Vangelo secondo Luca 22

LA SACRA BIBBIA	Biblia Tysiąclecia
1 Si avvicinava la festa degli Azzimi, detta anche Pasqua,	1 Nadchodziła uroczystość Przaśników, tak zwana Pascha.
2 e i capi dei sacerdoti e i dottori della legge cercavano come sopprimerlo. Però temevano il popolo.	2 Arcykapłani i uczeni w Piśmie szukali sposobu, jak by Go zabić, gdyż bali się ludu.
3 Satana allora entrò in Giuda, chiamato Iscariota, che era nel numero dei Dodici.	3 Wtedy szatan wszedł w Judasza, zwanego Iskariotą, który był jednym z Dwunastu.
4 Ed egli andò a mettersi d'accordo con i capi dei sacerdoti e i capi della guardia sul modo di consegnare Gesù nelle loro mani.	4 Poszedł więc i umówił się z arcykapłanami i dowódcami straży, jak ma im Go wydać.
5 Essi ne furono contenti e convennero di dargli del denaro.	5 Ucieszyli się i ułożyli się z nim, że dadzą mu pieniądze.
6 Egli fu d'accordo e da quel momento cercava l'occasione propizia per consegnarlo loro senza che il popolo se ne accorgesse.	6 On zgodził się i szukał sposobności, żeby im Go wydać bez wiedzy tłumu.
7 Venne poi il giorno degli Azzimi, nel quale si doveva immolare la Pasqua.	7 Tak nadszedł dzień Przaśników, w którym należało ofiarować Paschę.
8 Gesù mandò Pietro e Giovanni, dicendo: "Andate a preparare per noi la Pasqua, perché possiamo mangiare".	8 Jezus posłał Piotra i Jana z poleceniem: Idźcie i przygotujcie nam Paschę, byśmy mogli ją spożyć.
9 Gli domandarono: "Dove vuoi che prepariamo?".	9 Oni Go zapytali: Gdzie chcesz, abyśmy ją przygotowali?
10 Egli rispose: "Quando entrerete in città, vi verrà incontro un uomo che porta una brocca d'acqua. Seguitelo nella casa dove entrerà.	10 Odpowiedział im: Oto gdy wejdziecie do miasta, spotka się z wami człowiek niosący dzban wody. Idźcie za nim do domu, do którego wejdzie,
11 Poi direte al padrone di casa: "Il Maestro ti dice: Dov'è la sala in cui posso mangiare la Pasqua con i miei discepoli?".	11 i powiecie gospodarzowi: Nauczyciel pyta cię: Gdzie jest izba, w której mógłbym spożyć Paschę z moimi uczniami?
12 Egli vi mostrerà una grande sala, al piano superiore, arredata con divani: là preparate".	12 On wskaże wam salę dużą, usłaną; tam przygotujecie.
13 Essi andarono e trovarono tutto come aveva detto loro e prepararono la Pasqua.	13 Oni poszli, znaleźli tak, jak im powiedział, i przygotowali Paschę.
14 E quando venne l'ora, prese posto a tavola e con lui anche gli apostoli.	14 A gdy nadeszła pora, zajął miejsce u stołu i Apostołowie z Nim.
15 E disse: "Ho desiderato grandemente di mangiare questa Pasqua con voi, prima di patire,	15 Wtedy rzekł do nich: Gorąco pragnąłem spożyć Paschę z wami, zanim będę cierpiał.
16 perché vi dico che non la mangerò più finché non sia compiuta nel regno di Dio".	16 Albowiem powiadam wam: Już jej spożywać nie będę, aż się spełni w królestwie Bożym.
17 E preso un calice, rese grazie e disse: "Prendetelo e fatelo passare tra voi,	17 Potem wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie rzekł: Weźcie go i podzielcie między siebie;
18 poiché vi dico che da questo momento non berrò più del frutto della vite finché non sia venuto il regno di Dio".	18 albowiem powiadam wam: odtąd nie będę już pił z owocu winnego krzewu, aż przyjdzie królestwo Boże.
19 Poi, preso un pane, rese grazie, lo spezzò e lo diede loro dicendo: "Questo è il mio corpo che è dato per voi. Fate questo in memoria di me".	19 Następnie wziął chleb, odmówiwszy dziękczynienie połamał go i podał mówiąc: To jest Ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moją pamiątkę!
20 Allo stesso modo, alla fine della cena, prese il calice dicendo: "Questo calice è la nuova alleanza nel mio sangue che è sparso per voi.	20 Tak samo i kielich po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to Nowe Przymierze we Krwi mojej, która za was będzie wylana.
21 Ma, ecco, la mano di colui che mi tradisce è con me, sulla mensa.	21 Lecz oto ręka mojego zdrajcy jest ze Mną na stole.
22 Poiché il Figlio dell'uomo parte, come è stato decretato; ma guai a quell'uomo per mezzo del quale egli è tradito".	22 Wprawdzie Syn Człowieczy odchodzi według tego, jak jest postanowione, lecz biada temu człowiekowi, przez którego będzie wydany.
23 Allora essi cominciarono a chiedersi chi di essi avrebbe fatto una cosa simile.	23 A oni zaczęli wypytywać jeden drugiego, kto by mógł spośród nich to uczynić.
24 E tra loro sorse anche una discussione: chi di essi doveva essere considerato il più grande.	24 Powstał również spór między nimi o to, który z nich zdaje się być największy.
25 Egli disse loro: "I re governano sui loro popoli e quelli che hanno il potere su di essi si fanno chiamare benefattori.	25 Lecz On rzekł do nich: Królowie narodów panują nad nimi, a ich władcy przyjmują nazwę dobroczyńców.
26 Voi però non agite così; ma chi tra voi è il più grande diventi come il più piccolo e chi governa diventi come quello che serve.	26 Wy zaś nie tak [macie postępować]. Lecz największy między wami niech będzie jak najmłodszy, a przełożony jak sługa!
27 Chi è infatti più grande: chi siede a tavola o chi sta a servire? Non è forse chi siede a tavola? Eppure io sono in mezzo a voi come uno che serve.	27 Któż bowiem jest większy? Czy ten, kto siedzi za stołem, czy ten, kto służy? Czyż nie ten, kto siedzi za stołem? Otóż Ja jestem pośród was jak ten, kto służy.
28 Voi siete quelli che sono rimasti con me nelle mie prove.	28 Wyście wytrwali przy Mnie w moich przeciwnościach.
29 Ora, io preparo per voi un regno come il Padre l'ha preparato per me,	29 Dlatego i Ja przekazuję wam królestwo, jak Mnie przekazał je mój Ojciec:
30 affinché mangiate e beviate alla mia tavola nel mio regno. E siederete sui troni per giudicare le dodici tribù d'Israele".	30 abyście w królestwie moim jedli i pili przy moim stole oraz żebyście zasiadali na tronach, sądząc dwanaście pokoleń Izraela.
31 "Simone, Simone, ascolta! Satana ha ottenuto il permesso di passarvi al vaglio come il grano.	31 Szymonie, Szymonie, oto szatan domagał się, żeby was przesiać jak pszenicę;
32 Ma io ho pregato per te, perché non venga meno la tua fede. E tu, quando sarai tornato, conferma i tuoi fratelli".	32 ale Ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty ze swej strony utwierdzaj twoich braci.
33 Pietro allora gli disse: "Signore, con te sono pronto ad andare in prigione ed anche alla morte".	33 On zaś rzekł: Panie, z Tobą gotów jestem iść nawet do więzienia i na śmierć.
34 Gesù gli rispose: "Pietro, io ti dico: oggi non canterà il gallo prima che tu per tre volte abbia dichiarato di non conoscermi".	34 Lecz Jezus odrzekł: Powiadam ci, Piotrze, nie zapieje dziś kogut, a ty trzy razy wyprzesz się tego, że Mnie znasz.
35 Poi disse loro: "Quando vi mandai senza borsa, senza bisaccia e senza sandali, vi è mancato qualcosa?". Essi risposero: "Nulla".	35 I rzekł do nich: Czy brak wam było czego, kiedy was posyłałem bez trzosa, bez torby i bez sandałów? Oni odpowiedzieli: Niczego.
36 Allora egli disse: "Ora, però, chi ha una borsa la prenda, e così anche la bisaccia; e chi non ha una spada, venda il mantello e se ne compri una.	36 Lecz teraz - mówił dalej - kto ma trzos, niech go weźmie; tak samo torbę; a kto nie ma, niech sprzeda swój płaszcz i kupi miecz!
37 Vi dico infatti che deve compiersi in me ciò che è scritto: E' stato messo nel numero dei malfattori. Infatti ciò che mi riguarda volge al suo compimento".	37 Albowiem powiadam wam: to, co jest napisane, musi się spełnić na Mnie: Zaliczony został do złoczyńców. To bowiem, co się do Mnie odnosi, dochodzi kresu.
38 Allora essi dissero: "Signore, ecco qui due spade". Ma egli rispose: "Basta!".	38 Oni rzekli: Panie, tu są dwa miecze. Odpowiedział im: Wystarczy.
39 Uscito se ne andò, secondo il suo solito, al monte degli Ulivi; lo seguirono anche i discepoli.	39 Potem wyszedł i udał się, według zwyczaju, na Górę Oliwną: towarzyszyli Mu także uczniowie.
40 Quando giunse sul luogo, disse loro: "Pregate per non cadere in tentazione".	40 Gdy przyszedł na miejsce, rzekł do nich: Módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
41 Poi si allontanò da loro alcuni passi e, inginocchiatosi, pregava:	41 A sam oddalił się od nich na odległość jakby rzutu kamieniem, upadł na kolana i modlił się
42 "Padre, se vuoi, allontana da me questo calice. Però non sia fatta la mia, ma la tua volontà".	42 tymi słowami: Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode Mnie ten kielich! Jednak nie moja wola, lecz Twoja niech się stanie!
43 Gli apparve allora un angelo dal cielo per confortarlo.	43 Wtedy ukazał Mu się anioł z nieba i umacniał Go.
44 E, entrato in agonia, pregava più intensamente. E il suo sudore divenne come gocce di sangue che cadevano a terra.	44 Pogrążony w udręce jeszcze usilniej się modlił, a Jego pot był jak gęste krople krwi, sączące się na ziemię.
45 Poi, alzatosi dalla preghiera, andò dai discepoli e li trovò addormentati, a motivo della tristezza.	45 Gdy wstał od modlitwy i przyszedł do uczniów, zastał ich śpiących ze smutku.
46 Disse loro: "Perché dormite? Alzatevi e pregate per non cadere in tentazione".	46 Rzekł do nich: Czemu śpicie? Wstańcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
47 Mentre egli ancora parlava, ecco giunse una folla di gente; li precedeva colui che si chiamava Giuda, uno dei Dodici. Si avvicinò a Gesù per baciarlo.	47 Gdy On jeszcze mówił, oto zjawił się tłum. A jeden z Dwunastu, imieniem Judasz, szedł na ich czele i zbliżył się do Jezusa, aby Go pocałować.
48 Gesù gli disse: "Giuda, con un bacio tradisci il Figlio dell'uomo?".	48 Jezus mu rzekł: Judaszu, pocałunkiem wydajesz Syna Człowieczego?
49 Quelli che erano con lui, appena si accorsero di quello che stava per accadere, dissero: "Signore, dobbiamo usare la spada?".	49 Towarzysze Jezusa widząc, na co się zanosi, zapytali: Panie, czy mamy uderzyć mieczem?
50 E uno di loro colpì il servo del sommo sacerdote e gli staccò l'orecchio destro.	50 I któryś z nich uderzył sługę najwyższego kapłana i odciął mu prawe ucho.
51 Ma Gesù intervenne e disse: "Smettete, basta così!". E toccandogli l'orecchio, lo guarì.	51 Lecz Jezus odpowiedział: Przestańcie, dosyć! I dotknąwszy ucha, uzdrowił go.
52 Disse poi Gesù ai gran sacerdoti, agli ufficiali del tempio ed agli anziani che erano venuti contro di lui: "Siete usciti con spade e bastoni come contro un delinquente.	52 Do arcykapłanów zaś, dówódcy straży świątynnej i starszych, którzy wyszli przeciw Niemu, Jezus rzekł: Wyszliście z mieczami i kijami jak na zbójcę?
53 Eppure ogni giorno io stavo con voi nel tempio e non mi avete mai arrestato. Ma questa è l'ora vostra e la potenza delle tenebre".	53 Gdy codziennie bywałem u was w świątyni, nie podnieśliście rąk na Mnie, lecz to jest wasza godzina i panowanie ciemności.
54 Dopo averlo catturato, lo condussero via e lo introdussero nella casa del sommo sacerdote. Pietro intanto lo seguiva da lontano.	54 Schwycili Go więc, poprowadzili i zawiedli do domu najwyższego kapłana. A Piotr szedł z daleka.
55 In mezzo al cortile era acceso un fuoco, molti vi stavano seduti attorno e Pietro si sedette in mezzo a loro.	55 Gdy rozniecili ogień na środku dziedzińca i zasiedli wkoło, Piotr usiadł także między nimi.
56 Una serva lo vide seduto vicino al fuoco e fissandolo disse: "Anche quest'uomo stava con lui".	56 A jakaś służąca, zobaczywszy go siedzącego przy ogniu, przyjrzała mu się uważnie i rzekła: I ten był razem z Nim.
57 Ma egli negò dicendo: "Donna, non lo conosco!".	57 Lecz on zaprzeczył temu, mówiąc: Nie znam Go, kobieto.
58 Poco dopo un altro, vedendolo, disse: "Anche tu sei uno di loro". Ma Pietro rispose: "No, non lo sono".	58 Po chwili zobaczył go ktoś inny i rzekł: I ty jesteś jednym z nich. Piotr odrzekł: Człowieku, nie jestem.
59 Dopo circa un'ora, un altro insisté dicendo: "E' vero, anche questi era con lui; infatti è un galileo".	59 Po upływie prawie godziny jeszcze ktoś inny począł zawzięcie twierdzić: Na pewno i ten był razem z Nim; jest przecież Galilejczykiem.
60 Ma Pietro disse: "O uomo, non so quello che dici". In quell'istante, mentre Pietro parlava ancora, un gallo cantò.	60 Piotr zaś rzekł: Człowieku, nie wiem, co mówisz. I w tej chwili, gdy on jeszcze mówił, kogut zapiał.
61 Allora il Signore, voltatosi, guardò Pietro, e Pietro si ricordò della parola del Signore, il quale gli aveva detto: "Oggi, prima che il gallo canti, mi rinnegherai tre volte".	61 A Pan obrócił się i spojrzał na Piotra. Wspomniał Piotr na słowo Pana, jak mu powiedział: Dziś, zanim kogut zapieje, trzy razy się Mnie wyprzesz.
62 E uscito fuori, pianse amaramente.	62 Wyszedł na zewnątrz i gorzko zapłakał.
63 Intanto gli uomini che avevano in custodia Gesù lo deridevano e lo percuotevano.	63 Tymczasem ludzie, którzy pilnowali Jezusa, naigrawali się z Niego i bili Go.
64 Gli bendavano gli occhi e gli domandavano: "Indovina: chi ti ha colpito?".	64 Zasłaniali Mu oczy i pytali: Prorokuj, kto Cię uderzył.
65 E dicevano contro di lui molte altre cose, bestemmiando.	65 Wiele też innych obelg miotali przeciw Niemu.
66 Appena fu giorno, si riunirono i capi del popolo insieme ai sommi sacerdoti e ai dottori della legge. Lo condussero davanti al sinedrio	66 Skoro dzień nastał, zebrała się starszyzna ludu, arcykapłani i uczeni w Piśmie i kazali przyprowadzić Go przed swoją Radę.
67 e gli dissero: "Se tu sei il Cristo, dillo a noi!". Gesù rispose: "Anche se ve lo dico, voi non mi crederete.	67 Rzekli: Jeśli Ty jesteś Mesjasz, powiedz nam! On im odrzekł: Jeśli wam powiem, nie uwierzycie Mi,
68 Se invece vi interrogo, voi non mi risponderete.	68 i jeśli was zapytam, nie dacie Mi odpowiedzi.
69 Ma d'ora in poi il Figlio dell'uomo siederà alla destra della potenza di Dio".	69 Lecz odtąd Syn Człowieczy siedzieć będzie po prawej stronie Wszechmocy Bożej.
70 Allora tutti domandarono: "Tu dunque sei il Figlio di Dio?". Egli rispose loro: "Voi dite che io lo sono".	70 Zawołali wszyscy: Więc Ty jesteś Synem Bożym? Odpowiedział im: Tak. Jestem Nim.
71 Essi conclusero: "Che bisogno abbiamo ancora di testimonianza? Noi stessi l'abbiamo udito dalla sua bocca".	71 A oni zawołali: Na co nam jeszcze potrzeba świadectwa? Sami przecież słyszeliśmy z ust Jego.