que tu voudrais peut-être reprendre tes filles.
32 επιγνωθι τι εστιν των σων παρ' εμοι και λαβε και ουκ επεγνω παρ' αυτω ουθεν και ειπεν αυτω ιακωβ παρ' ω εαν ευρης τους θεους σου ου ζησεται εναντιον των αδελφων ημων ουκ ηδει δε ιακωβ οτι ραχηλ η γυνη αυτου εκλεψεν αυτους	32 Mais si tu trouves tes dieux ici chez quelqu’un, il sera mis à mort. Devant nos frères, regarde si j’ai ici quelque chose à toi, et reprends-le.” Jacob ne savait pas que Rachel avait volé les idoles.
33 εισελθων δε λαβαν ηρευνησεν εις τον οικον λειας και ουχ ευρεν και εξελθων εκ του οικου λειας ηρευνησεν τον οικον ιακωβ και εν τω οικω των δυο παιδισκων και ουχ ευρεν εισηλθεν δε και εις τον οικον ραχηλ	33 Laban entra donc dans la tente de Jacob, puis dans celle de Léa et dans celle des deux servantes. Il ne trouva rien. Il sortit alors de la tente de Léa pour entrer dans celle de Rachel.
34 ραχηλ δε ελαβεν τα ειδωλα και ενεβαλεν αυτα εις τα σαγματα της καμηλου και επεκαθισεν αυτοις	34 Or Rachel, qui avait pris les idoles, les avait placées dans la selle du chameau et elle s’était assise dessus. Laban fouilla toute la tente, il ne trouva rien.
35 και ειπεν τω πατρι αυτης μη βαρεως φερε κυριε ου δυναμαι αναστηναι ενωπιον σου οτι το κατ' εθισμον των γυναικων μοι εστιν ηρευνησεν δε λαβαν εν ολω τω οικω και ουχ ευρεν τα ειδωλα	35 Rachel dit à son père: “Ne te fâche pas contre moi, mon seigneur, si je ne me lève pas devant toi, mais j’ai en ce moment ce qui arrive aux femmes.” Donc, il eut beau fouiller, il ne trouva pas les idoles.
36 ωργισθη δε ιακωβ και εμαχεσατο τω λαβαν αποκριθεις δε ιακωβ ειπεν τω λαβαν τι το αδικημα μου και τι το αμαρτημα μου οτι κατεδιωξας οπισω μου	36 Jacob se mit alors en colère contre Laban. Il lui dit: “Quel est mon crime? Quel est mon péché pour que tu t’acharnes ainsi contre moi?
37 και οτι ηρευνησας παντα τα σκευη μου τι ευρες απο παντων των σκευων του οικου σου θες ωδε εναντιον των αδελφων μου και των αδελφων σου και ελεγξατωσαν ανα μεσον των δυο ημων	37 Maintenant que tu as fouillé partout dans mes affaires, qu’as-tu trouvé qui t’appartienne? Montre-le ici, devant mes frères et tes frères, ils seront juges entre nous!
38 ταυτα μοι εικοσι ετη εγω ειμι μετα σου τα προβατα σου και αι αιγες σου ουκ ητεκνωθησαν κριους των προβατων σου ου κατεφαγον	38 Voici vingt ans que je travaille pour toi: tes brebis et tes chèvres n’ont pas avorté, et je n’ai pas mangé les béliers de ton troupeau.
39 θηριαλωτον ουκ ανενηνοχα σοι εγω απετιννυον παρ' εμαυτου κλεμματα ημερας και κλεμματα νυκτος	39 Je ne t’ai jamais ramené une bête déchirée, c’est moi qui la remplaçais. Ce qui était volé de jour ou de nuit, tu me le réclamais.
40 εγινομην της ημερας συγκαιομενος τω καυματι και παγετω της νυκτος και αφιστατο ο υπνος απο των οφθαλμων μου	40 J’étais dévoré par la chaleur le jour, et par le froid la nuit, si bien que mes yeux en perdaient le sommeil.
41 ταυτα μοι εικοσι ετη εγω ειμι εν τη οικια σου εδουλευσα σοι δεκα τεσσαρα ετη αντι των δυο θυγατερων σου και εξ ετη εν τοις προβατοις σου και παρελογισω τον μισθον μου δεκα αμνασιν	41 Voici vingt ans que je suis chez toi. Je t’ai servi quatorze ans pour tes deux filles et six ans pour le troupeau, et dix fois tu as changé mon salaire.
42 ει μη ο θεος του πατρος μου αβρααμ και ο φοβος ισαακ ην μοι νυν αν κενον με εξαπεστειλας την ταπεινωσιν μου και τον κοπον των χειρων μου ειδεν ο θεος και ηλεγξεν σε εχθες	42 Si le Dieu de mon père, le Dieu d’Abraham et le Dieu Redoutable d’Isaac, n’avait pas été avec moi, tu m’aurais maintenant renvoyé les mains vides. Mais Dieu a vu ma misère, il a vu les fatigues de mes mains, et la nuit dernière il s’est prononcé pour moi.”
43 αποκριθεις δε λαβαν ειπεν τω ιακωβ αι θυγατερες θυγατερες μου και οι υιοι υιοι μου και τα κτηνη κτηνη μου και παντα οσα συ ορας εμα εστιν και των θυγατερων μου τι ποιησω ταυταις σημερον η τοις τεκνοις αυτων οις ετεκον	43 Laban répondit à Jacob: “Ces filles sont mes filles et ces garçons sont mes fils, ce troupeau est mon troupeau et tout ce que tu vois est à moi. Que pourrais-je faire aujourd’hui à mes filles et aux fils qu’elles ont mis au monde?
44 νυν ουν δευρο διαθωμεθα διαθηκην εγω και συ και εσται εις μαρτυριον ανα μεσον εμου και σου ειπεν δε αυτω ιδου ουθεις μεθ' ημων εστιν ιδε ο θεος μαρτυς ανα μεσον εμου και σου	44 Concluons donc une alliance tous les deux, et qu’elle soit comme un témoin entre moi et toi.”
45 λαβων δε ιακωβ λιθον εστησεν αυτον στηλην	45 Alors Jacob prit une pierre qu’il dressa debout.
46 ειπεν δε ιακωβ τοις αδελφοις αυτου συλλεγετε λιθους και συνελεξαν λιθους και εποιησαν βουνον και εφαγον και επιον εκει επι του βουνου και ειπεν αυτω λαβαν ο βουνος ουτος μαρτυρει ανα μεσον εμου και σου σημερον	46 Puis Jacob dit à ses frères: “Ramassez des pierres!” Ils en ramassèrent et en firent un tas, et ils prirent un repas sur ce tas de pierres.
47 και εκαλεσεν αυτον λαβαν βουνος της μαρτυριας ιακωβ δε εκαλεσεν αυτον βουνος μαρτυς	47 Laban l’appela Yégar-Sahadouta, tandis que Jacob l’appelait Galéed.
48 ειπεν δε λαβαν τω ιακωβ ιδου ο βουνος ουτος και η στηλη αυτη ην εστησα ανα μεσον εμου και σου μαρτυρει ο βουνος ουτος και μαρτυρει η στηλη αυτη δια τουτο εκληθη το ονομα αυτου βουνος μαρτυρει	48 Laban dit: “Ce tas de pierres est aujourd’hui témoin entre moi et toi.” C’est pourquoi on lui a donné le nom de Galéed ou Galaad.
49 και η ορασις ην ειπεν επιδοι ο θεος ανα μεσον εμου και σου οτι αποστησομεθα ετερος απο του ετερου	49 On lui a donné également le nom de Mispa, car Laban avait dit: “Que Yahvé nous observe tous les deux quand nous serons loin l’un de l’autre.
50 ει ταπεινωσεις τας θυγατερας μου ει λημψη γυναικας επι ταις θυγατρασιν μου ορα ουθεις μεθ' ημων εστιν	50 Si tu méprises mes filles et que tu prends d’autres femmes en plus de mes filles, ce n’est pas un homme comme nous, mais bien Dieu lui-même qui sera témoin entre moi et toi.”
51 -	51 Laban dit encore à Jacob: “Regarde ce tas de pierres, et cette pierre dressée que j’ai mise entre moi et toi.
52 εαν τε γαρ εγω μη διαβω προς σε μηδε συ διαβης προς με τον βουνον τουτον και την στηλην ταυτην επι κακια	52 Ce tas de pierres est témoin, ainsi que la pierre dressée, que je ne passerai pas de ton côté au-delà du tas de pierres, et que toi tu ne passeras pas de mon côté, au-delà de ce tas de pierres et de cette pierre dressée, avec de mauvaises intentions.
53 ο θεος αβρααμ και ο θεος ναχωρ κρινει ανα μεσον ημων και ωμοσεν ιακωβ κατα του φοβου του πατρος αυτου ισαακ	53 Que le Dieu d’Abraham et le Dieu de Nahor soit juge entre nous.” Alors Jacob le lui jura par le Dieu Redoutable de son père Isaac.
54 και εθυσεν ιακωβ θυσιαν εν τω ορει και εκαλεσεν τους αδελφους αυτου και εφαγον και επιον και εκοιμηθησαν εν τω ορει	54 Jacob offrit un sacrifice sur la montagne et il invita ses frères à partager le pain. Ils partagèrent donc le pain et passèrent la nuit sur la montagne.