Dzieje Apostolskie 16

Biblia Tysiąclecia	NEW AMERICAN BIBLE
1 Przybył także do Derbe i Listry . Był tam pewien uczeń imieniem Tymoteusz, syn Żydówki, która przyjęła wiarę, i ojca Greka.	1 He reached (also) Derbe and Lystra where there was a disciple named Timothy, the son of a Jewish woman who was a believer, but his father was a Greek.
2 Bracia z Listry dawali o nim dobre świadectwo.	2 The brothers in Lystra and Iconium spoke highly of him,
3 Paweł postanowił zabrać go z sobą w podróż. Obrzezał go jednak ze względu za Żydów, którzy mieszkali w tamtejszych stronach. Wszyscy bowiem wiedzieli, że ojciec jego był Grekiem.	3 and Paul wanted him to come along with him. On account of the Jews of that region, Paul had him circumcised, for they all knew that his father was a Greek.
4 Kiedy przechodzili przez miasta, nakazywali im przestrzegać postanowień powziętych w Jerozolimie przez Apostołów i starszych.	4 As they traveled from city to city, they handed on to the people for observance the decisions reached by the apostles and presbyters in Jerusalem.
5 Tak więc utwierdzały się Kościoły w wierze i z dnia na dzień rosły w liczbę.	5 Day after day the churches grew stronger in faith and increased in number.
6 Przeszli Frygię i krainę galacką, ponieważ Duch Święty zabronił im głosić słowo w Azji.	6 They traveled through the Phrygian and Galatian territory because they had been prevented by the holy Spirit from preaching the message in the province of Asia.
7 Przybywszy do Myzji, próbowali przejść do Bitynii, ale Duch Jezusa nie pozwolił im,	7 When they came to Mysia, they tried to go on into Bithynia, but the Spirit of Jesus did not allow them,
8 przeszli więc Myzję i zeszli do Troady.	8 so they crossed through Mysia and came down to Troas.
9 W nocy miał Paweł widzenie: jakiś Macedończyk stanął [przed nim] i błagał go: Przepraw się do Macedonii i pomóż nam!	9 During (the) night Paul had a vision. A Macedonian stood before him and implored him with these words, "Come over to Macedonia and help us."
10 Zaraz po tym widzeniu staraliśmy się wyruszyć do Macedonii w przekonaniu, że Bóg nas wezwał, abyśmy głosili im Ewangelię.	10 When he had seen the vision, we sought passage to Macedonia at once, concluding that God had called us to proclaim the good news to them.
11 Odbiwszy od lądu w Troadzie popłynęliśmy wprost do Samotraki, a następnego dnia do Neapolu,	11 We set sail from Troas, making a straight run for Samothrace, and on the next day to Neapolis,
12 a stąd do Filippi, głównego miasta tej części Macedonii, które jest [rzymską] kolonią. W tym mieście spędziliśmy kilka dni.	12 and from there to Philippi, a leading city in that district of Macedonia and a Roman colony. We spent some time in that city.
13 W szabat wyszliśmy za bramę nad rzekę, gdzie - jak sądziliśmy - było miejsce modlitwy. I usiadłszy rozmawialiśmy z kobietami, które się zeszły.	13 On the sabbath we went outside the city gate along the river where we thought there would be a place of prayer. We sat and spoke with the women who had gathered there.
14 Przysłuchiwała się nam też pewna "bojąca się Boga" kobieta z miasta Tiatyry imieniem Lidia, która sprzedawała purpurę. Pan otworzył jej serce, tak że uważnie słuchała słów Pawła.	14 One of them, a woman named Lydia, a dealer in purple cloth, from the city of Thyatira, a worshiper of God, listened, and the Lord opened her heart to pay attention to what Paul was saying.
15 Kiedy została ochrzczona razem ze swym domem, poprosiła nas: Jeżeli uważacie mnie za wierną Panu - powiedziała - to przyjdźcie do mego domu i zamieszkajcie w nim! I wymogła to na nas.	15 After she and her household had been baptized, she offered us an invitation, "If you consider me a believer in the Lord, come and stay at my home," and she prevailed on us.
16 Kiedyśmy szli na miejsce modlitwy, zabiegła nam drogę jakaś niewolnica, opętana przez ducha, który wróżył. Przynosiła ona duży dochód swym panom.	16 As we were going to the place of prayer, we met a slave girl with an oracular spirit, who used to bring a large profit to her owners through her fortune-telling.
17 Ona to, biegnąc za Pawłem i za nami wołała: Ci ludzie są sługami Boga Najwyższego, oni wam głoszą drogę zbawienia.	17 She began to follow Paul and us, shouting, "These people are slaves of the Most High God, who proclaim to you a way of salvation."
18 Czyniła to przez wiele dni, aż Paweł mając dość tego, odwrócił się i powiedział do ducha: Rozkazuję ci w imię Jezusa Chrystusa, abyś z niej wyszedł. I w tejże chwili wyszedł.	18 She did this for many days. Paul became annoyed, turned, and said to the spirit, "I command you in the name of Jesus Christ to come out of her." Then it came out at that moment.
19 Gdy panowie jej spostrzegli, że przepadła nadzieja ich zysku, pochwycili Pawła i Sylasa, zawlekli na rynek przed władzę,	19 When her owners saw that their hope of profit was gone, they seized Paul and Silas and dragged them to the public square before the local authorities.
20 stawili przed pretorami i powiedzieli: Ci ludzie sieją niepokój w naszym mieście.	20 They brought them before the magistrates and said, "These people are Jews and are disturbing our city
21 Są Żydami i głoszą obyczaje, których my, Rzymianie, nie możemy przyjmować ani stosować się do nich.	21 and are advocating customs that are not lawful for us Romans to adopt or practice."
22 Zbiegł się tłum przeciwko nim, a pretorzy kazali zedrzeć z nich szaty i siec ich rózgami.	22 The crowd joined in the attack on them, and the magistrates had them stripped and ordered them to be beaten with rods.
23 Po wymierzeniu wielu razów wtrącili ich do więzienia, przykazując strażnikowi, aby ich dobrze pilnował.	23 After inflicting many blows on them, they threw them into prison and instructed the jailer to guard them securely.
24 Otrzymawszy taki rozkaz, wtrącił ich do wewnętrznego lochu i dla bezpieczeństwa zakuł im nogi w dyby.	24 When he received these instructions, he put them in the innermost cell and secured their feet to a stake.
25 O północy Paweł i Sylas modlili się, śpiewając hymny Bogu. A więźniowie im się przysłuchiwali.	25 About midnight, while Paul and Silas were praying and singing hymns to God as the prisoners listened,
26 Nagle powstało silne trzęsienie ziemi, tak że zachwiały się fundamenty więzienia. Natychmiast otwarły się wszystkie drzwi i ze wszystkich opadły kajdany.	26 there was suddenly such a severe earthquake that the foundations of the jail shook; all the doors flew open, and the chains of all were pulled loose.
27 Gdy strażnik zerwał się ze snu i zobaczył drzwi więzienia otwarte, dobył miecza i chciał się zabić, sądząc, że więźniowie uciekli.	27 When the jailer woke up and saw the prison doors wide open, he drew (his) sword and was about to kill himself, thinking that the prisoners had escaped.
28 Nie czyń sobie nic złego, bo jesteśmy tu wszyscy! - krzyknął Paweł na cały głos.	28 But Paul shouted out in a loud voice, "Do no harm to yourself; we are all here."
29 Wtedy [tamten] zażądał światła, wskoczył [do lochu] i przypadł drżący do stóp Pawła i Sylasa.	29 He asked for a light and rushed in and, trembling with fear, he fell down before Paul and Silas.
30 A wyprowadziwszy ich na zewnątrz rzekł: Panowie, co mam czynić, aby się zbawić?	30 Then he brought them out and said, "Sirs, what must I do to be saved?"
31 Uwierz w Pana Jezusa - odpowiedzieli mu - a zbawisz siebie i swój dom.	31 And they said, "Believe in the Lord Jesus and you and your household will be saved."
32 Opowiedzieli więc naukę Pana jemu i wszystkim jego domownikom.	32 So they spoke the word of the Lord to him and to everyone in his house.
33 Tej samej godziny w nocy wziął ich z sobą, obmył rany i natychmiast przyjął chrzest wraz z całym swym domem.	33 He took them in at that hour of the night and bathed their wounds; then he and all his family were baptized at once.
34 Wprowadził ich też do swego mieszkania, zastawił stół i razem z całym domem cieszył się bardzo, że uwierzył Bogu.	34 He brought them up into his house and provided a meal and with his household rejoiced at having come to faith in God.
35 Kiedy nastał dzień, pretorzy posłali liktorów z rozkazem: Zwolnij tych ludzi!	35 But when it was day, the magistrates sent the lictors with the order, "Release those men."
36 Strażnik więzienia oznajmił Pawłowi ten rozkaz: Pretorzy przysłali, aby was wypuścić.	36 The jailer reported the (se) words to Paul, "The magistrates have sent orders that you be released. Now, then, come out and go in peace."
37 Wyjdźcie więc teraz i idźcie w pokoju! Ale Paweł powiedział do nich: Publicznie, bez sądu biczowali nas, obywateli rzymskich, i wtrącili do więzienia, a teraz cichaczem nas wyrzucają? O, nie! Niech tu sami przyjdą i wyprowadzą nas!	37 But Paul said to them, "They have beaten us publicly, even though we are Roman citizens and have not been tried, and have thrown us into prison. And now, are they going to release us secretly? By no means. Let them come themselves and lead us out."
38 Liktorzy oznajmili te słowa pretorom. Ci przestraszyli się usłyszawszy, że [tamci] są Rzymianami.	38 The lictors reported these words to the magistrates, and they became alarmed when they heard that they were Roman citizens.
39 Przyszli, przeprosili ich i wyprowadziwszy prosili, aby opuścili miasto.	39 So they came and placated them, and led them out and asked that they leave the city.
40 Oni zaś, wyszedłszy z więzienia, wstąpili do Lidii, zobaczyli się z braćmi, pocieszyli ich i odeszli.	40 When they had come out of the prison, they went to Lydia's house where they saw and encouraged the brothers, and then they left.